باید توجه داشت همانطور که مهریه حق زن است طلاق نیز حق مرد است و اگر زنی بخواهد بدون دلیل مشروع و به واسطه کراهتی که از ادامه زندگی با شوهر دارد طلاق بگیرد بایستی رضایت شوهر در صرف نظر از حق طلاق را جلب نماید.
لازمه این سخن آن است که اگر زنی به دلیل عسر و حرج ناشی از عدم رعایت حقوق زناشویی مانند عدم پرداخت نفقه، تقاضای طلاق کند حاکم می تواند مرد را به رعایت حقوق زناشویی الزام، تعزیر و نهایتاً طلاق زن را بدون رضایت شوهر اجرا نماید.مستند این مطلب روایات متعددی است که برای اطلاع از آن مراجعه کنید به: وسایل الشیعه، ج 21، ص 515 به بعد ابواب النفقات. از این رو زن می تواند کلیه مهریه خود را مطالبه کند و از شوهر ناسازگار خویش جدا می شود. لکن اگر زن بخواهد بدون دلیل مشروع و بدون اینکه شوهر از وظائف شرعی و قانونی خود کوتا هی کرده باشد و صرفا به دلیل کراهت از شوهر از او جدا شود بایستی رضایت شوهر را در طلاق دادن جلب نماید که این امر در قالب طلاق خلع و مبارات محقق می شود.
حکمت آن نیز روشن و منطقی است. شوهر برای ازدواج متحمّل هزینه هایی گوناگون مادی و معنوی شده است و اراده کرده براساس قوانین و ضوابط شرعی با همسر خود زندگی کند امّا زن به دلایل مورد نظر خودش خواهان طلاق است، لذا باید به نوعی جبران کند.
ثانیاً، طلاق حق مرد است، لذا زن با بذل مال یا مهر خود به نوعی رضایت او را جلب می کند و از لجاجت مرد می کاهد.
ثالثاً، زن برای رهایی خود این کار را انجام می دهد و بدیهی است که کسی که می خواهد به خواسته ای دست یابد باید از خواسته دیگری چشم پوشی کند و این معنا ندارد که زن هم خواهان طلاق باشد و هم خواهان مهریه. زیرا زن به دنبال رهایی از مردی است که از وی کراهت دارد و در این صورت طلب مهریه به عنوان هدیه و شیرینی زندگی از او توقع بی جایی است.برای آگاهی بیشتر در این زمینه ر.ک: الف. مختصر حقوق خانواده، دکتر سید حسین صفائی، دکتر اسداللّه امامی، نشر دادگستر؛ ب. حقوق خانواده، دکتر محمدجعفر جعفری لنگرودی، کتابخانه گنج دانش.
porseman.org
