کسی که گناهان زیادی را مرتکب شده، چگونه با انجام نماز لیلة الرغائب در ماه رجب آن همه ثواب برای او قرار داده می شود؟

لَیلَةُ الرَّغائِب به معنای شب مورد رغبت؛ نام نخستین شب جمعهٔ ماه رجب است. بر اساس روایتی، در این شب فرشتگان به زمین نزول می‌کنند تا رحمت الهی را به انسان‌ها عرضه نمایند. عالمان شیعه و اهل سنت درستی این حدیث را قبول ندارند.

رَجَب یا رَجَب المُرَجَّب هفتمین ماه از ماه‌های قمری است. رجب در کنار ذوالقعده، ذوالحجه و محرم، از ماه‌های حرام محسوب می‌شود. در روایات، حج عمره و روزه‌داری در این ماه تاکید و به عبادت در آن توصیه شده است.

گناه، در اصطلاح دینی به معنای نافرمانی از خداوند و انجام دادن کاری است که خداوند از آن نهی کرده یا ترک کاری است که خداوند به انجام آن فرمان داده است. گناه می‌تواند عملی مانند قتل، گفتاری مانند غیبت و نظری مانند شرک باشد.

ثَواب و عِقاب، دو اصطلاح قرآنی برای اعمال نیک و بد انسان است. ثواب یعنی پاداش و جزای خیری که از سوی پروردگار به بندگان مؤمن در برابر ایمان و کارهای نیک داده می‌شود و عقاب سزا و جزای ناخوشایندی است که به بندگان کافر یا عاصی، در عوض کفر یا کارهای ناروا و خلاف شرع می‌رسد.

نماز (واژه‌ای فارسی و معادل کلمه عربی «صَلاة») عملی عبادی است که پنج بار در اوقات معینی از شبانه روز واجب است. در این عبادت، نمازگزار رو به قبله می‌ایستد و ذکرهای ویژه‌ای را خوانده و اعمال ویژه‌ای مانند رکوع و سجده را به جا می‌آورد. نماز به دو شکل فردی (فُرادا) و جماعت خوانده می‌شود.

قمر ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • سوره قمر، پنجاه و چهارمین سوره قرآن معروف به سوره اقتربت• شمس و قمر، سیاره آسمانی در حال گردش به دور کره زمین• شق القمر، یکی از معجزات پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله)

رَجَب یا رَجَب المُرَجَّب هفتمین ماه از ماه‌های قمری است. رجب در کنار ذوالقعده، ذوالحجه و محرم، از ماه‌های حرام محسوب می‌شود. در روایات، حج عمره و روزه‌داری در این ماه تاکید و به عبادت در آن توصیه شده است.

دارُ الکُتُب‌ِ الْاِسْلامیّه ناشر باسابقه کتاب‌های شیعی در ایران است. این مرکز در سال ۱۳۱۷ش توسط شیخ محمد آخوندی تأسیس شده و تاکنون نزدیک به دو هزار عنوان کتاب منتشر کرده است. مجموعه «بحارالانوار»، «تفسیر نمونه»، «عیون اخبار الرضا»، «الغدیر» و «اصول کافی» از جمله این کتاب‌هاست.

نمازهای مستحب، در کنار نمازهای واجب در فقه اسلامی تشریع شده و ثواب‌های فراوانی برای آن ذکر شده است. احکام نمازهای مستحب در برخی موارد متفاوت از نمازهای واجب است و خواندن آن آسان‌تر است. نمازهای نافله روزانه، نمازهایی برای زمان‌های خاص مانند نماز اول ماه، نمازهایی برای مکان‌های خاص مانند نماز در مسجد جمکران، نمازهایی برای برآورده شدن حاجت‌ها، مانند نماز برای زیاد شدن رزق، برخی از انواع مختلف نمازهای مستحب است.

صفحه ای یافت نشد

لَیلَةُ الرَّغائِب به معنای شب مورد رغبت؛ نام نخستین شب جمعهٔ ماه رجب است. بر اساس روایتی، در این شب فرشتگان به زمین نزول می‌کنند تا رحمت الهی را به انسان‌ها عرضه نمایند. عالمان شیعه و اهل سنت درستی این حدیث را قبول ندارند.

امامان شیعه دوازده تن از خاندان پیامبر اسلام(ص) که بنابر آموزه‌های شیعی، جانشینان آن حضرت و پس از او سرپرست و امام جامعه اسلامی‌اند. نخستین امام، حضرت علی(ع) است و دیگر امامان فرزندان و نوادگان او و حضرت زهرا(س) هستند.

مُحَمَّد بن عَبدُاللّه بن عَبدُالمُطّلِب بن هاشم (عام الفیل–۱۱ق)، پیامبر اسلام، از پیامبران اولوالعزم و آخرین پیامبر الهی. معجزه اصلی او قرآن است و مردم را به یکتاپرستی و اخلاق نیک دعوت کرد.

