کسالت و نشاط از صفات روح است که بنا به شرایط زمان و مکانی که انسان در آن وجود دارد عارض انسان می شود. انسان باید تلاش کند که زمینه های نشاط را برای خود به وجود بیاورد، به ویژه هنگام عبادت که زمان ارتباط با خداوند است. اسلام برای به وجود آوردن نشاط روحی و جسمی دستوراتی دارد که به کار بستن آنها مفید خواهد بود. دستورات اسلام برای نشاط روحی و جسمی: ایمان مذهبی از آن جهت که شکل خاصی از تلقّی انسان نسبت به جهان را ارائه می دهد، به این نحو که آفرینش را هدفدار و هدف را خیر و تکامل و سعادت معرّفی می کند، طبعاً دید انسان را نسبت به نظام کلّی هستی و قوانین حاکم بر آن خوش بینانه می سازد. حالت فرد با ایمان در کشور هستی، مانند حالت فردی است که در کشوری زندگی می کند که قوانین و تشکیلات و نظامات آن کشور را صحیح و عادلانه می داند، به حسن نیت گردانندگان اصلی کشور نیز ایمان دارد و قهراً زمینة ترقّی و تعالی را برای خودش و همة افراد دیگر فراهم می بیند و معتقد است که تنها چیزی که ممکن است موجب عقب ماندگی او شود تنبلی و بی تجربگی خود او و انسان های مانند او است که مانند او مکلّف و مسئول اند. و هر نقصی وجود دارد از آن جا است که او و امثال او وظیفه و مسئولیّت خویش را انجام نداده‌اند. چنین شخصی با احساسات مذهبی و ایمانی که دارد، دارای آرامش و احساس رضایت مندی است. پس اصل ایمان، در آرامش روحی انسان بسیار تأثیر دارد. خداوند می فرماید: (آگاه باشید همانا با نام خدا دلها آرام می گیرد). [1] در اسلام از اعیاد و مناسبت های مذهبی به عنوان روز عید و نشاط و سرور نام برده شده است. امام صادق (ع) درباره عید غدیر می فرماید: ( این روز- 18ذی الحجة- روز عید و فرح و خوشحالی وسرور است..). [2] در روایات اهل بیت (ع) اگر چه به مصادیق و راه های تفریح جسمی نپرداخته است؛ (زیرا این امور می تواند متغیر باشد) ولی اصل آن را مورد تأکید قرار داده است. در احادیث آمده است که انسان باید ساعتی در روز را برای لذت های حلال خود صرف کند تا با روحیه و با نشاط شود. همین طور تأکید شده است که اختصاص این ساعت، موجب بهتر انجام دادن دیگر مسئولیت ها و با نشاط انجام دادن عبادات می شود. امام صادق (ع) می فرماید: (مسلمان عاقل باید وقتش را به سه قسمت تقسم کند. اول:ساعتی (وقتی) را برای رابطه خودش با خداوند بگذارد. دوم: ساعتی را برای ارتباطات اجتماعی و دیدار با برادران مومن، که انسان را در راه آخرت کمک می کنند. سوم: ساعتی را برای لذت های غیر حرام، اختصاص دهد. پس این ساعت سوم، او را برای انجام بهتر مسئولیتش در دو ساعت دیگر، کمک می کند). [3] از طرفی اسلام ، کسالت و تنبلی را رد کرده و خواستار نشاط روحی و جسمی شده است. به طوری که حتی در عبادات و مستحبات، خواستار انجام عبادات با روحیه و نشاط است. اگر شخص می خواهد عمل مستحبی انجام دهد، نباید این اعمال را به خودش تحمیل کند، بلکه باید با نشاط و روحیه این اعمال را انجام دهد. پیامبر گرامی اسلام می فرماید: (دل گاهی به عبادات اقبال دارد و گاهی روی گردان است، هرگاه اقبال داشت، (علاوه بر واجبات) مستحبات را انجام دهید و آن گاه که پشت کرد، فقط واجبات را انجام دهید). [4] کسالت وتنبلی در امور دنیوی نیز مورد قبول اسلام نیست. اسلام دین تلاش و نشاط است. امام کاظم (ع) می فرماید: (بر تو باد که از کسالت و خمودگی پرهیز کنی، چرا که این دو، تو را از بهره های دنیوی و اخروی ات دور می کند). [5] ، [6] پی نوشتها: [1] رعد، 28. [2] وسائل الشیعه، ج10، ص444 . [3] کافی ، ج5، ص 87. [4] کافی، ج3، ص454. [5] کافی، ج 5، ص 85، ح 2. [6] اقتباس از پاسخ islamquest.net/fa/archive/question/5327. منبع: www.islamquest.net
کسالت و نشاط از صفات روح است که بنا به شرایط زمان و مکانی که انسان در آن وجود دارد عارض انسان می شود. انسان باید تلاش کند که زمینه های نشاط را برای خود به وجود بیاورد، به ویژه هنگام عبادت که زمان ارتباط با خداوند است. اسلام برای به وجود آوردن نشاط روحی و جسمی دستوراتی دارد که به کار بستن آنها مفید خواهد بود.
دستورات اسلام برای نشاط روحی و جسمی:
ایمان مذهبی از آن جهت که شکل خاصی از تلقّی انسان نسبت به جهان را ارائه می دهد، به این نحو که آفرینش را هدفدار و هدف را خیر و تکامل و سعادت معرّفی می کند، طبعاً دید انسان را نسبت به نظام کلّی هستی و قوانین حاکم بر آن خوش بینانه می سازد. حالت فرد با ایمان در کشور هستی، مانند حالت فردی است که در کشوری زندگی می کند که قوانین و تشکیلات و نظامات آن کشور را صحیح و عادلانه می داند، به حسن نیت گردانندگان اصلی کشور نیز ایمان دارد و قهراً زمینة ترقّی و تعالی را برای خودش و همة افراد دیگر فراهم می بیند و معتقد است که تنها چیزی که ممکن است موجب عقب ماندگی او شود تنبلی و بی تجربگی خود او و انسان های مانند او است که مانند او مکلّف و مسئول اند. و هر نقصی وجود دارد از آن جا است که او و امثال او وظیفه و مسئولیّت خویش را انجام ندادهاند. چنین شخصی با احساسات مذهبی و ایمانی که دارد، دارای آرامش و احساس رضایت مندی است. پس اصل ایمان، در آرامش روحی انسان بسیار تأثیر دارد. خداوند می فرماید: (آگاه باشید همانا با نام خدا دلها آرام می گیرد). [1]
در اسلام از اعیاد و مناسبت های مذهبی به عنوان روز عید و نشاط و سرور نام برده شده است. امام صادق (ع) درباره عید غدیر می فرماید: ( این روز- 18ذی الحجة- روز عید و فرح و خوشحالی وسرور است..). [2]
در روایات اهل بیت (ع) اگر چه به مصادیق و راه های تفریح جسمی نپرداخته است؛ (زیرا این امور می تواند متغیر باشد) ولی اصل آن را مورد تأکید قرار داده است.
در احادیث آمده است که انسان باید ساعتی در روز را برای لذت های حلال خود صرف کند تا با روحیه و با نشاط شود. همین طور تأکید شده است که اختصاص این ساعت، موجب بهتر انجام دادن دیگر مسئولیت ها و با نشاط انجام دادن عبادات می شود. امام صادق (ع) می فرماید: (مسلمان عاقل باید وقتش را به سه قسمت تقسم کند. اول:ساعتی (وقتی) را برای رابطه خودش با خداوند بگذارد. دوم: ساعتی را برای ارتباطات اجتماعی و دیدار با برادران مومن، که انسان را در راه آخرت کمک می کنند. سوم: ساعتی را برای لذت های غیر حرام، اختصاص دهد. پس این ساعت سوم، او را برای انجام بهتر مسئولیتش در دو ساعت دیگر، کمک می کند). [3]
از طرفی اسلام ، کسالت و تنبلی را رد کرده و خواستار نشاط روحی و جسمی شده است. به طوری که حتی در عبادات و مستحبات، خواستار انجام عبادات با روحیه و نشاط است. اگر شخص می خواهد عمل مستحبی انجام دهد، نباید این اعمال را به خودش تحمیل کند، بلکه باید با نشاط و روحیه این اعمال را انجام دهد. پیامبر گرامی اسلام می فرماید: (دل گاهی به عبادات اقبال دارد و گاهی روی گردان است، هرگاه اقبال داشت، (علاوه بر واجبات) مستحبات را انجام دهید و آن گاه که پشت کرد، فقط واجبات را انجام دهید). [4]
کسالت وتنبلی در امور دنیوی نیز مورد قبول اسلام نیست. اسلام دین تلاش و نشاط است. امام کاظم (ع) می فرماید: (بر تو باد که از کسالت و خمودگی پرهیز کنی، چرا که این دو، تو را از بهره های دنیوی و اخروی ات دور می کند). [5] ، [6]
پی نوشتها:
[1] رعد، 28.
[2] وسائل الشیعه، ج10، ص444 .
[3] کافی ، ج5، ص 87.
[4] کافی، ج3، ص454.
[5] کافی، ج 5، ص 85، ح 2.
[6] اقتباس از پاسخ islamquest.net/fa/archive/question/5327.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] چرا بعضی وقت ها برای نماز خواندن تنبلی می کنیم؟
- [آیت الله خامنه ای] سستی و تنبلی در تحصیل علم و تلف کردن وقت چه حکمی دارد؟ آیا حرام است؟
- [آیت الله سبحانی] خواندن نماز جماعت در غیر اول وقت افضل است یا نماز فرادی در اول وقت؟
- [سایر] بین سر وقت خواندن نماز، یا با کیفیت خواندن (تمیزی بدن یا زدن عطر یا جمع بودن حواس ...) کدام یک ارجحیت دارد؟ آیا سریع خواندن نماز مشکلی دارد؟
- [سایر] خواندن نماز در اول وقت، چه اهمیتی دارد؟
- [سایر] خواندن نماز در اول وقت، چه اهمیتی دارد؟
- [آیت الله سیستانی] وقت خواندن نماز شب از چه زمانی شروع می شود؟
- [سایر] تنبلی، آفت چیست؟
- [سایر] نشانه ی تنبلی چیست؟
- [آیت الله سیستانی] اگر ندانیم وقت نماز گذشته است یا خیر در خواندن نماز چگونه باید نیت کنیم؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیّت ادا بخواند ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیّت ادا بخواند ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد.
- [آیت الله سبحانی] کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیت اداء بخواند، ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد؛ باید نماز را به نیت اداء بخواند؛ ولی نباید عمدا نماز را تا این وقت تاخیر بیندازد.
- [آیت الله سیستانی] کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد ، باید نماز را به نیّت اداء بخواند ، ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد .
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که به اندازة خواندن یک رکعت نماز وقت دارد ، باید نماز را به نیت اداء بخواند ، ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تاخیر بیندازد .
- [امام خمینی] کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیت ادا بخواند. ولی نباید عمدا نماز را تا این وقت ت اخیر بیندازد.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیّت ادا بخواند ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد نماز او ادا است ولی نباید عمدا نماز را تا این وقت تاخیر بیندازد
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیت ادا بخواند. ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد.