لطفاً تعدادی از فضایل شب قدر را نام ببرید؟
(قدر) معانی متعددی دارد؛ مانند:1. قدرت،2. تقدیر و اندازه گیری،[1] 3. تنگ گرفتن،[2] 4. آنچه را که خداوند برای بندگان در نظر گرفته و معین و حتمی نموده،[3] 5. مساوی بودن یک چیز با چیز دیگر بدون کم و زیاد بودن،[4] 6. به معنای بیان مقدار و کمیت یک چیز، چه در محسوس و چه در غیر محسوس؛ مثل عظمت و بزرگی یک چیز.[5] شب قدر کدام شب است؟ عالمان و دانشمندان مسلمان در این‌که چه شبی از شب‌های ماه رمضان، شب قدر است اختلاف دیدگاه دارند.[6] آنچه موافق با سنت پیامبر گرامی اسلام(ص) و روایات امامان معصوم(ع) و گفتار دانشمندان و مفسران بزرگ اسلامی است، این است که شب قدر در دهه آخر ماه رمضان قرار دارد.[7] طبق نقل، یکی از شب‌های نوزدهم، بیست و یکم، و بیست و سوم است.[8] در بین این سه شب نیز شب بیست و سوم احتمالش بیشتر است.[9] امام صادق(ع) فرمود: شب نوزدهم شب تقدیر است و شب بیست و یکم شب بستن و تعیین و اِحکام، است و شب بیست و سوم شب حتمی شدن و امضای آن است.[10] عده‌ای نیز می‌گویند شب اوّل ماه رمضان، شب قدر است.[11] برخی دیگر هم برآنند که شب هفدهم ماه رمضان است.[12] فضایل شب قدر 1. شب قدر، شب نازل شدن دفعی و یک‌جای قرآن در بیت المعمور است که به طور تدریجی طی 23 سال بر قلب نازنین پیامبر گرامی اسلام(ص)نازل شده است.[13] 2. عبادت و کارهای نیک، در آن شب، بهتر است از عبادت و کاهای نیک در هزار ماه که دارای شب قدر نباشد.[14] 3. شب نزول و پایین آمدن فرشتگان خداوند خصوصاً بزرگ‌ترین فرشته[15] خداوند، به زمین است.[16] 4. شب تقدیر و سرنوشت یک سال انسان است. خدای تعالی در آن شب حوادث یک سال یعنی از آن شب تا شب قدر سال آینده را تقدیر می‌کند، زندگی، مرگ، رزق، سعادت، شقاوت و چیزهایی دیگر از این قبیل را مقدر می‌سازد که فرشتگان به امر پروردگار، آن را انجام می دهند.[17] 5. در این شب، درهای جهنم بسته می‌شود و درهای بهشت، گشوده می‌شود.[18] 6. شیطان در این شب بیرون نمی‌آید تا صبح آن طلوع کند.[19] درهای آسمان و رحمت الاهی بر روی بندگانش گشوده می‌شود و شب قبولی اعمال است.[20] پی نوشتها: [1]. قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج 5، ص 246، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1371 ش. [2]. طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، ج 3، ص 447، کتابفروشی مرتضوی، تهران، 1375 ش. [3]. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج 5، ص 74، دار صادر، بیروت،1414 ق. [4]. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج 5، ص 112، انتشارات هجرت، قم، چاپ دوم، 1410 ق. [5]. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق، داودی، صفوان عدنان، ص 658، دارالعلم الدار الشامیة، دمشق، بیروت، چاپ اول، 1412 ق. [6]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 10، ص 785 – 789، انتشارات ناصر خسرو، تهران، 1372 ش. [7]. ابن حیون، نعمان بن محمد مغربی‌، دعائم الإسلام،‌ محقق، مصحح، فیضی، آصف،‌ ج 1، ص 282، مؤسسة آل البیت(ع)، قم، چاپ دوم، 1385 ق. [8]. ابن بابویه، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه،‌ محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 2، ص 160، دفتر انتشارات اسلامی‌، قم، چاپ دوم، 1413 ق.‌ [9]. من لا یحضره الفقیه، ج ‌2، ص 160- 161. [10]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق، غفاری، علی اکبر و آخوندی، محمد، ج 4، ص 158 - 159، دار الکتب الإسلامیة، تهران‌، چاپ چهارم، 1407 ق. [11]. مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 10، ص 785 – 786. [12]. مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 10، ص 785 – 786. [13]. إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فیِ لَیْلَةِ الْقَدْر. ما آن [قرآن‌] را در شب قدر نازل کردیم؛ قدر، 1؛ من لا یحضره الفقیه، ج ‌2، ص 159؛ قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی،‌ محقق، مصحح، موسوی جزائری، طیّب‌، ج 2، ص 431، دار الکتاب، قم، چاپ سوّم، 1404 ق. [14]. (لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیرٌ مِّنْ أَلْفِ شهَر)؛ شب قدر بهتر از هزار ماه است. قدر، 3؛ من لا یحضره الفقیه، ج‌2 ، ص 158. [15]. روح. [16]. (تَنزَّلُ الْمَلَئکَةُ وَ الرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبهِّم مِّن کلُ‌ِّ أَمْر)؛ فرشتگان و (روح) در آن شب به اذن پروردگارشان برای (تقدیر) هر کاری نازل می‌شوند. قدر، 4. [17]. (تَنزَّلُ الْمَلَئکَةُ وَ الرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبهِّم مِّن کلُ‌ِّ أَمْر. قدر، 4؛ من لا یحضره الفقیه، ج‌2، ص 158- 159. [18]. ابن بابویه، محمد بن علی‌، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال،‌ ص 67، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، 1406 ق. [19] در این باره، ر. ک: islamquest.net/fa/archive/question/fa22537. [20] . من لا یحضره الفقیه، ج ‌2، ص 160. منبع: www.islamquest.net
عنوان سوال:

لطفاً تعدادی از فضایل شب قدر را نام ببرید؟


پاسخ:

(قدر) معانی متعددی دارد؛ مانند:1. قدرت،2. تقدیر و اندازه گیری،[1] 3. تنگ گرفتن،[2] 4. آنچه را که خداوند برای بندگان در نظر گرفته و معین و حتمی نموده،[3] 5. مساوی بودن یک چیز با چیز دیگر بدون کم و زیاد بودن،[4] 6. به معنای بیان مقدار و کمیت یک چیز، چه در محسوس و چه در غیر محسوس؛ مثل عظمت و بزرگی یک چیز.[5]
شب قدر کدام شب است؟
عالمان و دانشمندان مسلمان در این‌که چه شبی از شب‌های ماه رمضان، شب قدر است اختلاف دیدگاه دارند.[6] آنچه موافق با سنت پیامبر گرامی اسلام(ص) و روایات امامان معصوم(ع) و گفتار دانشمندان و مفسران بزرگ اسلامی است، این است که شب قدر در دهه آخر ماه رمضان قرار دارد.[7] طبق نقل، یکی از شب‌های نوزدهم، بیست و یکم، و بیست و سوم است.[8] در بین این سه شب نیز شب بیست و سوم احتمالش بیشتر است.[9]
امام صادق(ع) فرمود: شب نوزدهم شب تقدیر است و شب بیست و یکم شب بستن و تعیین و اِحکام، است و شب بیست و سوم شب حتمی شدن و امضای آن است.[10]
عده‌ای نیز می‌گویند شب اوّل ماه رمضان، شب قدر است.[11] برخی دیگر هم برآنند که شب هفدهم ماه رمضان است.[12]
فضایل شب قدر
1. شب قدر، شب نازل شدن دفعی و یک‌جای قرآن در بیت المعمور است که به طور تدریجی طی 23 سال بر قلب نازنین پیامبر گرامی اسلام(ص)نازل شده است.[13]
2. عبادت و کارهای نیک، در آن شب، بهتر است از عبادت و کاهای نیک در هزار ماه که دارای شب قدر نباشد.[14]
3. شب نزول و پایین آمدن فرشتگان خداوند خصوصاً بزرگ‌ترین فرشته[15] خداوند، به زمین است.[16]
4. شب تقدیر و سرنوشت یک سال انسان است. خدای تعالی در آن شب حوادث یک سال یعنی از آن شب تا شب قدر سال آینده را تقدیر می‌کند، زندگی، مرگ، رزق، سعادت، شقاوت و چیزهایی دیگر از این قبیل را مقدر می‌سازد که فرشتگان به امر پروردگار، آن را انجام می دهند.[17]
5. در این شب، درهای جهنم بسته می‌شود و درهای بهشت، گشوده می‌شود.[18]
6. شیطان در این شب بیرون نمی‌آید تا صبح آن طلوع کند.[19] درهای آسمان و رحمت الاهی بر روی بندگانش گشوده می‌شود و شب قبولی اعمال است.[20]

پی نوشتها:
[1]. قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج 5، ص 246، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1371 ش.
[2]. طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، ج 3، ص 447، کتابفروشی مرتضوی، تهران، 1375 ش.
[3]. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج 5، ص 74، دار صادر، بیروت،1414 ق.
[4]. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج 5، ص 112، انتشارات هجرت، قم، چاپ دوم، 1410 ق.
[5]. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق، داودی، صفوان عدنان، ص 658، دارالعلم الدار الشامیة، دمشق، بیروت، چاپ اول، 1412 ق.
[6]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 10، ص 785 – 789، انتشارات ناصر خسرو، تهران، 1372 ش.
[7]. ابن حیون، نعمان بن محمد مغربی‌، دعائم الإسلام،‌ محقق، مصحح، فیضی، آصف،‌ ج 1، ص 282، مؤسسة آل البیت(ع)، قم، چاپ دوم، 1385 ق.
[8]. ابن بابویه، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه،‌ محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 2، ص 160، دفتر انتشارات اسلامی‌، قم، چاپ دوم، 1413 ق.‌
[9]. من لا یحضره الفقیه، ج ‌2، ص 160- 161.
[10]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق، غفاری، علی اکبر و آخوندی، محمد، ج 4، ص 158 - 159، دار الکتب الإسلامیة، تهران‌، چاپ چهارم، 1407 ق.
[11]. مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 10، ص 785 – 786.
[12]. مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 10، ص 785 – 786.
[13]. إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فیِ لَیْلَةِ الْقَدْر. ما آن [قرآن‌] را در شب قدر نازل کردیم؛ قدر، 1؛ من لا یحضره الفقیه، ج ‌2، ص 159؛ قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی،‌ محقق، مصحح، موسوی جزائری، طیّب‌، ج 2، ص 431، دار الکتاب، قم، چاپ سوّم، 1404 ق.
[14]. (لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیرٌ مِّنْ أَلْفِ شهَر)؛ شب قدر بهتر از هزار ماه است. قدر، 3؛ من لا یحضره الفقیه، ج‌2 ، ص 158.
[15]. روح.
[16]. (تَنزَّلُ الْمَلَئکَةُ وَ الرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبهِّم مِّن کلُ‌ِّ أَمْر)؛ فرشتگان و (روح) در آن شب به اذن پروردگارشان برای (تقدیر) هر کاری نازل می‌شوند. قدر، 4.
[17]. (تَنزَّلُ الْمَلَئکَةُ وَ الرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبهِّم مِّن کلُ‌ِّ أَمْر. قدر، 4؛ من لا یحضره الفقیه، ج‌2، ص 158- 159.
[18]. ابن بابویه، محمد بن علی‌، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال،‌ ص 67، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، 1406 ق.
[19] در این باره، ر. ک: islamquest.net/fa/archive/question/fa22537.
[20] . من لا یحضره الفقیه، ج ‌2، ص 160.
منبع: www.islamquest.net





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین