میزان
وسیله سنجش و وزن کردن اشیاء را میزان گویند. میزان هر شیء متناسب با خود آن شیء می‌باشد.
چگونه و به چه کسی باید صدقه داد؟ حداقل این صدقه باید به چه میزان باشد؟
پاسخ اجمالی: در اسلام صدقه مستحبی باید؛ برای رضای خدا، بدون منت گذاشتن بر فقیر، بدون ریا کاری به فقیری داده شود که آن را در راه گناه مصرف نمی کند. البته خویشاوندان انسان در اولویت هستند و بهتر است به صورت مخفیانه انجام شود. این صدقه باید از اموال پاک و حلال باشد و مقدار آن هم به توان شخص بستگی دارد. به گونه ای که افراط و تفریط در آن نباشد؛ یعنی نه در صدقه دادن کوتاهی شود، و نه انسان همه دارایی خود را صدقه دهد که خود گرفتار و محتاج شود. حداقل این صدقه بستگی به توانایی شخص دارد حتی در برخی روایات وارد شده که صدقه دهید، حتی اگر به مقدار جرعه آبی باشد. پاسخ تفصیلی: مقدمه در شرع مقدس اسلام در مورد ارزش و اهمیت صدقه سفارشات زیادی شده است. آیات قرآن و روایات کیفیت و اهمیت صدقه را بیان کرده است. در اسلام دو نوع صدقه مطرح است؛ یکی صدقه واجب که همان زکات است و درآیات قرآن و روایات مقدار مصرف آن و مستحقین آن بیان شده است.[1] در این جا به جهت اختصار فقط به مورد سوال که صدقه مستحبی است می پردازیم. الف.اهمیت صدقه اخبار و روایات وارده در فضیلت صدقه بسیار است و فواید زیادی برای آن بیان شده است؛ مانند این که صدقه سبب زیادی رزق و روزی، شفای بیماری ها، دوری آتش جهنم، دفع هفتاد بلا و مصیبت در دنیا، طولا نی شدن عمر و ... می شود.[2] ب. کیفیت و چگونگی صدقه دادن خدای متعال صدقه دادن را مدح کرده، ولی دو روش صدقه دادن را نمی ‌پسندد، یکی صدقه ریایی که از همان اول باطل انجام می ‌شود، و دیگری صدقه ای که بعد از انجام آن، به وسیله منت و اذیت ثواب و ارزش آن از بین می رود. بطلان این دو قسم صدقه از این رو است که برای رضای خدا انجام نشده، و یا اگر هم برای رضای خدا بوده، شخص نتوانسته نیت خود را خالص نگه دارد، و با منت و اذیت آن را باطل کرده است.[3] نکته دیگر در کیفیت صدقه دادن، مخفی بودن آن است. خداوند در قرآن دو قسم صدقه دادن را مطرح می کند ، یکی صدقه آشکار و دیگری پنهان، و هر دو را ستوده است؛ برای این که هر کدام از آن دو آثار و نتایجی دارند، اما صدقه آشکارا که خود تشویق و دعوت عملی مردم به کار نیک، و نیز مایه دلگرمی فقرا و مساکین است؛ چرا که می‌ بینند در جامعه مردمی مهرورز هستند که به حال آنان ترحم می‌کنند، و اموالی را در جامعه برای آنان و رفع حوایجشان قرار می‌ دهند، تا برای روز قیامتشان که روز گرفتاری است ذخیره‌ای باشد. این کار باعث می‌ شود که روحیه یاس و ناامیدی از فقرا زدوده شود، و در کار خود دارای نشاط گردند، و احساس کنند اگر سرمایه ‌دار کسب و تجارتی می ‌کند، تنها برای منافع شخصی نیست، و این خود آثار نیک بسیاری دارد. اما آثار صدقه پنهانی این است که انسان از ریا دورتر است، آبروی فقیر محفوظ می‌ ماند، و فقیر احساس ذلت و خفت نمی‌ کند؛ پس می‌ توان گفت: صدقه علنی نتیجه‌ های بیشتری دارد، و صدقه پنهانی خالص‌تر و پاک‌تر انجام می ‌شود. از آن جا که بنای دین بر اخلاص است، بنابراین عمل هر قدر خالص تر باشد فضیلت بیشتری دارد، و به همین جهت خدای سبحان صدقه مخفی را بر صدقه علنی ترجیح داده و می ‌فرماید: "اگر مخفیانه صدقه دهید برایتان بهتر است".