شرح پرسش: سرنوشت یهود و نصارا و سایر کفار در دولت حضرت مهدی علیه السلام چیست؟ آیا یهود و نصارا که دارای دین آسمانی هستند نیز از میان برداشته می شوند؟ یعنی در دولت حضرت مهدی علیه السلام جایی برای یهود و نصارا نیست؟ یا این که آنان هستند، لکن حاکمیت از آن اسلام و مسلمین است و آنها در پرتو حکومت اسلامی با پرداخت جزیه به زندگی شان ادامه می دهند؟ و سرانجام، سایر کفار از غیر اهل کتاب چه سرنوشتی دارند؟ پاسخ: نسبت به سایر کفار غیر از اهل کتاب یقین در آن دولت جایی برای ادامه زندگی نیست، بلکه به آنها اسلام عرضه می شود، هر کس پذیرفت نجات پیدا می کند و هر کس نپذیرفت کشته خواهد شد، البته اغلب با درک حقانیت اسلام آن را می پذیرند. اما نسبت به یهود و نصارا، از آیات قرآنی استفاده می شود که آنها تا قیامت باقی هستند، ولی احادیث و روایات دو دسته اند: از یک دسته استفاده می شود که آنان در دولت حضرت مهدی علیه السلام هستند، ولی از لحاظ عقیده از عقاید شرک آلود دست بر می دارند و موحد خالص می شوند و از لحاظ زندگی سیاسی و اجتماعی با پرداخت جزیه و پذیرش قوانین و حاکمیت دولت اسلامی در پناه آن حکومت همانند سایر مسلمانها در امنیت و رفاه زندگی می کنند. ولی از دسته دوم از روایات استفاده می شود که در دولت حضرت مهدی عجّل الله تعالی فرجه الشریف غیر از اسلام هیچ مذهب و ملتی حتی یهودیت و نصرانیت باقی نمی ماند و اهل کتاب نیز مانند سایر کفار از غیر اهل کتاب به آنها اسلام عرضه می شود که اگر نپذیرفتند، کشته می شوند. لذا در روی کره زمین کیشی جز اسلام و ملتی جز مسلمان وجود نخواهد داشت. اینک در حد اختصار به آیات قرآنی و دو دسته از روایات اشاره می کنیم: آیات: از آیات استفاده می شود که یهود و نصارا تا قیامت باقی هستند و معلوم است که حکومت حضرت مهدی علیه السلام قبل از قیامت است، پس آنان در زمان حکومت ایشان نیز وجود دارند، هر چند ممکن است در اقلیت باشند و صاحب اختیار و اقتدار نباشند، بلکه همانند آنچه امروز در دولت اسلامی نیز یهود و نصارا در مملکت ما زندگی می کنند و در پناه دولت اسلامی جان و مال و عرض و ناموس آنان محفوظ است. درمقابل آنان نیز به تمام قوانین دولت اسلامی پا یبندند. در آیه 14 سوره مائده آمده است: ( و من الذین قالوا انا نصاری اخذنا میثاقهم فنسوا حظا مما ذکروا به فاغرینا بینهم العدواه والبغضاء الی یوم القیامه؛ ما از کسانی که ادعای نصرانیت داشتند پیمان گرفتیم، پس قسمتی از پندهای ما را فراموش نمودند، ما هم دشمنی و کینه را تا قیامت در بینشان انداختیم. ) در آیه55 سوره آل عمران آمده است: ( اذ قال الله یا عیسی انی متوفیک و رافعک الی و مطهرک من الذین کفروا و جاعل الذین اتبعوک فوق الذین کفروا الی یوم القیامه؛ من تو را گرفته و به سوی خویش برآرم و از کفار دورت نمایم و پیروانت را تا قیامت بالا دست ومسلط بر کفار گردانم .) در آیه64 سوره مائده آمده است: ( و قالت الیهود یدالله مغلوله … و القینا بینهم العدواه و البغضاء الی یوم القیامه؛ یهودان گفتند: دست خدا بسته است … و تا قیامت در بینشان دشمنی و کینه انداختیم.) از ظواهر آیات فوق استفاده می شود که یهود و نصارا و کیششان تا قیامت باقی خواهند ماند. روایات : دسته اول، روایاتی هستند که از لحاظ مضمون و محتوا هماهنگ با آیات فوق هستند و از آنها استفاده می شود که کیش یهود و نصارا تا قیامت باقی است از باب نمونه به بعضی از آنها اشاره می کنیم: ابوبصیر می گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم که: صاحب الامر با اهل ذمه، یهود و نصارا چه می کند؟ حضرت فرمودند: مانند پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله با آنان مصالحه می کند، آنها هم با کمال ذلت جزیه می دهند. 1 حضرت امام باقر(علیه السلام) فرمودند: صاحب الامر مهدی نامیده شد برای این که تورات و سایر کتابهای آسمانی را از غاری که در انطاکیه واقع شده استخراج می نماید و بین اهل تورات با تورات واهل انجیل با انجیل وبین اهل زبور با زبور و بین اهل قرآن با قرآن قضاوت خواهد کرد.) 2 از این نوع روایات استفاده می شود که یهود و نصارا در دولت حضرت مهدی علیه السلام نیز وجود دارند. دسته دوم، روایاتی هستند که دلالت دارند بر این که در عصر دولت حضرت مهدی علیه السلام جز مسلمان احدی روی زمین باقی نمی ماند. آن حضرت دین اسلام را بر یهود و نصارا عرضه می کند، هر که پذیرفت نجات می یابد و هر که رد کرد، کشته می شود . ابن بکیر می گوید از حضرت ابوالحسن علیه السلام تفسیر آیه شریفه: ( و له اسلم من فی السموات و الارض طوعاً و کرهاً و الیه یرجعون) را پرسیدم؟ حضرت فرمودند: آیه مذکور در شأن قائم نازل شده است. وقتی آن جناب ظاهر شد دین اسلام بر یهود و نصارا و صائبین و کفار شرق و غرب عرضه می دارد، پس هر کس با میل و اختیار اسلام بیاورد او را به نماز و زکاه و سایر واجبات امر می کند و هر کس از قبول اسلام سر باز زند، گردنش را می زند تا این که در شرق و غرب زمین جز موحد و خدا پرست کسی باقی نماند. ابن بکیر می گوید: عرض کردم فدایت شوم، مردم جهان زیادتر از آنند که کشته شوند؟ حضرت فرمودند: هر گاه خدا کاری را اراده کند زیاد را کم و کم را زیاد میگرداند. 3 حضرت امام باقر علیه السلام فرمودند: خدا شرق و غرب جهان را برای صاحب الامر مفتوح می کند. آن قدر جنگ می کند تا این که جز دین محمد صلّی الله علیه و آله دینی باقی نماند.4 روایات از این قبیل زیاد است که همین دو نمونه کافی است. چنان که ملاحظه کردید دسته ای از روایات مطابق قرآنند و دسته دیگر مخالف قرآن و دستور اسلامی بر اهل فن پوشیده نیست که درهنگام تعارض، روایات موافق قرآن مقدم بر روایات مخالف است. بنابر این، یهود و نصارا در عصر دولت حضرت مهدی علیه السلام نیز هستند، لکن حاکمیت از آن اسلام است و دولتهای باطل همه از بین می روند و اهل کتاب نیز از عقاید شرک آلود دست بر می دارند و موحد می گردند و بانگ توحید از همه جای کره زمین بلند است.5 پینوشتها: 1. بحار الانوار، ج52 ، ص376 و ص381. 2. غیبت نعمانی، ص125. 3. بحار الانوار، ج52، ص340. 4. همان، ص390. 5. همان، ص340. منبع: www.mouood.org
شرح پرسش:
سرنوشت یهود و نصارا و سایر کفار در دولت حضرت مهدی علیه السلام چیست؟ آیا یهود و نصارا که دارای دین آسمانی هستند نیز از میان برداشته می شوند؟ یعنی در دولت حضرت مهدی علیه السلام جایی برای یهود و نصارا نیست؟ یا این که آنان هستند، لکن حاکمیت از آن اسلام و مسلمین است و آنها در پرتو حکومت اسلامی با پرداخت جزیه به زندگی شان ادامه می دهند؟ و سرانجام، سایر کفار از غیر اهل کتاب چه سرنوشتی دارند؟
پاسخ:
نسبت به سایر کفار غیر از اهل کتاب یقین در آن دولت جایی برای ادامه زندگی نیست، بلکه به آنها اسلام عرضه می شود، هر کس پذیرفت نجات پیدا می کند و هر کس نپذیرفت کشته خواهد شد، البته اغلب با درک حقانیت اسلام آن را می پذیرند.
اما نسبت به یهود و نصارا، از آیات قرآنی استفاده می شود که آنها تا قیامت باقی هستند، ولی احادیث و روایات دو دسته اند: از یک دسته استفاده می شود که آنان در دولت حضرت مهدی علیه السلام هستند، ولی از لحاظ عقیده از عقاید شرک آلود دست بر می دارند و موحد خالص می شوند و از لحاظ زندگی سیاسی و اجتماعی با پرداخت جزیه و پذیرش قوانین و حاکمیت دولت اسلامی در پناه آن حکومت همانند سایر مسلمانها در امنیت و رفاه زندگی می کنند.
ولی از دسته دوم از روایات استفاده می شود که در دولت حضرت مهدی عجّل الله تعالی فرجه الشریف غیر از اسلام هیچ مذهب و ملتی حتی یهودیت و نصرانیت باقی نمی ماند و اهل کتاب نیز مانند سایر کفار از غیر اهل کتاب به آنها اسلام عرضه می شود که اگر نپذیرفتند، کشته می شوند. لذا در روی کره زمین کیشی جز اسلام و ملتی جز مسلمان وجود نخواهد داشت.
اینک در حد اختصار به آیات قرآنی و دو دسته از روایات اشاره می کنیم:
آیات:
از آیات استفاده می شود که یهود و نصارا تا قیامت باقی هستند و معلوم است که حکومت حضرت مهدی علیه السلام قبل از قیامت است، پس آنان در زمان حکومت ایشان نیز وجود دارند، هر چند ممکن است در اقلیت باشند و صاحب اختیار و اقتدار نباشند، بلکه همانند آنچه امروز در دولت اسلامی نیز یهود و نصارا در مملکت ما زندگی می کنند و در پناه دولت اسلامی جان و مال و عرض و ناموس آنان محفوظ است. درمقابل آنان نیز به تمام قوانین دولت اسلامی پا یبندند.
در آیه 14 سوره مائده آمده است:
( و من الذین قالوا انا نصاری اخذنا میثاقهم فنسوا حظا مما ذکروا به فاغرینا بینهم العدواه والبغضاء الی یوم القیامه؛ ما از کسانی که ادعای نصرانیت داشتند پیمان گرفتیم، پس قسمتی از پندهای ما را فراموش نمودند، ما هم دشمنی و کینه را تا قیامت در بینشان انداختیم. )
در آیه55 سوره آل عمران آمده است:
( اذ قال الله یا عیسی انی متوفیک و رافعک الی و مطهرک من الذین کفروا و جاعل الذین اتبعوک فوق الذین کفروا الی یوم القیامه؛ من تو را گرفته و به سوی خویش برآرم و از کفار دورت نمایم و پیروانت را تا قیامت بالا دست ومسلط بر کفار گردانم .)
در آیه64 سوره مائده آمده است:
( و قالت الیهود یدالله مغلوله … و القینا بینهم العدواه و البغضاء الی یوم القیامه؛ یهودان گفتند: دست خدا بسته است … و تا قیامت در بینشان دشمنی و کینه انداختیم.)
از ظواهر آیات فوق استفاده می شود که یهود و نصارا و کیششان تا قیامت باقی خواهند ماند.
روایات :
دسته اول، روایاتی هستند که از لحاظ مضمون و محتوا هماهنگ با آیات فوق هستند و از آنها استفاده می شود که کیش یهود و نصارا تا قیامت باقی است از باب نمونه به بعضی از آنها اشاره می کنیم:
ابوبصیر می گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم که: صاحب الامر با اهل ذمه، یهود و نصارا چه می کند؟ حضرت فرمودند:
مانند پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله با آنان مصالحه می کند، آنها هم با کمال ذلت جزیه می دهند. 1
حضرت امام باقر(علیه السلام) فرمودند: صاحب الامر مهدی نامیده شد برای این که تورات و سایر کتابهای آسمانی را از غاری که در انطاکیه واقع شده استخراج می نماید و بین اهل تورات با تورات واهل انجیل با انجیل وبین اهل زبور با زبور و بین اهل قرآن با قرآن قضاوت خواهد کرد.) 2
از این نوع روایات استفاده می شود که یهود و نصارا در دولت حضرت مهدی علیه السلام نیز وجود دارند.
دسته دوم، روایاتی هستند که دلالت دارند بر این که در عصر دولت حضرت مهدی علیه السلام جز مسلمان احدی روی زمین باقی نمی ماند. آن حضرت دین اسلام را بر یهود و نصارا عرضه می کند، هر که پذیرفت نجات می یابد و هر که رد کرد، کشته می شود .
ابن بکیر می گوید از حضرت ابوالحسن علیه السلام تفسیر آیه شریفه: ( و له اسلم من فی السموات و الارض طوعاً و کرهاً و الیه یرجعون) را پرسیدم؟ حضرت فرمودند: آیه مذکور در شأن قائم نازل شده است. وقتی آن جناب ظاهر شد دین اسلام بر یهود و نصارا و صائبین و کفار شرق و غرب عرضه می دارد، پس هر کس با میل و اختیار اسلام بیاورد او را به نماز و زکاه و سایر واجبات امر می کند و هر کس از قبول اسلام سر باز زند، گردنش را می زند تا این که در شرق و غرب زمین جز موحد و خدا پرست کسی باقی نماند.
ابن بکیر می گوید: عرض کردم فدایت شوم، مردم جهان زیادتر از آنند که کشته شوند؟ حضرت فرمودند: هر گاه خدا کاری را اراده کند زیاد را کم و کم را زیاد میگرداند. 3
حضرت امام باقر علیه السلام فرمودند:
خدا شرق و غرب جهان را برای صاحب الامر مفتوح می کند. آن قدر جنگ می کند تا این که جز دین محمد صلّی الله علیه و آله دینی باقی نماند.4
روایات از این قبیل زیاد است که همین دو نمونه کافی است. چنان که ملاحظه کردید دسته ای از روایات مطابق قرآنند و دسته دیگر مخالف قرآن و دستور اسلامی بر اهل فن پوشیده نیست که درهنگام تعارض، روایات موافق قرآن مقدم بر روایات مخالف است. بنابر این، یهود و نصارا در عصر دولت حضرت مهدی علیه السلام نیز هستند، لکن حاکمیت از آن اسلام است و دولتهای باطل همه از بین می روند و اهل کتاب نیز از عقاید شرک آلود دست بر می دارند و موحد می گردند و بانگ توحید از همه جای کره زمین بلند است.5
پینوشتها:
1. بحار الانوار، ج52 ، ص376 و ص381.
2. غیبت نعمانی، ص125.
3. بحار الانوار، ج52، ص340.
4. همان، ص390.
5. همان، ص340.
منبع: www.mouood.org
- [سایر] کیفیّت ترکیب دولت حضرت مهدی(علیه السلام) چگونه خواهد بود؟
- [سایر] کارگزاران دولت حضرت مهدی علیه السلام چه کسانی هستند؟
- [سایر] آیا در دولت حضرت مهدی علیه السلام جز مسلمان روی زمین باقی نمی ماند؟
- [سایر] وزیران دولت حضرت مهدی علیه السلام غالبا از چه قشری هستند؟
- [سایر] چرا به حضرت مهدی علیه السلام، صاحب الزمان می گویند؟
- [سایر] پس از پایان حکومت حضرت مهدی (عج) سرنوشت بشر چه خواهد شد؟
- [سایر] آیا در عصر حکومت امام زمان (عج)، مذهب یهود و مسیحیت از بین میرود؟
- [سایر] امام مهدی علیه السلام فرزند کیست؟
- [سایر] شباهتهای امام مهدی (عج) با امام حسین (ع) چیست؟
- [سایر] امام مهدی (عج) چگونه به یاد امام حسین (ع) هستند؟
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . "أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ الله"جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله"، به قصد قربت گفته شود. اللهُ أکْبَرُ خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ الله شهادت می دهم که نیست خدایی جز خدای یکتا و بی همتا. أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله پیغمبر و فرستاده خداست. أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً أمِیرَ المُؤمِنینَ وَلِیُّ الله شهادت می دهم که حضرت علی علیه السلام أمیرالمؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حَیَّ عَلَی الصَّلاَة بشتاب برای نماز. حَیَّ عَلَی الْفَلاَح بشتاب برای رستگاری. حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قَد قامَتِ الصَّلاَة به تحقیق نماز برپا شد. لا إلَهَ إِلاَّ الله نیست خدایی مگر خدای یکتا و بی همتا.
- [آیت الله بروجردی] (اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللهِ) جزء اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ) به قصد قربت گفته شود.ترجمهی اذان و اقامه(اللهُ اکبر): یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند.(اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ الا اللهُ): یعنی شهادت میدهم که غیر خدایی که یکتا و بیهمتاست خدای دیگری سزاوار پرستش نیست.(اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت محمّد بن عبدالله) ص) پیغمبر و فرستادة خدا است.(اَشْهَدُ اَنَّ عَلیا اَمیرَالمؤمنینَ وَلِی اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت علی (علیه الصلوة و السلام)، امیرالمؤمنین و ولی خدا بر همهی خلق است.(حَی عَلَی الصَّلوة): یعنی بشتاب برای نماز.(حَی عَلَی الفَلاحِ): یعنی بشتاب برای رستگاری.(حَی عَلَی خَیرِ العَمَلِ): یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است.(قَد قامَتِ الصَّلوة): یعنی به تحقیق نماز بر پا شد.(لا اِلهَ اِلاَّ الله): یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بیهمتا است.
- [آیت الله نوری همدانی] اذان هیجده جمله است : اللهً اکبرُ چهار مرتبه اشهدً ان لا الهَ الا اللهً ، اشهدً انّ محّمداً رسولً اللهِ ، حیّ علی الصلاهِ، حیَّ علی الفلاحِ ، حیّ علی خیرِ العملِ ، الله اکبرُ ، لا الهَ الا اللهً هر یک دو مرتبه ، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبرُ از اول اذان و یک مرتبه لا اِلَه الّا اللهً از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حیّ علی خیرِ العملِ باید دو مرتبه قد قامتِ الصلاهً اضافه نمود .
- [آیت الله سبحانی] اذان هیجده جمله است: اللّهُ أَکْبَر چهار مرتبه. أَشْهَدُ أَنْ لا اِلَهَ اِلاَّ اللّهُ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ، حَیَّ عَلَی الصَّلاَةِ، حَیَّ عَلَی الفَلاَح، حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ، اللّهُ أَکْبَر، لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه اللّهُ أَکْبَر از اول اذان و یک مرتبه لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ باید دو مرتبه قَدْ قامَتِ الصَّلاةُ اضافه نمود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اذان هیجده جمله است: "اللهُ أکْبَرُ" چهار مرتبه؛ "أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ اللهُ" "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله" "حَیَّ عَلی الصّلاة" "حَیَّ عَلَی الْفَلاَح" "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل" "اللهُ أَکْبَرُ" "لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله" هر یک دو مرتبه. اقامه هفده جمله است یعنی: دو مرتبه "اللهُ أکْبَرُ" از اول اذان و یک مرتبه "لا إِلَهَ إِلاَّ الله" از آخر آن کم می شود وبعد از گفتن "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل"باید دو مرتبه "قَدْ قامَتِ الصَّلاة" اضافه نمود.
- [آیت الله خوئی] اذان هیجده جمله است:" الله اکبر" چهار مرتبه،" اشهد ان لا اله الا الله، أشهد ان محمداً رسول الله، حی علی الصلاة، حی علی الفلاح، حی علی خیر العمل، الله اکبر، لا اله الا الله"، هر یک دو مرتبه، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه" الله اکبر" از اوّل اذان، و یک مرتبه" لا اله الا الله" از آخر آن کم میشود، و بعداز گفتن" حی علی خیر العمل" باید دو مرتبه" قد قامت الصلاه" اضافه نمود.