جلو رفتارهای نابهنجار کودکان را باید گرفت؛ اما برای این کار، استفاده از اهرم فشار و زور (مگر به ضرورت) کارساز نیست. بت را باید شکست؛ اما بت شکستن راه دارد. حضرت ابراهیم علیه‌السلام بت‌ها را شکست؛ ولی برای پذیرش بت‌پرستان، تبر را به گردن بت بزرگ آویخت تا بتواند رفتار خود را توجیه و بت‌پرستان را قانع کند. استفاده از زور، سبب طغیان کودک می‌شود. رسول خدا فرمود: کودکانتان را تحت فشار قرار ندهید و آنان را به طغیان وا ندارید. (1) در موارد بسیاری، مشکلات جدی را با تذکر آرام و برخورد خوب می‌توان از بین برد. به اعتقاد باکستن (Buksten)، از اندیشه‌روان غربی، چیزی را که می‌شود با قاشق تراشید، با چاقو نمی‌تراشند. هیچ‌گاه فندق را با پتک نمی‌شکنند. در صورتی که فرزند شما مرتکب گناه شد، باید از ساز و کارهای بازدارنده، یعنی محرومیت، قهر، شیوه‌ی بده و بستان و تهدید، (ر. ک: ص 97) استفاده کنید و اگر مؤثر نیفتاد، تنبیه بدنی در حدی که )دیه( واجب نشود (2) و فرزند تأدیب شود، جایز است. برای انجام عبادت، از زور و اهرم فشار استفاده نمی‌کنیم؛ زیرا مسائل عبادی زور بردار نیست و عبادت باید عاشقانه انجام شود. رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: افضل الناس من عشق العبادة... و احبها بقلبه. (3) برترین مردم کسی است که به عبادت عشق بورزد و آن را از صمیم قلب دوست بدارد. استفاده از اهرم فشار و زور، شیرینی عبادت را در کام کودکان تلخ می‌کند. پی نوشتها: (1)نهج الفصاحه، کلمه‌ی 451. (2)اگر بر اثر تنبیه بدنی شما، صورت او سرخ شود، یک و نیم مثقال طلا؛ اگر کبود شود، 3 مثقال، و اگر سیاه شود، 6 مثقال طلا دیه واجب می‌شود. اگر بدن او سرخ، کبود یا سیاه شود، نصف همین مقدار بر شما واجب است (تحریر الوسیله، ج 2، ص 595). (3)کلینی، کافی، ج 2، ص 83. منبع: کتاب نسیم مهر(1)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)
آیا برای پیشگیری از رفتارهای نابهنجار کودکان و انجام اعمال عبادی میتوان از اهرم فشار و زور استفاده کرد؟
جلو رفتارهای نابهنجار کودکان را باید گرفت؛ اما برای این کار، استفاده از اهرم فشار و زور (مگر به ضرورت) کارساز نیست. بت را باید شکست؛ اما بت شکستن راه دارد. حضرت ابراهیم علیهالسلام بتها را شکست؛ ولی برای پذیرش بتپرستان، تبر را به گردن بت بزرگ آویخت تا بتواند رفتار خود را توجیه و بتپرستان را قانع کند.
استفاده از زور، سبب طغیان کودک میشود.
رسول خدا فرمود:
کودکانتان را تحت فشار قرار ندهید و آنان را به طغیان وا ندارید. (1)
در موارد بسیاری، مشکلات جدی را با تذکر آرام و برخورد خوب میتوان از بین برد.
به اعتقاد باکستن (Buksten)، از اندیشهروان غربی، چیزی را که میشود با قاشق تراشید، با چاقو نمیتراشند.
هیچگاه فندق را با پتک نمیشکنند. در صورتی که فرزند شما مرتکب گناه شد، باید از ساز و کارهای بازدارنده، یعنی محرومیت، قهر، شیوهی بده و بستان و تهدید، (ر. ک: ص 97) استفاده کنید و اگر مؤثر نیفتاد، تنبیه بدنی در حدی که )دیه( واجب نشود (2) و فرزند تأدیب شود، جایز است.
برای انجام عبادت، از زور و اهرم فشار استفاده نمیکنیم؛ زیرا مسائل عبادی زور بردار نیست و عبادت باید عاشقانه انجام شود. رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
افضل الناس من عشق العبادة... و احبها بقلبه. (3)
برترین مردم کسی است که به عبادت عشق بورزد و آن را از صمیم قلب دوست بدارد. استفاده از اهرم فشار و زور، شیرینی عبادت را در کام کودکان تلخ میکند.
پی نوشتها:
(1)نهج الفصاحه، کلمهی 451.
(2)اگر بر اثر تنبیه بدنی شما، صورت او سرخ شود، یک و نیم مثقال طلا؛ اگر کبود شود، 3 مثقال، و اگر سیاه شود، 6 مثقال طلا دیه واجب میشود. اگر بدن او سرخ، کبود یا سیاه شود، نصف همین مقدار بر شما واجب است (تحریر الوسیله، ج 2، ص 595).
(3)کلینی، کافی، ج 2، ص 83.
منبع: کتاب نسیم مهر(1)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)
- [سایر] آیا برای پیشگیری از رفتارهای نابهنجار کودکان و انجام اعمال عبادی میتوان از اهرم فشار و زور استفاده کرد؟
- [سایر] آیا برای ایجاد انضباط در کودکان میتوان از اهرم فشار استفاده کرد؟
- [سایر] آیا برای ایجاد انضباط در کودکان میتوان از اهرم فشار استفاده کرد؟
- [سایر] ملاک منع کودکان و نوجوانان از رفتارهای نابهنجار چیست و از چه زمانی باید آنان را منع کرد؟
- [سایر] آیا برای ایجاد انضباط در کودکان میتوان از اهرم فشار استفاده کرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] یکی از طرفین مصالحه می داند که این صلح باعث تلف و تضییع حقّ او می شود;ولی به خاطر فشار طرف مقابل و اِعمال زور از ناحیه او، یا هر کس دیگر، تن به آن مصالحه می دهد و ظاهراً قبول می کند. آیا این صلح ارزش دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] با توجّه به اینکه در سنین کمتر از 18 سال کودکان و نوجوانان آنچنان رشد عقلی و فکری پیدا نکردهاند و به یک معنی مستحقّ توجّه و کمک ویژهای هستند تا بتوانند نقش خود را در جامعه ایفا کنند و با توجّه به وضعیت زندانهای فعلی که افراد در این سنین مسلمادر معرض آسیب و تأثیرات منفی زندانیان قرار میگیرند و امروزه دنیا به فکر افتاده (با تهیّه کنوانسیون حقوق کودک که مورد پذیرش بیش 186 کشور جهان نیز قرار گرفته و جمهوری اسلامی ایران نیز در سنوات اخیر با حقّ شرط به این قانون پیوسته) که نظام دادرسی ویژهای را برای افراد کمتر از 18 سال اعمال نماید و در آن سیستم عمدتااز نظام جایگزین استفاده میشود به نظر حضرتعالی با توجّه به وسعت اختیارات قضا خصوصادر تعزیرات آیا میتوان نظام دادرسی ویژهای برای آنان ترتیب داد تا در موارد تعزیری از یک نظام جایگزینی که در ترمیم شخصیت آسیب دیده آنان مؤثر است استفاده نمود مثلابه توبیخ شفاهی اکتفا نمود یا متّهم را به یک مؤسسه تخصّصی با مربیان اجتماعی که برای این منظور در نظر گرفته شده فرستاد یا صرفابه جریمه نقدی اکتفا کرد یا کار اجباری بدون حقوق به نفع مؤسسات و انجمنهای حقوقی عمومی زیر نظر و مراقبت قاضی محکوم کرد و یا به هر شیوه جدیدی که در ساختار شخصیتی آنان نقش مؤثری داشته باشد و حالت بازدارندگی خود را نیز حفظ کند حکم داد؟