عقیده به مهدویت و انتظار ظهور نجات بخش، یک وعده حتمی الهی است و باعث روشن شدن نور امید در دل منتظران و پایداری در راه مبارزه با ظلم و ستم و تسلیم نشدن در مقابل جبهههای باطل و ظالم است. مهدویت، مؤمنین را به بازگشت به سوی اسلام و تمسک به وحدت اسلامی و ریشه کن نمودن نفوذ بیگانه و نیز تنفر از کفر و الحاد دعوت مینماید. قرآن کریم میفرماید: (ولاتهنوا و لا تحزنوا و انتم الاعلون ان کنتم مؤمنین (آل عمران/139)؛ سستی نکنید و اندوهناک نشوید زیرا شما بلند مرتبه هستید اگر در ایمان ثابت قدم باشید). در انقلاب اسلامی ایران، اعتقاد به مهدویت، الهام بخش امت مسلمان ایران بود که مشت محکمی بر دهان یاوه گویان و مکاتب الحادی و مادی گرا و مزدوران آمریکا و اسرائیل زد و آنها را آماده جان فشانی برای پیروزی و سربلندی اسلام نمود. و با تقدیم دهها هزار شهید نام اسلام را در جهان بلند آوازه ساخت. اصالت مهدویت را از ابعاد گوناگون میتوان بررسی نمود: 1. امکان داشتن (عقیده به مهدویت): برای بررسی یک اندیشه یا حادثه ابتدا معقول بودن آن مورد توجه است. زیرا اگر معقول و مورد پذیرش خرد و فکر نباشد سخن از وقوع یا عدم وقوع صحیح نیست. اعتقاد به مهدویت نزد عقل قابل تصدیق است و شک و تردید در آن (امکان عقلی آن) راه ندارد. این عقیده در بین همه ملتها و امتها مخصوصا مسلمین مورد پذیرش و مسلم و ثابت بوده است. از قرن دوم هجری که در مورد برخی مسائل اسلامی مباحثی (در رد یا قبول آن) عنوان گردید، در مورد (اصل مهدویت) هیچ شبههای وارد نشد. 2. موافقت با مبانی عقلی: مهدویت بر مبانی صحیح و عقلی و منابع اصیل استوار است. بیش از صدها کتاب و رساله در طول چهارده قرن گذشته که در این موضوع نوشته شده نشان میدهد که این عقیده مبتنی بر مبانی معقول وصحیح بوده و مصونیت زیادی در مقابل شبهه افکنان و مخالفان داشته است، و انکار مهدویت در واقع، انکار مبانی اصیل و احکام قطعی شمرده میشده است. 3. موافقت با فطرت و سنتهای خلقت: حقیقت مهدویت سیر جوامع را منتهی به یک جامعه واحد و رسیدن به امنیت در دنیا و سعادت در آخرت میداند و چنین آرمانی از آرزوهای دیرینه انسانها و تطابق با تمام سنتهای طبیعی در خلقت؛ یعنی رشد و تکامل در تمامی مراحل حیات میباشد تمامی انسانها خواستار برقراری عدالت کامل در مسیر زندگی و رفع تبعیضها و محو ظلمها و ستمها هستند و مهدویت نوید پیروزی عدالت خواهان و امید رسیدن به سعادت دنیا و آخرت است و با ارائه راهکارهای عملی برای رسیدن به این درجه از تکامل اجتماعی و انسانی به ندای فطرتهای پاک انسانی پاسخ مثبت میدهد. 4. نوید عصر درخشان بشریت: تمام ادیان آسمانی نوید عصر درخشان، سعادت عمومی، صلح جهانی و دوران پر خیر و برکت را به پیروان خود دادهاند. زمانی که با آمدن مردی الهی و برقرار نمودن حکومتی بر اساس عدالت، تمامی نگرانیها، هراسها و نابرابریها رخت بر بندد و ندای توحید بر روی زمین طنین انداز شود. این موعود الهی به نامهای مختلف در هر دین معرفی شده است و در نشانههای کلی و مشترک مانند برقراری عدالت، مبارزه با ظلم، حاکمیت خدا پرستان در تمامی ادیان از او سخن گفتهاند، این موضوع در جای خود قابل اثبات میباشد. 5. اصالت مهدویت بر اساس قرآن: در آیات زیادی پیروزی خدا پرستان و مؤمنین بر ظالمان از وعدههای حتمی الهی شمرده شده است که به نمونههایی از آن اشاره میکنیم: وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ(انبیاء، 105)؛ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ ....(نور، 55)؛ یُرِیدُ اللَّهُ أَنْ یُحِقَّ الْحَقَّ بِکَلِماتِهِ وَ یَقْطَعَ دابِرَ الْکافِرِینَ، خدا اراده کرده است که حق را به کلمات خود اثبات و اظهار نماید و دنباله کافران را قطع فرماید)(انفال، 7) وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ، و ما اراده کردیم که بر مسضعفین در زمین منت گذارده آنها را پیشوایان مردم و از وارثان زمین قرار دهیم.(قصص،5) فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغالِبُونَ، همانا حزب خدا پیروزمند است، (مائده، 56). وَ إِنَّ جُنْدَنا لَهُمُ الْغالِبُونَ، همانا سپاه ما پیروزند،(صافات، 173). وَ قُلْ جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ إِنَّ الْباطِلَ کانَ زَهُوقاً، بگو حق آمد و باطل رفت که همانا باطل نابود شدنی است(اسری، 81). 6. اصالت مهدویت بر اساس روایات معتبر: کتابهای حدیثی شیعه و اهل سنت مملو از احادیث معتبر در مورد اعتقاد به مهدویت است. پیشوایان دین از پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلم) تا جانشینان بر حق ایشان یعنی امامان معصوم (علیهم السلام) به طور مکرر از این موضوع سخن گفتهاند و یاران و صحابه آنها این سخنان را ثبت نموده و به نام حدیث در اختیار ما قرار دادهاند. بسیاری از این احادیث از نظر علم حدیث شناسی مورد تایید قرار گرفته و قابل اعتبار و اعتماد شناخته شده است. در مجموع کتب شیعه و اهل سنت چندین هزار حدیث در این موضوع وارد شده است که احادیث معتبر و قابل اعتماد آن به قدری است که اطمینان به حقانیت این موضوع پیدا میشود. 7. مورد اتفاق و اجماع شیعه و اهل سنت: در طول تاریخ اسلام این دو گروه از مسلمین بر این موضوع اتفاق داشتهاند که مردی از اولاد رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و از فرزندان علی (علیه السلام) و فاطمه (سلام الله علیها) برای برقراری عدالت فراگیر در دنیا قیام خواهد کرد و حاکمیت حق و توحید را به منصه ظهور خواهد رساند خصوصیت و نشانههای کلی این شخص در نزد آنان یکسان بوده و تنها در بعضی از خصوصیات جزئی اختلافاتی دارند. از آنجا که تمامی مسلمین این عقیده را اصیل و حق میدانستند لذا با ظهور مدعیان دروغین مهدویت هیچ گاه در صدد رد این اعتقاد بر نیامدند، بلکه با ذکر نشانهها، در صورت عدم تطبیق بر مدعیان، به انکار و رد آنان میپرداختند. 8. پشتوانه معجزات و کرامات: یکی از دلایل عام و همگانی در اثبات نبوت پیامبران و سایر اخبار غیبی ارائه معجزه واقعی است. هیچ پیامبری بدون معجزه به دعوی نبوت نپرداخته است. پس از آن معجزات یا کراماتی است که توسط امامان معصوم (علیهم السلام) در موارد مختلف برای حقانیت خود ارائه شده است و این مسئلهای تاریخی و غیر قابل انکار است. در مورد عقیده مهدویت و شخص مهدی موعود نیز معجزات و کرامات بسیار زیادی در طول دوران زندگی از تولد تا این زمان و حتی قبل از تولد ارائه شده است که با بررسی هر یک میتوان به اصالت و حقانیت این اعتقاد اطمینان پیدا کرد. نمونه بی نظیر آن ادامه حیات طولانی آن وجود مقدس و الهی است که مبتنی بر اصول قطعی اعتقادی و اسلامی استوار است و روایات متعدد و معتبر این موضوع را مورد تایید قرار داده است به طور اجمال موضوع معجزات مطلبی غیر قابل تردید است و باید در جای خود به طور مفصل و کامل مورد پژوهش و ارزیابی قرار گیرد. 9. مبتنی بر توحید و یکتاپرستی: دعوت تمامی انبیاء برای تحقق حکومت (الله) در زمین و لغو حکومتهای غیر الهی است. هر نظام و حکومتی که مبنای الهی ندارد از نظر شرعی قابل اعتبار نیست و لازم الاطاعه نمیباشد. تنها کسی که حق قانونگذاری در همه امور را دارد خداست. هر حکومت خود سرانه و خارج از حدود الهی، حکومت جاهلیت و غیر توحیدی است و هیچ اصالتی ندارد و قابل احترام و اتباع نمیباشد. برقراری حکومت عادلانه و اجرای قوانین الهی و تقسیم منابع ثروت بر اساس عدالت توسط مردی الهی که از طرف خدا تعیین و معرفی شده است، در مسیر حاکمیت توحید بر روی زمین است. این امر اصالت مهدویت را از این زاویه به اثبات میرساند. 10. تأثیر عملی در زندگی عدالت محور برای مسلمانان جهان: صدها میلیون مسلمان در سراسر جهان تحت تأثیر نفوذ معنوی اسلام قرار دارند و اسلام و احکام آن بخشهای مهمی از زندگی آنها را فرا گرفته است. این نفوذ عملاً در معاملهها، معاشرتها، عبادتها، فرهنگ و آداب و رسوم مسلمانان از تولد تا مرگ به وضوح قابل مشاهده است. یکی از این تأثیرات رعایت عدالت در زندگی و روابط متقابل با انسانها اعم از مسلمان و غیر مسلمان است. این اعتقاد به عدالت اگر چه به طور تام و کامل ظهور ندارد، اما به طور نسبی انسان معتقد به اسلام را به طرف محوریت عدالت در زندگی سوق میدهد، و این عقیده بر خواسته از تعالیم روشنی بخش اسلام و نزدیک شدن به عدالت واقعی و کامل بدست مددی الهی بر روی زمین میباشد که از وعدههای مسلم و غیر قابل تردید در دین مبین اسلام بوده است. با اعتقاد به حاکمیت عدالت، انسان مسلمان سعی در نزدیک شدن به این آرمان بزرگ دینی میکند و روز به روز در جهات حاکمیت این فرهنگ در زندگی شخصی و اجتماعی تلاش مینماید و این خود دلیل محکمی بر اصالت این اعتقاد و تاثیر عملی در زندگی، تفکر و رفتار انسان مسلمان و مؤمن خواهد بود. عقیده به مهدویت مانع از یاس و نا امیدی و پذیرش ظلم و بی عدالتی شده و انسان مسلمان را آماده برای تحقق آرمانهای عدالت طلبی میکند و تا مرحله جان فشانی در راه حاکمیت حکومت عادلانه الهی به پیش میبرد. این هوشیاری و حق طلبی به تدریج به سایر ملتها نیز سرایت کرده و زمینه برای عدالت جهانی فراهم خواهد شد. نکته: برای آگاهی بیشتر میتوانید به جلد دوم کتاب امامت و مهدویت، نوشتهی آیت الله صافی گلپایگانی مراجعه فرمایید.
عقیده به مهدویت و انتظار ظهور نجات بخش، یک وعده حتمی الهی است و باعث روشن شدن نور امید در دل منتظران و پایداری در راه مبارزه با ظلم و ستم و تسلیم نشدن در مقابل جبهههای باطل و ظالم است.
مهدویت، مؤمنین را به بازگشت به سوی اسلام و تمسک به وحدت اسلامی و ریشه کن نمودن نفوذ بیگانه و نیز تنفر از کفر و الحاد دعوت مینماید.
قرآن کریم میفرماید: (ولاتهنوا و لا تحزنوا و انتم الاعلون ان کنتم مؤمنین (آل عمران/139)؛ سستی نکنید و اندوهناک نشوید زیرا شما بلند مرتبه هستید اگر در ایمان ثابت قدم باشید).
در انقلاب اسلامی ایران، اعتقاد به مهدویت، الهام بخش امت مسلمان ایران بود که مشت محکمی بر دهان یاوه گویان و مکاتب الحادی و مادی گرا و مزدوران آمریکا و اسرائیل زد و آنها را آماده جان فشانی برای پیروزی و سربلندی اسلام نمود. و با تقدیم دهها هزار شهید نام اسلام را در جهان بلند آوازه ساخت.
اصالت مهدویت را از ابعاد گوناگون میتوان بررسی نمود:
1. امکان داشتن (عقیده به مهدویت):
برای بررسی یک اندیشه یا حادثه ابتدا معقول بودن آن مورد توجه است. زیرا اگر معقول و مورد پذیرش خرد و فکر نباشد سخن از وقوع یا عدم وقوع صحیح نیست. اعتقاد به مهدویت نزد عقل قابل تصدیق است و شک و تردید در آن (امکان عقلی آن) راه ندارد. این عقیده در بین همه ملتها و امتها مخصوصا مسلمین مورد پذیرش و مسلم و ثابت بوده است. از قرن دوم هجری که در مورد برخی مسائل اسلامی مباحثی (در رد یا قبول آن) عنوان گردید، در مورد (اصل مهدویت) هیچ شبههای وارد نشد.
2. موافقت با مبانی عقلی:
مهدویت بر مبانی صحیح و عقلی و منابع اصیل استوار است. بیش از صدها کتاب و رساله در طول چهارده قرن گذشته که در این موضوع نوشته شده نشان میدهد که این عقیده مبتنی بر مبانی معقول وصحیح بوده و مصونیت زیادی در مقابل شبهه افکنان و مخالفان داشته است، و انکار مهدویت در واقع، انکار مبانی اصیل و احکام قطعی شمرده میشده است.
3. موافقت با فطرت و سنتهای خلقت:
حقیقت مهدویت سیر جوامع را منتهی به یک جامعه واحد و رسیدن به امنیت در دنیا و سعادت در آخرت میداند و چنین آرمانی از آرزوهای دیرینه انسانها و تطابق با تمام سنتهای طبیعی در خلقت؛ یعنی رشد و تکامل در تمامی مراحل حیات میباشد تمامی انسانها خواستار برقراری عدالت کامل در مسیر زندگی و رفع تبعیضها و محو ظلمها و ستمها هستند و مهدویت نوید پیروزی عدالت خواهان و امید رسیدن به سعادت دنیا و آخرت است و با ارائه راهکارهای عملی برای رسیدن به این درجه از تکامل اجتماعی و انسانی به ندای فطرتهای پاک انسانی پاسخ مثبت میدهد.
4. نوید عصر درخشان بشریت:
تمام ادیان آسمانی نوید عصر درخشان، سعادت عمومی، صلح جهانی و دوران پر خیر و برکت را به پیروان خود دادهاند. زمانی که با آمدن مردی الهی و برقرار نمودن حکومتی بر اساس عدالت، تمامی نگرانیها، هراسها و نابرابریها رخت بر بندد و ندای توحید بر روی زمین طنین انداز شود.
این موعود الهی به نامهای مختلف در هر دین معرفی شده است و در نشانههای کلی و مشترک مانند برقراری عدالت، مبارزه با ظلم، حاکمیت خدا پرستان در تمامی ادیان از او سخن گفتهاند، این موضوع در جای خود قابل اثبات میباشد.
5. اصالت مهدویت بر اساس قرآن:
در آیات زیادی پیروزی خدا پرستان و مؤمنین بر ظالمان از وعدههای حتمی الهی شمرده شده است که به نمونههایی از آن اشاره میکنیم:
وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ(انبیاء، 105)؛
وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ ....(نور، 55)؛
یُرِیدُ اللَّهُ أَنْ یُحِقَّ الْحَقَّ بِکَلِماتِهِ وَ یَقْطَعَ دابِرَ الْکافِرِینَ، خدا اراده کرده است که حق را به کلمات خود اثبات و اظهار نماید و دنباله کافران را قطع فرماید)(انفال، 7)
وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ، و ما اراده کردیم که بر مسضعفین در زمین منت گذارده آنها را پیشوایان مردم و از وارثان زمین قرار دهیم.(قصص،5)
فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغالِبُونَ، همانا حزب خدا پیروزمند است، (مائده، 56).
وَ إِنَّ جُنْدَنا لَهُمُ الْغالِبُونَ، همانا سپاه ما پیروزند،(صافات، 173).
وَ قُلْ جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ إِنَّ الْباطِلَ کانَ زَهُوقاً، بگو حق آمد و باطل رفت که همانا باطل نابود شدنی است(اسری، 81).
6. اصالت مهدویت بر اساس روایات معتبر:
کتابهای حدیثی شیعه و اهل سنت مملو از احادیث معتبر در مورد اعتقاد به مهدویت است. پیشوایان دین از پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلم) تا جانشینان بر حق ایشان یعنی امامان معصوم (علیهم السلام) به طور مکرر از این موضوع سخن گفتهاند و یاران و صحابه آنها این سخنان را ثبت نموده و به نام حدیث در اختیار ما قرار دادهاند. بسیاری از این احادیث از نظر علم حدیث شناسی مورد تایید قرار گرفته و قابل اعتبار و اعتماد شناخته شده است.
در مجموع کتب شیعه و اهل سنت چندین هزار حدیث در این موضوع وارد شده است که احادیث معتبر و قابل اعتماد آن به قدری است که اطمینان به حقانیت این موضوع پیدا میشود.
7. مورد اتفاق و اجماع شیعه و اهل سنت:
در طول تاریخ اسلام این دو گروه از مسلمین بر این موضوع اتفاق داشتهاند که مردی از اولاد رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و از فرزندان علی (علیه السلام) و فاطمه (سلام الله علیها) برای برقراری عدالت فراگیر در دنیا قیام خواهد کرد و حاکمیت حق و توحید را به منصه ظهور خواهد رساند خصوصیت و نشانههای کلی این شخص در نزد آنان یکسان بوده و تنها در بعضی از خصوصیات جزئی اختلافاتی دارند. از آنجا که تمامی مسلمین این عقیده را اصیل و حق میدانستند لذا با ظهور مدعیان دروغین مهدویت هیچ گاه در صدد رد این اعتقاد بر نیامدند، بلکه با ذکر نشانهها، در صورت عدم تطبیق بر مدعیان، به انکار و رد آنان میپرداختند.
8. پشتوانه معجزات و کرامات:
یکی از دلایل عام و همگانی در اثبات نبوت پیامبران و سایر اخبار غیبی ارائه معجزه واقعی است. هیچ پیامبری بدون معجزه به دعوی نبوت نپرداخته است. پس از آن معجزات یا کراماتی است که توسط امامان معصوم (علیهم السلام) در موارد مختلف برای حقانیت خود ارائه شده است و این مسئلهای تاریخی و غیر قابل انکار است.
در مورد عقیده مهدویت و شخص مهدی موعود نیز معجزات و کرامات بسیار زیادی در طول دوران زندگی از تولد تا این زمان و حتی قبل از تولد ارائه شده است که با بررسی هر یک میتوان به اصالت و حقانیت این اعتقاد اطمینان پیدا کرد. نمونه بی نظیر آن ادامه حیات طولانی آن وجود مقدس و الهی است که مبتنی بر اصول قطعی اعتقادی و اسلامی استوار است و روایات متعدد و معتبر این موضوع را مورد تایید قرار داده است به طور اجمال موضوع معجزات مطلبی غیر قابل تردید است و باید در جای خود به طور مفصل و کامل مورد پژوهش و ارزیابی قرار گیرد.
9. مبتنی بر توحید و یکتاپرستی:
دعوت تمامی انبیاء برای تحقق حکومت (الله) در زمین و لغو حکومتهای غیر الهی است. هر نظام و حکومتی که مبنای الهی ندارد از نظر شرعی قابل اعتبار نیست و لازم الاطاعه نمیباشد. تنها کسی که حق قانونگذاری در همه امور را دارد خداست. هر حکومت خود سرانه و خارج از حدود الهی، حکومت جاهلیت و غیر توحیدی است و هیچ اصالتی ندارد و قابل احترام و اتباع نمیباشد.
برقراری حکومت عادلانه و اجرای قوانین الهی و تقسیم منابع ثروت بر اساس عدالت توسط مردی الهی که از طرف خدا تعیین و معرفی شده است، در مسیر حاکمیت توحید بر روی زمین است. این امر اصالت مهدویت را از این زاویه به اثبات میرساند.
10. تأثیر عملی در زندگی عدالت محور برای مسلمانان جهان:
صدها میلیون مسلمان در سراسر جهان تحت تأثیر نفوذ معنوی اسلام قرار دارند و اسلام و احکام آن بخشهای مهمی از زندگی آنها را فرا گرفته است. این نفوذ عملاً در معاملهها، معاشرتها، عبادتها، فرهنگ و آداب و رسوم مسلمانان از تولد تا مرگ به وضوح قابل مشاهده است.
یکی از این تأثیرات رعایت عدالت در زندگی و روابط متقابل با انسانها اعم از مسلمان و غیر مسلمان است. این اعتقاد به عدالت اگر چه به طور تام و کامل ظهور ندارد، اما به طور نسبی انسان معتقد به اسلام را به طرف محوریت عدالت در زندگی سوق میدهد، و این عقیده بر خواسته از تعالیم روشنی بخش اسلام و نزدیک شدن به عدالت واقعی و کامل بدست مددی الهی بر روی زمین میباشد که از وعدههای مسلم و غیر قابل تردید در دین مبین اسلام بوده است.
با اعتقاد به حاکمیت عدالت، انسان مسلمان سعی در نزدیک شدن به این آرمان بزرگ دینی میکند و روز به روز در جهات حاکمیت این فرهنگ در زندگی شخصی و اجتماعی تلاش مینماید و این خود دلیل محکمی بر اصالت این اعتقاد و تاثیر عملی در زندگی، تفکر و رفتار انسان مسلمان و مؤمن خواهد بود. عقیده به مهدویت مانع از یاس و نا امیدی و پذیرش ظلم و بی عدالتی شده و انسان مسلمان را آماده برای تحقق آرمانهای عدالت طلبی میکند و تا مرحله جان فشانی در راه حاکمیت حکومت عادلانه الهی به پیش میبرد. این هوشیاری و حق طلبی به تدریج به سایر ملتها نیز سرایت کرده و زمینه برای عدالت جهانی فراهم خواهد شد.
نکته:
برای آگاهی بیشتر میتوانید به جلد دوم کتاب امامت و مهدویت، نوشتهی آیت الله صافی گلپایگانی مراجعه فرمایید.
- [سایر] به چه دلیل مهدویت امری اصیل است ؟
- [سایر] تفاوت عرفان اصیل و کاذب در چیست؟
- [سایر] آیا وهابیت معاصر همان وهابیت اصیل است؟
- [سایر] مدعیان دروغین مهدویت را چگونه بشناسیم؟
- [سایر] نظریه اخلاق اصالت و زندگی اصیل به چه معنا است؟
- [سایر] مدعیان دروغین مهدویت در طول تاریخ چه کسانی بودند؟
- [سایر] مهدویت از دیدگاه اهل سنت با مهدویت از دیدگاه شیعه، چه فرقی دارد؟
- [سایر] اگر موضوع مهدویت حضرت مهدی واضح بوده، چرا عدهای به مهدویت غیر ایشان معتقد شدند؟
- [سایر] کتابهای اصیل وکاملی درباره زندگی حضرت زهرا معرفی کنید؟
- [سایر] کتابهای اصیل وکاملی درباره زندگی حضرت زهرا معرفی کنید؟