در روایات کدام نوع استخاره (قرآن یا تسبیح) بیشتر سفارش شده است؟ لطفاً یک مورد استخاره که دقیق باشد را برایم بنویسید؟
جواب سؤالی که مرقوم نموده اید بدین بیان تقدیم می گردد: 1. استخاره ای که مرسوم و متداول است، چه با قرآن و چه با تسبیح در روایات بطور یکسان سفارش شده است، کما اینکه انواع دیگری نیز از استخاره در روایات مورد سفارش واقع شده که من جمله استخارة بمعنی لغوی و حقیقی است و شاید بتوان گفت این نوع از استخاره، در روایات ما بیشتر مورد توجه واقع شده است؛ از این رو خالی از لطف نخواهد بود که توضیحی نسبت به آن داده شود. این نوع از استخاره که مطابق با حقیقت و اصل معنای استخاره نیز هست بمعنی طلب خیر از خداوند متعال است؛ یعنی اینکه انسان قبل از انجام هر امری و یا ترکِ هر کاری که قصد و تصمیم بر آن را دارد از خداوند منّان طلب می کند که خیر و مصلحتش را در آن قرار دهد. برای این نوع از استخاره، روش های زیادی در روایات وارد شده است. یک نمونه از آن بدین گونه است که در سجدة آخر نماز شب صد مرتبه گفته شود: (أستخیر الله برحمته)؛ یعنی: (از خداوند طلب خیر می کنم به رحمت او)، و یا در سجدة آخر نافله صبح و یا در هر رکعت از نافله های زوال (ظهر) نیز استخاره (یعنی گفتن آن صد مرتبه در سجده) مستحب و مندوب است[1] و بعد از تمام شدن نماز با توکل بر خدا کاری که قصد شده انجام داده، بدان امید که خداوند رحمن و رحیم خیر و برکت و رحمت خویش را در آن کار قرار دهد (إن شاء الله). 2. در سؤال آمده است: (یک مورد استخاره که دقیق باشد را برایم بنویسید)؛ اگر منظور این است که روشی دقیق از استخاره را بیان کنیم در جواب عرض می شود: از آنجا که استخاره مشورت با خداوند حکیم و علیم است تمام روش های استخاره دقیق و مصیب بواقع است (البته با رعایت نمودن شرائط استخاره)، و اگر منظور این است که یک مورد استخاره ای که دقیقاً درست از آب در آمده و به وقوع پیوسته بیان گردد، عرض می شود: در کتب مربوط به احوال و سرگذشت بزرگان، این گونه موارد بسیار ذکر شده است که خود می توانید به آنها مراجعه فرمائید. اما برای اینکه جوابیة ما خالی از لطف نباشد، به یک نمونه اشاره می کنیم: وقتی که مرحوم شیخ مرتضی انصاری قصد عزیمت به نجف اشرف را می کند مادرش راضی به این سفر نیست، پس از اصرار زیاد، مرحوم شیخ بنابر استخاره می گذارد و قرآن را با نیت آن بانوی محترمه باز می کند و سر صفحه این آیة شریفه به چشم می خورد: (لا تَخافِی وَ لا تَحْزَنِی إِنَّا رَادُّوهُ إِلَیْکِ وَ جاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِینَ)؛[2] این آیه خطاب به مادر حضرت موسی علیه السلام است بوقتی که مأمور شد فرزندش را در صندوقی بگذارد و به دریا بیفکند که: (ای زن مترس و محزون نباش چرا که فرزندت را به تو باز می گردانیم و او را از پیغمبران قرار می دهیم)؛ این آیه شریفه اندوه آن بانوی گرامی را تسکین داده و آیندة شیخ انصاری را که بزرگ مرجع جهان تشیّع می شود روشن می سازد، پس مادرش قدری گریست و به او اجازة مسافرت داد.[3] معرفی منابع برای مطالعه بیشتر: 1. علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج 88، صفحه 222 تا 288، دار إحیاء التراث العربی. 2. شیخ عباس قمی، حواشی مفاتیح الجنان، آداب استخاره. 3. محمّدی ری شهری، محمد، میزان الحکمة با ترجمة فارسی، جلد 4، ص 1622 تا 1625، نشر دارالحدیث. امیرالمؤمنین علیه السلام : لا تثق بالصدیق قبل الخبرة پیش از آزمودن و امتحان کردن دوست، به او اعتماد مکن. غررالحکم، الآمدی، حدیث 10257 -------------------------------------------------------------------------------- [1] . شیخ عباس قمی، حواشی مفاتیح الجنان، باب دوم، آداب استخاره. [2] . سورة قصص، آیة 7. [3] . آیت الله مرتضی انصاری از نوادگان مرحوم شیخ اعظم انصاری، زندگانی و شخصیت شیخ انصاری،‌ صفحه 87، نشر کنگرة شیخ اعظم انصاری.
عنوان سوال:

در روایات کدام نوع استخاره (قرآن یا تسبیح) بیشتر سفارش شده است؟ لطفاً یک مورد استخاره که دقیق باشد را برایم بنویسید؟


پاسخ:

جواب سؤالی که مرقوم نموده اید بدین بیان تقدیم می گردد:
1. استخاره ای که مرسوم و متداول است، چه با قرآن و چه با تسبیح در روایات بطور یکسان سفارش شده است، کما اینکه انواع دیگری نیز از استخاره در روایات مورد سفارش واقع شده که من جمله استخارة بمعنی لغوی و حقیقی است و شاید بتوان گفت این نوع از استخاره، در روایات ما بیشتر مورد توجه واقع شده است؛ از این رو خالی از لطف نخواهد بود که توضیحی نسبت به آن داده شود. این نوع از استخاره که مطابق با حقیقت و اصل معنای استخاره نیز هست بمعنی طلب خیر از خداوند متعال است؛ یعنی اینکه انسان قبل از انجام هر امری و یا ترکِ هر کاری که قصد و تصمیم بر آن را دارد از خداوند منّان طلب می کند که خیر و مصلحتش را در آن قرار دهد. برای این نوع از استخاره، روش های زیادی در روایات وارد شده است. یک نمونه از آن بدین گونه است که در سجدة آخر نماز شب صد مرتبه گفته شود: (أستخیر الله برحمته)؛ یعنی: (از خداوند طلب خیر می کنم به رحمت او)، و یا در سجدة آخر نافله صبح و یا در هر رکعت از نافله های زوال (ظهر) نیز استخاره (یعنی گفتن آن صد مرتبه در سجده) مستحب و مندوب است[1] و بعد از تمام شدن نماز با توکل بر خدا کاری که قصد شده انجام داده، بدان امید که خداوند رحمن و رحیم خیر و برکت و رحمت خویش را در آن کار قرار دهد (إن شاء الله).
2. در سؤال آمده است: (یک مورد استخاره که دقیق باشد را برایم بنویسید)؛ اگر منظور این است که روشی دقیق از استخاره را بیان کنیم در جواب عرض می شود: از آنجا که استخاره مشورت با خداوند حکیم و علیم است تمام روش های استخاره دقیق و مصیب بواقع است (البته با رعایت نمودن شرائط استخاره)، و اگر منظور این است که یک مورد استخاره ای که دقیقاً درست از آب در آمده و به وقوع پیوسته بیان گردد، عرض می شود: در کتب مربوط به احوال و سرگذشت بزرگان، این گونه موارد بسیار ذکر شده است که خود می توانید به آنها مراجعه فرمائید.
اما برای اینکه جوابیة ما خالی از لطف نباشد، به یک نمونه اشاره می کنیم: وقتی که مرحوم شیخ مرتضی انصاری قصد عزیمت به نجف اشرف را می کند مادرش راضی به این سفر نیست، پس از اصرار زیاد، مرحوم شیخ بنابر استخاره می گذارد و قرآن را با نیت آن بانوی محترمه باز می کند و سر صفحه این آیة شریفه به چشم می خورد: (لا تَخافِی وَ لا تَحْزَنِی إِنَّا رَادُّوهُ إِلَیْکِ وَ جاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِینَ)؛[2] این آیه خطاب به مادر حضرت موسی علیه السلام است بوقتی که مأمور شد فرزندش را در صندوقی بگذارد و به دریا بیفکند که: (ای زن مترس و محزون نباش چرا که فرزندت را به تو باز می گردانیم و او را از پیغمبران قرار می دهیم)؛ این آیه شریفه اندوه آن بانوی گرامی را تسکین داده و آیندة شیخ انصاری را که بزرگ مرجع جهان تشیّع می شود روشن می سازد، پس مادرش قدری گریست و به او اجازة مسافرت داد.[3]
معرفی منابع برای مطالعه بیشتر:
1. علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج 88، صفحه 222 تا 288، دار إحیاء التراث العربی.
2. شیخ عباس قمی، حواشی مفاتیح الجنان، آداب استخاره.
3. محمّدی ری شهری، محمد، میزان الحکمة با ترجمة فارسی، جلد 4، ص 1622 تا 1625، نشر دارالحدیث.
امیرالمؤمنین علیه السلام : لا تثق بالصدیق قبل الخبرة پیش از آزمودن و امتحان کردن دوست، به او اعتماد مکن. غررالحکم، الآمدی، حدیث 10257
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . شیخ عباس قمی، حواشی مفاتیح الجنان، باب دوم، آداب استخاره.
[2] . سورة قصص، آیة 7.
[3] . آیت الله مرتضی انصاری از نوادگان مرحوم شیخ اعظم انصاری، زندگانی و شخصیت شیخ انصاری،‌ صفحه 87، نشر کنگرة شیخ اعظم انصاری.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین