آیا یاران خاص امام زمان (عج) با هم زندگی می‌کنند؟

شرح پرسش:
با توجه به این که امام زمان علیه السلام، دارای سیصد و سیزده یار خاص می‌باشد، آیا آن‌ها با هم زندگی می‌کنند و نسبت به این که از یاران خاص آن حضرت هستند آگاهی دارند؟

پاسخ:
از روایات فهمیده می‌شود که آنان با هم زندگی نمی‌کنند، بلکه در زمان موعود از شهرهای مختلف به سوی حضرت مهدی (عج) رهسپار می‌شوند.
در روایات آمده است که در آغاز چهل و پنج تن از نه قبیله و شهر مختلف نزد حضرت گرد می‌آیند. سپس به این عده افزوده می‌شوند و از شهرهای مختلف و دور دست یاران حضرت با سرعت ویژه‌ای به سوی حضرت رهسپار می‌گردند و دور حضرت حلقه می‌زنند.
مرحوم سید محسن امین در کتاب گران‌سنگ اعیان الشیعه از هشتاد و چند شهر و دیار نام می‌برد که این عده (سیصد و سیزده تن) از آن شهرها بر می‌خیزند.
از جمله آن‌ها قم، کوفه، طالقان، گرگان، طبرستان، طرابلس، بیروت، دمشق، ری، قزوین، شیراز، دیلمان، بصره، اهواز و کرمان است.
اینها همدیگر را نمی‌شناسند و بدون این که با هم و عده‌ای گذاشته باشند، در موعد مقرر جمع می‌شوند (یجتمعون مِن أقاصی الأرض علی غیر میعاد لا یعرف بعضُهم بعضاً).(1)
بعضا سوال دیگری هم مطح می‌‌شود و آن این است که آیا این سیصد و سیزده تن آگاهی دارند که از زمره یاران خاص حضرت مهدی (عج) می‌باشند؟
در جواب می‌گوییم: در روایات معصومان (ع) به نکته‌ای برخورد نکردیم که گویای این سخن باشد که یاران حضرت مهدی (عج) از پیش آگاهی دارند که جزو سیصد و سیزده تن یار حضرت می‌‌باشند. این گونه اطلاعات از علوم غیبی است و علوم غیبی در اختیار خدا است. قرآن می‌گوید: (و عنده مفاتیح الغیب لا یعلمها إلاّ هو؛(2) کلیدهای غیب نزد خدا است. تنها او از امور غیبی آگاه است.) لیکن برخی از دانش‌های غیبی را به معدودی از بندگان صالحش عنایت می‌کند: (عالم الغیب فلا یظهر علی غیبه احد إلاّ مَن ارتضی من رسول؛(3) خداوند دانای به امور غیبی است آن را در اختیار دیگران قرار نمی‌‌دهد، مگر برخی از انسان‌های مورد رضایت خدا.)
از برخی روایات استفاده می‌شود که اطلاعات مربوط به یاران حضرت مهدی (عج) را خداوند به پیامبرش عنایت نمود و حضرت این دانش را در اختیار امام علی (ع) گذارد و سپس در اختیار یکایک امامان (ع) قرار گرفت.(4)
ممکن است یاران حضرت مهدی (عج) در آستانه ظهور حضرت با توجه به تکاملی که نموده‌اند، خداوند برزگ تفضلی نماید و چند صباحی قبل از ظهور حضرت مهدی (عج)، آنان را از این نعمت بزرگ مطّلع نماید.
اگر بپذیریم که برخی از پیامبران الهی مانند حضرت عیسی (ع) جزو سیصد و سیزده یار خاص امام مهدی (عج) به شمار می‌آیند، بعید نیست که از موقعیت خویش از قبل آگاهی داشته باشند. چون حضرت عیسی (ع) از پیامبران مرسل است و به همان دلیلی که پیامبر اسلام و اوصیای حضرت از امور غیبی آگاه شدند، حضرت عیسی نیز آگاه شده است. اگر بپذیریم برخی از انسان‌های صالح گذشته مانند اصحاب کهف، نیز وصی حضرت موسی (ع) یوشع بن نون و مالک اشتر و مقداد جزو یاران حضرت به شمار می‌آیند(5) و رجعت می کنند، بعید نیست در عالم برزخ از موقعیت خود با خبر باشند.

پی‌نوشت‌ها:
1. اعیان الشیعه، ج 2، ص 84.
2. سوره انعام (6)، آیه 59.
3. سوره جن (72)، آیه 27.
4. اعیان الشیعه، ص 84.
5. همان.

منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام