قیام
یکی از واجبات یازدهگانه و یکی از ارکان پنجگانه نماز قیام است. [۱]
آیا قیام قبل از ظهور حجت صحیح است ؟
برخی معتقدند که قیام و انقلاب بر ضد هر حاکم ظالم و بی دین قبل از ظهور امام زمان علیه السلام حرام است ، آنان به روایاتی در این باره استناد می کنند از قبیل آنکه امام صادق علیه السلام فرمود:کل رایة ترفع قبل قیام القائم فصاحبها طاغوت یعید من دون الله عزوجل(1) ؛((هر پرچمی که قبل از قیام قائم بالا رود صاحب آن طاغوت بوده و غیر خداوند عزوجل را عبادت می کند.)) در توجیه این روایات می گوییم : 1- این روایات با اصول کلی شریعت و مبانی قطعی آن که از جمله ادله امر به معروف و نهی از منکر و جهاد است منافات دارد ، زیرا این سه مراتبی دارد که یکی از آنها قیام است . 2- غالب روایات مشکل سندی از قبیل ارسال و ضعف راوی دارد. که در جای خود مورد بحث سندی و تضعیف قرار گرفته است . 3- از برخی روایات نیز استفاده می شود که امام در صدد خبر از غیب است به این معنا که امام می فرماید: این گونه انقلاب ها به پیروزی نهایی نمی رسد گر چه ممکن است آثار مثبتی بر آن مترتب شود ، نه آنکه امام در صدد تخطئه اصل انقلاب باشد آن گونه که در مورد قیام زید شهید و مختار فرمودند. 4- دعوت انقلابی و انقلاب کننده بر دو گونه است : یکی دعوت به حق که به هدف برپا داشتن حق و باز گرداندن زمام امور حکومت به دست اهل بیت علیهم السلام است . که البته چنین حکومتی مورد تاءیید امامان معصوم علیه السلام است . دیگری دعوت به باطل که به جهت مطرح کردن خود است و مقصود از((کل رایة))گویا همین معنا است . بنابراین قیام هایی که در صدد دفاع از حریم شریعت و امامت اهل بیت علیهم السلام است تخصصاً از این روایات خارج می باشد و لذا هنگامی که درباره وظیفه شیعیان در مقابل قیام مختار از امام زین العابدین علیه السلام سؤال شد حضرت فرمود:لو ان عبدا زنجیا تعصب لنا اهل البیت ، لوجب علی الناس مؤ ازرته(2) ؛((هر گاه برده ای زنگی برای یاری ما پیشانی بند به پیشانی بست - کنایه از اینکه قیام کرد - بر مردم کمک و یاری او واجب است .)) امام صادق علیه السلام فرمود:یخرج القائم حتی یخرج اثنا عشر من بنی هاشم کلهم یدعو الی نفسه(3) ؛((قائم خروج نخواهد کرد تا آنکه قبل از آن دوازده نفر از بنی هاشم خروج کنند و همه آنها مردم را به خود دعوت می کنند.)) پی نوشتها: 1- کافی ، ج 8 ، ص 295 ، ح 425. 2- بحارالانوار ، ج 45 ، ص 365. 3- الغیبة ، طوسی ، ص 437. منبع : موعود شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران
برخی معتقدند که قیام و انقلاب بر ضد هر حاکم ظالم و بی دین قبل از ظهور امام زمان علیه السلام حرام است ، آنان به روایاتی در این باره استناد می کنند از قبیل آنکه امام صادق علیه السلام فرمود:کل رایة ترفع قبل قیام القائم فصاحبها طاغوت یعید من دون الله عزوجل(1) ؛((هر پرچمی که قبل از قیام قائم بالا رود صاحب آن طاغوت بوده و غیر خداوند عزوجل را عبادت می کند.)) در توجیه این روایات می گوییم : 1- این روایات با اصول کلی شریعت و مبانی قطعی آن که از جمله ادله امر به معروف و نهی از منکر و جهاد است منافات دارد ، زیرا این سه مراتبی دارد که یکی از آنها قیام است . 2- غالب روایات مشکل سندی از قبیل ارسال و ضعف راوی دارد. که در جای خود مورد بحث سندی و تضعیف قرار گرفته است . 3- از برخی روایات نیز استفاده می شود که امام در صدد خبر از غیب است به این معنا که امام می فرماید: این گونه انقلاب ها به پیروزی نهایی نمی رسد گر چه ممکن است آثار مثبتی بر آن مترتب شود ، نه آنکه امام در صدد تخطئه اصل انقلاب باشد آن گونه که در مورد قیام زید شهید و مختار فرمودند. 4- دعوت انقلابی و انقلاب کننده بر دو گونه است : یکی دعوت به حق که به هدف برپا داشتن حق و باز گرداندن زمام امور حکومت به دست اهل بیت علیهم السلام است . که البته چنین حکومتی مورد تاءیید امامان معصوم علیه السلام است . دیگری دعوت به باطل که به جهت مطرح کردن خود است و مقصود از((کل رایة))گویا همین معنا است . بنابراین قیام هایی که در صدد دفاع از حریم شریعت و امامت اهل بیت علیهم السلام است تخصصاً از این روایات خارج می باشد و لذا هنگامی که درباره وظیفه شیعیان در مقابل قیام مختار از امام زین العابدین علیه السلام سؤال شد حضرت فرمود:لو ان عبدا زنجیا تعصب لنا اهل البیت ، لوجب علی الناس مؤ ازرته(2) ؛((هر گاه برده ای زنگی برای یاری ما پیشانی بند به پیشانی بست - کنایه از اینکه قیام کرد - بر مردم کمک و یاری او واجب است .)) امام صادق علیه السلام فرمود:یخرج القائم حتی یخرج اثنا عشر من بنی هاشم کلهم یدعو الی نفسه(3) ؛((قائم خروج نخواهد کرد تا آنکه قبل از آن دوازده نفر از بنی هاشم خروج کنند و همه آنها مردم را به خود دعوت می کنند.)) پی نوشتها: 1- کافی ، ج 8 ، ص 295 ، ح 425. 2- بحارالانوار ، ج 45 ، ص 365. 3- الغیبة ، طوسی ، ص 437. منبع : موعود شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران
پاسخ:
برخی معتقدند که قیام و انقلاب بر ضد هر حاکم ظالم و بی دین قبل از ظهور امام زمان علیه السلام حرام است ، آنان به روایاتی در این باره استناد می کنند از قبیل آنکه امام صادق علیه السلام فرمود:کل رایة ترفع قبل قیام القائم فصاحبها طاغوت یعید من دون الله عزوجل(1) ؛((هر پرچمی که قبل از قیام قائم بالا رود صاحب آن طاغوت بوده و غیر خداوند عزوجل را عبادت می کند.))
در توجیه این روایات می گوییم :
1- این روایات با اصول کلی شریعت و مبانی قطعی آن که از جمله ادله امر به معروف و نهی از منکر و جهاد است منافات دارد ، زیرا این سه مراتبی دارد که یکی از آنها قیام است .
2- غالب روایات مشکل سندی از قبیل ارسال و ضعف راوی دارد. که در جای خود مورد بحث سندی و تضعیف قرار گرفته است .
3- از برخی روایات نیز استفاده می شود که امام در صدد خبر از غیب است به این معنا که امام می فرماید: این گونه انقلاب ها به پیروزی نهایی نمی رسد گر چه ممکن است آثار مثبتی بر آن مترتب شود ، نه آنکه امام در صدد تخطئه اصل انقلاب باشد آن گونه که در مورد قیام زید شهید و مختار فرمودند.
4- دعوت انقلابی و انقلاب کننده بر دو گونه است : یکی دعوت به حق که به هدف برپا داشتن حق و باز گرداندن زمام امور حکومت به دست اهل بیت علیهم السلام است . که البته چنین حکومتی مورد تاءیید امامان معصوم علیه السلام است .
دیگری دعوت به باطل که به جهت مطرح کردن خود است و مقصود از((کل رایة))گویا همین معنا است . بنابراین قیام هایی که در صدد دفاع از حریم شریعت و امامت اهل بیت علیهم السلام است تخصصاً از این روایات خارج می باشد و لذا هنگامی که درباره وظیفه شیعیان در مقابل قیام مختار از امام زین العابدین علیه السلام سؤال شد حضرت فرمود:لو ان عبدا زنجیا تعصب لنا اهل البیت ، لوجب علی الناس مؤ ازرته(2) ؛((هر گاه برده ای زنگی برای یاری ما پیشانی بند به پیشانی بست - کنایه از اینکه قیام کرد - بر مردم کمک و یاری او واجب است .))
امام صادق علیه السلام فرمود:یخرج القائم حتی یخرج اثنا عشر من بنی هاشم کلهم یدعو الی نفسه(3) ؛((قائم خروج نخواهد کرد تا آنکه قبل از آن دوازده نفر از بنی هاشم خروج کنند و همه آنها مردم را به خود دعوت می کنند.))
پی نوشتها:
1- کافی ، ج 8 ، ص 295 ، ح 425.
2- بحارالانوار ، ج 45 ، ص 365.
3- الغیبة ، طوسی ، ص 437.
منبع : موعود شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران
- [سایر] ویژگیهای شخصی یمانی که قبل از ظهور امام زمان (عج) قیام میکند را بیان کنید.
- [سایر] فاصله قیام یمانی و ظهور امام زمان (عج) چقدر است؟
- [سایر] اهمیت پرداختن به خود برای ظهور حضرت حجت (عج) چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا صحیح است که می گویند وقتی که حضرت حجّت(عج) ظهور می کند قبله را به مزار امام حسین(علیه السلام) تغییر می دهد؟
- [سایر] آیا قیام یمانی از نشانههای حتمی ظهور حضرت مهدی (عج) است؟
- [سایر] با توجه به روایاتی که فراگیری ظلم قبل ظهور را مطرح می کند ، درخصوص اتصال انقلاب اسلامی به قیام و ظهور حضرت مهدی(عج) توضیح بدهید؟
- [سایر] با توجه به روایاتی که فراگیری ظلم قبل ظهور را مطرح می کند ، درخصوص اتصال انقلاب اسلامی به قیام و ظهور حضرت مهدی(عج) توضیح بدهید؟
- [سایر] پرسش : یمانی کیست و چه نقشی در زمینه ظهور ایفا می کند ؟
- [سایر] اینکه بعضی از علایم ظهور به وقوع پیوسته، آیا نمیتواند نشانهای از نزدیک بودن قیام حضرت مهدی(عج) باشد؟
- [سایر] روایاتی که هر قیام قبل از ظهور را طاغوت معرفی می کند، چگونه با مشروعیت حکومت اسلامی سازگار است؟
- [آیت الله بروجردی] قیام در موقع گفتن تکبیرة الاحرام و قیام پیش از رکوع که آن را قیام متصل به رکوع می‌گویند رکن است، ولی قیام در موقع خواندن حمد و سوره و قیام بعد از رکوع رکن نیست و اگر کسی آن را از روی فراموشی ترک کند، نمازش صحیح است.
- [آیت الله خوئی] قیام در موقع گفتن تکبیرة الاحرام و قیام پیش از رکوع که آن را قیام متصل به رکوع می‌گویند رکن است، ولی قیام در موقع خواندن حمد و سوره و قیام بعد از رکوع رکن نیست، و اگر کسی آن را از روی فراموشی ترک کند، نمازش صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] قیام در موقع گفتن تکبیرة الاحرام ، و قیام پیش از رکوع که آن را قیام متّصل به رکوع می‌گویند ، رکن است ، ولی قیام در موقع خواندن حمد و سوره و قیام بعد از رکوع ، رکن نیست و اگر کسی آن را از روی فراموشی ترک کند ، نمازش صحیح است .
- [آیت الله بهجت] قیام در موقع گفتن تکبیرةالاحرام بنابر ظاهر و قیام پیش از رکوع که آن را قیام متصل به رکوع می‌گویند، رکن است. ولی قیام در موقع خواندن حمد و سوره و قیام بعد از رکوع رکن نیست و اگر کسی آن را از روی فراموشی ترک کند، نمازش صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . قیام در موقع گفتن تکبیرة الاحرام و قیام پیش از رکوع که آن را قیام متصل به رکوع می گویند رکن است، ولی قیام در موقع خواندن حمد و سوره و قیام بعد از رکوع رکن نیست و اگر کسی آن را از روی فراموشی ترک کند نمازش صحیح است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] قیام در موقع گفتن تکبیرة الاحرام و قیام پیش از رکوع که آن را قیام متصل به رکوع می گویند رکن است ولی قیام در موقع خواندن حمد و سوره و قیام بعد از رکوع رکن نیست و اگر کسی آن را از روی فراموشی ترک کند نمازش صحیح است.
- [آیت الله سبحانی] قیام در موقع گفتن تکبیرة الاحرام و قیام پیش از رکوع که آن را قیام متصل به رکوع می گویند، رکن است ولی قیام در موقع خواندن حمد و سوره و قیام بعد از رکوع، رکن نیست و اگر کسی آن را از روی فراموشی ترک کند، نمازش صحیح است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] قیام در موقع گفتن تکبیره الاحرام و قیام پیش از رکوع که آن را قیام متصل به رکوع می گویند رکن است؛ ولی قیام در موقع خواندن حمد و سوره و قیام بعد از رکوع رکن نیست و اگر کسی آن را از روی فراموشی ترک کند؛ نمازش صحیح است.
- [امام خمینی] قیام در موقع گفتن تکبیرةالاحرام و قیام پیش از رکوع که آن را قیام متصل به رکوع می‌گویند رکن است، ولی قیام در موقع خواندن حمد و سوره و قیام بعد از رکوع رکن نیست و اگر کسی آن را از روی فراموشی ترک کند، نمازش صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] قیام در هنگام گفتن تَکبیرةُالاِحرام و قیام متّصل به رکوع به این معنا که از حالت قیام به رکوع برود رکن است، ولی قیام در هنگام خواندن حمد و سوره و قیام بعد از رکوع رکن نیست و اگر کسی آن را از روی فراموشی ترک کند، نماز او صحیح است.