پاسخ اجمالی: هرچه انسان در دریای روح بیشتر غوطه ور شود با شگفتی های زیادی روبرو شده و به همان میزان هم دچار حیرت و سردرگمی و برخی توهمات خواهد شد. از جمله مهم ترین این توهمات اشتباه گرفتن تکامل و وحدت وجود با تناسخ است. نظریه تناسخ از دیدگاه عرفان اسلامی مردود بوده و یک برداشت اشتباه از تجربیات روحی است. پاسخ تفصیلی: روح انسان دریایی به وسعت عالم هستی است و بر همه زمان ها احاطه دارد و با توجه نمودن به هر چیزی یا هرکسی با همان چیز محشور می شود یا محل حشر آن چیز قرار می گیرد سپس با آن در ارتباطی ذاتی قرار گرفته و حتی می تواند با آن به وحدت برسد. هرچه انسان در دریای روح بیشتر غوطه ور شود با شگفتی های زیادی روبرو شده و به همان میزان هم دچار حیرت و سردرگمی و برخی توهمات خواهد شد. از جمله مهم ترین این توهمات اشتباه گرفتن تکامل انسانی و وحدت وجود با تناسخ است: این نیست تناسخ سخن وحدت محض است کز جوشش آن قلزم زخار برآمد [1] همچنین: تناسخ نبود این کز روی معنی ظهورات است در عین تجلی [2] بنابراین نظریه تناسخ یک برداشت اشتباه از تجربیات روحی است و از طرفی سخنان عرفا در طول تاریخ در صورتی که به درستی درک نشود شبیه به تناسخ فهمیده خواهد شد چرا که شیوه بیان بهتری برای بیان تجربیات توحیدی خود جز همان زبان کثرت نداشته اند و همین موضوع از عواملی بوده که به طرفداران تناسخ بال و پر بیشتری داده است. به هرحال نظریه تناسخ در اسلام مردود بوده و هیچ گاه پذیرفته شده نیست و در عوض نظریه تجلی و وحدت وجود در عرفان اسلامی، در مرتبه ای بالاتر مطرح شده و برهمه این نظریه های ناقص یا باطل از جمله تناسخ و حلول و اتحاد و ... احاطه داشته و بطلان همه آنها را به اثبات می رساند. پی نوشتها: [1] دیوان شمس. [2] شیخ محمود شبستری، گلشن راز. منبع: www.islamquest.net
پاسخ اجمالی:
هرچه انسان در دریای روح بیشتر غوطه ور شود با شگفتی های زیادی روبرو شده و به همان میزان هم دچار حیرت و سردرگمی و برخی توهمات خواهد شد. از جمله مهم ترین این توهمات اشتباه گرفتن تکامل و وحدت وجود با تناسخ است. نظریه تناسخ از دیدگاه عرفان اسلامی مردود بوده و یک برداشت اشتباه از تجربیات روحی است.
پاسخ تفصیلی:
روح انسان دریایی به وسعت عالم هستی است و بر همه زمان ها احاطه دارد و با توجه نمودن به هر چیزی یا هرکسی با همان چیز محشور می شود یا محل حشر آن چیز قرار می گیرد سپس با آن در ارتباطی ذاتی قرار گرفته و حتی می تواند با آن به وحدت برسد. هرچه انسان در دریای روح بیشتر غوطه ور شود با شگفتی های زیادی روبرو شده و به همان میزان هم دچار حیرت و سردرگمی و برخی توهمات خواهد شد. از جمله مهم ترین این توهمات اشتباه گرفتن تکامل انسانی و وحدت وجود با تناسخ است:
این نیست تناسخ سخن وحدت محض است
کز جوشش آن قلزم زخار برآمد [1]
همچنین:
تناسخ نبود این کز روی معنی
ظهورات است در عین تجلی [2]
بنابراین نظریه تناسخ یک برداشت اشتباه از تجربیات روحی است و از طرفی سخنان عرفا در طول تاریخ در صورتی که به درستی درک نشود شبیه به تناسخ فهمیده خواهد شد چرا که شیوه بیان بهتری برای بیان تجربیات توحیدی خود جز همان زبان کثرت نداشته اند و همین موضوع از عواملی بوده که به طرفداران تناسخ بال و پر بیشتری داده است.
