اولا میان مفسران و مورخان درباره اینکه آزر پدر حضرت ابراهیم بوده است یانه اختلاف است . برخی می گویند آزر عموی ابراهیم علیه السلام بوده , برخی می گویند جد مادری ایشان بوده , و برخی می گویند بزرگ و سرپرست بوده بدون آنکه نسبت خویشاوندی داشته باشد . این دسته از مفسرین قائلند که پدر حضرت در همان اوان کودکی ایشان درگذشته است . از برخی روایات نیز استفاده می شود که آزر پدر حضرت ابراهیم علیه السلام بوده است . ثانیا ; هر چند ادله و روایات دلالت دارند که نیاکان پیامبر اکرم (ص ) همه موحد بوده اند , اما حتی اگر چنین نباشد نه تنها قدحی و نقصی بر حضرت ایشان (ص ) وارد نیست بلکه بر عظمت و بزرگی ایشان نیزافزوده می شود . چرا که مخالفت با سیره و سنت نادرست نیاکان , خصوصا پدران نشان دهنده استقلال فکری و بزرگی شخصیت انسان است . ثالثا , از آیات 114 سوره توبه , 4 سوره ممتحنه و 72 از سوره انبیاء و 49 سوره مریم به دست می آید که حضرت ابراهیم در اوان کودکی برای آزر از خداوند طلب آمرزش می کند اما بعد از آنکه متوجه قضای الهی درباره کفار من جمله آزر می گردداز او تبری می جوید . اما در آیه 41 از سوره ابراهیم بیان شده است که حضرت ابراهیم در اواخر عمر شریف خود از خداوند برای والد خود طلب آمرزش می نمایند . از این رو می توان گفت که آزر پدر ایشان نبوده است . چرا که در اوان کودکی یک بار برای آزر طلب آمرزش نمودند و بعد از او تبری جستند . از قرائن لطیف دیگراین است که در این آیه حضرت از واژه والد استفاده کرده اند که صرفا بر پدر ومادر اصلی و حقیقی اطلاق می شود . اما در آیات دیگر که در مورد آزر است از واژه اب استفاده کرده اند که کاربرد آن اعم از پدر حقیقی است . در برخی روایات ازنام پدر ابراهیم به تارخ اسم برده شده و عهد عتیق نیز موید آنست . منبع: تفسیر المیزان،علامه سید محمد حسین طباطبائی ج 7 ص 168
آیات نشان می دهند که پدر حضرت ابراهیم علیه السلام بت پرست بوده است . پس چگونه گفته می شود که همه نیاکان حضرت محمد (ص ) موحد بوده اند ؟
اولا میان مفسران و مورخان درباره اینکه آزر پدر حضرت ابراهیم بوده است یانه اختلاف است . برخی می گویند آزر عموی ابراهیم علیه السلام بوده , برخی می گویند جد مادری ایشان بوده , و برخی می گویند بزرگ و سرپرست بوده بدون آنکه نسبت خویشاوندی داشته باشد . این دسته از مفسرین قائلند که پدر حضرت در همان اوان کودکی ایشان درگذشته است . از برخی روایات نیز استفاده می شود که آزر پدر حضرت ابراهیم علیه السلام بوده است . ثانیا ; هر چند ادله و روایات دلالت دارند که نیاکان پیامبر اکرم (ص ) همه موحد بوده اند , اما حتی اگر چنین نباشد نه تنها قدحی و نقصی بر حضرت ایشان (ص ) وارد نیست بلکه بر عظمت و بزرگی ایشان نیزافزوده می شود . چرا که مخالفت با سیره و سنت نادرست نیاکان , خصوصا پدران نشان دهنده استقلال فکری و بزرگی شخصیت انسان است . ثالثا , از آیات 114 سوره توبه , 4 سوره ممتحنه و 72 از سوره انبیاء و 49 سوره مریم به دست می آید که حضرت ابراهیم در اوان کودکی برای آزر از خداوند طلب آمرزش می کند اما بعد از آنکه متوجه قضای الهی درباره کفار من جمله آزر می گردداز او تبری می جوید . اما در آیه 41 از سوره ابراهیم بیان شده است که حضرت ابراهیم در اواخر عمر شریف خود از خداوند برای والد خود طلب آمرزش می نمایند . از این رو می توان گفت که آزر پدر ایشان نبوده است . چرا که در اوان کودکی یک بار برای آزر طلب آمرزش نمودند و بعد از او تبری جستند . از قرائن لطیف دیگراین است که در این آیه حضرت از واژه والد استفاده کرده اند که صرفا بر پدر ومادر اصلی و حقیقی اطلاق می شود . اما در آیات دیگر که در مورد آزر است از واژه اب استفاده کرده اند که کاربرد آن اعم از پدر حقیقی است . در برخی روایات ازنام پدر ابراهیم به تارخ اسم برده شده و عهد عتیق نیز موید آنست .
