شرایط و معیارها گاهی عمومی هستند و گاهی اختصاصی، معیارهای اختصاصی را هر فرد با توجه به روحیه و امکانات و شرایط ویژه خود باید تعیین کند و بطور کلی می¬توان گفت هر خصوصیت و ویژگی و شرطی که برای هر یک از زوجین اهمیت زیادی دارد، حتماً باید در هنگام انتخاب همسر مورد توجه قرار گرفته و بودن یا نبودن آن مورد توافق طرفین قرار گیرد. اما شرایط عمومی فراوان هستند و اهم آنها عبارتند از: 1- ایمان و اخلاق خانوادگی و فردی، که پیامبر اکرم(ص) فرمود:أَیُّهَا النَّاسُ إِیَّاکُمْ وَ خَضْرَاءَ الدِّمَنِ قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا خَضْرَاءُ الدِّمَنِ قَالَ الْمَرْأَةُ الْحَسْنَاءُ فِی مَنْبِتِ السَّوْءِیعنی ای مردم از خضراء دمن بر حذر باشید عرض شد یا رسول الله خضراء دمن چیست؟ فرمود: دختری خوبروی که در خانواده بدی تربیت شده باشد.[1] (خضراء دمن یعنی سبزه و گلی که رستن گاه او مزبله باشد) ایمان و اخلاق خانوادگی موجب تقویت بنیان خانواده و سلامت و امنیت آن می¬شود؛ خانواده یا فردی که به لحاظ ایمان دینی و تقوا و اخلاق انسانی نارسا باشد نمی¬تواند موجب اطمینان و سلامت روانی آدمی باشد. 2- سلامتی جسمی و روحی و عقلی همسر باید مورد توجه قرار بگیرد. 3- در روایات ما سفارش شده همسرانی انتخاب کنید که از نظر آوردن بچه در وضعیت مطلوبی باشند[2]، یا باکره باشند[3]. 4- هم¬گونه بودن در رتبه¬های اجتماعی و اقتصادی، که موجب انس و محبت بیشتر گشته و زمینه تفاخر و فضل فروشی و تکبر و خود خواهی را از میان برمی¬دارد. 5- اگر سن همسر 3 الی6 و... سال کمتر از مرد باشد بهتر است چون به لحاظ جنسی زن¬ها زودتر از رونق افتاده و مردها بیشتر فعال خواهند بود و با این تفاوت سنی این مشکل به حداقل خواهد رسید. اما بعضی از معیارهای اختصاصی[4] عبارتند از: 1-جمال و زیبایی ظاهری: جمال و زیبایی یک مسأله خط کشی شده و از پیش تعیین شده نیست، هر کسی ممکن است یک شی را جمیل بداند که دیگران آن جمال را در آن یافت نکنند و تا حدود زیادی پسند ظاهری معطوف به امور شخصی است سعی کنید از این جهت هر دو مقبول هم باشید. 2-شاغل بودن یا نبودن و شغل هر یک از زوجین اگر برای دیگری اهمیت دارد حتما باید رعایت شود. 3-اهل محل خاصی بودن یا نبودن هر یک از زوجین اگر برای دیگری اهمیت دارد حتما باید رعایت شود. برای آگاهی بیشتر می توانید به کتاب ازدواج در اسلام دکتر سید رضا پاک نژاد و ازدواج در اسلام آیت الله مشکینی و ازدواج در اسلام آیت الله ابراهیم امینی (چنان چه ترجمه آنان در دسترس باشد) مراجعه فرمایید. پی نوشت: [1]-الکافی ج: 5 ص: 332 حدیث4 و وسائل‌الشیعة ج: 20 ص: 35 حدیث 24963. [2]-مستدرک‌الوسائل ج : 14 ص : 1791- 5، وَ عَنْهُ ص أَنَّهُ قَالَ تَزَوَّجُوا الْوَدُودَ الْوَلُودَ فَإِنِّی مُکَاثِرٌ بِکُمُ الْأَنْبِیَاءَ [3] همان، قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص تَزَوَّجُوا الْأَبْکَارَ فَإِنَّهُنَّ أَعْذَبُ أَفْوَاهاً وَ أَفْتَق. [4]این شرایط اگر چه از نظر اسلام اهمیتی ندارد اما از توجه و اهمیت دادن به آنها منع هم نکرده است از این رو این معیارها اگر برای طرفین ازدواج مهم است حتما باید آنها را در نظر داشته باشند و رعایت کنند تا ازدواج آنها از این رهگذر دچار مشکل نشود. منبع: پایگاه حوزه
شرایط و معیارها گاهی عمومی هستند و گاهی اختصاصی، معیارهای اختصاصی را هر فرد با توجه به روحیه و امکانات و شرایط ویژه خود باید تعیین کند و بطور کلی می¬توان گفت هر خصوصیت و ویژگی و شرطی که برای هر یک از زوجین اهمیت زیادی دارد، حتماً باید در هنگام انتخاب همسر مورد توجه قرار گرفته و بودن یا نبودن آن مورد توافق طرفین قرار گیرد.