[4] از امام صادق (ع) روایت شده که فرمودند: "ر چیزی را که خدا بر تو واجب ساخته، علنی آوردنش بهتر از آن است که مخفی و پنهانی بیاوری، و آنچه را که مستحبّ کرده، انجام پنهانیش بهتر از انجام علنی آن است".[5] البته در صدقه دادن شخص باید اعتدال را رعایت کند؛ یعنی نه به گونه ای باشد که در صدقه دادن بخیل باشد و نه آن گونه صدقه دهد که برای خود مشکل ایجاد کند.[6] ج. متعلق صدقه در مورد این که از چه چیزهایی باید صدقه داد، آیات قرآن و روایات فرموده اند: از طیبات صدقه بدهید؛ یعنی اموال پاک و حلالی که شخص از راه حلال آنها را به دست می آورد، علاوه سعی شود از اموال پست و ناقابل در صدقه استفاده نشود؛ زیرا صدقه دادن برای به دست آوردن رضایت خدا انجام می ‌گیرد که یک طرف آن بینوایان و فقیران، و طرف دیگرش خدا است و اگر مؤمنان این مسائل را رعایت ننمایند، هم توهین به خداوند است و هم تحقیری نسبت به نیازمندان و بینوایان‌.[7] د. به چه کسی صدقه بدهیم؟ "عمرو بن جموح" پیر مرد بزرگ و ثروت مندی بود. به پیامبر (ص) عرض کرد: از چه چیز صدقه بدهم و به چه کسانی؟ آیه نازل شد که ای پیغمبر بگو: "ر خیر و نیکی (و هر گونه سرمایه سودمند مادی و معنوی) که انفاق می‌ کنید، برای پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان، اگر فقیر باشند و مستمندان و واماندگان در راه باید باشد".[8] مسلما ذکر این موارد به عنوان بیان مصداق های روشن است، و گر نه منحصر به آنها نبوده، بلکه در حقیقت هم اشیایی که از آن می توان انفاق کرد و هم کسانی که به آنها می شود انفاق کرد، دایره وسیعی دارد. بنابراین، در عین گسترده بودن مورد انفاق، اولویت ها نیز بیان شده است. مسلما پدر و مادر و سپس نزدیکان نیازمند در این مسئله اولویت دارند و بعد از آنها یتیمان و سپس نیازمندان و حتی کسانی را که ذاتا فقیر نیستند،- ولی بر اثر حادثه‌ ای؛ مثل تمام شدن مخارج در سفر نیازمند شده‌اند - شامل می‌ شود.[9] بنابراین، مقدار حداقل صدقه به توان شخص بستگی دارد، حتی در برخی روایات یک جرعه آب هم به عنوان صدقه بیان شده است.[10] نتیجه: طبق آیات و روایات صدقه دادن یک امر بسیار با ارزشی است، ولی شخص صدقه دهنده باید این کار را برای رضای خدا انجام دهد و مواظب باشد که با منت گذاشتن و اذیت فقیر ارزش آن را از بین نبرد. مقدار آن هم هر مقداری که در توان شخص باشد کافی است. در پرداخت آن هم باید نزدیکان خود را در اولویت قرار دهد. پی نوشتها: [1] التوبه،60. [2] شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج 6، ص 257، موسسة آل البیت، قم، 1409ق. [3] طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان، ترجمه، موسوی همدانی، ج 2، ص 601، جامعه مدرسین، قم، 1374. [4] همان، ج 2، ص 610. [5] کلینی، فروع کافی، ج 1، ص 7، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1365. [6] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 2، ص 130، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1374. [7] داور پناه، ابوالفضل، انوار العرفان فی تفسیر القرآن، ج 4، ص 500،انتشارات صدر، تهران، 1375. [8] بقره، 215. [9] تفسیر نمونه، ج 2، ص 104. [10] طیب، سید عبد الحسین، تفسیر اطیب البیان، ج 1، ص 230،انتشارات اسلام، تهران، 1378. منبع: www.islamquest.net
