ایا روایاتی درباره اهمیت و اداب استفاده از نوره برای از بین بردن موهای زائد بدن داریم؟

در این زمینه باید گفت؛ اسلام در موارد فراوانی به زدودن موهای زائد بدن توصیه کرده و شیوه‌ها و ادابی را نیز در این زمینه بیان نموده که به برخی از انها اشاره می‌کنیم.
الف. اهمیت موزدایی بدن با نوره و غیر ان
- امام علی(ع):
«نوره، یک پاک کننده است».[1]
«نوره، یک تعویذ (نگه دارنده) و مایه پاکی بدن است».[2]
«دوست دارم که هر فرد با‌ایمان در هر پانزده روز یک‌بار، با نوره موزُدایی کند».[3]
- ابی یعفور می‌گوید: در مدینه بودیم که میان من و زراره، در مورد تراشیدن یا کندن موهای زیر بغل، بحث پیش امد. من گفتم: تراشیدن انها بهتر است. زراره گفت: کَندن انها بهتر است. ان‌گاه از امام صادق(ع) اجازه دیدار خواستم. در حالی که در حمّام، موزُدایی می‌کرد و موهای زیر بغل خود را زدوده بود، به ما اجازه دیدار داد. به زراره گفتم: ایا (رفتار امام در نوره کشیدن)تو را بس است؟ گفت: نه؛ شاید او این کار را به جهتی انجام داده است که انجام دادنش برای من از ان جهت، درست نیست. پس امام(ع) پرسید: «درباره چه گفتگو می‌کنید؟». گفتم: زراره در مورد کَندن یا تراشیدن موهای زیر بغل، با من مخالفت کرده است. من گفته‌ام که تراشیدن و زدودن انها، بهتر است و زراره گفته است که کَندن انها بهتر است. امام(ع) فرمود: «تو به سنّت راه یافته‌ای و زراره، بدان نرسیده است. تراشیدن انها از کَندنشان بهتر است و زدودن از تراشیدن نیز بهتر». سپس به ما فرمود: «[با نوره] موزدایی کنید». گفتیم: سه روز پیش این کار را انجام داده‌ایم. فرمود: «دوباره انجام دهید؛ چرا که موزدایی [با نوره]، خود، نوعی طهارت است».[4]
- امام صادق(ع):
«زدودن موها با تیغ در هر هفت روز، و با نوره در هر پانزده روز، پسندیده است».[5]
- ان‌حضرت، موی زیر بغل خود را در حمّام، نوره می‌کشید و می‌زدود و می‌فرمود: «از ریشه کَندن موهای زیر بغل، شانه‌ها را ضعیف می‌کند و بینایی را سست و کم قدرت می‌سازد».[6]
اداب استفاده از نوره
الف. اوقات استفاده از نوره
- امام علی(ع): «شایسته است که مؤمن از نوره گذاشتن در روز چهارشنبه بپرهیزد که روز چهارشنبه روز نحس پایدار است».[7]
- امام صادق(ع):
«سنّت در مورد نوره، ان است که هر پانزده روز یک‌بار انجام شود. اگر بیست روز بر تو گذشت و این کار را انجام ندادی و هیچ چیز هم برای خرید ان نداشتی، به حساب خداوند، قرض کن».[8]
«یک‌بار نوره کشیدن در تابستان، از ده بار در زمستانْ بهتر است».[9]
- در روایتی نقل شده است که به حضرت صادق(ع) گفتند که مردم می‌گویند: نوره کشیدن در روز جمعه مکروه است، ان‌حضرت فرمود: «چنین نیست که تو گمان کردی. چه چیز پاک کننده‌تر است از نوره کشیدن در روز جمعه».[10]
ب. دعاهای وقت نوره کشیدن
- امام صادق(ع): «هر کسی که پیش از نوره کشیدن، اندکی از نوره بردارد و ببوید و بر سر بینی بگذارد و بگوید: "صَلَّی اللهُ عَلَی سُلَیْمانِ بْنِ داوُدَ کَما اَمَرَ بِالنُّورَهِ" او را نوره نسوزاند».[11]
- امام سجاد(ع): هرکس وقت نوره مالیدن بر بدن، این دعا را بخواند، خدا او را از چرک‌ها و کثافت‌های دنیوی و از گناهان پاک گرداند و به عوض ان مو به او موئی کرامت فرماید که در ان مو گناه نکند و به عدد هر موئی از بدنش مَلِکی خلق کند که برای او تسبیح الهی کند تا روز قیامت و به درستی که یک تسبیح از تسبیح ملائکه ثوابش برابر است با ثواب هزار تسبیح اهل زمین و دعا این است: «اللّهُمَّ طَیِّبْ ما طَهُرَ مِنّی وَ طَهِّرْ ما طابَ مِنّی وَ اَبْدِلْنی شَعْرا طاهِرِا لایَعْصیکَ، اَللّهُمَّ اِنّی تَطَهَّرْتُ ابْتِغاءَ سُنَّهِ الْمُرْسَلینَ وَ ابْتِغاءَ رِضْوانَکَ وَ مَغْفِرَتَکَ فَحَرّمْ شَعْری وَ بَشَری عَلَی النّارِ وَ طَهِّرْ خَلْقی وَ طَیِّبْ خُلْقی وَ زَکِّ عَمَلی وَ اجْعَلْنی مِمِّنْ یَلْقاکَ عَلی الْحَنَفیَّهِ السَّمْحَهِ مِلَهِ اِبْراهِیمَ خَلیلِکَ وَ دینِ مُحَمَّدٍ صلّی اللهُ علیه و اله و سلّم حَبیبِکَ وَ رَسُولِکَ عامِلاً بِشَرایِعِکَ تابِعا لِسُنَّهِ نَبیّکَ صَلَّی الله عَلَیْهِ وَ الِهِ اخِذا بِهِ مُتؤَدِبا بِتاءَدْیبِکَ وَ تَاءَدیبِ رَسُولِکَ صلّی اللهُ علیه و اله و سلّم وَ تَاءْدیبِ اَوْلِیائِکَ الَّذینَ غَذَوْتَهُمْ بِادَبِکَ وَ زَرَعْتَ الْحِکْمَهَ فی صُدُوِرِهمْ وَ جَعَلْتَهُمْ مَعادِنَ عِلْمِکَ صَلَواتُکَ عَلَیْهِمْ».[12]
ترجمه دعا: خدایا! انجه از من پاکیزه شد خوشبو گردان و انچه از من خوشبو شد پاکیزه گردان و برایم مویی برویان که پاک باشد و نافرمانی نکند. خدایا! غرض من از این نوره کشیدن پیروی از سنت پیامبران و رضای تو است و [این‌که] از گناهان من در گذری پس مو و اعضای مرا بر اتش جهنم حرام گردان، ظاهرم را [از هر ناشایستی] پاک گردان، خُلق مرا نیکو گردان، اعمال مرا پاکیزه ساز، مرا از کسانی قرار ده که بر ملت حضرت ابراهیم خلیل تو است و بر دین محمد که حبیب و رسول تو است، بمیرم، به احکام تو عمل کنم و پیرو سنت پیامبر تو باشم. مرا به اداب خود، اخلاق رسولت و به اخلاق و اداب اولیای تو متخلق گردان؛ کسانی که ایشان را به اداب خود و حکمت در سینه‌هایشان زراعت فرموده‌ای و ایشان را معدن‌های علوم و اسرار خود گردانیده‌ای، صلوات تو بر ایشان باد.
ج. اثار و سایر اداب
امام صادق(ع): «حنا مالیدن بر بدن بعد از نوره کشیدن، موجب ایمن شدن از جذام و پیسی است».[13] «هر کس نوره بکشد و سپس تمام بدن را با حنا خضاب نماید، فقر و تنگدستی از او دور رانده می‌شوند».[14]
در رساله ذهبیه امده است: «هر گاه خواستی جوش برنیاید و بر بدنت هیچ زخم یا تَرَک‌پوست و یا سیاهْ لکّه‌ای رخ ننماید، پیش از نوره کشیدن، با اب سرد، شستشو کن. هر کس می‌خواهد برای نوره کشیدن به حمّام برود، دوازده ساعت، یعنی یک روز کامل پیش از ان، از نزدیکی خودداری کند. سپس اندکی صبر یا اقاقیا و یا پیلْ زَهره و یا قدری از همه انها را با هم در نوره بریزد. البته این کار را پس از ان انجام دهد که نوره، در اب گرمی حل شده باشد که در ان، بابونه یا مَرزَنگوش یا گُلِ بنفشه خشک و یا اندکی از همه انها، به اندازه‌ای که بوی خود را به اب بدهد، جوشانده شده است. در این میان، زرنیخ هم باید به اندازه یک ششمِ نوره باشد. پس ازنوره کشیدن هم باید چیزی همانند برگ هلو، کُنجاره گل کاجیره، حَنا و مُشکک و گُل سرخ به بدن مالیده شود تا بوی ان‌را از میان ببرد. هر کس می‌خواهد از سوختن بدن با نوره در امان بماند، کمتر ان‌را هم بزند و به محض عمل نمودن، ان‌را بشوید و قدری روغن گُل سرخ نیز بر بدن بمالد. و اگر نوره بدن را بسوزانْد، مقداری عدس پوست کَنده بردارد، خوب ارد کند، در گلاب و سرکه حل کند و بر جای زخم بمالد، که به اذن خداوند متعال، بهبود خواهد یافت. انچه مانع اثر گذاشتن نوره بر بدن می‌شود، این است که محل، با سرکه انگور، پیاز دشتیِ کاملاً تُرش و روغن گُل سرخ، خوب مالیده شود».[15]   [1] . کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ‏6، ص 505، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1407ق. [2] . همان، ص 506. [3] . همان. [4] . همان، ج ‏4، ص 327، [5] . طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، ص 59، قم، شریف رضی، چاپ چهارم، 1412ق. [6] . شیخ صدوق، محمد بن علی‏، من لا یحضره الفقیه، ج ‏1، ص 120، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1413ق. [7] . شیخ صدوق، محمد بن علی‏، الخصال، ج ‏2، ص 388، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1362ش. [8] . من لا یحضره الفقیه، ج ‏1، ص 119. [9] . الکافی، ج ‏6، ص 506. [10] . همان. [11] . شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ج ‏2، ص 66، قم، مؤسسه ال البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق. [12] . الکافی، ج ‏6، ص 507. [13] . من لا یحضره الفقیه، ج ‏1، ص 121. [14] . شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص 21، قم، دار الشریف الرضی للنشر، چاپ دوم، 1406ق. [15] . منسوب به امام رضا(ع)، الرساله الذهبیه(طبّ الامام الرضا)، ص 31 – 35، قم، دار الخیام‏، چاپ اول‏، 1402ق.