اسراف یکی از مفاسد و گناهانی است که بشدت مورد نهی قرآن و اسلام قرار گرفته است و در تمام موارد زندگی شخصی و اجتماعی حرام شمرده شده است و تفاوت ندارد انسان در زندگی شخصی خودش بریز و بپاش و اسراف و حیف داشته باشد یا در زندگی اجتماعی و اداری و سازمانی. البته اسراف بیت المال بیشتر مورد مذمت قرار گرفته است و اسراف کننده باید در برابر کل افراد جامعه پاسخگو باشد زیرا بیت المال متعلق به همه مردم است و کسی که از اموال عمومی سوء استفاده میکند و به دنبال اسراف و تجمل گرایی می رود اموال همه افراد جامعه را حیف و میل کرده و باید در برابر همه آنان پاسخگو باشد. مسأله مورد نظر شما و بازسازی ساختمانهای اداری نیز ممکن است شامل اسراف بشود البته این گونه نیست که هر نوع بازسازی ساختمانی نوعی اسراف باشد. مثلاً اگر ساختمانی چه شخصی و چه اداری عمر مفید آن به اتمام برسد باید تخریب و نوسازی شود و اگر عمر مفیدش به اتمام نرسیده ولی تخریب شده و نواقص در آن پدید آمده چاره ای جز بازسازی نیست. در این موارد بازسازی و نوسازی اسراف نیست بلکه اگر بازسازی و نوسازی نشود خلاف است، زیرا ممکن است خسارات و آسیبهای بیشتری وارد سازد. لذا در این موارد وقتی ساختمانی نوسازی یا بازسازی می شود با مصالح رایج و امروزی تعمیر یا ساخته می شود نه مصالح 20 - 30 سال قبل. در این صورت نمی توان گفت اسراف شده است مگر این که بیش از حد ضرورت هزینه شده باشد و گرنه نقش استفاده از مصالح رایج امروزی اسراف تلقی نمی شود. اسراف هزینه کردن بیش از حد ضرورت و خارج از عرف زمان است و البته زندگی و ساختمان متناسب با عرف رایج زمان اسراف تلقی نمی شود. بنابراین قضاوت در این موارد ساده نیست و نیازمند بررسی و مطالعه دارد. گرچه در بسیاری از مواقع هم متأسفانه اسراف وجود دارد که باید تلاش بشود کاهش پیدا کند. به امید روزی که اسراف در جامعه فردی و جمعی کاهش یابد و تعادل و عدالت افزایش یابد انشاءا... . eporsesh.com
اسراف از آیات قرآن است آیا تجدید ساختمانهای اداری که اکثراً برای مدتهایی زیاد می شود از آنها استفاده نمود اسراف نیست؟
اسراف یکی از مفاسد و گناهانی است که بشدت مورد نهی قرآن و اسلام قرار گرفته است و در تمام موارد زندگی شخصی و اجتماعی حرام شمرده شده است و تفاوت ندارد انسان در زندگی شخصی خودش بریز و بپاش و اسراف و حیف داشته باشد یا در زندگی اجتماعی و اداری و سازمانی. البته اسراف بیت المال بیشتر مورد مذمت قرار گرفته است و اسراف کننده باید در برابر کل افراد جامعه پاسخگو باشد زیرا بیت المال متعلق به همه مردم است و کسی که از اموال عمومی سوء استفاده میکند و به دنبال اسراف و تجمل گرایی می رود اموال همه افراد جامعه را حیف و میل کرده و باید در برابر همه آنان پاسخگو باشد.
مسأله مورد نظر شما و بازسازی ساختمانهای اداری نیز ممکن است شامل اسراف بشود البته این گونه نیست که هر نوع بازسازی ساختمانی نوعی اسراف باشد. مثلاً اگر ساختمانی چه شخصی و چه اداری عمر مفید آن به اتمام برسد باید تخریب و نوسازی شود و اگر عمر مفیدش به اتمام نرسیده ولی تخریب شده و نواقص در آن پدید آمده چاره ای جز بازسازی نیست. در این موارد بازسازی و نوسازی اسراف نیست بلکه اگر بازسازی و نوسازی نشود خلاف است، زیرا ممکن است خسارات و آسیبهای بیشتری وارد سازد.
لذا در این موارد وقتی ساختمانی نوسازی یا بازسازی می شود با مصالح رایج و امروزی تعمیر یا ساخته می شود نه مصالح 20 - 30 سال قبل. در این صورت نمی توان گفت اسراف شده است مگر این که بیش از حد ضرورت هزینه شده باشد و گرنه نقش استفاده از مصالح رایج امروزی اسراف تلقی نمی شود. اسراف هزینه کردن بیش از حد ضرورت و خارج از عرف زمان است و البته زندگی و ساختمان متناسب با عرف رایج زمان اسراف تلقی نمی شود. بنابراین قضاوت در این موارد ساده نیست و نیازمند بررسی و مطالعه دارد. گرچه در بسیاری از مواقع هم متأسفانه اسراف وجود دارد که باید تلاش بشود کاهش پیدا کند. به امید روزی که اسراف در جامعه فردی و جمعی کاهش یابد و تعادل و عدالت افزایش یابد انشاءا... .
