در منابع روایی تأکید فراوانی بر زیارت امامان معصوم(ع) بویژه زیارت امام حسین(ع) شده و افرادی که بدون عذر به زیارت نروند مورد نکوهش قرار گرفته­اند. زیارت امام حسین(ع) در تمام ایام سال و هر زمان که انسان توانایی داشته باشد مطلوب است، امام صادق(ع) فرمود: «سزاوار است که شخص توانگر سالی دو مرتبه و انسان تهیدست سالی یک بار به زیارت امام حسین(ع) برود».[1] امام کاظم(ع) فرمود: «در حق امام حسین(ع) جفا نکنید (زیارتش را ترک ننمایید) انسان ثروت‌مند و توانگر هر چهار ماه یک مرتبه به زیارتش برود و انسان تهی‌دست تکلیفی ندارد، مگر به مقدار توانایی او و خداوند آنچه در توان بندگان نیست تکلیف نکرده است».[2] اما به جهت فضیلت برخی از زمان‌ها به زیارت امام حسین(ع) سفارش بیشتری شده است که به ذکر تعدادی از این روایات بسنده می‌شود: 2. شب جمعه: صفوان جمّال روایت کرده است: وقتی امام صادق(ع) به حیره (منطقه‌ای بود در کوفه) تشریف آوردند به من فرمود: «آیا مایل به زیارت قبر حسین(ع) هستی؟» گفتم: فدایت شوم آیا قبر آن‌حضرت را زیارت می‌کنی؟ آن‌حضرت فرمود: «چگونه آن‌را زیارت نکنم و حال آن‌که خداوند متعال در هر شب جمعه با فرشتگان و پیامبران و اوصیا به زمین هبوط کرده و او را زیارت می‌کنند. البتّه حضرت محمّد(ص) برترین پیامبران و ما برترین اوصیاء هستیم».[3] 3. روز عرفه: امام صادق(ع) فرمود: «کسی که در روز عرفه با معرفت و شناخت به حق آن‌حضرت به زیارت قبر مطهّرش برود خداوند منّان ثواب هزار حج و هزار عمره مقبول و هزار بار جنگ نمودن با دشمنان خدا در رکاب نبی مرسل یا امام عادل به او می‌دهد».[4] 4. ماه رجب و ماه شعبان: احمد بن محمّد بن ابی نصر بزنطی می‌گوید: از حضرت امام رضا(ع) پرسیدم: در چه ماهی حضرت امام حسین(ع) را زیارت کنیم؟ آن‌حضرت فرمود: «در نیمه ماه رجب و نیمه ماه شعبان».[5] 5. روز عاشورا و روز اربعین: جابر جعفی می‌گوید: در روز عاشورا خدمت امام صادق(ع) رسیدم، آن‌حضرت به من فرمود: «این گروه (زائرین ابا عبد اللَّه الحسین) زائران خدا بوده و بر او واجب‏ است که زائر را اکرام نماید، کسی که نزد قبر مطهر حضرت ابا عبد اللَّه الحسین(ع) در شب عاشورا بیتوته نماید، روز قیامت خدا را ملاقات می‌کند در حالی که به خون خودش آلوده بوده گویا در رکاب حضرت ابا عبد اللَّه(ع) در سرزمین کربلا شهید گشته است. و کسی که قبر امام حسین(ع) را روز عاشورا زیارت کرده و بالای قبر بیتوته نماید مثل کسی است که در مقابل آن حضرت شهید شده باشد».[6] در روایتی امام حسن عسکری(ع) یکی از نشانه‌های مؤمن را، زیارت امام حسین(ع) در روز اربعین شمرده‌اند.[7] [1] . ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق و مصحح: امینی، عبد الحسین، ص 294، دار المرتضویة، نجف اشرف، چاپ اول، 1356ش. [2] . همان. [3] . همان، ص 113. [4] . همان، ص 164. [5] . همان، ص 182. [6] . همان، ص 173. [7] . شیخ مفید، محمّد بن محمد بن نعمان، کتاب المزار، محقق و مصحح: ابطحی،‌ سید محمد باقر، ص 53، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، قم، چاپ اول، 1413ق.
در منابع روایی تأکید فراوانی بر زیارت امامان معصوم(ع) بویژه زیارت امام حسین(ع) شده و افرادی که بدون عذر به زیارت نروند مورد نکوهش قرار گرفتهاند.
