پاسخ اجمالی: دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربی خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتی دعا در نماز به زبان فارسی جایز است. نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا را نیز رعایت کند، مانند این که: دعا نباید بر خلاف سنت الاهی باشد. طبق آموزه های دینی بهترین دعا، دعایی است که انسان از روی خلوص و به زبان خود بخواند. پاسخ تفصیلی: آنچه در ارتباط با پرسش مورد نظر می شود گفت این است که: 1. دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربی خوانده شوند؛ هر چند به عربی بهتر است، حتی دعا در نماز به زبان فارسی جایز است. [1] 2. نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا را نیز رعایت کند، مانند این که: دعا نباید بر خلاف سنت الاهی باشد، [2] مثلاً اگر منظور شما در این اطاعت و مطیع بودن، محدود به حدود وظایف زن در برابر شوهر باشد، یا بدون اجازه شما از منزل بیرون نرود و ... این خواسته معقول است، اما اگر چیزی غیر از اینها باشد طبیعی است که جایی برای دعا نیست. 3. طبق آموزه های دینی بهترین دعا، دعایی است که انسان از روی خلوص و به زبان خود بخواند: زُرَارَةَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع عَلِّمْنِی دُعَاءً فَقَالَ إِنَّ أَفْضَلَ الدُّعَاءِ مَا جَرَی عَلَی لِسَانِکَ. [3] زراره می گوید از امام صادق گفتم دعایی به من یاد بده فرمود: بهترین دعا آن دعایی است که بر زبانت جاری شود. 4. البته در قرآن کریم و کتاب های ادعیه، دعاهایی به صورت کلی بیان شده است که در این جا نمونه هایی را که در این مورد وارد شده است ذکر می کنیم: "... رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّیَّاتِنا قُرَّةَ أَعْیُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقینَ إِماماً"؛ [4] و آنان که می‌گویند: ای پروردگارما، از همسران و فرزندانمان دل های ما را شاد دار، و ما را پیشوای پرهیزگاران گردان‌. در دعای ابو حمزه ثمالی آمده است: "یا خیر من سئل و أجود من أعطی أعطنی سؤلی فی نفسی و أهلی [و والدی‌] و ولدی و أهل حزانتی و إخوانی فیک و أرغد عیشی و أظهر مروتی و أصلح جمیع أحوالی‌...". ای برترین کسی که از او در خواست شده است، و ای بخشنده ترین بخشایندگان، از تو می خواهم خواسته ام را در مورد خودم و خانواده ام (و پدر و مادرم) و فرزندانم و برادرانم برآورده کنی، و زندگی ام را خوش و مروت و فتوتم را محکم و آشکار گردان، و جمیع احوالم را اصلاح فرما. "اللهم صل علی محمد و آل محمد و اکفنی المهم کله و اقض لی بالحسنی و بارک لی فی جمیع أموری و اقض لی جمیع حوائجی، اللهم یسر لی ما أخاف تعسیره؛ فإن تیسیر ما أخاف تعسیره علیک سهل یسیر و سهل لی ما أخاف حزونته و نفس عنی ما أخاف ضیقه و کف عنی ما أخاف غمه و اصرف عنی ما أخاف بلیته، یا أرحم الراحمین"‌. خداوندا بر محمد و آل محمد درود فرست و امور مهم من را کفایت فرما و به بهترین وجه جاری کن، و تمام امورم را مبارک گردان و همه خواسته هایم را مهیا کن، خداوندا: آنچه که از سختی اش می ترسم برایم راحت گردان؛ زیرا چنین عملی برای تو آسان است. هر آنچه موجب حزن و اندوهم است، برایم آسان گردان و مرا از سختی آنچه می ترسم رها کن و از غم ها رها گردان و آنچه را از بلیات می ترسم نجات ده! لازم به ذکر است چنانچه در این دعاها دقت شود، مشاهده می شود که یکی از موارد این دعاها، طلب اصلاح و گره گشایی از گره ها و مشکلات خانوادگی است که از درگاه خداوند استمداد می شود. پی نوشتها: [1] آیت الله بهجت، مجمع المسائل، ج 1، 398؛ مقام معظم رهبری، اجوبة الاستفتائات، ص 99. [2] فلسفی، محمد تقی، شرح دعای مکارم الاخلاق، ج 1، ص 2. دانشنامه‌ قرآن و قرآن پژوهی به کوشش بهاء الدین خرمشاهی، ج 1، ص 1054. سید محمد باقر شهیدی، هبة الدین شهرستانی، دعاها و تهلیلات قرآن، ص 43؛ قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، واژه‌ دعا. [3] "عَلِیُّ بْنُ مُوسَی بْنِ طَاوُسٍ الْحُسَیْنِیُّ فِی کِتَابِ أَمَانِ الْأَخْطَارِ نَقْلًا مِنْ کِتَابِ الدُّعَاءِ لِسَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بِإِسْنَادِهِ عَنْ زُرَارَةَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع عَلِّمْنِی دُعَاءً فَقَالَ إِنَّ أَفْضَلَ الدُّعَاءِ مَا جَرَی عَلَی لِسَانِکَ وَ نَقْلًا مِنْ کِتَابِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْأَنْصَارِیِّ بِإِسْنَادِهِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ سَأَلَهُ سَائِلٌ أَنْ یُعَلِّمَهُ دُعَاءً فَقَالَ إِنَّ أَفْضَلَ الدُّعَاءِ مَا جَرَی عَلَی لِسَانِکَ" وسائل الشیعة، ج 7، ص 139. [4] فرقان ، 74. منبع: www.islamquest.net
می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
پاسخ اجمالی:
دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربی خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتی دعا در نماز به زبان فارسی جایز است. نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا را نیز رعایت کند، مانند این که: دعا نباید بر خلاف سنت الاهی باشد. طبق آموزه های دینی بهترین دعا، دعایی است که انسان از روی خلوص و به زبان خود بخواند.
پاسخ تفصیلی:
آنچه در ارتباط با پرسش مورد نظر می شود گفت این است که:
1. دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربی خوانده شوند؛ هر چند به عربی بهتر است، حتی دعا در نماز به زبان فارسی جایز است. [1]
2. نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا را نیز رعایت کند، مانند این که: دعا نباید بر خلاف سنت الاهی باشد، [2] مثلاً اگر منظور شما در این اطاعت و مطیع بودن، محدود به حدود وظایف زن در برابر شوهر باشد، یا بدون اجازه شما از منزل بیرون نرود و ... این خواسته معقول است، اما اگر چیزی غیر از اینها باشد طبیعی است که جایی برای دعا نیست.
3. طبق آموزه های دینی بهترین دعا، دعایی است که انسان از روی خلوص و به زبان خود بخواند: زُرَارَةَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع عَلِّمْنِی دُعَاءً فَقَالَ إِنَّ أَفْضَلَ الدُّعَاءِ مَا جَرَی عَلَی لِسَانِکَ. [3] زراره می گوید از امام صادق گفتم دعایی به من یاد بده فرمود: بهترین دعا آن دعایی است که بر زبانت جاری شود.
4. البته در قرآن کریم و کتاب های ادعیه، دعاهایی به صورت کلی بیان شده است که در این جا نمونه هایی را که در این مورد وارد شده است ذکر می کنیم:
"... رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّیَّاتِنا قُرَّةَ أَعْیُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقینَ إِماماً"؛ [4] و آنان که میگویند: ای پروردگارما، از همسران و فرزندانمان دل های ما را شاد دار، و ما را پیشوای پرهیزگاران گردان.
در دعای ابو حمزه ثمالی آمده است:
"یا خیر من سئل و أجود من أعطی أعطنی سؤلی فی نفسی و أهلی [و والدی] و ولدی و أهل حزانتی و إخوانی فیک و أرغد عیشی و أظهر مروتی و أصلح جمیع أحوالی...".
ای برترین کسی که از او در خواست شده است، و ای بخشنده ترین بخشایندگان، از تو می خواهم خواسته ام را در مورد خودم و خانواده ام (و پدر و مادرم) و فرزندانم و برادرانم برآورده کنی، و زندگی ام را خوش و مروت و فتوتم را محکم و آشکار گردان، و جمیع احوالم را اصلاح فرما.
"اللهم صل علی محمد و آل محمد و اکفنی المهم کله و اقض لی بالحسنی و بارک لی فی جمیع أموری و اقض لی جمیع حوائجی، اللهم یسر لی ما أخاف تعسیره؛ فإن تیسیر ما أخاف تعسیره علیک سهل یسیر و سهل لی ما أخاف حزونته و نفس عنی ما أخاف ضیقه و کف عنی ما أخاف غمه و اصرف عنی ما أخاف بلیته، یا أرحم الراحمین".
خداوندا بر محمد و آل محمد درود فرست و امور مهم من را کفایت فرما و به بهترین وجه جاری کن، و تمام امورم را مبارک گردان و همه خواسته هایم را مهیا کن، خداوندا: آنچه که از سختی اش می ترسم برایم راحت گردان؛ زیرا چنین عملی برای تو آسان است. هر آنچه موجب حزن و اندوهم است، برایم آسان گردان و مرا از سختی آنچه می ترسم رها کن و از غم ها رها گردان و آنچه را از بلیات می ترسم نجات ده!
لازم به ذکر است چنانچه در این دعاها دقت شود، مشاهده می شود که یکی از موارد این دعاها، طلب اصلاح و گره گشایی از گره ها و مشکلات خانوادگی است که از درگاه خداوند استمداد می شود.
پی نوشتها:
[1] آیت الله بهجت، مجمع المسائل، ج 1، 398؛ مقام معظم رهبری، اجوبة الاستفتائات، ص 99.
[2] فلسفی، محمد تقی، شرح دعای مکارم الاخلاق، ج 1، ص 2. دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی به کوشش بهاء الدین خرمشاهی، ج 1، ص 1054. سید محمد باقر شهیدی، هبة الدین شهرستانی، دعاها و تهلیلات قرآن، ص 43؛ قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، واژه دعا.
[3] "عَلِیُّ بْنُ مُوسَی بْنِ طَاوُسٍ الْحُسَیْنِیُّ فِی کِتَابِ أَمَانِ الْأَخْطَارِ نَقْلًا مِنْ کِتَابِ الدُّعَاءِ لِسَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بِإِسْنَادِهِ عَنْ زُرَارَةَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع عَلِّمْنِی دُعَاءً فَقَالَ إِنَّ أَفْضَلَ الدُّعَاءِ مَا جَرَی عَلَی لِسَانِکَ وَ نَقْلًا مِنْ کِتَابِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْأَنْصَارِیِّ بِإِسْنَادِهِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ سَأَلَهُ سَائِلٌ أَنْ یُعَلِّمَهُ دُعَاءً فَقَالَ إِنَّ أَفْضَلَ الدُّعَاءِ مَا جَرَی عَلَی لِسَانِکَ" وسائل الشیعة، ج 7، ص 139.
[4] فرقان ، 74.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد، آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟ اگر بخواهم در قنوت چنین چیزی از خدا بخواهم به عربی چه می شود؟
- [سایر] عشق به اهل بیت (علیهم السلام) چه نقشی در زندگی دارد ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا ذاکر اهل بیت می تواند برای ذکر فضائل و مصائب اهل بیت(علیهم السلام)اجرت طی کند؟
- [آیت الله مظاهری] سوال : با تمام وجود میخواهم همسرم کسی باشد که ارادتمند به اهل بیت علیهم السلام و خادم قرآن باشد. چگونه میتوانم یک چنین همسری داشته باشم؟
- [سایر] مأموریت اهل البیت (علیهم السلام) چیست؟
- [سایر] شرایط محبت اهل بیت علیهم السلام چیست؟
- [سایر] روز چندم حادثه عاشورا آب برای اهل بیت (علیهم السلام) بسته شد؟ آیا در شب عاشورا اهل بیت (علیهم السلام) غسل انجام داده بودند؟
- [سایر] روز چندم عاشورا آب برای اهل بیت(علیهم السلام) بسته شد؟ آیا در شب عاشورا اهل بیت(علیهم السلام) غسل انجام داده بودند؟
- [سایر] چه مقدار روایت از اهل بیت (ع) در مورد امام مهدی (عج) به دست ما رسیده است؟
- [سایر] چه مقدار روایت از اهل بیت (ع) در مورد امام مهدی (عج) به دست ما رسیده است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در قنوت این نماز هر دعایی کافی است، ولی مناسب است این دعا را به قصد ثواب بخواند: (اللهم اهْل الْکبْریاء و الْعظمة و اهْل الْجود و الْجبروت و اهْل الْعفْو و الرحْمة و اهْل التقْوی و الْمغْفرة اسْئلک بحق هذا الْیوْم الذی جعلْته للْمسْلمین عیداً و لمحمد صلی الله علیْه و آله ذخْراً و شرفاً و کرامةً و مزیداً انْ تصلی علی محمد و آل محمد و انْ تدْخلنی فی کل خیْر ادْخلْت فیه محمداً و آل محمد و انْ تخْرجنی منْ کل سوء اخْرجْت منْه محمداً و آل محمد صلواتک علیْه و علیْهمْ اللهم انی اسْئلک خیْر ما سئلک به عبادک الصالحون و اعوذ بک مما اسْتعاذ منْه عبادک الْمخْلصون).
