آنچه که در تاریخ آمده و محدثین آن را نقل کردهاند و مشهور است، مسأله رحلت است نه شهادت. محدث بزرگوار، مرحوم حاج شیخ عباس قمی بعد از آن که کیفیت رحلت آن حضرت را از شیخ مفید و طبرسی نقل می‌کند، در پایان همان باب احادیثی را که ناظر به شهادت آن حضرت می‌باشد آورده است. می‌گوید: (در احادیث معتبره وارد شده است که آن حضرت به شهادت از دنیا رفت، چنان که صفار به سند معتبر از حضرت صادق(ع) روایت کرده است که در روز خیبر زهر دادند آن حضرت را در دست بزغاله چون حضرت لقمه‌ای تناول فرمود آن گوشت به سخن آمده و گفت یا رسول الله مرا به زهر آلوده‌اند. پس حضرت در مرض موت خود می‌فرمود که امروز پشت مرا درهم شکست آن لقمه که در خیبر تناول کردم و هیچ پیغمبر و وصی پیامبری نیست مگر آن که به شهادت از دنیا بیرون برود.
در روایت دیگر فرمود که زن یهودیه آن حضرت را زهر داد....
این روایات ناظر بر این است که اثر سم‌ها موجبات شهادت و رحلت آن حضرت را فراهم کرده است یعنی رحلت آن حضرت مستند به همان مسمومیت‌ها است.
در نتیجه قول مشهور که پیامبر اسلام(ص) در سال دهم هجرت در اواخر عمر خود در اثر بیماری رحلت فرمودند منافاتی با قول سوم شهادت حضرت ندارد زیرا ممکن است و بیماری حضرت در اثر همان زهر باشد چنانچه از روایت مذکور نیز فهمیده می‌شود.
برای آگاهی بیشتر ر.ک:
1. منتهی‌الامال، شیخ عباس قمی
2. بحارالانوار، ج 22، ص 455
3. اصول کافی، ثقةالاسلام کلینی، ج 2، ص 323 و 324، نشر فرهنگ اهل‌البیت
4. فروغ ابدیت، جعفر سبحانی، ج 2، ص 501
5. ناسخ‌التواریخ، میرزا تقی لسان‌الملک، ج 3، ص 443، انتشارات محمدی
www.payambarazam.ir