eporsesh.com
- [سایر] فرق تبذیر با اسراف در قران کریم چیست؟
- [سایر] آیات 26 و 27 از سوره اسراء را که درباره اسراف و تبذیر است را توضیح دهید؟
- [سایر] در قرآن گاهی تعبیر به اسراف وگاه تبذیر برخورد می کنیم چه تفاوتی میان این دواست ؟
- [آیت الله بهجت] آیا در غسل میّت، نیّت هم لازم است و در صورت لزوم، آیا برای هر غسل باید تجدید نیّت نمود؟
- [سایر] اسراف و تبذیر از نگاه قرآن کریم چیست و چه آثار و پیامدهایی دارد؟
- [سایر] آیا برای تجدید وضو روایتی وجود دارد؟ اگر فردی برای مدت زیادی نتواند وضویش را نگه دارد و برای این کار هر بار که وضویش باطل شد وضو بگیرد، آیا اسراف در آب محسوب میشود؟ لطفا راهنمایی کنید.
- [آیت الله سبحانی] آیا می توان در وقت بیکاری، در ساعات اداری، به خواندن قرآن کریم یا روزنامه یا کارهای دیگر مشغول شد؟
- [سایر] تغییر آیات قرآن؟
- [سایر] قرآن تحدی میکند که اگر میتوانند مانند آیات قرآن بیاورند که کلام خداست در حالی که برخی آیات قرآن از زبان انسانها از جمله لقمان و... است؟
- [سایر] در صورت امکان متن کامل خطبه پیامبر اکرم(ص) در روز غدیر خم را بیان کنید. و آنحضرت به چند آیه از آیات قرآن در خطبه غدیر اشاره نمود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] وضو گرفتن در چند جا مستحب است: برای خواندن قرآن، برای نماز میت و برای دعا و مانند آن و نیز مستحب است کسی که وضو دارد برای خواندن نماز، تجدید وضو کند و هرگاه به قصد یکی از این کارها وضو بگیرد تمام کارهایی را که مشروط به وضو است می تواند انجام دهد.
- [آیت الله مظاهری] یکی از گناهان بزرگ در اسلام اسراف و تبذیر است و آن اقسامی دارد که یک قسم از آن حرام نیست. الف) فرو رفتن در مشتهیات نفس از راه حرام که قرآن به آن (اتراف) میگوید که اگر در فردی پیدا شود دنیا و آخرت او را تباه میکند و قرآن او را فرد شومی از اهل جهنّم میداند: (وَ اصْحابُ الشِّمالِ ما اصْحابُ الشِّمالِ فی سَمُومٍ وَ حَمیمٍ وَ ظِلٍّ مِنْ یَحْمُومٍ لا بارِدٍ وَ لا کَریمٍ انَّهُمْ کانُوا قَبْلَ ذلِکَ مُتْرَفین)[1] (و یاران چپ، کدامند یاران چپه در میان باد گرم و آب داغ. و سایهای از دود تار. نه خنک نه خشک. اینان بودند که پیش از این نازپروردگان بودند.) و اگر در ملّتی پیدا شود، آن ملّت را نابود میداند: (وَ اذا ارَدْنا أَنْ نُهْلِکَ قَرْیَةً أَمَرْنا مُتْرَفیها فَفَسَقُوا فیها فَحَقَّ عَلَیْهَا الْقَولُ فَدَمَّرْناها تَدْمیراً)[2] (و چون بخواهیم شهری را هلاک کنیم، خوشگذرانان آن شهر را وا میداریم تا در آن به انحراف و فساد بپردازند، و در نتیجه عذاب بر آن شهر لازم گردد، پس آن را یکسره زیر و زِبَر کنیم.) ب) به هدر دادن نِعم الهی نظیر نابود کردن مال و عمر و آبرو و مانند اینها که قرآن به آن (تبذیر) میگوید و مبذّر را برادر شیطان میخواند: (انَّ الْمُبَذِّرینَ کانُوا اخْوانَ الشَّیاطین)[3] (همانا اسرافکنندگان برادران شیطانها هستند.) ج) فرو رفتن در مشتهیات نفس از راه حلال که به آن (اسراف) گفته میشود و آن گرچه حرام نیست، ولی محال است که مسرف بتواند به کمال انسانی برسد و قرآن او را مورد بیمهری و بیعنایتی از طرف حقّ میداند: صفحه 386 (انَّهُ لایُحِبُّ الْمُسْرِفین).[4] (به درستی که خداوند اسراف کنندگان را دوست نمیدارد.) بلکه او را یک مؤمن واقعی نمیداند: (وَالَّذینَ اذا أَنْفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا)[5] (و کسانی که به هنگام بخشش، زیادهروی نمیکنند.)
- [آیت الله سبحانی] هر یک از رکوع های نماز آیات رکن است که اگر عمداً یا اشتباهاً کم یا زیاد شود نماز باطل است. احکام نماز جمعه: نماز جمعه عبادتی است که در شرایط خاصی انجام می گیرد ودارای فضیلت زیادی می باشد و در قرآن مجید می فرماید:(مؤمنان هر موقع صدای مؤذن را شنیدند کارهای دیگر را ترک کنندو به سوی نمازجمعه حرکت کنند.(1)
- [آیت الله اردبیلی] دادن قرآن به دست کفار و اهل کتاب به امید هدایت آنان و به منظور مطالعه و بررسی و درک آیات آن، در صورتی که در معرض نجس شدن و هتک و اهانت نباشد و واقعا بخواهند از آن استفاده کنند، مانعی ندارد.
- [آیت الله سیستانی] آنچه بر حائض واجب است بر نفساء هم واجب می باشد . و بنابر احتیاط واجب توقف در مسجد و دخول آن بدون عبور ، و عبور از مسجدین (مسجد الحرام و مسجد پیغمبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم) و خواندن آیات سجده واجب ، و تماس با خط قرآن و نام خدا ، بر نفساء حرام است .
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیههای: 15 سوره سجده و 37 سوره فصّلت و 62 سوره نجم و 19 سوره علق، آیات سجده واجب است که اگر انسان بخواند یا گوش دهد بعد از تمام شدن آن آیه باید فوراً سجده کند، هر چند هنگام خواندن یا گوش دادن به قرآن بودن آن توجّه نداشته باشد و اگر فراموش کرد هر وقت یادش آمد باید سجده کند و کسی که گوش نمیدهد ولی آیه را میشنود بنا بر احتیاط مستحب سجده کند.
- [آیت الله اردبیلی] قرض دادن از کارهای مستحبی است که در آیات قرآن و روایات درباره آن زیاد سفارش شده است. از پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم روایت شده است که: (هر کس به برادر مسلمان خود قرض بدهد مال او زیاد میشود و ملائکه بر او رحمت میفرستند و اگر با بدهکار خود مدارا کند، بدون حساب و به سرعت از صراط میگذرد و کسی که برادر مسلمانش از او قرض بخواهد و ندهد، بهشت بر او حرام میشود.)(1)
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . تعزیه و شبیه خوانی اگر مشتمل بر آلات لهو از قبیل طبل و شیپور و صنج نباشد و اشعار دروغ و غنا نخوانند و مرد لباس زن نپوشد و اجتماع مرد و زن در یک جا نباشد، اشکال ندارد. ولی سزاوار است که به تعزیه خوانی تنها اکتفا نکنند و مجالس روضه که در آنها علاوه بر ذکر مصائب حضرت خامس آل عبا علیه السلام ، معارف و عقاید اسلامی و تفسیر آیات و احادیث و احکام شرعیه بیان می شود نیز تشکیل دهند.
- [امام خمینی] احکام قرض - قرض دادن از کارهای مستحبی است که در آیات قرآن و اخبار راجع به آن زیاد سفارش شده است، از پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده که هر کس به برادر مسلمان خود قرض بدهد مال او زیاد میشود و ملائکه بر او رحمت میفرستند و اگر با بدهکار خود مدارا کند، بدون حساب و به سرعت از صراط میگذرد و کسی که برادر مسلمانش از او قرض بخواهد و ندهد، بهشت بر او حرام میشود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] پنج چیز بر جنب حرام است: اول: رساندن جایی از بدن خود به خط قرآن و بنا بر احتیاط به اسم خدا و صفات خاصه او به هر لغت که باشد، مگر پولی که بر آن نام خدا نوشته شده باشد که دست زدن به آن اشکال ندارد و احتیاط مستحب آن است که جایی از بدن خود را به اسم پیغمبران و امامان و حضرت زهرا علیهمالسلام نیز نرساند. دوم: رفتن یا ماندن در مسجد الحرام و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله و حرم امامان علیهمالسلام اگر چه از یک در داخل و از در دیگر خارج شود و مراد از حرم امامان علیهمالسلام : محوّطهایست که ضریح مقدّس و قبر مطهّر در آن قرار دارد، نه تمام رواقها یا صحنها. سوم: داخل شدن یا ماندن در مساجد دیگر، مگر آنکه از یک در داخل و از در دیگر خارج شود. چهارم: گذاشتن چیزی در مسجد. پنجم: خواندن هر یک از آیات سجده واجب و آن آیات در چهار سوره است. اول: سوره سی و دوم قرآن (الم تنزیل (=سجده) )، آیه پانزدهم؛ دوم: سوره چهل و یکم (حم سجده (=فُصّلت) )، آیه سی و هفتم؛ سوم: سوره پنجاه و سوم (النجم)، آیه آخر؛ چهارم: سوره نود و ششم (اقرء (=العلق) )، آیه آخر. بلکه بنا بر احتیاط خواندن آیات دیگر یا قسمتی از یک آیه از سورههای سجده نیز جایز نیست. چیزهایی که بر جنب مکروهست