با توجه به آیه‌ی 10 سوره‌ی حشر، "غل‌ّ" برادران ایمانی به چه چیزهایی مربوط است‌؟
خداوند متعال‌، می‌فرماید: "وَ الَّذِین‌َ جَآءُو مِن بَعْدِهِم‌ْ یَقُولُون‌َ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَ لاِ ?ًِخْوَ َنِنَا الَّذِین‌َ سَبَقُونَا بِالاْ ?ًِیمََن‌ِ وَ لاَ تَجْعَل‌ْ فِی قُلُوبِنَا غِلاًّ لِّلَّذِین‌َ ءَامَنُواْ رَبَّنَآ إِنَّکَ رَءُوف‌ٌ رَّحِیم‌ٌ ;(حشر،10) (همچنین‌) کسانی که بعد از آن‌ها ]=بعد از مهاجران و انصار[ آمدندو می‌گویند: "پروردگارا! ما و برادرانمان را که در ایمان بر ما پیشی گرفتند بیامرز، و در دل‌هایمان حسد و کینه‌ای نسبت به مؤمنان قرار مده‌! پروردگارا، تو مهربان و رحیمی‌!" اصل واژه "غل‌ّ"، به معنای داخل شدن و نفوذ مخفیانه چیزی در چیز دیگری است‌، که یکی از مصادیق آن هر چیزی است که در قلب نفوذ کرده و موجب تحوّل آن از صفا و خلوص به کدورت و آشفتگی آن گردد، نظیر حسد، عداوت و دشمنی‌، کینه‌توزی و بدخواهی و... که به طرز مرموزی در قلب انسان نفوذ می‌کند.(ر.ک‌: التحقیق فی کلمات القرآن الکریم‌، حسن مصطفوی‌، ج 7، ص 256، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی / فرهنگ معاصر عربی‌، فارسی‌، آزمایشی آذرنوش‌، ص 484، نشر نی‌.) بنابراین واژه "غِل‌" فقط به معنای حسد و یا کینه نیست بلکه مفهوم وسیعی دارد که بسیاری از صفات مخفی و زشت اخلاقی را شامل می‌گردد. این آیه‌ی شریفه‌، با توجه به دو آیه قبل از آن‌، در مورد "تابعین‌" می‌باشد و بنابر تفسیری‌، تمامی مسلمانانی هستند که بعد از مسلمانان صدر اوّل اسلام می‌آیند که سه صفت ویژه آن‌ها در اینجا بیان شده‌: یکی "خودسازی‌" و به فکر اصلاح خویش بودن با طلب آمرزش از پیشگاه خداوند، دیگری "احترام به پیشگامان در ایمان‌" با دعای به آنان‌، سوم این که می‌کوشند هرگونه کینه و دشمنی‌، نسبت به تمامی کسانی را که ایمان آورده‌اند، از درون دل‌، بیرون بریزند و از خداوند رحمان‌، در این راه یاری می‌طلبند. بی تردید اگر کسی کینه و حسد و... مؤمنی را به جهت ایمانش داشته باشد کافر و اگر به جهت دیگری باشد; فاسق است‌.(ر.ک‌: مجمع البیان فی تفسیرالقرآن‌، طبرسی‌;، ج 9، ص 262، مکتبة العلمیة الاسلامیة / تفسیر نمونه‌، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 23، ص 522، دارالکتب الاسلامیة‌.) eporsesh.com
عنوان سوال:

با توجه به آیه‌ی 10 سوره‌ی حشر، "غل‌ّ" برادران ایمانی به چه چیزهایی مربوط است‌؟


پاسخ:

خداوند متعال‌، می‌فرماید: "وَ الَّذِین‌َ جَآءُو مِن بَعْدِهِم‌ْ یَقُولُون‌َ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَ لاِ ?ًِخْوَ َنِنَا الَّذِین‌َ سَبَقُونَا بِالاْ ?ًِیمََن‌ِ وَ لاَ تَجْعَل‌ْ فِی قُلُوبِنَا غِلاًّ لِّلَّذِین‌َ ءَامَنُواْ رَبَّنَآ إِنَّکَ رَءُوف‌ٌ رَّحِیم‌ٌ ;(حشر،10) (همچنین‌) کسانی که بعد از آن‌ها ]=بعد از مهاجران و انصار[ آمدندو می‌گویند: "پروردگارا! ما و برادرانمان را که در ایمان بر ما پیشی گرفتند بیامرز، و در دل‌هایمان حسد و کینه‌ای نسبت به مؤمنان قرار مده‌! پروردگارا، تو مهربان و رحیمی‌!"
اصل واژه "غل‌ّ"، به معنای داخل شدن و نفوذ مخفیانه چیزی در چیز دیگری است‌، که یکی از مصادیق آن هر چیزی است که در قلب نفوذ کرده و موجب تحوّل آن از صفا و خلوص به کدورت و آشفتگی آن گردد، نظیر حسد، عداوت و دشمنی‌، کینه‌توزی و بدخواهی و... که به طرز مرموزی در قلب انسان نفوذ می‌کند.(ر.ک‌: التحقیق فی کلمات القرآن الکریم‌، حسن مصطفوی‌، ج 7، ص 256، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی / فرهنگ معاصر عربی‌، فارسی‌، آزمایشی آذرنوش‌، ص 484، نشر نی‌.) بنابراین واژه "غِل‌" فقط به معنای حسد و یا کینه نیست بلکه مفهوم وسیعی دارد که بسیاری از صفات مخفی و زشت اخلاقی را شامل می‌گردد.
این آیه‌ی شریفه‌، با توجه به دو آیه قبل از آن‌، در مورد "تابعین‌" می‌باشد و بنابر تفسیری‌، تمامی مسلمانانی هستند که بعد از مسلمانان صدر اوّل اسلام می‌آیند که سه صفت ویژه آن‌ها در اینجا بیان شده‌: یکی "خودسازی‌" و به فکر اصلاح خویش بودن با طلب آمرزش از پیشگاه خداوند، دیگری "احترام به پیشگامان در ایمان‌" با دعای به آنان‌، سوم این که می‌کوشند هرگونه کینه و دشمنی‌، نسبت به تمامی کسانی را که ایمان آورده‌اند، از درون دل‌، بیرون بریزند و از خداوند رحمان‌، در این راه یاری می‌طلبند. بی تردید اگر کسی کینه و حسد و... مؤمنی را به جهت ایمانش داشته باشد کافر و اگر به جهت دیگری باشد; فاسق است‌.(ر.ک‌: مجمع البیان فی تفسیرالقرآن‌، طبرسی‌;، ج 9، ص 262، مکتبة العلمیة الاسلامیة / تفسیر نمونه‌، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 23، ص 522، دارالکتب الاسلامیة‌.)
eporsesh.com





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین