پاسخ: منظور از (اصالت خانوادگی) جامعیت در چند چیز است: الف) حلال‌زادگی و نجابت، ب ) پارسایی و تقوا، ج ) افکار و اعتقادات صحیح، د ) صلاحیت در اخلاق و صفات انسانی و حالات شایسته روانی. از همین‌رو گفته می‌شود فرزندان اصیل و با شرافت را در چنین خانواده‌هایی جست‌وجو کنید؛ خانواده‌هایی که عمری را در صداقت، پاکی، امانت، طاعت و بندگی خدا سپری نموده و از آزمایش‌های گوناگون در رابطه با مسائل فردی و اجتماعی سرافراز بیرون آمده‌اند. قرآن مجید به این نکته اشاره کرده و می‌فرماید: الم ترکیف ضرب اللّه‌ مثلاًکلمة طیبة کشجرة طیبه اصلها ثابت و فرعها فی السماء توتی اکلها کل حین باذن ربها و یضرب اللّه‌ الامثال للناس لعلهم یتذکرون . مگر ندیدی که خدا چگونه مثل می‌زند: کلمه پاک همچون درخت پاک است که اصلش ثابت و شاخ و برگش رو به آسمان.پیوسته به اذن پروردگارش برکت و میوه خود را به بار می‌آورد. خدا این مثل‌ها را برای مردم می‌آورد شاید که اندرز گیرند )، (1) و نیز می‌فرماید: جنات عدن یدخلونها و من صلح من آبائهم و ازواجهم و ذریاتهم والملائکة یدخلون علیهم من کل باب سلام علیکم بما صبرتم فنعم عقبی الدار : بهشت‌های جاودانی که خودشان با هر که شایسته است از پدران و همسران وفرزندانشان، وارد آن شوند و فرشتگان از هر دری بر آنها درآیند و گویند: درود بر شما برای آن صبوری که از خود نشان دادید که چه نیک استفرجام سرای دیگر )، (2) در آیات یاد شده، قرآن پاکی و اصالت خانوادگی را نشانگر پرورش فرزندان صالح و شایسته می‌داند. امیرمؤمنان حضرت علی(ع) می‌فرماید: علیکم فی طلب الحوائج بشراف النفوس ذوی الاصول الطیبه فانّها عندهم اقضی وهی لدیهما ذکی ؛ در جست‌وجوی حوایج به افراد با شرافت و صاحب خانواده‌های پاک مراجعه کنید؛ زیرا حوایج در نزد آنان بهتر روا شده وپاکیزه‌تر صورت می‌گیرد ،(3) رسول اکرم(ص) نیز فرموده‌اند: ایّاکم و خضراء الدّمن قیل یا رسول اللّه‌ و ما خضراء الدمن؟ قال المرأة الحسناء فی منبت السوء ؛ از گل‌های زیبایی که در جاهای متعفن می‌روید بپرهیزید، سؤال شد که منظور چیست؟ فرمودند: زن زیبایی که در خانواده‌ای پلیدپرورش یافته باشد )،(4) نکته دیگری که در اینجا قابل توجه است این که اخلاق و رفتار خانواده ، اصالت آن ، جنبه های عقلی آن از لحاظ هوشمندی و کودنی ، زمینه های اعتقادی آن ، عیوب و اعتیدات آن در نحوه زندگی جدید و در نسل ثر می گذارد . نطفه یعنی ماده اولیه تشکیل جنین از جنبه ها و خصایص وراثتی والدین و حتی اجداد متاثر است .(5) پی نوشت: 1- ابراهیم، آیه24 2- رعد، آیه 24 3- غرر الحکم 4- وسائل الشیعه، ج 20، ص 35 5- تشکیل خانواده در اسلام ، دکتر علی قائمی ص 80 www.morsalat.com
پاسخ: منظور از (اصالت خانوادگی) جامعیت در چند چیز است:
الف) حلالزادگی و نجابت،
ب ) پارسایی و تقوا،
ج ) افکار و اعتقادات صحیح،
د ) صلاحیت در اخلاق و صفات انسانی و حالات شایسته روانی.
از همینرو گفته میشود فرزندان اصیل و با شرافت را در چنین خانوادههایی جستوجو کنید؛ خانوادههایی که عمری را در صداقت، پاکی، امانت، طاعت و بندگی خدا سپری نموده و از آزمایشهای گوناگون در رابطه با مسائل فردی و اجتماعی سرافراز بیرون آمدهاند. قرآن مجید به این نکته اشاره کرده و میفرماید: الم ترکیف ضرب اللّه مثلاًکلمة طیبة کشجرة طیبه اصلها ثابت و فرعها فی السماء توتی اکلها کل حین باذن ربها و یضرب اللّه الامثال للناس لعلهم یتذکرون . مگر ندیدی که خدا چگونه مثل میزند: کلمه پاک همچون درخت پاک است که اصلش ثابت و شاخ و برگش رو به آسمان.پیوسته به اذن پروردگارش برکت و میوه خود را به بار میآورد. خدا این مثلها را برای مردم میآورد شاید که اندرز گیرند )، (1) و نیز میفرماید: جنات عدن یدخلونها و من صلح من آبائهم و ازواجهم و ذریاتهم والملائکة یدخلون علیهم من کل باب سلام علیکم بما صبرتم فنعم عقبی الدار : بهشتهای جاودانی که خودشان با هر که شایسته است از پدران و همسران وفرزندانشان، وارد آن شوند و فرشتگان از هر دری بر آنها درآیند و گویند: درود بر شما برای آن صبوری که از خود نشان دادید که چه نیک استفرجام سرای دیگر )، (2)
در آیات یاد شده، قرآن پاکی و اصالت خانوادگی را نشانگر پرورش فرزندان صالح و شایسته میداند. امیرمؤمنان حضرت علی(ع) میفرماید: علیکم فی طلب الحوائج بشراف النفوس ذوی الاصول الطیبه فانّها عندهم اقضی وهی لدیهما ذکی ؛ در جستوجوی حوایج به افراد با شرافت و صاحب خانوادههای پاک مراجعه کنید؛ زیرا حوایج در نزد آنان بهتر روا شده وپاکیزهتر صورت میگیرد ،(3)
رسول اکرم(ص) نیز فرمودهاند: ایّاکم و خضراء الدّمن قیل یا رسول اللّه و ما خضراء الدمن؟ قال المرأة الحسناء فی منبت السوء ؛ از گلهای زیبایی که در جاهای متعفن میروید بپرهیزید، سؤال شد که منظور چیست؟ فرمودند: زن زیبایی که در خانوادهای پلیدپرورش یافته باشد )،(4)
نکته دیگری که در اینجا قابل توجه است این که اخلاق و رفتار خانواده ، اصالت آن ، جنبه های عقلی آن از لحاظ هوشمندی و کودنی ، زمینه های اعتقادی آن ، عیوب و اعتیدات آن در نحوه زندگی جدید و در نسل ثر می گذارد . نطفه یعنی ماده اولیه تشکیل جنین از جنبه ها و خصایص وراثتی والدین و حتی اجداد متاثر است .(5)
پی نوشت:
1- ابراهیم، آیه24
2- رعد، آیه 24
3- غرر الحکم
4- وسائل الشیعه، ج 20، ص 35
5- تشکیل خانواده در اسلام ، دکتر علی قائمی ص 80
www.morsalat.com
- [سایر] اصالت خانوادگی یعنی چه و نقش آن در ازدواج چیست؟ منظور چیست؟
- [سایر] اصالت خانوادگی یعنی چه و نقش آن در ازدواج چیست ؟ منظور چیست ؟
- [سایر] منظور از اصالت فرد چیست؟ و عدالت از دیدگاه اصالت فرد چگونه است؟ توضیح دهید.
- [سایر] تأثیر وضعیت خانوادگی بر خودباوری نوجوانان چیست؟
- [سایر] چه عواملی در پیروزی انقلاب اسلامی تاثیر گذار بودند؟
- [سایر] چه عواملی در پیروزی انقلاب اسلامی تاثیر گذار بودند؟
- [سایر] ایا انقلاب اسلامی در اینده ایران تاثیر گذار است؟
- [سایر] آیا دوستی ظاهری با افراد گناهکار روی افکار ما تأثیر گذار است؟
- [سایر] ذات در انسان از کجا سرچشمه می گیرد؟ قبل از دمیده شدن روح، در جنین، یا بعد از تولد؟ و ذات چه اندازه در رفتار و کردار انسان تاثیر گذار است؟
- [سایر] آیا تاثیر گذاری دعا منوط به خواندن عربی آن است یا خواندن ترجمه دعا به همان میزان تاثیر گذار خواهد بود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نگاه کردن مرد به زنی که می خواهد با او ازدواج کند به منظور آگاه شدن از حسن و عیب او جایز است حتی اگر با یک بار نگاه کردن این منظور حاصل نشود می تواند چند بار در چند مجلس نگاه کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] وقت فضیلت نماز ظهر تا موقعی است که سایه شاخص به اندازه خود شاخص شود (منظور سایه ای است که از ظهر به بعد پیدا می شود) و وقت فضیلت عصر از موقعی که سایه شاخص به اندازه خود آن است تا موقعی که به اندازه دو برابر آن شود و وقت فضیلت نماز مغرب از غروب است تا ناپدید شدن حمره مغربیه (رنگ سرخی که بعد از غروب آفتاب در مغرب ظاهر می شود) و وقت فضیلت نماز عشاء از موقعی است که سرخی مزبور ناپدیدمی شود تا یک سوم از شب و وقت فضیلت نماز صبح از اول طلوع فجر سپیده صبح است تا موقعی که هوا روشن شود.
