1. همان‌طور که می‌دانیم قرآن وحی آسمانی است؛ و پیامبر اکرم(ص) بدون کم و بیش حتّی یک کلمه و یک حرف باید آن وحی را بازگو کند. بنابر این، قرآن عین آنچه را که به رسول خدا(ص) خطاب شده است بیان می‌کند. گاه آیه‌ای وجود دارد که مفهومی شرک آمیز منتسب به یکی از دشمنان خدا را نقل می‌کند؛ مانند «فَقالَ أَنَا رَبُّکُمُ الْأَعْلی»؛[1] و گفت: من پروردگار برتر شما هستم. ما نباید به بهانه شرک آمیز بودن آن، در استفاده از آن در نماز خودداری کنیم و همین طور، در موردی که در پرسش بدان اشاره شد، نمی‌توان به دلیل این‌که مخاطب آن پیامبر اکرم(ص) بوده و از کلمه «قل» استفاده شده، آن‌را در نماز به کار نگیریم. پس کلمه «قل» را در نماز باید به عنوان قرائت که از واجبات نماز است گفت. 2. از این گذشته؛ خطاب‌های خدا در قرآن، رسول اکرم(ص) به عنوان آئینه و مرآت برای خطاب به جمیع امّت، و بلکه به جمیع مردم جهان‌اند، و در حقیقت خطاب به مردم می‌شود، و مخاطب به خطاب‌های قرآن خود مردم هستند. منتها از دریچه و آئینه نفس رسول خدا که به جهت سعه و گشایش، تمام افراد بشریت را در زیر پوشش علم و احاطه وجودی و ادراکی خود گرفته است.[2] بنابراین، خطابات قرآن کریم، هر چند در ظاهر، متوجه پیامبر اکرم(ص) است، ولی مفهوم عامی دارد که شامل همه مسلمانان می‌شود، جز موارد معدودی که دلیل بر اختصاص آن به حضرت رسول وجود دارد. [1] . نازعات، 24. [2] . حسینی تهرانی، سید محمد حسین‏، مهر تابان‏، ص 107 – 108(با ویرایش و تلخیص)، بی‌جا، انتشارات باقرالعلوم‏، بی‌تا.
با توجه به اینکه قرآن به حضرت رسول اکرم(ص) نازل شد ما بعضی از سورهها را در نماز استفاده میکنیم؛ مانند سوره توحید که به حضرت خطاب شده (بگو) و ما در نماز از همین لفظ (قل)(بگو) استفاده میکنیم، چرا؟
1. همانطور که میدانیم قرآن وحی آسمانی است؛ و پیامبر اکرم(ص) بدون کم و بیش حتّی یک کلمه و یک حرف باید آن وحی را بازگو کند. بنابر این، قرآن عین آنچه را که به رسول خدا(ص) خطاب شده است بیان میکند. گاه آیهای وجود دارد که مفهومی شرک آمیز منتسب به یکی از دشمنان خدا را نقل میکند؛ مانند «فَقالَ أَنَا رَبُّکُمُ الْأَعْلی»؛[1] و گفت: من پروردگار برتر شما هستم. ما نباید به بهانه شرک آمیز بودن آن، در استفاده از آن در نماز خودداری کنیم و همین طور، در موردی که در پرسش بدان اشاره شد، نمیتوان به دلیل اینکه مخاطب آن پیامبر اکرم(ص) بوده و از کلمه «قل» استفاده شده، آنرا در نماز به کار نگیریم. پس کلمه «قل» را در نماز باید به عنوان قرائت که از واجبات نماز است گفت.
2. از این گذشته؛ خطابهای خدا در قرآن، رسول اکرم(ص) به عنوان آئینه و مرآت برای خطاب به جمیع امّت، و بلکه به جمیع مردم جهاناند، و در حقیقت خطاب به مردم میشود، و مخاطب به خطابهای قرآن خود مردم هستند. منتها از دریچه و آئینه نفس رسول خدا که به جهت سعه و گشایش، تمام افراد بشریت را در زیر پوشش علم و احاطه وجودی و ادراکی خود گرفته است.[2] بنابراین، خطابات قرآن کریم، هر چند در ظاهر، متوجه پیامبر اکرم(ص) است، ولی مفهوم عامی دارد که شامل همه مسلمانان میشود، جز موارد معدودی که دلیل بر اختصاص آن به حضرت رسول وجود دارد. [1] . نازعات، 24. [2] . حسینی تهرانی، سید محمد حسین، مهر تابان، ص 107 – 108(با ویرایش و تلخیص)، بیجا، انتشارات باقرالعلوم، بیتا.
