شرح پرسش: اگر مردم زمان پیامبر برای آمدن دین اسلام آمادگی کافی داشتند و طبق فرمایش شما به کمال رسیده بودند، چرا می گویید که مردم آن زمان در جهل به سر می بردند؟ پاسخ اجمالی: نکته اساسی در مورد خاتمیت پیامبر اکرم یکی این است که ظرفیت وجودی پیامبر اکرم از دیگر انبیا برای دریافت دین کامل بیشتر بوده است؛ و دیگر این که خداوند این امتیاز را به امت پیامبر خاتم داده است که در میان آنها اهل بیت علیهم السلام را قرار داده که توان دریافت و نگه داری دین کامل را دارند. اما در مورد کل امت آنچه مورد ادعا است این است که جوامع انسانی در هنگام بعثت دوره های خامی و ناتوانی فکری خود را گذرانیده و برای به دست آوردن کمال انسانیت آماده بودند؛ نه این که به کمال رسیده بودند. می توان وجود برخی اوصاف پسندیده در میان اعراب زمان جاهلی و بخصوص فرزندان عدنان (یعنی فرزندان حضرت اسماعیل و حضرت ابراهیم (ع) )را شاهد و گواهی برای این آمادگی روحی دانست؛ اوصافی مانند: سخاوت و مهمان نوازی، نگهداری امانت و خیانت نکردن در آن، وفاداری به پیمان ها، فداکاری در راه عقیده، داشتن حافظه های نیرومندی برای حفظ اشعار و خطبه ها و... هر چند وجود یک رشته فساد اخلاقی و عقیدتی در میان آنها مانع بروز و فعلیت کمالات آنها شده بود و اگر روزنه ای از غیب به روی آنان باز نمی شد به طور مسلم طومار حیات انسانی آنها در هم پیچیده می شد. پاسخ تفصیلی: نکته اساسی در مورد خاتمیت پیامبر اکرم یکی این است که ظرفیت وجودی پیامبر اکرم از دیگر انبیا برای دریافت دین کامل بیشتر بوده است؛ و دیگر این که خداوند این امتیاز را به امت پیامبر خاتم داده است که در میان آنها اهل بیت علیهم السلام را قرار داده که توان دریافت و نگه داری دین کامل را دارند. اما در مورد کل امت آنچه مورد ادعا است این است که جوامع انسانی در هنگام بعثت دوره های خامی و ناتوانی فکری خود را گذرانیده و برای به دست آوردن کمال انسانیت آماده بودند؛ نه این که به کمال رسیده بودند. به بیان دیگر؛ این درِ رستگاری و سعادت، هنگامی بر روی جهانیان گشوده شد که جوامع انسانی، دوره های خامی و ناتوانی فکری خود را می گذرانید و برای به دست آوردن کمال انسانیت کاملاً آماده بود و شایستگی دریافت معارف و مطالب عالی و بلند پایه الاهی و به کار بستن آنها را به دست آورده بودند. [1] می توان وجود برخی اوصاف پسندیده در میان اعراب زمان جاهلی و بخصوص فرزندان عدنان (یعنی فرزندان حضرت اسماعیل و حضرت ابراهیم (ع) ) را شاهد و گواهی برای این آمادگی روحی دانست؛ اوصافی مانند: سخاوت و مهمان نوازی، نگهداری امانت و خیانت نکردن در آن، وفاداری به پیمان ها، فداکاری در راه عقیده، داشتن حافظه های نیرومندی برای حفظ اشعار و خطبه ها و [2] ... هر چند وجود یک رشته فساد اخلاقی و عقیدتی در میان آنها مانع بروز و فعلیت کمالات آنها شده بود و اگر روزنه ای از غیب به روی آنان باز نمی شد به طور مسلم طومار حیات انسانی آنها در هم پیچیده می شد. حضرت علی (ع) می فرماید: (خداوند، محمد (ص) را بیم دهنده جهانیان، و امین وحی و کتاب خود، مبعوث نمود. و شما گروه عرب در بدترین آئین و بدترین جاها بسر می بردید. در میان سنگلاخ ها و مارهای کر ( که از هیچ صدائی نمی رمیدند ) اقامت داشتید. آب های لجن را می آشامیدید و غذاهای خشن ( مانند آرد هسته خرما و سوسمار) می خوردید و خون یکدیگر را می ریختید و از خویشاوندان دوری می کردید، بتها در میان شما سر پا بود، از گناهان اجتناب نمی نمودید). [3] پی نوشتها: [1]. طباطبائی، سید محمد حسین، آموزش دین، ص26، جمع آوری و تنظیم: آیت اللهی، سید مهدی، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ چهارم، 1385. [2]. سبحانی، جعفر، فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام، ص10، نشر مشعر، چاپ الهادی، چاپ ششم، 1375. [3]. نهج البلاغه، خطبه 26، با ترجمه و شرح: فیض الاسلام، سید علینقی، انتشارات فقیه، چاپخانه امیر، چاپ دوم، 1376. منبع: www.islamquest.net
شرح پرسش:
اگر مردم زمان پیامبر برای آمدن دین اسلام آمادگی کافی داشتند و طبق فرمایش شما به کمال رسیده بودند، چرا می گویید که مردم آن زمان در جهل به سر می بردند؟
پاسخ اجمالی:
نکته اساسی در مورد خاتمیت پیامبر اکرم یکی این است که ظرفیت وجودی پیامبر اکرم از دیگر انبیا برای دریافت دین کامل بیشتر بوده است؛ و دیگر این که خداوند این امتیاز را به امت پیامبر خاتم داده است که در میان آنها اهل بیت علیهم السلام را قرار داده که توان دریافت و نگه داری دین کامل را دارند. اما در مورد کل امت آنچه مورد ادعا است این است که جوامع انسانی در هنگام بعثت دوره های خامی و ناتوانی فکری خود را گذرانیده و برای به دست آوردن کمال انسانیت آماده بودند؛ نه این که به کمال رسیده بودند.
می توان وجود برخی اوصاف پسندیده در میان اعراب زمان جاهلی و بخصوص فرزندان عدنان (یعنی فرزندان حضرت اسماعیل و حضرت ابراهیم (ع) )را شاهد و گواهی برای این آمادگی روحی دانست؛ اوصافی مانند: سخاوت و مهمان نوازی، نگهداری امانت و خیانت نکردن در آن، وفاداری به پیمان ها، فداکاری در راه عقیده، داشتن حافظه های نیرومندی برای حفظ اشعار و خطبه ها و...
هر چند وجود یک رشته فساد اخلاقی و عقیدتی در میان آنها مانع بروز و فعلیت کمالات آنها شده بود و اگر روزنه ای از غیب به روی آنان باز نمی شد به طور مسلم طومار حیات انسانی آنها در هم پیچیده می شد.
پاسخ تفصیلی:
نکته اساسی در مورد خاتمیت پیامبر اکرم یکی این است که ظرفیت وجودی پیامبر اکرم از دیگر انبیا برای دریافت دین کامل بیشتر بوده است؛ و دیگر این که خداوند این امتیاز را به امت پیامبر خاتم داده است که در میان آنها اهل بیت علیهم السلام را قرار داده که توان دریافت و نگه داری دین کامل را دارند.
اما در مورد کل امت آنچه مورد ادعا است این است که جوامع انسانی در هنگام بعثت دوره های خامی و ناتوانی فکری خود را گذرانیده و برای به دست آوردن کمال انسانیت آماده بودند؛ نه این که به کمال رسیده بودند. به بیان دیگر؛ این درِ رستگاری و سعادت، هنگامی بر روی جهانیان گشوده شد که جوامع انسانی، دوره های خامی و ناتوانی فکری خود را می گذرانید و برای به دست آوردن کمال انسانیت کاملاً آماده بود و شایستگی دریافت معارف و مطالب عالی و بلند پایه الاهی و به کار بستن آنها را به دست آورده بودند. [1]
می توان وجود برخی اوصاف پسندیده در میان اعراب زمان جاهلی و بخصوص فرزندان عدنان (یعنی فرزندان حضرت اسماعیل و حضرت ابراهیم (ع) ) را شاهد و گواهی برای این آمادگی روحی دانست؛ اوصافی مانند: سخاوت و مهمان نوازی، نگهداری امانت و خیانت نکردن در آن، وفاداری به پیمان ها، فداکاری در راه عقیده، داشتن حافظه های نیرومندی برای حفظ اشعار و خطبه ها و [2] ...