پاسخ اجمالی: در اسلام صدقه مستحبی باید؛ برای رضای خدا، بدون منت گذاشتن بر فقیر، بدون ریا کاری به فقیری داده شود که آن را در راه گناه مصرف نمی کند. البته خویشاوندان انسان در اولویت هستند و بهتر است به صورت مخفیانه انجام شود. این صدقه باید از اموال پاک و حلال باشد و مقدار آن هم به توان شخص بستگی دارد. به گونه ای که افراط و تفریط در آن نباشد؛ یعنی نه در صدقه دادن کوتاهی شود، و نه انسان همه دارایی خود را صدقه دهد که خود گرفتار و محتاج شود. حداقل این صدقه بستگی به توانایی شخص دارد حتی در برخی روایات وارد شده که صدقه دهید، حتی اگر به مقدار جرعه آبی باشد. پاسخ تفصیلی: مقدمه در شرع مقدس اسلام در مورد ارزش و اهمیت صدقه سفارشات زیادی شده است. آیات قرآن و روایات کیفیت و اهمیت صدقه را بیان کرده است. در اسلام دو نوع صدقه مطرح است؛ یکی صدقه واجب که همان زکات است و درآیات قرآن و روایات مقدار مصرف آن و مستحقین آن بیان شده است.[1] در این جا به جهت اختصار فقط به مورد سوال که صدقه مستحبی است می پردازیم. الف.اهمیت صدقه اخبار و روایات وارده در فضیلت صدقه بسیار است و فواید زیادی برای آن بیان شده است؛ مانند این که صدقه سبب زیادی رزق و روزی، شفای بیماری ها، دوری آتش جهنم، دفع هفتاد بلا و مصیبت در دنیا، طولا نی شدن عمر و ... می شود.[2] ب. کیفیت و چگونگی صدقه دادن خدای متعال صدقه دادن را مدح کرده، ولی دو روش صدقه دادن را نمی ‌پسندد، یکی صدقه ریایی که از همان اول باطل انجام می ‌شود، و دیگری صدقه ای که بعد از انجام آن، به وسیله منت و اذیت ثواب و ارزش آن از بین می رود. بطلان این دو قسم صدقه از این رو است که برای رضای خدا انجام نشده، و یا اگر هم برای رضای خدا بوده، شخص نتوانسته نیت خود را خالص نگه دارد، و با منت و اذیت آن را باطل کرده است.[3] نکته دیگر در کیفیت صدقه دادن، مخفی بودن آن است. خداوند در قرآن دو قسم صدقه دادن را مطرح می کند ، یکی صدقه آشکار و دیگری پنهان، و هر دو را ستوده است؛ برای این که هر کدام از آن دو آثار و نتایجی دارند، اما صدقه آشکارا که خود تشویق و دعوت عملی مردم به کار نیک، و نیز مایه دلگرمی فقرا و مساکین است؛ چرا که می‌ بینند در جامعه مردمی مهرورز هستند که به حال آنان ترحم می‌کنند، و اموالی را در جامعه برای آنان و رفع حوایجشان قرار می‌ دهند، تا برای روز قیامتشان که روز گرفتاری است ذخیره‌ای باشد. این کار باعث می‌ شود که روحیه یاس و ناامیدی از فقرا زدوده شود، و در کار خود دارای نشاط گردند، و احساس کنند اگر سرمایه ‌دار کسب و تجارتی می ‌کند، تنها برای منافع شخصی نیست، و این خود آثار نیک بسیاری دارد. اما آثار صدقه پنهانی این است که انسان از ریا دورتر است، آبروی فقیر محفوظ می‌ ماند، و فقیر احساس ذلت و خفت نمی‌ کند؛ پس می‌ توان گفت: صدقه علنی نتیجه‌ های بیشتری دارد، و صدقه پنهانی خالص‌تر و پاک‌تر انجام می ‌شود. از آن جا که بنای دین بر اخلاص است، بنابراین عمل هر قدر خالص تر باشد فضیلت بیشتری دارد، و به همین جهت خدای سبحان صدقه مخفی را بر صدقه علنی ترجیح داده و می ‌فرماید: "اگر مخفیانه صدقه دهید برایتان بهتر است".[4] از امام صادق (ع) روایت شده که فرمودند: "ر چیزی را که خدا بر تو واجب ساخته، علنی آوردنش بهتر از آن است که مخفی و پنهانی بیاوری، و آنچه را که مستحبّ کرده، انجام پنهانیش بهتر از انجام علنی آن است".[5] البته در صدقه دادن شخص باید اعتدال را رعایت کند؛ یعنی نه به گونه ای باشد که در صدقه دادن بخیل باشد و نه آن گونه صدقه دهد که برای خود مشکل ایجاد کند.