نمازهای مستحب، در کنار نمازهای واجب در فقه اسلامی تشریع شده و ثواب‌های فراوانی برای آن ذکر شده است. احکام نمازهای مستحب در برخی موارد متفاوت از نمازهای واجب است و خواندن آن آسان‌تر است. نمازهای نافله روزانه، نمازهایی برای زمان‌های خاص مانند نماز اول ماه، نمازهایی برای مکان‌های خاص مانند نماز در مسجد جمکران، نمازهایی برای برآورده شدن حاجت‌ها، مانند نماز برای زیاد شدن رزق، برخی از انواع مختلف نمازهای مستحب است.

تفسیر نمونه از تفاسیر ترتیبی قرآن به زبان فارسی، اثر آیت الله ناصر مکارم شیرازی و گروهی از نویسندگان حوزه علمیه قم. تألیف این کتاب ۱۵ سال طول کشیده و نویسندگان کوشیده‌اند آیات قرآن را با زبانی ساده و روان ترجمه و شرح کنند. مؤلف در پیشگفتار این اثر، هدف از تألیف آن را ارائه تفسیری برای استفاده عموم مردم بیان کرده است. تفسیر نمونه به زبان‌های عربی و اردو ترجمه شده است.[۱]

از صفات خداوند متعال؛ مهربانی؛ بخشایش می باشد..

لَیلَةُ الدَّفن یا شب اول قبر نخستین شبی است که مرده را دفن کرده‌اند. در فرهنگ اسلامی از این شب و ویژگی‌ها و حوادث آن بسیار سخن رفته است. بنابر روایات، شب اول، شبی مهم برای شخص درگذشته است و مراحل مختلفی دارد. در ابتدا فرشته‌ای به نام رومان برای ایجاد پرونده اعمال وارد قبر می‌شود و پس از او دو فرشته «نَکیر و مُنکَر» یا «بَشیر و مُبَشِّر» از اعتقادات و اعمال شخص می‌پرسند. برخی اعمال مانند نماز لیلة الدفن در کاهش این سختی‌ها به میت کمک می‌کند. شب اول قبر برای مؤمنین زیبا و آرامش بخش و برای کافران و بدکاران بسیار سخت و وحشتناک است.

قرآن، کتاب مقدس دین اسلام. به باور مسلمانان، قرآن کلام خداوند است که از طریق وحی بر پیامبر اسلام(ص) نازل شده است. آنها هم محتوای قرآن و هم الفاظ آن را نازل‌شده از سوی خداوند می‌دانند. قرآن به وسیله جبرئیل به پیامبر وحی می‌شده است. آیات قرآن در زمان پیامبر(ص) به صورت پراکنده بر روی پوست حیوانات، چوب درخت خرما، کاغذ و پارچه نوشته می‌‌شد. پس از پیامبر(ص) اصحابش قرآن را به صورت یک‌جا جمع‌آوری کردند.

مُحَمَّد بن عَبدُاللّه بن عَبدُالمُطّلِب بن هاشم (عام الفیل–۱۱ق)، پیامبر اسلام، از پیامبران اولوالعزم و آخرین پیامبر الهی. معجزه اصلی او قرآن است و مردم را به یکتاپرستی و اخلاق نیک دعوت کرد.

المُراقبات یا اعمال السَّنَه کتابی به زبان عربی تألیف میرزا جواد ملکی تبریزی. موضوع کتاب اخلاق مسلمانی و اصلاح ظاهر و باطن در سیر و سلوک عرفانی و دستوراتی در باب مراقبت برای رسیدن به فضایل و کمالات اخلاقی برای تمام ماه‌های سال است. این کتاب نکاتی درباره برخی وقایع تاریخ اسلام، حقیقت قرآن، آداب و شرایط دعا، بعثت، غدیر، ولایت، اخلاص، اسرار حج و مباهله در خود دارد. این اثر دارای ترجمه‌های متعددی است. علامه طباطبایی صاحب تفسیر المیزان، مقدمه‌ای بر این کتاب نوشته است.

مُحَمَّد بن عَبدُاللّه بن عَبدُالمُطّلِب بن هاشم (عام الفیل–۱۱ق)، پیامبر اسلام، از پیامبران اولوالعزم و آخرین پیامبر الهی. معجزه اصلی او قرآن است و مردم را به یکتاپرستی و اخلاق نیک دعوت کرد.

واژه تعظیم ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • تعظیم (اکرام)، بزرگ داشتن کسى یا چیزى و به عبارت دیگر رعایت مرتبه و شأن هرکس یا هر چیز مستحق تعظیم• تعظیم (اسلوب ادبی قرآن)، اظهار عظمت و بزرگداشت چیزی؛ از اسباب تقدیم لفظ

شایستگی انسان برای مدح و دریافت عوض یا ثواب و سزاواری ذمّ عقاب از سوی خداوند را استحقاق گویند.

پسندیده، سیدمرتضی، روحانی معاصر و از فعالان سیاسی حوزه علمیه قم  است.

چهارده معصوم، چهارده تن که بنابر آموزه‌های شیعی از هر گونه گناه و اشتباه مبرّا هستند، شامل پیامبر اکرم(ص) و سیزده نفر از اهل بیت آن حضرت، یعنی دخترش حضرت فاطمه زهرا (س) و امامان دوازده‌گانه شیعه.