منبع: تفسیر المیزان،علامه سید محمد حسین طباطبائی ج 7 ص 168
- [سایر] نیاکان پیامبر اسلام(ص) را به ترتیب نام ببرید؟
- [سایر] رسول خدا(ص) میفرمود: «أنا دعوة ابراهیم» ؛ من محصول دعای حضرت ابراهیم هستم, معنای این سخن چیست؟
- [سایر] معنای حدیث زیر چیست؟ و عن علی بن إبراهیم، عن أبیه، عن ابن أبیعمیر، عن إبراهیم بن عبد الحمید، عن مصعب بن عبد الله النوفلی، عمن رفعه قال: قَدِمَ أعرابی بِإبل له علی عهد رسول الله(ص) ... فقال: فَاسْتَهْدِنِی یا رسول الله، قال: لا، قال: بَلی یا رسول الله فَلَم یَزَل یُکَلّمُه حتّی قال: أَهْدِ لَنَا نَاقَةً وَ لَا تَجْعَلْهَا وَلْهَی.
- [سایر] آیا به عنوان مثال امام جواد متوسّل به امام حسین(ع) یا حضرت محمد(ص) میشدند؟ یا حضرت محمد(ص) متوسّل به حضرت ابراهیم(ع) میشدند؟ لطفاً هر دو مورد را کامل توضیح دهید.
- [سایر] آیا پیامبر اکرم(ص) و حضرت علی(ع) در اذان و اقامه شان ذکر اشهد ان محمد رسول الله و اشهد ان علیا ولی الله را می گفتند؟
- [سایر] پدر واقعی حضرت ابراهیم کیست؟ آیا پدرش بت پرست بود؟ آیا هر پیامبری باید از نسل پاک باشد؟
- [سایر] آیا پیامبر اسلام صلّی الله علیه و آله بر حضرت ابراهیم(علیه السلام) صلوات میفرستادند یا بر خویشتن؟
- [سایر] چرا در بین اهلبیت پیامبر اکرم(ص)، به حضرت زهرا و حضرت رضا(ع) بضعه النبی «پاره تن رسول الله» می گویند؟
- [سایر] با توجه به آیات 2 سوره فتح و 19 سوره محمد، چرا اهل سنت عصمت پیامبراکرم(ص) را فقط در دریافت وحی می پذیرند؟
- [سایر] معنای این صلوات شریفه چیست؟ اللهم صل علی محمد و آل محمد فی الاولین و صل علی محمد و آل محمد فی الآخرین و صل علی محمد و آل محمد فی الملأ الاعلی و صل علی محمد و آل محمد فی المرسلین؟
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است بعد از تکبیره الاحرام بگوید : یا مُحسنُ قداتاکَ المسیءُ و قد امَرتَ المحسنَ ان یتجاوَز عنِ المسی ءِ انتَ المحسنُ و انا المُسی ءُ بحقّ محمّدٍ و آلِ محّمدٍ صل عَلی محّمدِ و ال محّمدِ و تجاوَز عن قبیحِ ما تعلمُ منّی .یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بندة گنهکار به در خانة تو آمده و تو امر کرده ای که نییکوکار از گنهکار بگذرد ، تو نیکو کاری و من گناهکار بحقّ محّمدٍ و آل محّمدٍ صلی اللهُ علیه و آله و سّلم .رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیها یی که می دانی از من سر زده . بگذر .
