هدیه
هديه دادن هر گاه كه به قصد جلب دوستی و محبت و بزرگداشت و يا به صلاح آوردن كسی داده شود كار بسيار پسنديده‌ای است.
آیا آوردن هدیه از سفرهای زیارتی جزو توصیه‌های دینی است؟
شرح پرسش: شخصی که از انجام اعمال حج بر میگردد و با خود هدیه‌هایی از قبیل: مهر، تسبیح، قرآن، عطر و ... می‌آورد، آیا این شخص خارج از سنت و فرهنگ اسلامی عمل کرده است، یا این کار همان چیزی است خود پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) هم آن‌را انجام می‌دادند؟ اگر چنین بوده آیا این کار واجب است یا مستحب؟ در آن صورت دلیل این کار چیست؟ پاسخ: از جمله کارهایی که در آموزه‌های دینی بر آن تأکید شده، هدیه دادن به دیگران است؛ البته یادآوری این مسئله ضروری است که هدیه در متون دینی مفهومی وسیع‌تر از هدایای مادی دارد است و شامل هدایای معنوی نیز میگردد. از جمله این هدایا، هدایایی است که مسافران از سفرهای زیارتی برای اقوام و فامیل و آشنایان می‌آورند. در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده است؛ هدیه از سفر حج جزو مخارج حج محسوب می‌شود: (عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: الْهَدِیَّةُ مِنْ نَفَقَةِ الْحَجِ)‌.[1] بنابر این، آوردن هدیه از هر مسافرتی بویژه سفر حج مستحب است(نه واجب). البته آن چیزی که در این هدایا باید مورد توجه ویژه باشد، رعایت اعتدال و پرهیز از اسراف و تجملات، و دوری از چشم و هم چشمی است. پی نوشت: [1]. کلینی، محمد بن یعقوب‌، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 4، ص 208، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407 ق.‌ منبع: www.islamquest.net
شرح پرسش: شخصی که از انجام اعمال حج بر میگردد و با خود هدیه‌هایی از قبیل: مهر، تسبیح، قرآن، عطر و ... می‌آورد، آیا این شخص خارج از سنت و فرهنگ اسلامی عمل کرده است، یا این کار همان چیزی است خود پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) هم آن‌را انجام می‌دادند؟ اگر چنین بوده آیا این کار واجب است یا مستحب؟ در آن صورت دلیل این کار چیست؟ پاسخ: از جمله کارهایی که در آموزه‌های دینی بر آن تأکید شده، هدیه دادن به دیگران است؛ البته یادآوری این مسئله ضروری است که هدیه در متون دینی مفهومی وسیع‌تر از هدایای مادی دارد است و شامل هدایای معنوی نیز میگردد. از جمله این هدایا، هدایایی است که مسافران از سفرهای زیارتی برای اقوام و فامیل و آشنایان می‌آورند. در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده است؛ هدیه از سفر حج جزو مخارج حج محسوب می‌شود: (عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: الْهَدِیَّةُ مِنْ نَفَقَةِ الْحَجِ)‌.[1] بنابر این، آوردن هدیه از هر مسافرتی بویژه سفر حج مستحب است(نه واجب). البته آن چیزی که در این هدایا باید مورد توجه ویژه باشد، رعایت اعتدال و پرهیز از اسراف و تجملات، و دوری از چشم و هم چشمی است. پی نوشت: [1]. کلینی، محمد بن یعقوب‌، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 4، ص 208، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407 ق.‌ منبع: www.islamquest.net
پاسخ:
شرح پرسش:
شخصی که از انجام اعمال حج بر میگردد و با خود هدیه‌هایی از قبیل: مهر، تسبیح، قرآن، عطر و ... می‌آورد، آیا این شخص خارج از سنت و فرهنگ اسلامی عمل کرده است، یا این کار همان چیزی است خود پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) هم آن‌را انجام می‌دادند؟ اگر چنین بوده آیا این کار واجب است یا مستحب؟ در آن صورت دلیل این کار چیست؟
پاسخ:
از جمله کارهایی که در آموزه‌های دینی بر آن تأکید شده، هدیه دادن به دیگران است؛ البته یادآوری این مسئله ضروری است که هدیه در متون دینی مفهومی وسیع‌تر از هدایای مادی دارد است و شامل هدایای معنوی نیز میگردد. از جمله این هدایا، هدایایی است که مسافران از سفرهای زیارتی برای اقوام و فامیل و آشنایان می‌آورند.
در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده است؛ هدیه از سفر حج جزو مخارج حج محسوب می‌شود: (عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: الْهَدِیَّةُ مِنْ نَفَقَةِ الْحَجِ).[1]
بنابر این، آوردن هدیه از هر مسافرتی بویژه سفر حج مستحب است(نه واجب). البته آن چیزی که در این هدایا باید مورد توجه ویژه باشد، رعایت اعتدال و پرهیز از اسراف و تجملات، و دوری از چشم و هم چشمی است.
پی نوشت:
[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 4، ص 208، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407 ق.
منبع: www.islamquest.net
- [آیت الله بهجت] آیا شرعا می توان سهم سادات را به سیّد فقیر داد که با آن به سفر عمره یا دیگر سفرهای زیارتی برود؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا هزینه سفرهای زیارتی به عتبات عالیات و عمره مفرده و حجّ مستحبّی، جزء مخارج سال حساب می‌شود یا خمس به آن تعلّق میگیرد؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا پرداختن خمس به سیّدی که واجب النّفقه خمس دهنده است جایز است؟ و با این فرض که آن مبلغ را صرف مخارجی کند که نفقه واجب او حساب نمیشود (مثل سفرهای زیارتی)، چه حکمی دارد؟
- [سایر] توصیه‌های فرهنگی رهبر انقلاب چسیت و چرا اجرا نشده؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که سفرهای متعددی دارد، ولی سفر شغل او نیست، مانند کسی که برای دید و بازدید یا تفریحات سالم مسافرت می کند، یا در شهری متاعی دارد که برای آوردن آن مسافرت مکرر می کند، وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله سبحانی] در سفرهای توریستی جهانگردان که بعضی از آنها غیر مسلمان و یا کمونیست می باشند جهت تهیه عکس و فیلمبرداری وارد مساجد مسلمین می شوند آیا ورود آنها به اماکن دینی مشروعیت دارد؟
- [سایر] لطفا برای کودک ایرادگیر در غذاخوردن توصیه‌های لازم را بیان کنید؟
- [سایر] لطفا برای کودک ایرادگیر در غذاخوردن توصیه‌های لازم را بیان کنید؟
- [آیت الله مظاهری] ما جمعی از جوانان در یکی از شهرهای مرزی ایران هستیم که قصد برگزاری مراسم عزاداری حضرت سیدالشّهداء(سلاماللهعلیه)را داریم. از این جهت از جنابعالی استدعا داریم که با توجه به فرارسیدن ماه محرم، توصیه‌های اخلاقی درمورد اهمیت ماه محرم و عزاداری و نیز نحوه عزاداری را به ما هدیه کنید.
- [آیت الله مظاهری] رفتن به سفر زیارتی در ماه مبارک رمضان چه حکمی دارد؟
- [آیت الله جوادی آملی] .خانمی که درآمد شغلی یا ملکی دارد؛ ولی هزینه زندگی او را شوهرش می پردازد، تمام درآمد خودش را باید تخمیس کند ; اما هزینه هایی که بر شوهرش واجب نیست مانند سفر زیارتی مستحب، سفر تفریحی مباح، خرید وسایل یا هدیه و کادو برای بستگان خود و مانند آن اینگونه هزینه ها را میتواند مطابق شأن خود و بدون اسراف از درآمد خودش کسر کند و خمس بقیه را بپردازد.
- [امام خمینی] سر سفرهای که در آن شراب میخورند، اگر انسان یکی از آنان حساب شود بنا بر احتیاط واجب نباید نشست و چیز خوردن از آن سفره حرام است.
- [آیت الله بهجت] در کثیرالسفر لازم نیست که انسان سفرهای متعدد داشته باشد، بلکه یک سفر طولانی که بیشتر سال را فرا گیرد مثل سفرهای متعدد است؛ پس همین که بگویند فلانی راننده است و یا شغلش سفر است، اگرچه در یک سفر طولانی و بدون تکرار و تعدّد باشد کافی است.
- [آیت الله بهجت] اجیر باید خود را به جای میت فرض کند و عبادتهای او را به نیابت از او قضا نماید و یا به قصد بهجا آوردن آنچه بر عهده میت است، انجام دهد، ولی اگر عملی را انجام دهد و ثواب آن را برای میت هدیه کند کافی نیست.
- [آیت الله مظاهری] اگر ارزش مادّی هبه یا هدیه بالاتر از شأنِ او باشد و یا غیر متعارف باشد، نظیر اینکه یک خانه هدیه شده باشد، باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله جوادی آملی] .استثنائات هزینه های شخص و عائله او از درآمد کسب دو بخش دارند : 1 .هزینههای رایج ; مانند خوراک روزانه، پوشاک و مسکن متعارف. 2 .هزینههای غیر روزانه که شارع مقدّس, آن را واجب کرده باشد ; مانند سفر حج واجب، کفاره روزه و قسم، دیه و مانند آن ; همچنین اموری که انجام دادن آن ها مستحب باشد, مانند زیارت مشاهد مشرفه، عمره، صدقات مستحب یا انجام دادن آنها مباح باشد، مانند هدیه و مهمانی و سفرهای تفریحی و مانند آن که این امور مباح باید مطابق شأن او باشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر چیزی را که خُمس آن داده نشده به کسی هبه کنند یا ببخشند، خمس آن بر عهده هدیه دهنده است و هدیه گیرنده تمام آن را مالک می‌شود و بر عهده او چیزی نیست.
- [آیت الله سیستانی] - خروج معتکف از مسجد برای آوردن وسایل مورد احتیاجش در فرضی که میتواند فرد غیر معتکفی را برای آوردن آن وسایل مأمور نماید، جایز نیست.
- [آیت الله مظاهری] به جا آوردن حجّ واجب برای دو نفر یا بیشتر جایز نیست ولی به جا آوردن عمرهمفرده یا طواف استحبابیبلکه حجّ استحبابی به نیابت چند نفر مانعی ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اجیر گرفتن برای قضای نماز و عبادتهای دیگر از طرف اموات خالی از اشکال نیست، مگر در حج و اگر کسی بخواهد در عبادتهای دیگر اجیر بگیرد وجهی را که می¬پردازد به صورت هدیه باشد و عملی که اجیر انجام می دهد به صورت تبرع، امّا به جا آوردن نماز و روزه قضا و همچنین نماز و روزه مستحبّی به قصد قربت و بدون گرفتن اجرت اشکالی ندارد.