ارتباط با امام زمان(ع) دو گونه است: مستقیم و غیر مستقیم. ارتباط مستقیم. رؤیت جمال نیکو و مشاهدة حس وجود مبارک حضرت است، که کلید آن در ارتباط غیر مستقیم قرار دارد.
ارتباط غیر مستقیم، مقدمة لازم و جدا ناپذیر ارتباط مستقیم است و تنها نردبانی است که میتوان با آن از مُلک به ملکوت وارد شد و بر آستان آسمان انسانیت قدم گذاشت و از شعاع مهر انگیز خورشید بلندترین آسمان هستی بهره برد. ارتباط غیر مستقیم، ارتباطی علمی، عملی، قلبی و عاطفی است.
فاخلع نعلیک انک بالواد المقدس طوی. از تدبّر و تأمل در آیة فوق شاید بتوانید تا حدودی متوجه گردید که برای دیدار دلدار حقیقت پرستان چه لازم است و برای سفر به کوی محبوب چه باید همراه داشت؟
مقرر شد که حضرت موسی(ع) در سرزمین مقدس و از طریق درختی با حق تعالی سخن بگوید و به ملاقات معنوی خدا برود. فرمان رسید: ای موسی! در سرزمین مقدسی گام نهاده ای. سرزمینی که نور الهی بر آن جلوهگر است. پیام خدا را در آنجا می شنوی (پس) با نهایت خضوع و تواضع در این سرزمین گام گذار و کفش هایت را بیرون آر که در سرزمین مقدس طوی هستی.
برادر: به موسای کلیم گفته شد: می دانی که در چه مکان و سرزمین مقدسی هستی؟ این جا حضیرة قرب خدا و محل حضور و مناجات به درگاه او است. پس شرط ادب به جای آور، کفشت را بکن. شما نیز درخواست دیدار با جلوه کمال مطلق و نگاه به نور الهی را دارید. البته این امر شدنی و ممکن است. اما شرایط و شایستگی ویژه ای می طلبد. چشم و دل لایق، گوش و زبان محبوب پسند می خواهد تا مطلوب محبوب گردی و زیارتش ممکن شود. آن شرایط و ویژگی ها را در کلام خدا با کلیمش می توان جست؟
1 بازگشت به حق
برای دیدار امامی که مظهر اسم اعظم حق است،ضروری ترین و بدیهی ترین شرط، بازگشت به حق تعالی است: فاخلع نعلیک کفش های دل بستگی به غیر خدا را از دل در آور و از خود دور کن. پا برهنه یعنی صاف و بی آلایش از هر قید و بند و رنگی شو.
فقط رنگ خدایی داشته باش. بازگشت کن به وضعی که به دنیا آمدیم، آن موقع که دلی صاف و دور از ریا و غرور و خودخواهی داشتیم و دل مان از غبار گناه ها و معصیت ها و از زنگار غفلت ها پاک بود. تا بتوانید خورشید خدا را در آسمان انسانیت رؤیت نمایید.
پس گام اوّل بازگشت به خدا و توبه از گناهان و تهذیب و پاک کردن نفس از صفات ناپسند است تا زمینةخروج عملی از غفلت را فراهم سازد.
چون عزم بر توبه کردید،غسل کنید و وضو بگیرید و چهار رکعت نماز بخوانید؛ در هر رکعت یک مرتبه سورة حمد و سه مرتبه توحید و یک مرتبه سورة ناس و فلق را بخوانید و بعد از نماز هفتاد مرتبه استغفرالله ربّی و اتوب الیه بگویید، سپس لا حول و لا قوّة إلاّ بالله العلی العظیم و در پایان بگویید: یا عزیز یا غفّار اغفرلی ذنونی و ذنوب جمیع المؤمنین و المؤمنات فإنّه لا یغفر الذنوب إلاّ أنت.
2 تقویت معرفت:
آیا می دانید هوای زیارت چه کسی را در سر دارید؟ او را شناخته اید؟ به مقام و منزلتش معرفت پیدا کرده اید؟ کسی را که هوای دیدار دلدار است، باید دلدار شناس گردد. از کمالات و ویژگیهایش، از مقام و منزلتش نزد خدا معرفت لازم را کسب کند و با کرامات و معجزات و سیره و اخلاق و معارف او آشنا شود و دوستانش را بشناسد و توجه داشته باشد که به دیدار چه کسی می خواهد نایل گردد. با معرفت و شناخت، اوّلا توبه حقیقی تحقق می یابد، ثانیاً، محبت و دوستی ریشه دار می گردد، زیرا محبت، درجات و مراتبی دارد. برخی تا نُه مرتبه برای آن شمردهاند، و عشق را در مرتبة چهارم قرار داده اند. عشق آغاز راه رسیدن به مقصد و سرآغاز جاده ای است که به ملاقات معشوق- امام زمان(ع)- منتهی می شود.
تا علاقه و محبت به امام زمان(عج) به مرحلة عشق و ارادت نرسد، دیدار آن یار حاضر وغایب، ممکن نیست. حافظ شیرازی می گوید:
نشوی واقف یک نقطه ز اسرار وجود تا نه سرگشته شوی دایرة امکان را
شهید مطهری(ره) در توضیح می فرماید: ای سرگشتگی همان سرگشتگی عشق است، یعنی جنون عشق است. تا از این راه وارد نشوی، امکان ندارد به نقطه ای برسی.
3 عشق به خدا و تبعیت از امام زمان(عج):
اثر طبیعی محبّت آن است که محبّ را با محبوب پیوندی می دهد و در مسیر
خواسته های او به تلاش و فعالیت پرثمر وا می دارد.
آن ها که شب و روز دم از عشق پروردگار یا ائمه اطهار(ع) و امام زمان(عج) می زنند، باید صداقتِ محبت و عشق خود را در پیروی نشان دهند. در کتاب معانی الاخبار از امام صادق(ع) نقل شده :ما احبّ الله من عصاه؛ کسی که گناه و نافرمانی خدا می کند، خدا را دوست ندارد.
دوستی و محبت در عمل ظهور می کند. سپس فرمود: چه شگفت انگیز است معصیت پروردگار کنی، با این حال اظهار محبت او نمایی! به جان خودم سوگند، این کار عجیبی است! اگر محبت تو صادقانه بود، اطاعت فرمان او می کردی، زیرا کسی که دیگری را دوست می دارد. از فرمان او پیروی می کند. قرآن کریم میفرماید: قل إن کنتم تحبون الله فاتبعونی یحببکم الله...؛ پیامبر! بگو (به مردم) اگر خدا را دوست دارید، از من (پیامبر) پیروی کنید تا خدا هم شما را دوست داشته باشد. بنابراین محبت تنها یک علاقه قلبی نیست، بلکه باید آثار آن در عمل انسان منعکس باشد.
کسی که می خواهد امام زمان(ع) را زیارت کند باید بررسی نماید چه اموری باعث خشنودی حضرت می گردد، تا به آن کار مبادرت ورزد و از هر کاری که موجبات ناخشنودی آن عزیز را فراهم می سازد، اجتناب کند.
4- تقویت ارتباط قلبی وعاطفی
می توان ارتباط قلبی و عاطفی با آن محبوب و معشوق عشاق حقیقت طلب را از راه های ذیل تقویت نمود:
از طریق خواندن برخی دعاها و زیارت ها و توجه و تأمل در معانی آن ها، نیز خواندن بعضی از نمازها مانند نماز امام زمان(ع) یا حضور در برخی از مکان ها مانند مسجد سهله در کوفه و مسجد جمکران در قم، نایب الزیارة آن حضرت شدن در زیارت خانه خدا (حج و عمره) و زیارت قبور و حرم پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) و نیز شریک کردن حضرت در ثواب تلاوت قرآن، و دعاها و نمازهای مستحبی، بلکه همة ثواب را به حضرت هدیه نمودن، و در حق حضرت دعا کردن و دعای فرج خواندن.
5- مطالعه زندگی نامه کسانی که به ملاقات آن حضرت مشرّف شدند.
مطالعة زندگینامه اشخاصی که توانستند به زیارت آن حضرت نایل گردند، هم راه را نشان میدهد، هم شوق ملاقات را افزایش می دهد و آتش عشق و ارادت را شعله ور می سازد و هم این حقیقت را بازگو می کنند که آنان، چه ویژگی هایی داشتند و چه عاملی موجب شد تا امام(ع) آنان را مورد عنایت و لطف خود قرار دهند.
منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