- [سایر] چرا خداوند بین خطاب به رسول اکرم(ص) و خطاب به انبیای دیگر فرق گذاشته است؛ در خطاب به رسول اکرم(ص) میفرماید: (قل لا أسئلکم علیه اجراً الاّ المودّة فی القربی)، ولی در خطاب به سایر پیامبران(ع) فرمود: (قل لا اسئلکم علیه اجراً ان اجری الا علی الله)؟
- [سایر] آیا برای نزول قرآن بر قلب پیامبر اسلام(ص)، فرشتگانی آیات و سورهها را بدرقه و همراهی میکردند؟
- [سایر] برخی از وصایای حضرت رسول اکرم(ص) به ابوذر چیست؟
- [سایر] با توجه به آیات 2 سوره فتح و 19 سوره محمد، چرا اهل سنت عصمت پیامبراکرم(ص) را فقط در دریافت وحی می پذیرند؟
- [سایر] بانو خدیجه(س) از حضرت رسول اکرم(ص)مستقیم خواستگاری کردند یا با واسطه؟
- [سایر] رسول خدا(ص) شدیدترین خطاب به دوزخیان را کدام آیه از قرآن میداند؟
- [سایر] برای اولین بار چه کسی حضرت محمد (ص) را یا رسول الله خطاب کرد؟
- [سایر] با توجه به روایات زیر، معنای اختیال چیست؟ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُوسَی بْنِ الْمُتَوَکلِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یحْیی عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُوسَی بْنِ عُمَرَ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) مَنْ مَشَی علی الْأَرْضِ اخْتِیالًا لَعَنَتْهُ الْأَرْضُ وَ مَنْ تَحْتَهَا وَ مَنْ فَوْقَهَا. عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ(ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) وَیلٌ لِمَنْ یخْتَالُ فِی الْأَرْضِ یعَانِدُ جَبَّارَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ.
- [سایر] اینکه شیعیان می گویند حضرت فاطمه الزهرا دختر گرامی رسول خدا(ص) از ابوبکر و عمر ناراضی بوده است دروغ محض است و دلیلی بر آن وجود ندارد؟
- [سایر] اینکه شیعیان می گویند حضرت فاطمه الزهرا دختر گرامی رسول خدا(ص) از ابوبکر و عمر ناراضی بوده است دروغ محض است و دلیلی بر آن وجود ندارد؟
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مستحب است بعد از تکبیره الاحرام بگوید: یا محسن قد اتاک المسیء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیء انت المحسن وا نا المسیء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی؛ بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گناهکار بگذرد؛ تو نیکوکاری و من گناهکار؛ به حق محمد و آل محمد (ص) رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهائی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] هر وقت انسان اسم مبارک حضرت رسول (ص) را مانند محمد و احمد؛ یا لقب و کنیه آن جناب را مثل مصطفی و ابوالقاسم بگوید یا بشنود؛ اگرچه در نماز باشد؛ مستحب است صلوات بفرستد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . هر وقت انسان اسم مبارک حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله مانند محمد و احمد صلی الله علیه و آله یا لقب و کنیه آن جناب را مثل مصطفی و ابو القاسم بگوید یا بشنود اگر چه در نماز باشد، مستحب است صلوات بفرستد.
- [امام خمینی] - ترجمه سوره قل هو الله احد بسم الله الرحمن الرحیم: (قل هو الله احد)، یعنی بگو ای محمد (ص) که خداوند، خدایی است یگانه. (الله الصمد)، یعنی خدایی که از تمام موجودات بی نیاز است. (لم یلد و لم یولد)، فرزند ندارد و فرزند کسی نیست. (و لم یکن له کفوا احد)، یعنی هیچ کس از مخلوقات مثل او نیست.
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است بعد از تکبیره الاحرام بگوید : یا مُحسنُ قداتاکَ المسیءُ و قد امَرتَ المحسنَ ان یتجاوَز عنِ المسی ءِ انتَ المحسنُ و انا المُسی ءُ بحقّ محمّدٍ و آلِ محّمدٍ صل عَلی محّمدِ و ال محّمدِ و تجاوَز عن قبیحِ ما تعلمُ منّی .یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بندة گنهکار به در خانة تو آمده و تو امر کرده ای که نییکوکار از گنهکار بگذرد ، تو نیکو کاری و من گناهکار بحقّ محّمدٍ و آل محّمدٍ صلی اللهُ علیه و آله و سّلم .رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیها یی که می دانی از من سر زده . بگذر .
- [امام خمینی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید: "یا محسن قد اتاک المسیی ء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیی ء انت المحسن و انا المسیی ء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان می کنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِیَیءُ وَقَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَاَناَ المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد صَلِّ عَلَی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد تو نیکوکاری و من گنهکار به حق محمد و آل محمد(صلی الله علیه وآله) رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدی هائی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله خوئی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:" یا محسن قد اتاک المسییء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیء انت المحسن و انا المسیء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاکَ المُسیءُ وقَدْ أَمَرْتَ المُحْسِنَ أَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ، أَنْتَ المُحْسِنُ وأَنا المُسِیءُ، بحقِّ مُحمَّدٍ و آل محمّد صَلِّ علی مُحمَّدٍ و آلِ مُحمَّدٍ وتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سرزده بگذر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام به قصد رجاء این دعا را بخوانند: (یا محْسن قدْ اتاک الْمسیء و قدْ أمرْت الْمحْسن انْ یتجاوز عن الْمسیئ انت الْمحْسن و أنا الْمسیئ بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوزْ عنْ قبیح ما تعْلم منی. یعنی: (ای خدای نیکوکار! بنده گنهکارت به در خانه تو آمده است تو امر کرده ای که نکوکار از گنهکار بگذرد،تو نیکو کاری و من گنهکارم، به حق محمد و آل محمد رحمتت را بر محمد و آل محمد بفرست و از کارهای زشتی که می دانی از من سرزده بگذر!)