زیارت امام حسین(ع) در تمام ایام سال و هر زمان که انسان توانایی داشته باشد مطلوب است، امام صادق(ع) فرمود: «سزاوار است که شخص توانگر سالی دو مرتبه و انسان تهیدست سالی یک بار به زیارت امام حسین(ع) برود».[1] امام کاظم(ع) فرمود: «در حق امام حسین(ع) جفا نکنید (زیارتش را ترک ننمایید) انسان ثروتمند و توانگر هر چهار ماه یک مرتبه به زیارتش برود و انسان تهیدست تکلیفی ندارد، مگر به مقدار توانایی او و خداوند آنچه در توان بندگان نیست تکلیف نکرده است».[2]
اما به جهت فضیلت برخی از زمانها به زیارت امام حسین(ع) سفارش بیشتری شده است که به ذکر تعدادی از این روایات بسنده میشود:
2. شب جمعه: صفوان جمّال روایت کرده است: وقتی امام صادق(ع) به حیره (منطقهای بود در کوفه) تشریف آوردند به من فرمود: «آیا مایل به زیارت قبر حسین(ع) هستی؟» گفتم: فدایت شوم آیا قبر آنحضرت را زیارت میکنی؟ آنحضرت فرمود: «چگونه آنرا زیارت نکنم و حال آنکه خداوند متعال در هر شب جمعه با فرشتگان و پیامبران و اوصیا به زمین هبوط کرده و او را زیارت میکنند. البتّه حضرت محمّد(ص) برترین پیامبران و ما برترین اوصیاء هستیم».[3]
3. روز عرفه: امام صادق(ع) فرمود: «کسی که در روز عرفه با معرفت و شناخت به حق آنحضرت به زیارت قبر مطهّرش برود خداوند منّان ثواب هزار حج و هزار عمره مقبول و هزار بار جنگ نمودن با دشمنان خدا در رکاب نبی مرسل یا امام عادل به او میدهد».[4]
4. ماه رجب و ماه شعبان: احمد بن محمّد بن ابی نصر بزنطی میگوید: از حضرت امام رضا(ع) پرسیدم: در چه ماهی حضرت امام حسین(ع) را زیارت کنیم؟ آنحضرت فرمود: «در نیمه ماه رجب و نیمه ماه شعبان».[5]
5. روز عاشورا و روز اربعین: جابر جعفی میگوید: در روز عاشورا خدمت امام صادق(ع) رسیدم، آنحضرت به من فرمود: «این گروه (زائرین ابا عبد اللَّه الحسین) زائران خدا بوده و بر او واجب است که زائر را اکرام نماید، کسی که نزد قبر مطهر حضرت ابا عبد اللَّه الحسین(ع) در شب عاشورا بیتوته نماید، روز قیامت خدا را ملاقات میکند در حالی که به خون خودش آلوده بوده گویا در رکاب حضرت ابا عبد اللَّه(ع) در سرزمین کربلا شهید گشته است. و کسی که قبر امام حسین(ع) را روز عاشورا زیارت کرده و بالای قبر بیتوته نماید مثل کسی است که در مقابل آن حضرت شهید شده باشد».[6]
در روایتی امام حسن عسکری(ع) یکی از نشانههای مؤمن را، زیارت امام حسین(ع) در روز اربعین شمردهاند.[7] [1] . ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق و مصحح: امینی، عبد الحسین، ص 294، دار المرتضویة، نجف اشرف، چاپ اول، 1356ش. [2] . همان. [3] . همان، ص 113. [4] . همان، ص 164. [5] . همان، ص 182. [6] . همان، ص 173. [7] . شیخ مفید، محمّد بن محمد بن نعمان، کتاب المزار، محقق و مصحح: ابطحی، سید محمد باقر، ص 53، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، قم، چاپ اول، 1413ق.
- [سایر] آثار زیارت امام حسین(ع) چیست؟
- [سایر] آیا از نگاه احادیث، زیارت امام رضا(ع) بر زیارت امام حسین(ع) برتری دارد؟!
- [سایر] دلیل فرمایش امام حسن عسگری (ع) که ثواب زیارت امام رضا (ع)بیشتر از زیارت امام حسین (ع) است، چیست؟
- [سایر] حقیقت معنی «ثارالله» که در زیارت امام حسین(ع) آمده چیست؟
- [سایر] متن و ترجمه زیارت امام حسین(ع) صادره از ناحیه مقدس امام زمان (عج) معروف به زیارت ناحیه مقدسه را ذکر کنید.
- [سایر] حضرت سکینه ،دختر امام حسین (ع) چند سال زندگی کرد ؟
- [سایر] زیارت امام حسین علیه السلام چه برکاتی دارد؟
- [سایر] آیا جریان دختر سه ساله امام حسین (ع ) حضرت رقیه واقعیت دارد؟
- [سایر] چرا ضریح امام حسین (ع) شش گوشه دارد؟
- [سایر] آیا قیام امام حسین (ع) به خاطر کسب قدرت بود؟
- [آیت الله سبحانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام)مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله عَلَیْهِ السَّلَام مشّرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطهی عذری نتواند آن امام را زیارت کند، چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه نذر کند به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت امام حسین(علیه السلام) مشرف شود، اگر به زیارت امام دیگری برود کافی نیست و هرگاه به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلا به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام) مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر بواسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] نماز در حرم امامان (ع) مستحب بلکه بهتر از مسجد است و مروی است که نماز حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین (ع) برابر دویست هزار نماز است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلا به زیارت حضرت ابی عبداللّه (ع) مشرف شود؛ چنانچه به زیارت امام دیگری برود کافی نیست و اگر به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند؛ چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است امامِ خطیب در زمستان و تابستان عمامه داشته و ردائی از برد یمانی یا (عدنی) بپوشد و خود را بیاراید، تمیزترین لباسهای خود را بپوشد و بوی خوش به کار برد به طوری که با وقار و سکینه باشد، و قبل از خطابه هنگامی که مؤذن اذان می گوید او بر منبر قرار گرفته باشد تا اذان به پایان رسد و خطبه را آغاز کند، و هنگام صعود بر منبر خطابه روبروی مردم بایستد و سلام کند و مردم نیز با چهره های خود از او استقبال کنند و به چیزی از قبیل کمان و شمشیر (اسلحه) و عصا تکیه کند، و مردم نیز خود را روبروی او قرار دهند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] نماز عید فطر و قربان در زمان حضور امام (ع) واجب است و باید به جماعت خوانده شود و در زمان ما که امام (ع) غائب است مستحب می باشد و می شود آن را به جماعت یا فرادی خواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که شغلش مسافرت است اگر برای کار دیگری؛ مثلاً برای زیارت یا حج، مسافرت کند، نمازش تمام است و بنا بر احتیاط مستحب نماز را شکسته هم بخواند.
- [آیت الله بروجردی] موقع نوشتن اسم مبارک حضرت رسول) ع) مستحب است صلوات را هم بنویسد و نیز بهتر است هر وقت آن حضرت را یاد میکند صلوات بفرستد.