- [آیت الله مکارم شیرازی] اشْهد انْ لا اله إلا الله وحْده لا شریک له: گواهی می دهم هیچ کس شایسته پرستش جز خداوند نیست، یگانه است و شریک ندارد. و اشْهد ان محمداً عبْده و رسوله: و گواهی می دهم محمد(صلی الله علیه وآله) بنده و فرستاده اوست. اللهم صل علی محمد و آل محمد: خداوندا! درود بفرست بر محمد(صلی الله علیه وآله) و اهل بیت او(علیهم السلام).
- [آیت الله وحید خراسانی] دراشامیدن اب چند چیز مستحب است اول اب رابه طور مکیدن بیاشامد دوم در روز ایستاده اب بیاشامد سوم پیش از اشامیدن اب بسم الله وبعداز ان الحمدالله بگوید چهارم به سه نفس اب بیاشامد پنجم از روی میل اب بیاشامد ششم بعداز اشامیدن اب حضرت ابی عبدالله علیه السلام و اهل بیت ایشان را یاد کند و قاتلان ان حضرت را لعنت نماید
- [آیت الله بروجردی] در آشامیدن آب چند چیز مستحب است:اوّل:آب را به طور مکیدن بیاشامد.دوم:در روز ایستاده آب بخورد.سوم:پیش از آشامیدن آب (بسم الله) و بعد از آن (الحمد لله) بگوید.چهارم:به سه نفس آب بیاشامد.پنجم:از روی میل آب بیاشامد.ششم:بعد از آشامیدن آب حضرت ابا عبدالله (- ع) و اهل بیت ایشان را یاد کند و قاتلان آن حضرت را لعنت نماید.
- [آیت الله اردبیلی] چند چیز در لباس نمازگزار مکروه است که از آن جملهاند: پوشیدن لباس سیاه مگر برای عزای اهل بیت علیهمالسلام و همچنین لباس چرک و تنگ و لباس شرابخوار و لباس کسی که از نجاست پرهیز نمیکند و پوشیدن لباسی که نقش صورت دارد و نیز باز بودن دکمههای لباس و به دست کردن انگشتری که نقش صورت دارد.
- [آیت الله مظاهری] از گناهان بزرگ در اسلام کوتاهی در حقوق فرزند است، زیرا همانطور که پدر و مادر در اسلام حقوقی دارند فرزندان نیز چنین هستند، و اگر پدر و مادر آن حقوق را مراعات نکنند، از نظر قرآن موجب خسران در قیامت است. حقوقی که فرزندان بر پدر و مادر دارند چند چیز است: الف) تربیت صحیح اسلامی (آشنا نمودن فرزند با احکام اسلام از اصول و فروع و اخلاق و مقیّد نمودن او به ظواهر شرع از اهمیّت دادن به واجبات و اجتناب از گناهان خصوصاً گناهان بزرگ) و اگر کوتاهی کنند، شریک در جرایم فرزند میباشند. ب) تربیت فرزند به آداب و رسوم اجتماعی و به عبارت دیگر به او ادب آموختن. ج) آموختن دانش در حدّ خوب خواندن و خوب نوشتن. د) فراهم نمودن راهی برای زندگی متوسّط و پرهیزدادن او از تنبلی و بیکاری. ه) فراهم کردن مقدّمات ازدواج برای فرزند خصوصاً اگر دختر باشد که در روایات اهلبیت(سلاماللهعلیهم) برای ازدواج دختر بیشتر سفارش و تأکید شده است. و) گذاشتن اسم اسلامی که سفارش در نامهای پیامبر گرامی و اهلبیت او(سلاماللهعلیهم) زیاد شده است، و شیعه باید از انتخاب نامهای غیر اسلامی برای فرزندان خود پرهیز کند و سزاوار نیست که با وجود اسمهای اهلبیت(سلاماللهعلیهم) برای فرزند خود نام دیگری را انتخاب کند.
- [آیت الله اردبیلی] در آشامیدن آب چند چیز مستحب است: اوّل:آب را به طور مکیدن بیاشامد. دوم:در روز ایستاده آب بخورد.سوم:پیش از آشامیدن آب (بسم اللّه) و بعد از آن (الحمداللّه) بگوید.چهارم: به سه نفس آب بیاشامد. پنجم:از روی میل آب بیاشامد.ششم:بعد از آشامیدن آب حضرت ابا عبداللّه علیهالسلام و اهل بیت و یاران ایشان را یاد کند و قاتلان آن حضرت را لعنت نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در آشامیدن آب، چند چیز مستحب است: اول آب را به طور مکیدن بیاشامد. دوم در روز، ایستاده آب بخورد. سوم پیش از آشامیدن آب (بِسْمِ الله) و بعد از آن (اَلْحَمْدُ لله) بگوید. چهارم به سه نفس آب بیاشامد. پنجم از روی میل آب بیاشامد. ششم بعد از آشامیدن آب، حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام و اهل بیت بزرگوارش را یاد کند، و قاتلان آن حضرت را لعنت نماید.
- [آیت الله مظاهری] در قنوت نماز عید فطر و قربان هر دعا و ذکری بخوانند کافی است ولی بهتر است این دعا را بخوانند: (اَللَّهُمَّ اَهْلَ الْکِبْرِیاءِ وَالْعَظَمَةِ وَ اَهْلَ الْجُودِ وَالْجَبَرُوتِ وَ اَهْلَ الْعَفْوِ وَالرَّحْمَةِ وَ اَهْلَ التَّقْوی وَ الْمَغْفِرَةِ اَسْأَلُکَ بِحَقِّ هذَا الْیَومِ الَّذی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمینَ عیداً وَ لِمُحَمَّدٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ الِهِ ذُخْراً وَ شَرَفاً وَ کَرامَةً وَ مَزیداً اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تُدْخِلَنی فی کُلِّ خَیْرٍ اَدْخَلْتَ فیهِ مُحَمَّداً وَ الَ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تُخْرِجَنی مِنْ کُلِّ سُوءٍ اَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ الَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ اَللَّهُمَّ اِنّی اَسْأَلُکَ خَیْرَ ما سَأَلَکَ بِهِ عِبادُکَ الصَّالِحُونَ وَ اَعُوذُ بِکَ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُکَ الُْمخْلَصُونَ).(1)
- [آیت الله نوری همدانی] در قنوت نماز عید فطر و قربان هر دعا و ذکری بخوانند کافی است ولی بهتر است این دعا را به امید ثواب بخوانند : اللهم اهل الکبریاء والعظمهِ و اهلَ الجودِ و الجبوتِ و اهل العفوِ و الرحمهِ و اهل التقوی والمغفرهِ اسئلکَ بحق هذا الیوم ِ الذی جعلتهُ للمسلمین عیداً ولمحمدٍ صلی الله علیه و آله ذخراً و شرفاً و کرامهً و مزیداً ان تصلیّ علی محمدٍ و آل محمدٍ و ان تدخلنی فی کُل خیرٍ ادخلت َ فیه محمداً و آل محمدٍ و ان تُخرجنی من کُل سُوء اخرجتَ منهُ محمداً و آل محمدٍ صلواتک علیه و علیهم اللهُم انی اسئلکَ خیرما سئلک به عبادکَ الصالحونَ و اعوذُ بک مما استعاذ َ منهُ عبادکَ المخلصونَ .