[6] ج. متعلق صدقه در مورد این که از چه چیزهایی باید صدقه داد، آیات قرآن و روایات فرموده اند: از طیبات صدقه بدهید؛ یعنی اموال پاک و حلالی که شخص از راه حلال آنها را به دست می آورد، علاوه سعی شود از اموال پست و ناقابل در صدقه استفاده نشود؛ زیرا صدقه دادن برای به دست آوردن رضایت خدا انجام می ‌گیرد که یک طرف آن بینوایان و فقیران، و طرف دیگرش خدا است و اگر مؤمنان این مسائل را رعایت ننمایند، هم توهین به خداوند است و هم تحقیری نسبت به نیازمندان و بینوایان‌.[7] د. به چه کسی صدقه بدهیم؟ "عمرو بن جموح" پیر مرد بزرگ و ثروت مندی بود. به پیامبر (ص) عرض کرد: از چه چیز صدقه بدهم و به چه کسانی؟ آیه نازل شد که ای پیغمبر بگو: "ر خیر و نیکی (و هر گونه سرمایه سودمند مادی و معنوی) که انفاق می‌ کنید، برای پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان، اگر فقیر باشند و مستمندان و واماندگان در راه باید باشد".[8] مسلما ذکر این موارد به عنوان بیان مصداق های روشن است، و گر نه منحصر به آنها نبوده، بلکه در حقیقت هم اشیایی که از آن می توان انفاق کرد و هم کسانی که به آنها می شود انفاق کرد، دایره وسیعی دارد. بنابراین، در عین گسترده بودن مورد انفاق، اولویت ها نیز بیان شده است. مسلما پدر و مادر و سپس نزدیکان نیازمند در این مسئله اولویت دارند و بعد از آنها یتیمان و سپس نیازمندان و حتی کسانی را که ذاتا فقیر نیستند،- ولی بر اثر حادثه‌ ای؛ مثل تمام شدن مخارج در سفر نیازمند شده‌اند - شامل می‌ شود.[9] بنابراین، مقدار حداقل صدقه به توان شخص بستگی دارد، حتی در برخی روایات یک جرعه آب هم به عنوان صدقه بیان شده است.[10] نتیجه: طبق آیات و روایات صدقه دادن یک امر بسیار با ارزشی است، ولی شخص صدقه دهنده باید این کار را برای رضای خدا انجام دهد و مواظب باشد که با منت گذاشتن و اذیت فقیر ارزش آن را از بین نبرد. مقدار آن هم هر مقداری که در توان شخص باشد کافی است. در پرداخت آن هم باید نزدیکان خود را در اولویت قرار دهد. پی نوشتها: [1] التوبه،60. [2] شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج 6، ص 257، موسسة آل البیت، قم، 1409ق. [3] طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان، ترجمه، موسوی همدانی، ج 2، ص 601، جامعه مدرسین، قم، 1374. [4] همان، ج 2، ص 610. [5] کلینی، فروع کافی، ج 1، ص 7، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1365. [6] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 2، ص 130، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1374. [7] داور پناه، ابوالفضل، انوار العرفان فی تفسیر القرآن، ج 4، ص 500،انتشارات صدر، تهران، 1375. [8] بقره، 215. [9] تفسیر نمونه، ج 2، ص 104. [10] طیب، سید عبد الحسین، تفسیر اطیب البیان، ج 1، ص 230،انتشارات اسلام، تهران، 1378. منبع: www.islamquest.net
پاسخ:
پاسخ اجمالی:
در اسلام صدقه مستحبی باید؛ برای رضای خدا، بدون منت گذاشتن بر فقیر، بدون ریا کاری به فقیری داده شود که آن را در راه گناه مصرف نمی کند. البته خویشاوندان انسان در اولویت هستند و بهتر است به صورت مخفیانه انجام شود. این صدقه باید از اموال پاک و حلال باشد و مقدار آن هم به توان شخص بستگی دارد. به گونه ای که افراط و تفریط در آن نباشد؛ یعنی نه در صدقه دادن کوتاهی شود، و نه انسان همه دارایی خود را صدقه دهد که خود گرفتار و محتاج شود. حداقل این صدقه بستگی به توانایی شخص دارد حتی در برخی روایات وارد شده که صدقه دهید، حتی اگر به مقدار جرعه آبی باشد.
پاسخ تفصیلی:
مقدمه
در شرع مقدس اسلام در مورد ارزش و اهمیت صدقه سفارشات زیادی شده است. آیات قرآن و روایات کیفیت و اهمیت صدقه را بیان کرده است.
در اسلام دو نوع صدقه مطرح است؛ یکی صدقه واجب که همان زکات است و درآیات قرآن و روایات مقدار مصرف آن و مستحقین آن بیان شده است.[1] در این جا به جهت اختصار فقط به مورد سوال که صدقه مستحبی است می پردازیم.
الف.اهمیت صدقه
اخبار و روایات وارده در فضیلت صدقه بسیار است و فواید زیادی برای آن بیان شده است؛ مانند این که صدقه سبب زیادی رزق و روزی، شفای بیماری ها، دوری آتش جهنم، دفع هفتاد بلا و مصیبت در دنیا، طولا نی شدن عمر و ... می شود.[2]
ب. کیفیت و چگونگی صدقه دادن
خدای متعال صدقه دادن را مدح کرده، ولی دو روش صدقه دادن را نمی پسندد، یکی صدقه ریایی که از همان اول باطل انجام می شود، و دیگری صدقه ای که بعد از انجام آن، به وسیله منت و اذیت ثواب و ارزش آن از بین می رود. بطلان این دو قسم صدقه از این رو است که برای رضای خدا انجام نشده، و یا اگر هم برای رضای خدا بوده، شخص نتوانسته نیت خود را خالص نگه دارد، و با منت و اذیت آن را باطل کرده است.[3]
نکته دیگر در کیفیت صدقه دادن، مخفی بودن آن است.
خداوند در قرآن دو قسم صدقه دادن را مطرح می کند ، یکی صدقه آشکار و دیگری پنهان، و هر دو را ستوده است؛ برای این که هر کدام از آن دو آثار و نتایجی دارند، اما صدقه آشکارا که خود تشویق و دعوت عملی مردم به کار نیک، و نیز مایه دلگرمی فقرا و مساکین است؛ چرا که می بینند در جامعه مردمی مهرورز هستند که به حال آنان ترحم می‌کنند، و اموالی را در جامعه برای آنان و رفع حوایجشان قرار می دهند، تا برای روز قیامتشان که روز گرفتاری است ذخیره‌ای باشد. این کار باعث می شود که روحیه یاس و ناامیدی از فقرا زدوده شود، و در کار خود دارای نشاط گردند، و احساس کنند اگر سرمایه دار کسب و تجارتی می کند، تنها برای منافع شخصی نیست، و این خود آثار نیک بسیاری دارد.
اما آثار صدقه پنهانی این است که انسان از ریا دورتر است، آبروی فقیر محفوظ می ماند، و فقیر احساس ذلت و خفت نمی کند؛ پس می توان گفت: صدقه علنی نتیجه های بیشتری دارد، و صدقه پنهانی خالص‌تر و پاک‌تر انجام می شود. از آن جا که بنای دین بر اخلاص است، بنابراین عمل هر قدر خالص تر باشد فضیلت بیشتری دارد، و به همین جهت خدای سبحان صدقه مخفی را بر صدقه علنی ترجیح داده و می فرماید: "اگر مخفیانه صدقه دهید برایتان بهتر است".[4]
از امام صادق (ع) روایت شده که فرمودند: "ر چیزی را که خدا بر تو واجب ساخته، علنی آوردنش بهتر از آن است که مخفی و پنهانی بیاوری، و آنچه را که مستحبّ کرده، انجام پنهانیش بهتر از انجام علنی آن است".[5]
البته در صدقه دادن شخص باید اعتدال را رعایت کند؛ یعنی نه به گونه ای باشد که در صدقه دادن بخیل باشد و نه آن گونه صدقه دهد که برای خود مشکل ایجاد کند.[6]
ج. متعلق صدقه
در مورد این که از چه چیزهایی باید صدقه داد، آیات قرآن و روایات فرموده اند: از طیبات صدقه بدهید؛ یعنی اموال پاک و حلالی که شخص از راه حلال آنها را به دست می آورد، علاوه سعی شود از اموال پست و ناقابل در صدقه استفاده نشود؛ زیرا صدقه دادن برای به دست آوردن رضایت خدا انجام می گیرد که یک طرف آن بینوایان و فقیران، و طرف دیگرش خدا است و اگر مؤمنان این مسائل را رعایت ننمایند، هم توهین به خداوند است و هم تحقیری نسبت به نیازمندان و بینوایان.[7]
د. به چه کسی صدقه بدهیم؟
"عمرو بن جموح" پیر مرد بزرگ و ثروت مندی بود. به پیامبر (ص) عرض کرد: از چه چیز صدقه بدهم و به چه کسانی؟ آیه نازل شد که ای پیغمبر بگو: "ر خیر و نیکی (و هر گونه سرمایه سودمند مادی و معنوی) که انفاق می کنید، برای پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان، اگر فقیر باشند و مستمندان و واماندگان در راه باید باشد".[8]
مسلما ذکر این موارد به عنوان بیان مصداق های روشن است، و گر نه منحصر به آنها نبوده، بلکه در حقیقت هم اشیایی که از آن می توان انفاق کرد و هم کسانی که به آنها می شود انفاق کرد، دایره وسیعی دارد.
بنابراین، در عین گسترده بودن مورد انفاق، اولویت ها نیز بیان شده است. مسلما پدر و مادر و سپس نزدیکان نیازمند در این مسئله اولویت دارند و بعد از آنها یتیمان و سپس نیازمندان و حتی کسانی را که ذاتا فقیر نیستند،- ولی بر اثر حادثه ای؛ مثل تمام شدن مخارج در سفر نیازمند شده‌اند - شامل می شود.[9] بنابراین، مقدار حداقل صدقه به توان شخص بستگی دارد، حتی در برخی روایات یک جرعه آب هم به عنوان صدقه بیان شده است.[10]
نتیجه:
طبق آیات و روایات صدقه دادن یک امر بسیار با ارزشی است، ولی شخص صدقه دهنده باید این کار را برای رضای خدا انجام دهد و مواظب باشد که با منت گذاشتن و اذیت فقیر ارزش آن را از بین نبرد. مقدار آن هم هر مقداری که در توان شخص باشد کافی است. در پرداخت آن هم باید نزدیکان خود را در اولویت قرار دهد.
پی نوشتها:
[1] التوبه،60.
[2] شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج 6، ص 257، موسسة آل البیت، قم، 1409ق.
[3] طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان، ترجمه، موسوی همدانی، ج 2، ص 601، جامعه مدرسین، قم، 1374.
[4] همان، ج 2، ص 610.
[5] کلینی، فروع کافی، ج 1، ص 7، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1365.
[6] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 2، ص 130، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1374.
[7] داور پناه، ابوالفضل، انوار العرفان فی تفسیر القرآن، ج 4، ص 500،انتشارات صدر، تهران، 1375.
[8] بقره، 215.
[9] تفسیر نمونه، ج 2، ص 104.
[10] طیب، سید عبد الحسین، تفسیر اطیب البیان، ج 1، ص 230،انتشارات اسلام، تهران، 1378.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] چگونه باید صدقه داد (خارج از زکات و خمس)؟ به چه کسی باید صدقه داد؟ با چه چیزی؟ حداقل این صدقه چه میزان است؟
- [سایر] چگونه باید صدقه داد (خارج از زکات و خمس)؟ به چه کسی باید صدقه داد؟ با چه چیزی؟ حداقل این صدقه چه میزان است؟
- [سایر] تعهد ادامه کار در واحد مربوط به میزان حداقل دو برابر مدت کارآموزی شامل چه نوع کارآموزانی می شود؟
- [سایر] با سلام میزان کفاره عمد یک روز روزه چه مقدار است (میزان پولی) و همچنین حداقل زکات فطره را چقدر باید پرداخت کرد؟ با تشکر مرجع: آیت الله خامنه ای
- [سایر] بسم الله الرحمن الرحیم سلام علیکم لطفا حداقل و حد اکثر میزان خواب را در سنین مختلف بیان فرمایید. ( آیا در این مورد جنسیّت هم موثر است ؟)
- [سایر] با سلام من در حال تصمیم گیری برای تحصیل بین دکتری و حوزه هستم. با توجه به شاغل بودن، میخواهم بدانم حداقل زمان ممکن برای حضور در حوزه برای سطح تحصیلی من چه میزان است؟
- [سایر] فرهنگ و میزان تحصیلات مردم ایران و میزان فرهنگپذیری آنها در عصر قاجار چگونه بود؟
- [آیت الله خامنه ای] میزان مهریه
- [سایر] 1. آیا مهریه زن مقدار حداقل دارد؟ مثلاً آیا می شود مهریه را یک عدد صلوات قرار داد؟ 2. آیا می شود با رضایت زن چیزی به عنوان مهریه قرار نداد؟ یعنی قبل از عقد توافق کنیم مقدار مهریه صفر باشد.3. آیا می شود مهریه را چیز معنوی یا ناچیز؛ مثلاً دادن پنجاه تومان به فقیر یا صندوق صدقه، قرار داد؟
- [آیت الله اردبیلی] لطفا فرق صدقه با هدیه را بیان کنید و بفرمایید که آیا بین هدیه به فقیر و صدقه فرقی هست یا خیر؟ و آیا صدقه را فقط به فقیر میدهند یا به غنی هم می‌توان صدقه داد و آیا صدقه دادن به سادات جایز است یا خیر؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر نذر کند که مقدار معیّنی صدقه بدهد، چنانچه پیش از دادن صدقه بمیرد، باید آن مقدار را از مال او صدقه بدهند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر نذر کند که مقدار معیّنی صدقه بدهد، چنانچه پیش از دادن صدقه بمیرد، باید آن مقدار را از مال او صدقه بدهند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر نذر کند که مقدار معینی صدقه بدهد، چنان چه پیش از دادن صدقه بمیرد، باید آن مقدار را از مال او صدقه بدهند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر نذر کند که مقدار معیّنی صدقه بدهد ، چنانچه پیش از دادن صدقه بمیرد ؛ باید آن را از مال او صدقه بدهند .
- [آیت الله بروجردی] اگر نذر کند که مقدار معینی صدقه بدهد، چنانچه پیش از دادن صدقه بمیرد، باید آن مقدار را از مال او صدقه بدهند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه نذر کند مقدار معینی را صدقه دهد، چنانچه پیش از دادن صدقه بمیرد باید آن مقدار را از مال او صدقه بدهند.
- [آیت الله بهجت] اگر نذر کند که مقدار معینی از مال را صدقه دهد، چنانچه پیش از دادن صدقه بمیرد، باید آن مقدار از مال او صدقه داده شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر نذر کند مقدار معینی صدقه بدهد چنانچه پیش از دادن صدقه بمیرد لازم نیست ان مقدار را از مال او صدقه بدهند ولی احتیاط مستحب این است که بالغین از ورثه ان مقدار را از حصه خود از طرف میت صدقه بدهند
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نذر کند که مقدار معینی صدقه بدهد چنانچه پیش از دادن صدقه بمیرد، لازم است آن مقدار را از مال او صدقه بدهند و بهتر این است که بالغین از ورثه آن مقدار را از حصّه خود از طرف میّت صدقه بدهند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر نذر کند که مقدار معینی صدقه بدهد؛ چنانچه پیش از دادن صدقه بمیرد؛ لازم نیست آن مقدار را از مال او صدقه بدهند و بهتر این است که بالغین از ورثه آن مقدار را از حصه خود از طرف میت صدقه بدهند.