به هرحال نظریه تناسخ در اسلام مردود بوده و هیچ گاه پذیرفته شده نیست و در عوض نظریه تجلی و وحدت وجود در عرفان اسلامی، در مرتبه ای بالاتر مطرح شده و برهمه این نظریه های ناقص یا باطل از جمله تناسخ و حلول و اتحاد و ... احاطه داشته و بطلان همه آنها را به اثبات می رساند.
پی نوشتها:
[1] دیوان شمس.
[2] شیخ محمود شبستری، گلشن راز.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] در مورد زندگی های متوالی که در هیپنوتیزم اثبات شده است چه می گوئید؟
- [سایر] نظر اسلام در مورد زندگی های متوالی (تناسخ) چیست؟
- [سایر] آیا دلیل واضح و روشن و معتبری بر پذیرش و یا عدم پذیرش وجود زندگی های متوالی وجود دارد؟
- [آیت الله سیستانی] حکم هیپنوتیزم چیست؟
- [سایر] چه دلیلی برای اثبات زندگی پس از مرگ وجود دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] هیپنوتیزم
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا هیپنوتیزم از نظر اسلام حرام است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا هیپنوتیزم از نظر اسلام جایز است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] هیپنوتیزم و آموختن آن جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا هیپنوتیزم جایز است؟
- [آیت الله مظاهری] حاکم شرع در اجرای حدود باید طبق موازین شرعی حکم کند و علم او در اثبات جرم معتبر نیست.
- [آیت الله مظاهری] اگر برای اثبات جرم احتیاج به تشریح بدن میّت شود، با اذن ولی او یا حاکم شرع جایز است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] قسم دو نوع است: الف: قسم برای انجام یا ترک کاری در آینده. ب: قسم برای اثبات یا نفی چیزی.
- [آیت الله مظاهری] اگر برای تشویق و ترغیب در اثبات حقّی یا از بین بردن باطلی به کسی چیزی دهند، رشوه نیست و مانعی ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر به بدهکاری خود اقرار نماید ولی بگوید: (آن را پرداخت کردهام)، بدهکاری او ثابت میشود، ولی پرداخت آن را باید اثبات نماید.
- [آیت الله مظاهری] هیچکدام از علوم غریبه حجّیت ندارد و چیزی بهواسطه آن اثبات نمیشود، گرچه بهواسطه آنها یقین حاصل شود، زیرا یقینی حجّت است که از راه متعارف پیدا شود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسانی که برای اثبات مطلبی قسم می خورند اگر حرف آنها راست باشد قسم خوردن مکروه است و اگر دروغ باشد حرام و از گناهان کبیره است، ولی اگر مجبور شود که برای نجات خود یا مسلمانان دیگری از شر ظالمی قسم دروغ بخورد اشکال ندارد، بلکه گاه واجب می شود و این نوع قسم خوردن که برای اثبات مطلبی است غیر از قسمی است که در مسائل پیش گفته شد که برای انجام کار یا ترک کاری بود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسانی که برای اثبات مطلبی قسم می خورند اگر حرف آنها راست باشد قسم خوردن مکروه است و اگر دروغ باشد حرام و از گناهان کبیره است، ولی اگر مجبور شود که برای نجات خود یا مسلمانان دیگری از شر ظالمی قسم دروغ بخورد اشکال ندارد، بلکه گاه واجب می شود و این نوع قسم خوردن که برای اثبات مطلبی است غیر از قسمی است که در مسائل پیش گفته شد که برای انجام کار یا ترک کاری بود.
- [آیت الله اردبیلی] احضار ارواح چنانچه موجب اشاعه دروغ و فریب مردم یا برهم زدن نظم عمومی و مانند آن باشد، جایز نیست و خواب مصنوعی (هیپنوتیزم) در صورتی که اثر سویی بر آن مترتّب نباشد یا معالجه امراضی بر آن متوقّف باشد، دلیلی بر حرمت آن وجود ندارد، اما اگر از این ناحیه اثر سوء یا خطر جانی پدید آید، حرام بوده و در این صورت مسبِّب، ضامن است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] محلّی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده به نحوی که در نظر متعارف مردم محل زندگی او محسوب میشود وطن اوست؛ چه در آنجا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آن جا را برای زندگی اختیار کرده باشد و همچنین جایی را که انسان محلّ زندگی خود قرار داده و مثل کسی که آنجا وطن دائمی اوست در آنجا زندگی میکند که اگر مسافرتی برای او پیش آید، دوباره به همانجا برمیگردد؛ اگر چه قصد نداشته باشد که همیشه در آنجا بماند، وطن او محسوب میشود.