رَجَب یا رَجَب المُرَجَّب هفتمین ماه از ماه‌های قمری است. رجب در کنار ذوالقعده، ذوالحجه و محرم، از ماه‌های حرام محسوب می‌شود. در روایات، حج عمره و روزه‌داری در این ماه تاکید و به عبادت در آن توصیه شده است.

فروع دین اصطلاحی فقهی و کلامی به معنای احکام عملی اسلام که در مقابل اصول دین قرار دارد. برخی از فروع دین اسلام به شرح زیر است: نماز، روزه، خمس، زکات، حج، جهاد، امر به معروف، نهی از منکر، تولی و تبری.

گناه، در اصطلاح دینی به معنای نافرمانی از خداوند و انجام دادن کاری است که خداوند از آن نهی کرده یا ترک کاری است که خداوند به انجام آن فرمان داده است. گناه می‌تواند عملی مانند قتل، گفتاری مانند غیبت و نظری مانند شرک باشد.

امامان شیعه دوازده تن از خاندان پیامبر اسلام(ص) که بنابر آموزه‌های شیعی، جانشینان آن حضرت و پس از او سرپرست و امام جامعه اسلامی‌اند. نخستین امام، حضرت علی(ع) است و دیگر امامان فرزندان و نوادگان او و حضرت زهرا(س) هستند.

تبریزی، ممکن است به یکی از این افراد اشاره داشته باشد:

اقتباس در لغت به معنای جست‌وجوی شراره و پاره آتش است، برای روشنی و گرمابخشی.

زیارت، عملی عبادی است به معنای حضور در پیشگاه پیشوایان دینی یا نزد قبور آنان یا دیدار از مکانی مقدس یا محترم برای اظهار ارادت و احترام و کسب فیض معنوی. زیارت همواره از اعمال پسندیده اسلام بوده و در طول تاریخ، مسلمانان به آن عنایت و اهتمام داشته‌اند. این عمل عبادی، نزد شیعیان جایگاهی ویژه و اثرات معنوی و ثواب بسیاری دارد. به دلیل جایگاه مهم زیارت در فرهنگ شیعه، این عمل، از ویژگی‌ها و نمادهای شیعیان به شمار می‌رود.

غسل‌های مستحب غسل‌هایی که به لحاظ فقهی واجب نیستند؛ اما پسندیده‌اند و اثرات معنوی خاصی برای آنها برشمرده شده است. غسل‌های مستحبی بسیاری در فقه اسلامی وجود دارد که در یک تقسیم بندی کلی بر دو نوعند: غسلهایی که استحباب آنها قطعی است و غسلهایی که استحباب آنها به صورت قطعی ثابت نشده بلکه با قانون تسامح در ادله سنن بر استحباب آنها حکم شده است و به قصد رجا انجام می‌گیرند.