- [آیت الله اردبیلی] (شرکت) یعنی مشارکت در اموال که به صرف مخلوط شدن دو مال با یکدیگر حاصل میشود و احتیاجی به صیغه ندارد و اگر بخواهند که هر دو بتوانند در مال تصرّف کنند، به صرف اجازه جواز حاصل میشود و اگر صیغه بخوانند و عقد شرکت منظور باشد، اختلاط و امتزاج لازم نیست. تفصیل مسأله را در کتاب (فقه الشرکه) آوردهایم.
- [آیت الله مکارم شیرازی] صیغه وقف را می توان به عربی یا به هر زبان دیگر خواند، مثلاً اگر بگوید: (خانه خود را برای فلان منظور وقف کردم) کافی است و احتیاج به قبول ندارد، خواه وقف عام باشد یا وقف خاص، هرچند احتیاط مستحب آن است که حاکم شرع در وقف عام و اشخاصی که برای آنها وقف شده در وقف خاص، صیغه قبول بخوانند.
- [آیت الله بهجت] در سجود باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد. و اگر نتوانست به اندازه ذکر واجب آرامش بدن داشته باشد، اصل وجوب ذکر ساقط نمیشود، و اگر بههیچوجه بدنش آرام نمیگیرد، احوط این است که نماز دیگری هم بخواند و سجده آن را با اشاره انجام دهد و منظور از آرامش بدن، توقف و مکث بین سر گذاشتن و برداشتن است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] (ودیعه) آن است که انسان مال خود را به دیگری به عنوان امانت و به منظور حفظ و نگهداری بسپارد هر گاه این مطلب را با صیغه لفظی بگوید، یا بدون این که صیغه ای بخواند به شخص امانتدار بفهماند که مال را برای نگهداری به او می دهد و او هم به همین قصد بگیرد، باید به احکام ودیعه و امانت که بعداً گفته می شود عمل نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] ازدواج موقت هر چند برای لذت بردن هم نباشد بلکه به قصد محرم شدن نزدیکان آن دختر باشد جائز است مشروط بر این که دختری را که به ازدواج موقت در می آورند در حدی باشد که قابل لذت جنسی باشد، مثلاً اگر کوچک است باید وقت را به اندازه ای زیاد کنند که دوران آمادگی دختر را شامل شود، هرچند بعد از عقد مدت را ببخشند.
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که ضمن عقد دائم مهریه ذکر نشود و یا عدم مهر شرط شود، عقد نکاح صحیح است و زن و شوهر میتوانند بعد از عقد مهریّه را معیّن کنند و اگر قبل از تعیین مهریه آمیزش واقع شده باشد، زن مستحقّ مهرالمثل است یعنی مقدار مهریّهای که چنین زنی با توجّه به ویژگیهای مربوط و شرایط خانوادگی در بین امثال و فامیل و معمول محل خود دارد و در صورتی که یکی از زوجین قبل از تعیین مهریه و آمیزش بمیرد، زن مستحقّ مهریه نیست.
- [آیت الله بهجت] اگر وصیت کند که از ثلث مال او خمس و زکات یا بدهی دیگر او را بدهند و برای نماز و روزه او اجیر بگیرند و کار مستحبی هم مثل اطعام به فقرا انجام دهند، چنانچه ثلث مال او به اندازه این کارها بود، به آن عمل میشود، و اگر کمتر بود، اول واجبات مالی او، مثل خمس، زکات، بدهی و حج واجب را انجام میدهند و اگر اضافه آمد واجبات بدنی مثل نماز و روزه، و اگر باز هم چیزی از ثلث اضافه آمد به مصرف مستحبات میرسانند، مگر اینکه معلوم باشد که منظور میت این نبوده که فقط از ثلث مصرف شود که در این صورت واجبات مالی که قسم اول است از اصل مال میت برداشته میشود و بقیه از ثلث، و اگر منظور میت مبهم بود، احتیاط در این است که آنچه بیش از ثلث مصرف میشود، با اجازه ورثه باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] معامله سلف (یا پیش خرید) آن است که مشتری پول را بدهد که بعد از مدتی جنس را تحویل بگیرد و همین اندازه که بگوید این پول را می دهم که مثلاً بعد از شش ماه فلان مقدار جنس را بگیرم و فروشنده بگوید قبول کردم کافی است، حتی اگر صیغه ای نخوانند و خریدار به این قصد پول را بدهد و فروشنده بگیرد صحیح است.