- [امام خمینی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید: "یا محسن قد اتاک المسیی ء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیی ء انت المحسن و انا المسیی ء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان می کنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِیَیءُ وَقَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَاَناَ المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد صَلِّ عَلَی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد تو نیکوکاری و من گنهکار به حق محمد و آل محمد(صلی الله علیه وآله) رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدی هائی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله خوئی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:" یا محسن قد اتاک المسییء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیء انت المحسن و انا المسیء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاکَ المُسیءُ وقَدْ أَمَرْتَ المُحْسِنَ أَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ، أَنْتَ المُحْسِنُ وأَنا المُسِیءُ، بحقِّ مُحمَّدٍ و آل محمّد صَلِّ علی مُحمَّدٍ و آلِ مُحمَّدٍ وتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سرزده بگذر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام به قصد رجاء این دعا را بخوانند: (یا محْسن قدْ اتاک الْمسیء و قدْ أمرْت الْمحْسن انْ یتجاوز عن الْمسیئ انت الْمحْسن و أنا الْمسیئ بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوزْ عنْ قبیح ما تعْلم منی. یعنی: (ای خدای نیکوکار! بنده گنهکارت به در خانه تو آمده است تو امر کرده ای که نکوکار از گنهکار بگذرد،تو نیکو کاری و من گنهکارم، به حق محمد و آل محمد رحمتت را بر محمد و آل محمد بفرست و از کارهای زشتی که می دانی از من سرزده بگذر!)
- [آیت الله سیستانی] خوب است قبل از تکبیرة الاحرام به قصد رجأ بگوید : (یا مُحْسِنُ قَدْ اَتاکَ المُسِیءُ ، وَقَدْ اَمَرْتَ الُمحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ ، اَنْتَ الُمحْسِنُ وَاَنَا المُسِیءُ ، بِحَقّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحمَّدٍ ، وَتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی : ای خدائی که به بندگان احسان میکنی ، بنده گنهکار به درِ خانه تو آمده ، و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد ، تو نیکوکاری و من گناهکار ، بحق محمّد و آل محمّد ، رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست ، و از بدیهائی که میدانی از من سر زده بگذر .
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است بعد از تکبیرْ الاحرام بگوید: )یا مُحْسِنُ قَدْ أتاکَ المُسِئُ وَقَدْ أمَرْتَ المُحْسِنَ أنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِئ أنْتَ المُحْسِنُ وَأنَا المُسِئُ بِحَقِّ مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً صَلِّ عَلَی مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً وَتَجاوَز عَنْ قَبیحِ ماتَعْلَمُ مِنّی(، یعنیای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار بدر خانه تو آمده وتو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، بحقّ محمّد وآل محمّد رحمت خود را بر محمّد وآل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله بروجردی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:(یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِییءُ وَ قَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَ اَنا المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَجاوَز عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی)؛یعنی؛ ای خدایی که به بندگان احسان میکنی، بندهی گنهکار به در خانهی تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گنهکار، به حق محمّد و آل محمّد / رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله اردبیلی] مستحب است بعد از تکبیرةالاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَدْ أتاکَ الْمُسیءُ وَقَدْ أمَرْتَ الْمُحْسِنَ أنْ یَتَجَاوَزَ عَنِ الْمُسیءِ، أنْتَ الْمُحْسِنُ وَأنَا الْمُسیءُ، بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی: (ای خدایی که به بندگان احسان میکنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حقّ محمّد و آل محمّد صلیاللهعلیهوآلهوسلم رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده درگذر.)