آیا واژه «الارض» در آیه «هُوَ الَّذی خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْأَرْضِ جَمیعاً»، به معنای مطلق محل زندگی است؟
واژه (أرض) در قرآن کریم، با توجه به قرائن، دارای معانی و مصادیق گوناگونی است. به عنوان نمونه، در برخی از آیات، مقصود از (أرض)، مکان خاصّی است؛ همان طور که در آیه (فَلَنْ أَبْرَحَ الْأَرْضَ حَتَّی یَأْذَنَ لِی أَبِی أَوْ یَحْکُمَ اللَّهُ لِی وَ هُوَ خَیْرُ الْحاکِمِینَ)؛ [1] منظور از (ارض)، در این جا سرزمین مصر است. [2] در جاهای دیگر مکان خاصّی شاید مورد نظر نباشد، مانند آیه (هُوَ الَّذی خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْأَرْضِ جَمیعا). [3] از طرفی، چه این آیه را به معنای کره زمین گرفته و خواه به معنای تمام جهان مادی بگیریم، تفاوت چندانی در نتیجه نخواهد داشت؛ زیرا حتی اگر این آیه نیز تنها شامل کره زمین باشد، آیات دیگری وجود دارند که تمام آسمان ها و زمین را در خدمت بشر می دانند: "وَ سَخَّرَ لَکُمْ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ جَمیعاً مِنْه‌"؛ [4] و پروردگار، تمام آنچه در آسمان ها و زمین است را در اختیار شما قرار داد. پی نوشتها: [1] . یوسف، 80، (من از این سرزمین حرکت نمی‌کنم، تا پدرم به من اجازه دهد یا خدا درباره من داوری کند، که او بهترین حکم‌کنندگان است). [2] . طبرسی، فضل بن حسن‌، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، با مقدمه بلاغی، محمد جواد، ج 5، ص 390، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، 1372 ش؛ طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 11، ص 228، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، 1417ق. [3] . بقره، 29،(او خدایی است که همه آنچه را (از نعمت ها) در زمین وجود دارد، برای شما آفرید). [4] . جاثیه، 13. منبع: www.islamquest.net
عنوان سوال:

آیا واژه «الارض» در آیه «هُوَ الَّذی خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْأَرْضِ جَمیعاً»، به معنای مطلق محل زندگی است؟


پاسخ:

واژه (أرض) در قرآن کریم، با توجه به قرائن، دارای معانی و مصادیق گوناگونی است. به عنوان نمونه، در برخی از آیات، مقصود از (أرض)، مکان خاصّی است؛ همان طور که در آیه (فَلَنْ أَبْرَحَ الْأَرْضَ حَتَّی یَأْذَنَ لِی أَبِی أَوْ یَحْکُمَ اللَّهُ لِی وَ هُوَ خَیْرُ الْحاکِمِینَ)؛ [1] منظور از (ارض)، در این جا سرزمین مصر است. [2] در جاهای دیگر مکان خاصّی شاید مورد نظر نباشد، مانند آیه (هُوَ الَّذی خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْأَرْضِ جَمیعا). [3]
از طرفی، چه این آیه را به معنای کره زمین گرفته و خواه به معنای تمام جهان مادی بگیریم، تفاوت چندانی در نتیجه نخواهد داشت؛ زیرا حتی اگر این آیه نیز تنها شامل کره زمین باشد، آیات دیگری وجود دارند که تمام آسمان ها و زمین را در خدمت بشر می دانند: "وَ سَخَّرَ لَکُمْ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ جَمیعاً مِنْه‌"؛ [4] و پروردگار، تمام آنچه در آسمان ها و زمین است را در اختیار شما قرار داد.

پی نوشتها:
[1] . یوسف، 80، (من از این سرزمین حرکت نمی‌کنم، تا پدرم به من اجازه دهد یا خدا درباره من داوری کند، که او بهترین حکم‌کنندگان است).
[2] . طبرسی، فضل بن حسن‌، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، با مقدمه بلاغی، محمد جواد، ج 5، ص 390، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، 1372 ش؛ طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 11، ص 228، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، 1417ق.
[3] . بقره، 29،(او خدایی است که همه آنچه را (از نعمت ها) در زمین وجود دارد، برای شما آفرید).
[4] . جاثیه، 13.
منبع: www.islamquest.net





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین