امام زمان
امام مهدی به دوازدهمین امام معصوم شیعیان اطلاق می‌شود. از آن بزرگوار به مناسبت در بابهای خمس و حج یاد شده است.
چرا ولادت امام زمان علیه السلام مخفی بوده است؟
شرح پرسش: چرا ولادت امام زمان علیه السلام مخفی بوده، ولی در مورد ولادت امامان دیگر با وجود فشارهای زیاد چنین حالتی نبود؟ پاسخ: زندگانی بزرگان دین و معصومان(ع) ویژگی هایی دارد که ابعاد زندگانی آنان را از افراد دیگر جامعه متمایز می کند. همین خصوصیات بستر پرسش ها را نیز فراهم می کند. ابعاد زندگانی ائمه اطهار(ع) از شاخصه و ویژگی هایی برخوردار است که به طور قطع نمی توان علل آنها را درک نمود. زندگانی امام زمان(ع) نیز ویژگی هایی دارد که به گونه قِطع و جزم نمی توان درباره آنها اظهار نظر نمود، مانند علل غیبت حضرت. در خصوص مخفی بودن ولادت نیز نمی توان به طور حتمی اظهار نظر نموده و علت آن را بیان کرد، ولی از برخی متون دینی استفاده می شود که علت مخفی بودن ولادت، نیز غیبت او به خاطر حفظ جان امام عصر بود، چرا که دربار عباسی می دانست که طبق احادیث، فرزند امام عسکری، قائم آل محمد است. چندین بار به خانه امام عسکری مأموران ریختند تا حضرت را پیدا کنند و به قتل برسانند!.[1] وضعیت سیاسی و اجتماعی عصر امام حسن عسکری(ع) نشان می دهد که خلفای عباسی به ویژه معتمد از امام وحشت داشتند، زیرا امام از جایگاه مهمی برخوردار بوده و مردم برای او احترام خاصی قایل بودند. وجود و حضور امام عسکری در صحنه جامعه با منافع و قدرت معتمد در تضاد بود، از این رو حضرت را سخت تحت فشار قرار داد و به شهادت رساند.[2] از سوی دیگر معتمد عباسی از فرزندان و نسل امام عسکری(ع) نیز وحشت داشت، زیرا می دانست اگر فرزند او زنده بماند، خطر جدی برای حکومت او خواهد بود؛ از این رو با تدابیر ویژه سعی کرد از ولادت امام زمان(ع) جلوگیری نموده و حضرت را از بین ببرد. یکی از نویسندگان درخصوص مخفی بودن ولادت امام زمان(ع) می نویسد: در دوران عسکریین(ع) [امام هادی و امام عسکری] در میان حاکمان بنی عباس نگرانی عمیقی به وجود آمده بود. این نگرانی مربوط به اخبار و احادیث فراوانی بود که توسط پیامبر(ص) و ائمه(ع) بشارت به تولد فرزندی از امام حسن عسکری(ع) میداد که بر هم زننده اساس حکومت های باطل و واژگون کننده تاج و تخت ها است و دنیا را پر از عدل و داد خواهد کرد. از این رو، آن دو بزرگوار به ویژه امام حسن عسکری(ع) سخت تحت نظر بودند و دستگاه خلافت تلاش می کرد از تولد چنین فرزندی جلوگیری کند. به همین علت بود که دوران حمل و تولد امام مهدی(عج) از مردم پنهان داشته می شد. به گفته امام رضا(ع) از ویژگی های آن حضرت ولادت پنهانی است.[3] حکمت دیگر اخفای ولادت، پیروی از مشیت حق تعالی بود. چون خواست حضرت حق تعلق گرفته بود که آخرین حجت خدا تا زمان ظهور زنده بماند. به همین دلیل امام عسکری و حضرت مهدی موظف بودند از چشم دشمن خود را مخفی نگه دارند. چنان که از حمل نرجس خاتون حتی عمه امام حسن عسکری (ع) اطلاع نداشت، تا سحرگاه نیمه شعبان در کمال ناباوری حضرت متولد شد. بنابراین فلسفه مخفی بودن ولادت امام مهدی(عج)، و زندگی مخفی حضرت در دوره پدر با زمینه سازی امامان پیشین و اخبار مهدویت توجیه می شود، که این امر درباره امام پیشین مطرح نبود. حکومت از مهدی موعود که به مقتضای روایات نابود کننده کاخ ستمگران است، وحشت داشت. پی نوشت: [1] اصول کافی، ج 1، ص 337؛ نعمانی، الغیبه، ص 166؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبه، ص 202. [2] مهدی پیشوایی، سیره پیشوایان، ص 621. [3] سید آقایی، تاریخ عصر غیبت، ص 42؛ مهدی پیشوایی، سیره پیشوایان، ص 622. منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
شرح پرسش: چرا ولادت امام زمان علیه السلام مخفی بوده، ولی در مورد ولادت امامان دیگر با وجود فشارهای زیاد چنین حالتی نبود؟ پاسخ: زندگانی بزرگان دین و معصومان(ع) ویژگی هایی دارد که ابعاد زندگانی آنان را از افراد دیگر جامعه متمایز می کند. همین خصوصیات بستر پرسش ها را نیز فراهم می کند. ابعاد زندگانی ائمه اطهار(ع) از شاخصه و ویژگی هایی برخوردار است که به طور قطع نمی توان علل آنها را درک نمود. زندگانی امام زمان(ع) نیز ویژگی هایی دارد که به گونه قِطع و جزم نمی توان درباره آنها اظهار نظر نمود، مانند علل غیبت حضرت. در خصوص مخفی بودن ولادت نیز نمی توان به طور حتمی اظهار نظر نموده و علت آن را بیان کرد، ولی از برخی متون دینی استفاده می شود که علت مخفی بودن ولادت، نیز غیبت او به خاطر حفظ جان امام عصر بود، چرا که دربار عباسی می دانست که طبق احادیث، فرزند امام عسکری، قائم آل محمد است. چندین بار به خانه امام عسکری مأموران ریختند تا حضرت را پیدا کنند و به قتل برسانند!.[1] وضعیت سیاسی و اجتماعی عصر امام حسن عسکری(ع) نشان می دهد که خلفای عباسی به ویژه معتمد از امام وحشت داشتند، زیرا امام از جایگاه مهمی برخوردار بوده و مردم برای او احترام خاصی قایل بودند. وجود و حضور امام عسکری در صحنه جامعه با منافع و قدرت معتمد در تضاد بود، از این رو حضرت را سخت تحت فشار قرار داد و به شهادت رساند.[2] از سوی دیگر معتمد عباسی از فرزندان و نسل امام عسکری(ع) نیز وحشت داشت، زیرا می دانست اگر فرزند او زنده بماند، خطر جدی برای حکومت او خواهد بود؛ از این رو با تدابیر ویژه سعی کرد از ولادت امام زمان(ع) جلوگیری نموده و حضرت را از بین ببرد. یکی از نویسندگان درخصوص مخفی بودن ولادت امام زمان(ع) می نویسد: در دوران عسکریین(ع) [امام هادی و امام عسکری] در میان حاکمان بنی عباس نگرانی عمیقی به وجود آمده بود. این نگرانی مربوط به اخبار و احادیث فراوانی بود که توسط پیامبر(ص) و ائمه(ع) بشارت به تولد فرزندی از امام حسن عسکری(ع) میداد که بر هم زننده اساس حکومت های باطل و واژگون کننده تاج و تخت ها است و دنیا را پر از عدل و داد خواهد کرد. از این رو، آن دو بزرگوار به ویژه امام حسن عسکری(ع) سخت تحت نظر بودند و دستگاه خلافت تلاش می کرد از تولد چنین فرزندی جلوگیری کند. به همین علت بود که دوران حمل و تولد امام مهدی(عج) از مردم پنهان داشته می شد. به گفته امام رضا(ع) از ویژگی های آن حضرت ولادت پنهانی است.[3] حکمت دیگر اخفای ولادت، پیروی از مشیت حق تعالی بود. چون خواست حضرت حق تعلق گرفته بود که آخرین حجت خدا تا زمان ظهور زنده بماند. به همین دلیل امام عسکری و حضرت مهدی موظف بودند از چشم دشمن خود را مخفی نگه دارند. چنان که از حمل نرجس خاتون حتی عمه امام حسن عسکری (ع) اطلاع نداشت، تا سحرگاه نیمه شعبان در کمال ناباوری حضرت متولد شد. بنابراین فلسفه مخفی بودن ولادت امام مهدی(عج)، و زندگی مخفی حضرت در دوره پدر با زمینه سازی امامان پیشین و اخبار مهدویت توجیه می شود، که این امر درباره امام پیشین مطرح نبود. حکومت از مهدی موعود که به مقتضای روایات نابود کننده کاخ ستمگران است، وحشت داشت. پی نوشت: [1] اصول کافی، ج 1، ص 337؛ نعمانی، الغیبه، ص 166؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبه، ص 202. [2] مهدی پیشوایی، سیره پیشوایان، ص 621. [3] سید آقایی، تاریخ عصر غیبت، ص 42؛ مهدی پیشوایی، سیره پیشوایان، ص 622. منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
پاسخ:
شرح پرسش:
چرا ولادت امام زمان علیه السلام مخفی بوده، ولی در مورد ولادت امامان دیگر با وجود فشارهای زیاد چنین حالتی نبود؟
پاسخ:
زندگانی بزرگان دین و معصومان(ع) ویژگی هایی دارد که ابعاد زندگانی آنان را از افراد دیگر جامعه متمایز می کند. همین خصوصیات بستر پرسش ها را نیز فراهم می کند.
ابعاد زندگانی ائمه اطهار(ع) از شاخصه و ویژگی هایی برخوردار است که به طور قطع نمی توان علل آنها را درک نمود. زندگانی امام زمان(ع) نیز ویژگی هایی دارد که به گونه قِطع و جزم نمی توان درباره آنها اظهار نظر نمود، مانند علل غیبت حضرت.
در خصوص مخفی بودن ولادت نیز نمی توان به طور حتمی اظهار نظر نموده و علت آن را بیان کرد، ولی از برخی متون دینی استفاده می شود که علت مخفی بودن ولادت، نیز غیبت او به خاطر حفظ جان امام عصر بود، چرا که دربار عباسی می دانست که طبق احادیث، فرزند امام عسکری، قائم آل محمد است. چندین بار به خانه امام عسکری مأموران ریختند تا حضرت را پیدا کنند و به قتل برسانند!.[1]
وضعیت سیاسی و اجتماعی عصر امام حسن عسکری(ع) نشان می دهد که خلفای عباسی به ویژه معتمد از امام وحشت داشتند، زیرا امام از جایگاه مهمی برخوردار بوده و مردم برای او احترام خاصی قایل بودند. وجود و حضور امام عسکری در صحنه جامعه با منافع و قدرت معتمد در تضاد بود، از این رو حضرت را سخت تحت فشار قرار داد و به شهادت رساند.[2]
از سوی دیگر معتمد عباسی از فرزندان و نسل امام عسکری(ع) نیز وحشت داشت، زیرا می دانست اگر فرزند او زنده بماند، خطر جدی برای حکومت او خواهد بود؛ از این رو با تدابیر ویژه سعی کرد از ولادت امام زمان(ع) جلوگیری نموده و حضرت را از بین ببرد.
یکی از نویسندگان درخصوص مخفی بودن ولادت امام زمان(ع) می نویسد:
در دوران عسکریین(ع) [امام هادی و امام عسکری] در میان حاکمان بنی عباس نگرانی عمیقی به وجود آمده بود. این نگرانی مربوط به اخبار و احادیث فراوانی بود که توسط پیامبر(ص) و ائمه(ع) بشارت به تولد فرزندی از امام حسن عسکری(ع) میداد که بر هم زننده اساس حکومت های باطل و واژگون کننده تاج و تخت ها است و دنیا را پر از عدل و داد خواهد کرد. از این رو، آن دو بزرگوار به ویژه امام حسن عسکری(ع) سخت تحت نظر بودند و دستگاه خلافت تلاش می کرد از تولد چنین فرزندی جلوگیری کند.
به همین علت بود که دوران حمل و تولد امام مهدی(عج) از مردم پنهان داشته می شد. به گفته امام رضا(ع) از ویژگی های آن حضرت ولادت پنهانی است.[3]
حکمت دیگر اخفای ولادت، پیروی از مشیت حق تعالی بود. چون خواست حضرت حق تعلق گرفته بود که آخرین حجت خدا تا زمان ظهور زنده بماند. به همین دلیل امام عسکری و حضرت مهدی موظف بودند از چشم دشمن خود را مخفی نگه دارند. چنان که از حمل نرجس خاتون حتی عمه امام حسن عسکری (ع) اطلاع نداشت، تا سحرگاه نیمه شعبان در کمال ناباوری حضرت متولد شد.
بنابراین فلسفه مخفی بودن ولادت امام مهدی(عج)، و زندگی مخفی حضرت در دوره پدر با زمینه سازی امامان پیشین و اخبار مهدویت توجیه می شود، که این امر درباره امام پیشین مطرح نبود. حکومت از مهدی موعود که به مقتضای روایات نابود کننده کاخ ستمگران است، وحشت داشت.
پی نوشت:
[1] اصول کافی، ج 1، ص 337؛ نعمانی، الغیبه، ص 166؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبه، ص 202.
[2] مهدی پیشوایی، سیره پیشوایان، ص 621.
[3] سید آقایی، تاریخ عصر غیبت، ص 42؛ مهدی پیشوایی، سیره پیشوایان، ص 622.
منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
- [سایر] چرا ولادت امام زمان علیه السلام مخفی بوده است؟
- [سایر] آیا امام هادی علیه السلام از ولادت حضرت مهدی علیه السلام خبر داده است؟
- [سایر] آیا امام باقر علیه السلام از ولادت حضرت مهدی علیه السلام خبر داده است؟
- [سایر] آیا امام عسکری علیه السلام از ولادت حضرت مهدی علیه السلام خبر داده است؟
- [سایر] با سلام و خسته نباشید ولادت امام زمان در چه سال و در چه هنگامی بود؟ شب ولادت امام زمان به چه شبی نامگذاری شده است؟ آغاز امامت امام زمان در چه روزی بود؟
- [سایر] آیا امام علی علیه السلام از ولادت امام مهدی علیه السلام خبر داده است؟
- [سایر] آیا امام حسن علیه السلام از ولادت حضرت مهدی علیه السلام خبر داده است؟
- [سایر] آیا امام سجاد علیه السلام از ولادت حضرت مهدی علیه السلام خبر داده است؟
- [سایر] آیا امام صادق علیه السلام از ولادت حضرت مهدی علیه السلام خبر داده است؟
- [سایر] آیا امام کاظم علیه السلام از ولادت حضرت مهدی علیه السلام خبر داده است؟
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . "أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ الله"جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله"، به قصد قربت گفته شود. اللهُ أکْبَرُ خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ الله شهادت می دهم که نیست خدایی جز خدای یکتا و بی همتا. أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله پیغمبر و فرستاده خداست. أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً أمِیرَ المُؤمِنینَ وَلِیُّ الله شهادت می دهم که حضرت علی علیه السلام أمیرالمؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حَیَّ عَلَی الصَّلاَة بشتاب برای نماز. حَیَّ عَلَی الْفَلاَح بشتاب برای رستگاری. حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قَد قامَتِ الصَّلاَة به تحقیق نماز برپا شد. لا إلَهَ إِلاَّ الله نیست خدایی مگر خدای یکتا و بی همتا.
- [آیت الله بروجردی] (اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللهِ) جزء اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ) به قصد قربت گفته شود.ترجمهی اذان و اقامه(اللهُ اکبر): یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند.(اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ الا اللهُ): یعنی شهادت میدهم که غیر خدایی که یکتا و بیهمتاست خدای دیگری سزاوار پرستش نیست.(اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت محمّد بن عبدالله) ص) پیغمبر و فرستادة خدا است.(اَشْهَدُ اَنَّ عَلیا اَمیرَالمؤمنینَ وَلِی اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت علی (علیه الصلوة و السلام)، امیرالمؤمنین و ولی خدا بر همهی خلق است.(حَی عَلَی الصَّلوة): یعنی بشتاب برای نماز.(حَی عَلَی الفَلاحِ): یعنی بشتاب برای رستگاری.(حَی عَلَی خَیرِ العَمَلِ): یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است.(قَد قامَتِ الصَّلوة): یعنی به تحقیق نماز بر پا شد.(لا اِلهَ اِلاَّ الله): یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بیهمتا است.
- [آیت الله نوری همدانی] اذان هیجده جمله است : اللهً اکبرُ چهار مرتبه اشهدً ان لا الهَ الا اللهً ، اشهدً انّ محّمداً رسولً اللهِ ، حیّ علی الصلاهِ، حیَّ علی الفلاحِ ، حیّ علی خیرِ العملِ ، الله اکبرُ ، لا الهَ الا اللهً هر یک دو مرتبه ، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبرُ از اول اذان و یک مرتبه لا اِلَه الّا اللهً از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حیّ علی خیرِ العملِ باید دو مرتبه قد قامتِ الصلاهً اضافه نمود .
- [آیت الله سبحانی] اذان هیجده جمله است: اللّهُ أَکْبَر چهار مرتبه. أَشْهَدُ أَنْ لا اِلَهَ اِلاَّ اللّهُ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ، حَیَّ عَلَی الصَّلاَةِ، حَیَّ عَلَی الفَلاَح، حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ، اللّهُ أَکْبَر، لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه اللّهُ أَکْبَر از اول اذان و یک مرتبه لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ باید دو مرتبه قَدْ قامَتِ الصَّلاةُ اضافه نمود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اذان هیجده جمله است: "اللهُ أکْبَرُ" چهار مرتبه؛ "أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ اللهُ" "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله" "حَیَّ عَلی الصّلاة" "حَیَّ عَلَی الْفَلاَح" "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل" "اللهُ أَکْبَرُ" "لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله" هر یک دو مرتبه. اقامه هفده جمله است یعنی: دو مرتبه "اللهُ أکْبَرُ" از اول اذان و یک مرتبه "لا إِلَهَ إِلاَّ الله" از آخر آن کم می شود وبعد از گفتن "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل"باید دو مرتبه "قَدْ قامَتِ الصَّلاة" اضافه نمود.
- [آیت الله خوئی] اذان هیجده جمله است:" الله اکبر" چهار مرتبه،" اشهد ان لا اله الا الله، أشهد ان محمداً رسول الله، حی علی الصلاة، حی علی الفلاح، حی علی خیر العمل، الله اکبر، لا اله الا الله"، هر یک دو مرتبه، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه" الله اکبر" از اوّل اذان، و یک مرتبه" لا اله الا الله" از آخر آن کم می‌شود، و بعداز گفتن" حی علی خیر العمل" باید دو مرتبه" قد قامت الصلاه" اضافه نمود.