تکالیف ممکن است در معانی ذیل و یا اضافه به معانی ذیل به کار رفته باشد: تکلیف دینی، یکی از مفاهیم مهم دینی و به معنای اوامر و نواهی خداوند به بندگانش قرآن• تکلیف (قرآن)، بررسی تکلیف در آیات قرآن کریم• تکلیف حیوانات، بررسی تکلیف حیوانات از منظر قرآن کریم• تکلیف در بهشت آدم، تکالیف و ممنوعیت‌های حضرت آدم در قرآن• تکلیف در قیامت، بررسی وجود یا عدم وجود تکلیف در قیامت• تکلیف زمین، امتناع و ترس زمین از پذیرش تکلیف عرضه شده بر او در قرآن کریم علوم عقلی• تکلیف (کلام)، اوامر و نواهی خداوند به بندگانش• تکلیف فلسفی، اثبات مولابودن خداوند و اثبات رابطه مولا و بنده• تکلیف عرفانی، نقش و اهمیت تکلیف در عرفان در برخی مباحث، همچون مسئله «اسقاط تکلیف» و تفکیک شریعت در قبال طریقت و حقیقت فقه• تکلیف (فقه)، خطاب شارع به انجام دادن یا ترک کاری و یا تخییر بین آن دو• تکلیف شرع، خطاب شارع به انجام دادن یا ترک کاری و یا تخییر بین آن دو• تکلیف آزمایشی، امر و نهی کردن بدون اراده جدّی به تحقق متعلق در خارج• تکلیف الزامی، احکام ناشی از مصلحت و مفسده مُلزِمه• تکلیف انحلالی، احکام منحل شده یک ماهیت، به تعداد مصادیق آن• تکلیف تحریمی، حرام قرار دادن چیزى• تکلیف تخییری، تکلیف به انجام یا ترک یکی از دو یا چند چیز• تکلیف تسجیلی، امر و نهی کردن به غرض اتمام حجّت، بدون اراده تحقق متعلَّق در خارج• تکلیف تعبدی، احکام مشروط به قصد قربت در مرحله امتثال• تکلیف تعیینی، تکلیف به انجام یا ترک امری معیّن• تکلیف ظاهری، احکام مستفاد از اماره یا اصل عملی ، یا احکام مستفاد از اصول عملی ، برای مکلّف شاکّ یا جاهل به حکم واقعی• تکلیف جدی، امر و نهی کردن با اراده جدّی بر تحقق متعلق در خارج• تکلیف زجری، احکام وضع شده برای امورِ مطلوب بالغیر• تکلیف شانی، مرحله ابلاغ احکام به مکلّفان، یا مرحله تحقق خارجی موضوعات احکام• تکلیف شرعی، تکلیف صادر شده از سوی شارع مقدس• تکلیف ثابت، احکام معتبرِ مستمرّ تا زمان معین یا غیر معیّن• تکلیف طریقی، تکلیف ثابت به علم یا ظنّ معتبر• تکلیف طلبی، تکلیف دلالت کننده بر درخواست انجام متعلق آن• تکلیف عقلایی، تکلیف صادر شده از سوی عقلا• تکلیف عقلی، تکلیفِ ناشی از ادراک عقل نسبت به حُسن یا قبح چیزی• تکلیف عینی، تکلیفِ متوجه هر یک از مکلّفان به صورت مستقل• تکلیف ترخیصی، احکام فاقد الزام شرعی در فعل یا ترک عمل• تکلیف نفسی، احکام دارای مصلحت به اعتبار نفس متعلقات آن‌ها• تکلیف واقعی، احکام مترتب بر موضوع بدون لحاظ علم و جهل مکلَّف، یا احکام مکشوف به علم و طریق علمی• تکلیف کفایی، تکلیفِ باقی بر همه مکلفان مشروط به عدم انجام توسط یکی از آنها• تکلیف مجهول، تکلیف به شئ غیر معلوم به تفصیل• تکلیف محتمل، تکلیف غیر ثابت به علم یا ظنّ معتبر• تکلیف مشروط، تکلیف مشروط به تحقق امری خارج از ذات آن• تکلیف مشکوک، تکلیف محتمل با تساوی احتمال وجود و عدم آن• تکلیف مظنون، تکلیف محتمل با رجحان احتمال وجود آن• تکلیف معدومین، شمول تکلیف نسبت به افراد غیر موجود در زمان خطاب• تکلیف ارشادی، حکم ارشادی مقابل حکم مولوی• تکلیف استقلالی، اعتبارات مورد التفات استقلالی شارع• تکلیف اضطراری، احکام ثانویِ واقعیِ مختصّ به حالت اضطرار مکلّف• تکلیف انحلالی، احکام منحل شده یک ماهیت، به تعداد مصادیق آن• تکلیف انشایی، احکامِ بعد از مرحله اقتضا و قبل از مرحله فعلیت و اجرا• تکلیف ایجابی، حکم الزامی و طلب اکید متعلق به چیزی• تکلیف بعثی، امر و نهی کردن به غرض تحقق متعلَّق در خارج به وسیله مکلَّف• تکلیف بما‌ لا یطاق، تکلیف کردن به امر خارج از طاقت مکلّف• تکلیف به مجمل، تکلیف به امر غیر واضح و مردّد بین چند چیز• تکلیف محال، تکلیف غیر قابل صدور از مکلِّف• تکلیف به محال، تکلیف کردن به امر محال• تکلیف به محال عادی، تکلیف کردن به امر محال به حسب عادت• تکلیف به محال عقلی، تکلیف کردن به امر محال به حسب عقل• تکلیف تعبدی، احکام مشروط به قصد قربت در مرحله امتثال• تکلیف توصلی، احکام غیر مشروط به قصد قربت در مرحله امتثال• تکلیف حقیقی، احکام ناشی از مصالح و مفاسد واقعی در متعلق آنها• تکلیف ضمنی، اعتبارات مورد توجه تَبَعی شارع• تکلیف عقلی، تکلیفِ ناشی از ادراک عقل نسبت به حُسن یا قبح• تکلیف کفائی، تکلیفِ باقی بر همه مکلفان مشروط به عدم انجام توسط یکی از آنها• تکلیف معلوم، تکلیف ثابت به علم یا ظنّ معتبر• تکلیف معلوم اجمالی، تکلیف به امر مرددّ میان دو یا چند چیز• تکلیف معلوم تفصیلی، تکلیف فاقد هر نوع ابهام یا اجمال• تکلیف موجودین، شمول تکلیف نسبت به افراد موجود در زمان خطاب• آسانی تکلیف، تکالیف شرعی براساس وسع و ظرفیت مکلفین

خلوت‏ در سه معنا استعمال شده است. از احکام خلوت به معنای نخست در باب نکاح و طلاق سخن گفته‏اند.

واژه «عبادت» در اصل به نظر بسيارى از واژه شناسان به معنى «خضوع» طبری در تفسیر «جامع البيان» مى‌گويد: اصل عبودیت « كه به نظر او شامل عبادت نيز مى‌شود » نزد همه عرب به معنى ذلت و خاكسارى است. [۱]قرطبى نيز مى‌گويد: «اصل عبادت خضوع است» [۲] [۳] [۴] [۵]لازم به ذكر است برخى از منابع ياد شده به جاى «خضوع» لفظ «ذلت» آورده‌اند، كه نزديك به خضوع است. يا «نهايت خضوع» است. [۶] [۷] [۸]

واژه «عبادت» در اصل به نظر بسيارى از واژه شناسان به معنى «خضوع» طبری در تفسیر «جامع البيان» مى‌گويد: اصل عبودیت « كه به نظر او شامل عبادت نيز مى‌شود » نزد همه عرب به معنى ذلت و خاكسارى است. [۱]قرطبى نيز مى‌گويد: «اصل عبادت خضوع است» [۲] [۳] [۴] [۵]لازم به ذكر است برخى از منابع ياد شده به جاى «خضوع» لفظ «ذلت» آورده‌اند، كه نزديك به خضوع است. يا «نهايت خضوع» است. [۶] [۷] [۸]

شرط امری محتمل الوقوع در آینده که طرفین حدوث اثر حقوقی را متوقف بر حدوث آن امر محتمل الوقوع می‌نمایند. شرط در علم اصول به معنای هر امری که وجود آن برای تحقق امر دیگری لازم است و در اصطلاح حقوق و فقه به معنی مطلق تعهد است اعم از اینکه در ضمن عقد باشد یا مستقل از عقد. به طور کلی در تعریف شرط به معنای حقوقی و نه معنای منطقی و اصولی در فقه چنین آمده است " الشرط امر زاید علی الثمن و المثمن علی وجه التزام دون التعلیق.... " [۱]

شناخت مجموع حالت‌ها و فرآیندهای روانی مانند تفکر، استدلال، درک و تولید زبان، دریافت حواس پنجگانه، آموزش، آگاهی، احساسات و… می‌باشد.

وسیله سنجش و وزن کردن اشیاء را میزان گویند. میزان هر شیء متناسب با خود آن شیء‌ می‌باشد.

تعیین یعنی متمایز کردن چیزى از غیر آن بوسیله خصوصیتی که در او است.

دعا ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • دعا (نیایش)، درخواست توأم با خضوع و تضرع بنده از خداوند• دعا (اصول)، درخواست از شخص یا مقام بالاتر و به معنای به معنای استدعاء

فضیلت، شرف و برتری ؛ مقابل نقیصه است.

جبران و تدارک کردن را تلافی گویند و از آن در باب صلات سخن گفته شده است.

توفیق، اصطلاحی کلامی و عرفانی به معنای موفقیت در انجام عملی عبادی که باعث تقرب انسان به خداوند می‌شود.

عمل، به کار گفته می‌شود.

پاداش بر نیکی را ثواب مي‌گويند و از آن در بابهايي نظير طهارت، صلات، خمس، صوم،جهاد، امر به معروف و نهی از منکر و ارث سخن رفته است.

عصمت، به معنای اجتناب و دوری از گناه و نافرمانی خداوند است. اعتقاد به عصمت پیامبران و امامان، از گناهان عمدی و سهوی، از آموزه‌ها و اعتقادات شیعیان است. عصمت از سهو و خطا در امور روزمره زندگی این افراد، مورد اختلاف بین علمااست.

سال ۱۴۱۶ هجری قمری هزار و چهارصد و شانزدهمین سال از سال‌شمار هجری قمری است.

تقلید، اصطلاحی فقهی در اسلام به معنای پیروی شخص مکلَّف از مجتهد در احکام عملی دین است. تقلید در اصول دین جایز نیست و باید خود شخص با تحقیق و بررسی، به اصول دین ایمان آورد؛ ولی در احکام یا باید خودِ شخص مجتهد باشد، یا به احتیاط عمل کند و یا از شخص متخصص در فقه که به او مجتهد جامع الشرایط یا مرجع تقلید می‌گویند، تقلید نماید. به کسی که از مجتهد تقلید می‌کند، «مُقَلِّد» می‌گویند.

آلوده یا کثیف به شیئ پلیدى گرفته اطلاق می شود.

تفسیر از دانش‌های مرتبط با قرآن کریم است که تعریف‌های متعددی از آن ارائه شده، مانند «بيان معانى آيات قرآنى و كشف مقاصد و مداليل آن». واژه تفسیر همچنین برای اشاره به کتاب‌های حاوی تفسیر قرآن به کار می‌رود.

اِبلیس نام جن یا فرشته‌ای که در بهشت بر آدم سجده نکرد و از آنجا رانده شد. بیشتر مفسران او را از جنیان دانسته و اندکی نیز او را فرشته‌ می‌دانند.

اخلاص، به معنای پاک کردن نیّت از غیر خدا و انجام دادن عمل تنها برای خدا می‌باشد. در دانش‌های گوناگون اسلامی از جمله فقه، اخلاق و عرفان، اخلاص با تعابیر متفاوتی بیان شده است. اخلاص در فقه در باب‌های مربوط به عبادات مانند صلات و صوم به عنوان رکن اصلی نیّت مطرح شده است.در روایات اسلامی برای اخلاص ثمرات و مراتب متفاوت، و برای شناختن افراد مخلص نشانه هایی ذکر شده است.

اسراف، به معنای زیاده‌روی و تجاوز از حدّ اعتدال است. اسراف از مباحث قرآنی، فقهی و اخلاقی بوده و حرمت آن در آیات و روایات مطرح شده است. برخی حرمت آن را از ضروری دین دانسته، و برخی دیگر در ردیف گناهان کبیره شمرده‌اند.

نام حکومت

حوزه علمیه تهران پس از آنکه آقا محمد خان قاجار، تهران را به پایتختی ایران برگزید، تأسیس شد و علما و طلاب برای تدریس و تحصیل علوم دینی به تهران مهاجرت کردند و در دوره‌های بعد سلسله قاجار رونق بیشتری گرفت به گونه‌ای که بنا بر یک گزارش آماری، در دوره ناصر الدین شاه قاجار، ۴۷ مسجد، که بسیاری از آنها مدرسه نیز داشته‌اند، ۳۵ مدرسه و ۱،۴۶۳ طلبه به ثبت رسیده است.

حکمت به معنای علمِ با ارزشی که همراه با عمل باشد، واژه‌ای است که در فرهنگ‌های گوناگون به کار می‌رود و در قرآن، حدیث، فلسفه، تصوف و عرفان اسلامی درباره آن بحث شده است. معادل فارسی حکمت، فرزانگی است و به شخص حکیم، فرزانه می‌گویند.

بُهره یا بُهره‌ها، نام گروهی از اسماعیلیان هند است. بیشتر آنان به شاخه طیبی مستعلوی فرقه اسماعیلیه متعلق‌اند و اصل و نسبی هندو دارند. هم اکنون‌این گروه اجتماعی در گجرات، بمبئی و هند مرکزی و نیز پاکستان ساکن‌اند و در فعالیت‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی حضور دارند. طبق برخی سرشماری‌ها اکنون حدود ۰۰۰، ۵۰۰ نفر بهره (عمدتاً داودی) در جهان وجود دارند. بُهره‌ها در بازسازی برخی زیارتگاه‌های شیعه و نصب ضریح بر آنان در کشورهای عراق، سوریه، اردن مصر و فلسطین اهتمام ویژه‌ای دارند.

اللّه، اسم خاصی که بر ذات دارای جمیع اوصاف کمالی خداوند اطلاق می‌شود. این واژه که مشهورترین اسم خداوند است، در اصل عربی است و احکام خاصی دارد؛ مانند ممنوعیت لمس کردن لفظ نوشته شده آن بدون طهارت. از جمله مهمترین خصوصیات این واژه می‌توان به قرار گرفتن در کلمه توحید و شهادت به توحید و ممنوعیت استفاده از آن برای غیر خداوند اشاره کرد.

ثَواب و عِقاب، دو اصطلاح قرآنی برای اعمال نیک و بد انسان است. ثواب یعنی پاداش و جزای خیری که از سوی پروردگار به بندگان مؤمن در برابر ایمان و کارهای نیک داده می‌شود و عقاب سزا و جزای ناخوشایندی است که به بندگان کافر یا عاصی، در عوض کفر یا کارهای ناروا و خلاف شرع می‌رسد.

ابوسعید سهل بن زیاد آدمی رازی (درگذشت در حدود ۲۵۵ق)، از محدثان شیعه که روایات بسیاری نقل کرده و به جرم غلو از قم اخراج شد. او محضر امام جواد (ع)، امام هادی (ع) و امام عسکری (ع) را درک کرده است.

نماز (واژه‌ای فارسی و معادل کلمه عربی «صَلاة») عملی عبادی است که پنج بار در اوقات معینی از شبانه روز واجب است. در این عبادت، نمازگزار رو به قبله می‌ایستد و ذکرهای ویژه‌ای را خوانده و اعمال ویژه‌ای مانند رکوع و سجده را به جا می‌آورد. نماز به دو شکل فردی (فُرادا) و جماعت خوانده می‌شود.

جود صفت نیکو است و در روایات به آن توصیه شده است. این عنوان به مناسبت در باب زکات و صوم به کار رفته است.

بُدین (بُدون/ بِدین/ بِدون/ بُدیم، از صورت اسلاویِ بُدین)، در لاتینی و مجاری بُدا، هسته بخشی از بوداپست کنونی در ساحل راست رودخانه دانوب می‌باشد.

برده ممکن است در دو معنی به کار رود:۱. بردگی، به معنای غلامي يا کنیز بودن۲. برده (قصیده)، به ضم باء و فتح دال، مشهورترین قصیده در مدح رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم)

توبه به معنای بازگشت بنده به سوی خدا، یکی از اصطلاحات پرتکرار در قرآن و روایات است. در ۶۹ آیه قرآن به موضوع توبه پرداخته شده و با بیان محبت الهی نسبت به توبه‌کنندگان، مردم را به توبه نصوح دعوت می‌کند. در احادیث نیز جایگاه و اهمیت توبه مورد تأکید قرار گرفته و از تأخیر آن نهی شده است. در بخش دیگری از احادیث، با تقسیم گناهان به حق اللهی و حق الناسی راه‌های توبه از اقسام گناهان بیان شده است.

رسول در اصطلاح دینی به معنای فرستاده خداوند و کسی است که پیام الهی را برای بندگان می‌آورد. گفته شده تفاوت‌های با نبی دارد. چند نظر در مورد این تفاوت گفته شده، از جمله گفته شده که نبی، تبلیغ کننده دینی است که توسط رسولان آورده شده است و نیز او برخلاف رسول، فرشته وحی را فقط در خواب میبیند.

روزه (به عربی: صوم) از اعمال مهم عبادی دین اسلام و به این معناست که فرد مکلّف برای انجام فرمان خدا از اذان صبح تا اذان مغرب از برخی کارها از جمله خوردن و آشامیدن خودداری کند. روزه از فروع دین اسلام است و در سایر ادیان نیز صورت‌هایی از آن واجب بوده است.

‌بُبَشْتر/بُبَشْتْرُو، بُبَشْتْروُ (گاه نیز بُوبْشتر، بابْشتر و از قرن پنجم به بعد اغلب به صورت بَشتر یا بُشتر) قلعه ای کوهستانی، پایگاه نظامی مشهور عمر بن حفصون (ابن حفصون) رهبر مقاومت اَندُلس بر ضّد امویان (خصوصاً در جنوب قُرطُبه) از ۲۶۷ تا زمان مرگ او (۳۰۵) و سپس در روزگار پسرانش تا ۳۱۵ است.

جواد ممکن است در معانی ذیل به کار رفته و یا اسم برای اشخاص ذیل باشد: اشخاص و اعلام• امام جواد علیه‌السلام، امام نهم‌ از امامان‌ دوازده‌گانه ‌و یکی ‌از چهارده معصوم• جواد آشتیانی، روحانی متنفذ و نماینده دوره‌های مختلف مجلس شورای ملی• جواد حدیدی، استاد دانشگاه و پژوهشگر و مؤلف برجسته در ادبیات تطبیقی و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی• جواد فومنی حائری، جواد فومنی حائری (متوفای ۱۳۴۳ش) از فعال‌ترین و پرکارترین روحانیان معاصر تهران• جواد محدثی، یکی از نویسندگان پرکار معاصر و دارای تالیفات و مقالات بسیار• سیدجواد مجتهد کرمانی، از علمای خیر و منتفذ برجسته و مجاهد ایران در قرن سیزدهم هجری• سید جواد حسینی عاملی، از فقهای نامدار شیعه• سید جواد مصطفوی، از علمای معاصر مشهد معانی• جواد، به معنای بخشش و مقابل بخل و از صفات نیکو

دلیل وارد به معنی دلیل منتفی کننده موضوع دلیل دیگر است.

«وعد» در لغت به معنی عهد است [۱] و در اصطلاح عبارتست از تعهّد کردن به انجام اَمری، خواه آن امر خیر باشد یا شرّ و اختصاص پیدا کردن به یکی از آن‌ها بواسطه قرینه ، معیّّن می‌شود. [۲]

بشارت از ماده‌ی "بشر" بوده که در لغت معانی مختلفی برای آن ذکر کرده‌اند؛ جمال و زیبائی ، [۱] خبر مسرت بخش [۲] و برخی آن را با بشر و مباشر هم ماده دانسته‌ و اصل واحدی برای آن‌ در نظر گرفته‌اند که به معنای مطلق انبساط و گشاده‌ روئی است؛ به انسان نیز از این جهت بشر می‌گویند که گشاده روئی مخصوص به اوست. [۳]

دعوت به معنای فراخواندن کسی به چیزی یا انجام دادن کاری است. از عنوان دعوت، در باب های جهاد، نکاح، اطعمه و اشربه و شهادات سخن گفته‌اند.

دنیا: جهان محسوس و مادّی، مقابل آخرت است .

رفاقت و برقرار کردن ارتباط عاطفی با دیگران را دوستی گویند. دوست خوب گزیدن و دوستان زیاد گرفتن، مستحب، و در روایات بدان تشویق و ترغیب شده است. [۱]

حضور مقابل غیبت است. از آن در بابهای طهارت، صلات، حج، جهاد، طلاق، قضاء و حدود سخن گفته‏اند.

خواطر (جمع‌ خاطر)، اصطلاحی‌ در تصوف ‌ و عرفان ‌، به‌ معنای‌ اندیشه‌ و خطابی‌ که‌ به‌ سرعت‌ بر دلِ سالک ‌ می‌گذرد بدون‌ اینکه‌ خود او اراده ‌ کرده‌ باشد، هرچند قدرت ‌ دفع ‌ آن‌ را از دل ‌ دارد.

به محل سکونت خانه می‌گویند و از احکام مرتبط با عنوان خانه در باب‌هاى طهارت، صلات، زکات، خمس، حج، جهاد، تجارت، دین، صلح، اجاره، نکاح، اطعمه و اشربه و دیات سخن گفته‌اند.

تقرّب نزدیکی جستن به خداست .

مقابل غضب را رحمت گویند. رحمت در انسان به معنای دل نازک بودن و در خداوند به معنای روزی دادن و احسان و عفو و بخشش و غیره می‌باشد. از احکام مرتبط با عنوان یاد شده در بابهای طهارت، صلات و نکاح سخن گفته‌اند.

رفیق به معنای دوست و هم سفرمی باشد.ازآن در باب حج و شهادات سخن گفته‌اند.

. زبان عضوی از اعضای بدن انسان است که قدرت حرف زدن را به او می دهد.

نعمت از دیدگاه اسلام به معنای آسایش و خیر شامل جنبه‌های مادی و معنوی انسان و جهان گشته و منحصر به جنبه‌های مادی نیست.

گناه به معنای خلاف است و در اسلام هر گونه کاری که برخلاف فرمان خداوند باشد گناه است.

در قرآن کریم، بارها از عذاب گناهکاران سخن به میان آمده است.

فرصت یعنی وقت مناسب برای انجام دادن کاری.

كليّات خمس از اصطلاحات علم منطق است و مقصود از آن، نوع ، جنس ، فصل ، عرض خاص و عرض عام مى‌باشد.

ظلم یکی از رذایل اخلاقی و مذموم است.

طَوْل به معنای توانایی مالی می‌باشد.

یكی از اصول و قواعد مهم در کلام عدلیه، قاعده لطف است كه پس از قاعده حسن و قبح عقلی مهمترین قاعده کلامی به شمار می‌رود. متکلمان عدلیه بسیاری از آموزه‌ها و عقاید دینی را براساس آن اثبات كرده‌اند. وجوب تکالیف دینی، ‌لزوم بعثت پیامبران،و وجوب عصمت انبیا، وعده و وعیدهای الهی، حسن آلام ابتدایی و وجوب امامت از جمله مسائلی است كه بر این قاعده استوار گردیده‌اند.

قمر ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • سوره قمر، پنجاه و چهارمین سوره قرآن معروف به سوره اقتربت• شمس و قمر، سیاره آسمانی در حال گردش به دور کره زمین• شق القمر، یکی از معجزات پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله)

نقل به معنای حالت حاصل از انتقال لفظ از معنای اصلی به معنای دیگر می‌باشد.

نور ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: قرآن• سوره نور، بيست و چهارمين سوره قرآن کریم و از سوره‌های مدنی• آیه نور، آیه ۳۵ نور، مشتمل بر اطلاق نور آسمان و زمین بر خداوند سبحان• آیه ۶ نور، آیه ۰۰۶ نور یا آیه لعان به آیه ۶ نور، در باره اجرای نفرین خاص بین زن و شوهر کاربردهای دیگر• نور (مفهوم)، به معنای روشنایی و اطلاق شده بر معانی مختلف در متون دینی

سوره زمر، سى و نهمین سوره قرآن کریم می باشد.

سال به سال قمری و شمسی تقسیم می‌شود و سال شرعی که احکام مرتبط با زمان بر اساس آن تنظیم شده، سال قمری است که دوازده ماه می‌باشد. از عنوان سال در بابهاى طهارت، صلات، زکات، خمس، حجر، وصیت، نکاح و طلاق سخن گفته‌اند.

ذلّت به معنی خوارى است که از آن در بابهاى طهارت و امر به معروف و نهی از منکر سخن گفته‌اند. پرداختن به امورى كه موجب خوارى انسان مى‌شود مکروه و خوار كردن مؤمن حرام است و از موارد مشروعيّت تیمّم، موردى است كه تحصيل آب موجب ذلّت انسان گردد.

آن (دم- وقت)، یکی از مباحث فلسفه می‌باشد.

در مورد قبر مطالب متنوعی در آموزه های دینی مطرح شده است که به اهم آن ها در این مقاله اشاره می شود.

انجام عمل بعد از سپری شدن وقت مخصوص آن را قضا گویند.

ترک یعنی انجام ندادن، مقابل فعل است.

از آن جهت كه دین اسلام يك برنامه كامل براى زندگی بشر بوده و تمام جنبه‌هاى حيات مادی و معنوى او را در نظر دارد و از جهتى بهداشت يكى از ابعاد مهم زندگى بشر است، اسلام عزيز نسبت به مسأله طهارت و بهداشت عنايت شايانى دارد.

پاداش بر نیکی را ثواب مي‌گويند و از آن در بابهايي نظير طهارت، صلات، خمس، صوم،جهاد، امر به معروف و نهی از منکر و ارث سخن رفته است.

اداء به انجام عبادت در وقت مقرَّرِ شرعی اطلاق می‌شود و در باب‌هاى طهارت، صلات و صوم به کار رفته است.

رَجَب یا رَجَب المُرَجَّب هفتمین ماه از ماه‌های قمری است. رجب در کنار ذوالقعده، ذوالحجه و محرم، از ماه‌های حرام محسوب می‌شود. در روایات، حج عمره و روزه‌داری در این ماه تاکید و به عبادت در آن توصیه شده است.

‌پر همان تن پوش پرندگان است و از آن به مناسبت در بابهاى طهارت، صلات، و حج آمده است.

زیّ صورت ظاهری و پوشش متناسب را گویند.

شب زمان بین غروب آفتاب تا طلوع فجر صادق و مقابل روز هست؛ و از احکام آن در بابهای زیادی نظیر طهارت، صلات، صوم، اعتکاف، حج، جهاد، نکاح، صید و ذباحه و اطعمه و اشربه سخن گفته‌اند.