شرح پرسش: در آیه شریفه 222 سوره بقره میخوانیم: (و سؤال کنند از تو درباره عادت ماهانه زنان، بگو: آن رنجی است برای زنان). آیا عادت ماهانه چیزی بجز نشان دهنده کار دستگاه تناسلی زنان و نتیجه طبیعی کارکرد هورمونهای خاص نیست؟ آیا مراد از این ریزش خون رنج برای زنان است. اگر اینطور است آیا خدای بد جنسی نداریم؟ پاسخ اجمالی: منشأ پیدایش خون حیض، مربوط به احتقان و پر خون شدن عروق رحم، سپس پوسته پوسته شدن مخاط آن، و جریان خونهای موجود است. وجود خون حیض و عادت زنانگی لازمه ساختمان و عملکرد دستگاههای بدن یک زن سالم است و خارج شدن آن علیرغم دردها و ناراحتیها و زحمتهایی که برای زن دارد یکی از الطاف بزرگ خدای مهربان نسبت به زنان است. اما این خروج که همراه با دردهای شدید و مشکلات دیگری برای زنان است، لازمه جهان ماده و طبیعت است؛ زیرا این قانون طبیعت و عالم ماده است که همواره شب با روز، نفع با ضرر، آسایش با سختی، خوشی با ناراحتی، شادی با غم و ....به هم آمیخته باشد و تفکیک آنها از یکدیگر در جهان ماده و طبیعت امکان ندارد. دقت شود آیه تنها میفرماید این خونریزی موجب رنج میشود نه اینکه خداوند به جهت این رنج زنان چنین سیستمی را طراحی کرده است. پاسخ تفصیلی: علت طرح این پرسش آن است که به معنای آیه مورد نظر درست توجه نشده است. برای روشن شدن حقیقت مسئله با هم آیه و معنا و تفسیر آنرا مرور میکنیم. خداوند متعال در این آیه میفرماید: (وَ یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْمَحیضِ قُلْ هُوَ أَذیً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِی الْمَحیضِ وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّی یَطْهُرْنَ ...)؛[1] یعنی: (و از تو، درباره خون حیض می پرسند، بگو: چیز زیانبار و آلودهای است، از اینرو؛ در حالت قاعدگی، از آنان کنارهگیری کنید! و با آنها نزدیکی ننماید، تا پاک شوند! ...). این آیه شریفه، فلسفه حکم اجتناب از آمیزش جنسی با زنان در حالت قاعدگی را بیان میکند؛ زیرا آمیزش در چنین حالتی، علاوه بر اینکه تنفّرآور است، زیانهای بسیاری به بار میآورد که طبّ امروز نیز آنرا اثبات کرده، از جمله احتمال عقیم شدن مرد و زن، و ایجاد یک محیط مساعد برای پرورش میکرب بیماری های آمیزشی (مانند سفلیس و سوزاک) و نیز التهاب اعضای تناسلی زن و وارد شدن خون آلوده به داخل عضو تناسلی مرد و غیر اینها که در کتب طب آمده است، لذا پزشکان، آمیزش جنسی با چنین زنانی را ممنوع اعلام میکنند. از طرف دیگر، جاری شدن و خروج این خون رنج و درد شدیدی را برای زن به همراه دارد. منشأ پیدایش خون حیض، مربوط به احتقان و پر خون شدن عروق رحم، سپس پوسته پوسته شدن مخاط آن، و جریان خونهای موجود است. خونی که هنگام عادت ماهیانه دفع میشود، خونی است که هر ماه در عروق داخلی رحم، برای تغذیه جنین احتمالی جمع میگردد؛ زیرا رحم زن در هر ماه تولید یک تخمک میکند، و مقارن آن عروق داخلی رحم به عنوان آماده باش برای تغذیه نطفه مملوّ از خون میشود، اگر در این موقع که تخمک وارد رحم میشود، اسپرم که نطفه مرد است در آنجا موجود باشد، تشکیل نطفه و جنین میدهد و خونهای موجود در عروق رحم صرف تغذیه آن میشود، در غیر این صورت، بر اثر پوسته پوسته شدن مخاط رحم، و شکافتن جدار رگها، خون موجود خارج میشود و این همان خون حیض است، و از اینجا دلیل دیگری برای ممنوع بودن آمیزش جنسی در این حال به دست میآید؛ زیرا رحم زن در موقع تخلیه این خونها هیچ گونه آمادگی طبیعی برای پذیرش نطفه ندارد و لذا از آن صدمه میبیند.[2] بنابر این، وجود خون حیض و عادت زنانگی لازمه ساختمان و عملکرد دستگاههای بدن یک زن سالم است و خارج شدن آن علیرغم دردها و ناراحتیها و زحمتهایی که برای زن دارد یکی از الطاف بزرگ خدای مهربان نسبت به زنان است. خارج شدن این خون به اندازهای در سلامت زن مؤثر است که عدم وجود عادت زنانه در سنین بعد از بلوغ و قبل از یائسگی نشانه از عدم سلامت او دارد که باید مداوا شود؛ زیرا اگر این خون در هر ماه از بدن زن خارج نشود و زن حامله هم نباشد تا به مصرف جنین او برسد، وجودش در عروق زن برای سلامت او بسیار خطرناک خواهد بود، اما همراهی این خروج مفید و حیاتبخش با دردهای شدید و مشکلات دیگری برای زنان، لازمه جهان ماده و طبیعت است؛ زیرا این قانون طبیعت و عالم ماده است که همواره شب با روز، نفع با ضرر، آسایش با سختی، خوشی با ناراحتی، شادی با غم و ... به هم آمیخته باشد و تفکیک آنها از یکدیگر در جهان ماده و طبیعت امکان ندارد و در عالم ماده نباید انتظار منفعت محض، لذت محض (بدون سختی و مشقت و تلخی) را داشته باشیم؛ زیرا چنین انتظاری نه عاقلانه است و نه عملی. پی نوشتها: [1]. بقره، 222. [2]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‌2، ص 138 – 139، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش. منبع: www.islamquest.net
شرح پرسش:
در آیه شریفه 222 سوره بقره میخوانیم: (و سؤال کنند از تو درباره عادت ماهانه زنان، بگو: آن رنجی است برای زنان). آیا عادت ماهانه چیزی بجز نشان دهنده کار دستگاه تناسلی زنان و نتیجه طبیعی کارکرد هورمونهای خاص نیست؟ آیا مراد از این ریزش خون رنج برای زنان است. اگر اینطور است آیا خدای بد جنسی نداریم؟
پاسخ اجمالی:
منشأ پیدایش خون حیض، مربوط به احتقان و پر خون شدن عروق رحم، سپس پوسته پوسته شدن مخاط آن، و جریان خونهای موجود است. وجود خون حیض و عادت زنانگی لازمه ساختمان و عملکرد دستگاههای بدن یک زن سالم است و خارج شدن آن علیرغم دردها و ناراحتیها و زحمتهایی که برای زن دارد یکی از الطاف بزرگ خدای مهربان نسبت به زنان است. اما این خروج که همراه با دردهای شدید و مشکلات دیگری برای زنان است، لازمه جهان ماده و طبیعت است؛ زیرا این قانون طبیعت و عالم ماده است که همواره شب با روز، نفع با ضرر، آسایش با سختی، خوشی با ناراحتی، شادی با غم و ....به هم آمیخته باشد و تفکیک آنها از یکدیگر در جهان ماده و طبیعت امکان ندارد. دقت شود آیه تنها میفرماید این خونریزی موجب رنج میشود نه اینکه خداوند به جهت این رنج زنان چنین سیستمی را طراحی کرده است.
پاسخ تفصیلی:
علت طرح این پرسش آن است که به معنای آیه مورد نظر درست توجه نشده است. برای روشن شدن حقیقت مسئله با هم آیه و معنا و تفسیر آنرا مرور میکنیم. خداوند متعال در این آیه میفرماید: (وَ یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْمَحیضِ قُلْ هُوَ أَذیً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِی الْمَحیضِ وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّی یَطْهُرْنَ ...)؛[1] یعنی: (و از تو، درباره خون حیض می پرسند، بگو: چیز زیانبار و آلودهای است، از اینرو؛ در حالت قاعدگی، از آنان کنارهگیری کنید! و با آنها نزدیکی ننماید، تا پاک شوند! ...).
این آیه شریفه، فلسفه حکم اجتناب از آمیزش جنسی با زنان در حالت قاعدگی را بیان میکند؛ زیرا آمیزش در چنین حالتی، علاوه بر اینکه تنفّرآور است، زیانهای بسیاری به بار میآورد که طبّ امروز نیز آنرا اثبات کرده، از جمله احتمال عقیم شدن مرد و زن، و ایجاد یک محیط مساعد برای پرورش میکرب بیماری های آمیزشی (مانند سفلیس و سوزاک) و نیز التهاب اعضای تناسلی زن و وارد شدن خون آلوده به داخل عضو تناسلی مرد و غیر اینها که در کتب طب آمده است، لذا پزشکان، آمیزش جنسی با چنین زنانی را ممنوع اعلام میکنند. از طرف دیگر، جاری شدن و خروج این خون رنج و درد شدیدی را برای زن به همراه دارد.
منشأ پیدایش خون حیض، مربوط به احتقان و پر خون شدن عروق رحم، سپس پوسته پوسته شدن مخاط آن، و جریان خونهای موجود است. خونی که هنگام عادت ماهیانه دفع میشود، خونی است که هر ماه در عروق داخلی رحم، برای تغذیه جنین احتمالی جمع میگردد؛ زیرا رحم زن در هر ماه تولید یک تخمک میکند، و مقارن آن عروق داخلی رحم به عنوان آماده باش برای تغذیه نطفه مملوّ از خون میشود، اگر در این موقع که تخمک وارد رحم میشود، اسپرم که نطفه مرد است در آنجا موجود باشد، تشکیل نطفه و جنین میدهد و خونهای موجود در عروق رحم صرف تغذیه آن میشود، در غیر این صورت، بر اثر پوسته پوسته شدن مخاط رحم، و شکافتن جدار رگها، خون موجود خارج میشود و این همان خون حیض است، و از اینجا دلیل دیگری برای ممنوع بودن آمیزش جنسی در این حال به دست میآید؛ زیرا رحم زن در موقع تخلیه این خونها هیچ گونه آمادگی طبیعی برای پذیرش نطفه ندارد و لذا از آن صدمه میبیند.[2]
بنابر این، وجود خون حیض و عادت زنانگی لازمه ساختمان و عملکرد دستگاههای بدن یک زن سالم است و خارج شدن آن علیرغم دردها و ناراحتیها و زحمتهایی که برای زن دارد یکی از الطاف بزرگ خدای مهربان نسبت به زنان است. خارج شدن این خون به اندازهای در سلامت زن مؤثر است که عدم وجود عادت زنانه در سنین بعد از بلوغ و قبل از یائسگی نشانه از عدم سلامت او دارد که باید مداوا شود؛ زیرا اگر این خون در هر ماه از بدن زن خارج نشود و زن حامله هم نباشد تا به مصرف جنین او برسد، وجودش در عروق زن برای سلامت او بسیار خطرناک خواهد بود، اما همراهی این خروج مفید و حیاتبخش با دردهای شدید و مشکلات دیگری برای زنان، لازمه جهان ماده و طبیعت است؛ زیرا این قانون طبیعت و عالم ماده است که همواره شب با روز، نفع با ضرر، آسایش با سختی، خوشی با ناراحتی، شادی با غم و ... به هم آمیخته باشد و تفکیک آنها از یکدیگر در جهان ماده و طبیعت امکان ندارد و در عالم ماده نباید انتظار منفعت محض، لذت محض (بدون سختی و مشقت و تلخی) را داشته باشیم؛ زیرا چنین انتظاری نه عاقلانه است و نه عملی.
پی نوشتها:
[1]. بقره، 222.
[2]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 2، ص 138 – 139، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] فلسفه عادت ماهیانه زنان چیست؟
- [سایر] فلسفه غسل حیض چیست؟ با این که در این دوران پاکیزگی را رعایت می کنیم؟
- [سایر] با عرض سلام . فلسفه غسل حیض چیست؟ با این که در این دوران پاکیزگی را رعایت می کنیم؟
- [سایر] فلسفه حرمت ازدواج با زنان پیامبر(ص) چیست؟
- [آیت الله بهجت] آیا زنان در عادت ماهیانه میتوانند زیارت عاشورا بخوانند؟
- [سایر] لطفا یک سیر مطالعاتی برای مطالعه مباحث زیر ارائه دهید: کلام اسلامی- فلسفه اسلامی عرفان اسلامی -فقه اسلامی -فلسفه غرب.
- [سایر] در آیه شریفه 222 سوره بقره میخوانیم: (و سؤال کنند از تو درباره عادت ماهانه زنان، بگو: آن رنجی است برای زنان). آیا عادت ماهانه چیزی بجز نشان دهنده کار دستگاه تناسلی زنان و نتیجه طبیعی کارکرد هورمونهای خاص نیست؟ آیا مراد از این ریزش خون رنج برای زنان است. اگر اینطور است آیا خدای بد جنسی نداریم؟
- [سایر] فلسفه ایجاد نظام اسلامی چیست ؟
- [سایر] تفاوت فلسفه اسلامی با غیر اسلامی کدامند؟
- [آیت الله جوادی آملی] جهت تنصیف دیه زنان، چه دیهای باید به ثلث دیه کامل برسد: [1-] دیه هر جرح به تنهایی؛ دیه کل جراحات وارده بر هر عضو؛ دیه کل جراحات وارده بر بدن؟ [2 -] فلسفه یا حکمت تنصیف دیه زنان چه میباشد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر سه روز یا بیشتر خونی ببیند که نشانه حیض را دارد، بعد ده روز یا بیشتر با نشانه استحاضه خون ببیند و دوباره سه روز یا بیشتر خونی به نشانه حیض ببیند، باید خون اول و خون آخر را که نشانه حیض داشته، حیض قرار دهد؛ بلی در مورد زنی که عادت وقتیه دارد و عادت وی به وسیله نشانه حیض مشخّص نشده باشد، خون بعد از ایام عادت، حیض نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کمتر از سه روز خون ببیند و بعد از گذشتن ده روز از اول خون، با شرایط حیض خون ببیند و خون دوم در عادت، یا یکی دو روز قبل از عادت باشد خون دوّم حیض است (هرچند نشانه حیض را نداشته باشد) همچنین اگر بیشتر از دو روز قبل از عادت بوده و نشانه حیض را دارا باشد و در هر سه صورت خون اول؛ اگر چه در روزهای عادتش باشد و نشانه حیض را هم داشته باشد، حیض نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] دختری که نمیداند نه سالش تمام شده یا نه، اگر خونی ببیند که نشانههای حیض را نداشته باشد حیض نیست، و اگر نشانههای حیض را داشته باشد، حیض است ومعلوم میشود نه سال او تمام شده است.
- [آیت الله وحید خراسانی] دختری که نمی داند نه سالش تمام شده یا نه اگر خونی ببیند که نشانه های حیض را نداشته باشد حیض نیست و اگر نشانه های حیض را داشته باشد حیض است و شرعا نه سال او تمام شده است
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . دختری که نمی داند نه سالش تمام شده یا نه، اگر خونی ببیند که نشانه های حیض را نداشته باشد، حیض نیست و اگر نشانه های حیض را داشته باشد، حکم به حیض بودن آن، محل اشکال است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دختری که نمی داند نه سالش تمام شده یا نه اگر خونی ببیند که نشانه های حیض را نداشته باشد حیض نیست، بلکه حتی اگر نشانه های حیض را داشته باشد نمی شود گفت حیض است.
- [آیت الله مظاهری] دختری که نمیداند نه سالش تمام شده یا نه اگر خونی ببیند که نشانههای حیض را نداشته باشد، حیض نیست. و اگر نشانههای حیض را داشته باشد، حیض است و معلوم میشود نه سال او تمام شده است.
- [آیت الله وحید خراسانی] دختری که نمی داند نه سالش تمام شده یا نه اگر خونی ببیند که نشانه های حیض را نداشته باشد حیض نیست و اگر نشانه های حیض را داشته باشد حیض است و شرعا نه سال او تمام شده است
- [آیت الله بروجردی] دختری که نمیداند نُه سالش تمام شده یا نه، اگر خونی ببیند که نشانههای حیض را نداشته باشد، حیض نیست و اگر نشانههای حیض را داشته باشد حیض است و معلوم میشود نُه سال او تمام شده است.
- [آیت الله مظاهری] اگر خونی ببیند و شک کند که خون حیض است یا استحاضه، چنانچه شرایط حیض را داشته باشد باید حیض قرار دهد.