هر چند وجود یک رشته فساد اخلاقی و عقیدتی در میان آنها مانع بروز و فعلیت کمالات آنها شده بود و اگر روزنه ای از غیب به روی آنان باز نمی شد به طور مسلم طومار حیات انسانی آنها در هم پیچیده می شد.
حضرت علی (ع) می فرماید: (خداوند، محمد (ص) را بیم دهنده جهانیان، و امین وحی و کتاب خود، مبعوث نمود. و شما گروه عرب در بدترین آئین و بدترین جاها بسر می بردید. در میان سنگلاخ ها و مارهای کر ( که از هیچ صدائی نمی رمیدند ) اقامت داشتید. آب های لجن را می آشامیدید و غذاهای خشن ( مانند آرد هسته خرما و سوسمار) می خوردید و خون یکدیگر را می ریختید و از خویشاوندان دوری می کردید، بتها در میان شما سر پا بود، از گناهان اجتناب نمی نمودید). [3]
پی نوشتها:
[1]. طباطبائی، سید محمد حسین، آموزش دین، ص26، جمع آوری و تنظیم: آیت اللهی، سید مهدی، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ چهارم، 1385.
[2]. سبحانی، جعفر، فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام، ص10، نشر مشعر، چاپ الهادی، چاپ ششم، 1375.
[3]. نهج البلاغه، خطبه 26، با ترجمه و شرح: فیض الاسلام، سید علینقی، انتشارات فقیه، چاپخانه امیر، چاپ دوم، 1376.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] چرا زنان پیامبر اسلام (ص ) بعد از وفات پیامبر اکرم(ص ), نمی توانستند ازدواج کنند؟
- [سایر] بهترین جملهای که محمد رسول الله(ص) به انسان فرمود، چیست؟
- [سایر] محمد بن عبدالوهاب چه توهینی به قبر مطهر رسول خدا ص کرد؟
- [سایر] آیا پیامبر اکرم(ص) و حضرت علی(ع) در اذان و اقامه شان ذکر اشهد ان محمد رسول الله و اشهد ان علیا ولی الله را می گفتند؟
- [سایر] برای اولین بار چه کسی حضرت محمد (ص) را یا رسول الله خطاب کرد؟
- [سایر] با توجه به روایات زیر، معنای اختیال چیست؟ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُوسَی بْنِ الْمُتَوَکلِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یحْیی عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُوسَی بْنِ عُمَرَ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) مَنْ مَشَی علی الْأَرْضِ اخْتِیالًا لَعَنَتْهُ الْأَرْضُ وَ مَنْ تَحْتَهَا وَ مَنْ فَوْقَهَا. عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ(ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) وَیلٌ لِمَنْ یخْتَالُ فِی الْأَرْضِ یعَانِدُ جَبَّارَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ.
- [سایر] چرا در بین اهلبیت پیامبر اکرم(ص)، به حضرت زهرا و حضرت رضا(ع) بضعه النبی «پاره تن رسول الله» می گویند؟
- [سایر] معنای این صلوات شریفه چیست؟ اللهم صل علی محمد و آل محمد فی الاولین و صل علی محمد و آل محمد فی الآخرین و صل علی محمد و آل محمد فی الملأ الاعلی و صل علی محمد و آل محمد فی المرسلین؟
- [سایر] نام حضرت محمد (ص) چند بار در قرآن آمده است؟
- [سایر] آیا پیامبر اکرم (ص) از قرآن افضل هستند؟
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است بعد از تکبیره الاحرام بگوید : یا مُحسنُ قداتاکَ المسیءُ و قد امَرتَ المحسنَ ان یتجاوَز عنِ المسی ءِ انتَ المحسنُ و انا المُسی ءُ بحقّ محمّدٍ و آلِ محّمدٍ صل عَلی محّمدِ و ال محّمدِ و تجاوَز عن قبیحِ ما تعلمُ منّی .یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بندة گنهکار به در خانة تو آمده و تو امر کرده ای که نییکوکار از گنهکار بگذرد ، تو نیکو کاری و من گناهکار بحقّ محّمدٍ و آل محّمدٍ صلی اللهُ علیه و آله و سّلم .رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیها یی که می دانی از من سر زده . بگذر .
- [امام خمینی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید: "یا محسن قد اتاک المسیی ء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیی ء انت المحسن و انا المسیی ء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان می کنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِیَیءُ وَقَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَاَناَ المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد صَلِّ عَلَی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد تو نیکوکاری و من گنهکار به حق محمد و آل محمد(صلی الله علیه وآله) رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدی هائی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله خوئی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:" یا محسن قد اتاک المسییء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیء انت المحسن و انا المسیء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاکَ المُسیءُ وقَدْ أَمَرْتَ المُحْسِنَ أَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ، أَنْتَ المُحْسِنُ وأَنا المُسِیءُ، بحقِّ مُحمَّدٍ و آل محمّد صَلِّ علی مُحمَّدٍ و آلِ مُحمَّدٍ وتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سرزده بگذر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام به قصد رجاء این دعا را بخوانند: (یا محْسن قدْ اتاک الْمسیء و قدْ أمرْت الْمحْسن انْ یتجاوز عن الْمسیئ انت الْمحْسن و أنا الْمسیئ بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوزْ عنْ قبیح ما تعْلم منی. یعنی: (ای خدای نیکوکار! بنده گنهکارت به در خانه تو آمده است تو امر کرده ای که نکوکار از گنهکار بگذرد،تو نیکو کاری و من گنهکارم، به حق محمد و آل محمد رحمتت را بر محمد و آل محمد بفرست و از کارهای زشتی که می دانی از من سرزده بگذر!)
- [آیت الله سیستانی] خوب است قبل از تکبیرة الاحرام به قصد رجأ بگوید : (یا مُحْسِنُ قَدْ اَتاکَ المُسِیءُ ، وَقَدْ اَمَرْتَ الُمحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ ، اَنْتَ الُمحْسِنُ وَاَنَا المُسِیءُ ، بِحَقّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحمَّدٍ ، وَتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی : ای خدائی که به بندگان احسان میکنی ، بنده گنهکار به درِ خانه تو آمده ، و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد ، تو نیکوکاری و من گناهکار ، بحق محمّد و آل محمّد ، رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست ، و از بدیهائی که میدانی از من سر زده بگذر .
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است بعد از تکبیرْ الاحرام بگوید: )یا مُحْسِنُ قَدْ أتاکَ المُسِئُ وَقَدْ أمَرْتَ المُحْسِنَ أنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِئ أنْتَ المُحْسِنُ وَأنَا المُسِئُ بِحَقِّ مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً صَلِّ عَلَی مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً وَتَجاوَز عَنْ قَبیحِ ماتَعْلَمُ مِنّی(، یعنیای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار بدر خانه تو آمده وتو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، بحقّ محمّد وآل محمّد رحمت خود را بر محمّد وآل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله بروجردی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:(یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِییءُ وَ قَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَ اَنا المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَجاوَز عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی)؛یعنی؛ ای خدایی که به بندگان احسان میکنی، بندهی گنهکار به در خانهی تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گنهکار، به حق محمّد و آل محمّد / رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله اردبیلی] مستحب است بعد از تکبیرةالاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَدْ أتاکَ الْمُسیءُ وَقَدْ أمَرْتَ الْمُحْسِنَ أنْ یَتَجَاوَزَ عَنِ الْمُسیءِ، أنْتَ الْمُحْسِنُ وَأنَا الْمُسیءُ، بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی: (ای خدایی که به بندگان احسان میکنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حقّ محمّد و آل محمّد صلیاللهعلیهوآلهوسلم رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده درگذر.)