اما شرایط عمومی فراوان هستند و اهم آنها عبارتند از:
1- ایمان و اخلاق خانوادگی و فردی، که پیامبر اکرم(ص) فرمود:أَیُّهَا النَّاسُ إِیَّاکُمْ وَ خَضْرَاءَ الدِّمَنِ قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا خَضْرَاءُ الدِّمَنِ قَالَ الْمَرْأَةُ الْحَسْنَاءُ فِی مَنْبِتِ السَّوْءِیعنی ای مردم از خضراء دمن بر حذر باشید عرض شد یا رسول الله خضراء دمن چیست؟ فرمود: دختری خوبروی که در خانواده بدی تربیت شده باشد.[1] (خضراء دمن یعنی سبزه و گلی که رستن گاه او مزبله باشد)
ایمان و اخلاق خانوادگی موجب تقویت بنیان خانواده و سلامت و امنیت آن می¬شود؛ خانواده یا فردی که به لحاظ ایمان دینی و تقوا و اخلاق انسانی نارسا باشد نمی¬تواند موجب اطمینان و سلامت روانی آدمی باشد.
2- سلامتی جسمی و روحی و عقلی همسر باید مورد توجه قرار بگیرد.
3- در روایات ما سفارش شده همسرانی انتخاب کنید که از نظر آوردن بچه در وضعیت مطلوبی باشند[2]، یا باکره باشند[3].
4- هم¬گونه بودن در رتبه¬های اجتماعی و اقتصادی، که موجب انس و محبت بیشتر گشته و زمینه تفاخر و فضل فروشی و تکبر و خود خواهی را از میان برمی¬دارد.
5- اگر سن همسر 3 الی6 و... سال کمتر از مرد باشد بهتر است چون به لحاظ جنسی زن¬ها زودتر از رونق افتاده و مردها بیشتر فعال خواهند بود و با این تفاوت سنی این مشکل به حداقل خواهد رسید.
اما بعضی از معیارهای اختصاصی[4] عبارتند از:
1-جمال و زیبایی ظاهری: جمال و زیبایی یک مسأله خط کشی شده و از پیش تعیین شده نیست، هر کسی ممکن است یک شی را جمیل بداند که دیگران آن جمال را در آن یافت نکنند و تا حدود زیادی پسند ظاهری معطوف به امور شخصی است سعی کنید از این جهت هر دو مقبول هم باشید.
2-شاغل بودن یا نبودن و شغل هر یک از زوجین اگر برای دیگری اهمیت دارد حتما باید رعایت شود.
3-اهل محل خاصی بودن یا نبودن هر یک از زوجین اگر برای دیگری اهمیت دارد حتما باید رعایت شود.
برای آگاهی بیشتر می توانید به کتاب ازدواج در اسلام دکتر سید رضا پاک نژاد و ازدواج در اسلام آیت الله مشکینی و ازدواج در اسلام آیت الله ابراهیم امینی (چنان چه ترجمه آنان در دسترس باشد) مراجعه فرمایید.
پی نوشت:
[1]-الکافی ج: 5 ص: 332 حدیث4 و وسائلالشیعة ج: 20 ص: 35 حدیث 24963.
[2]-مستدرکالوسائل ج : 14 ص : 1791- 5، وَ عَنْهُ ص أَنَّهُ قَالَ تَزَوَّجُوا الْوَدُودَ الْوَلُودَ فَإِنِّی مُکَاثِرٌ بِکُمُ الْأَنْبِیَاءَ
[3] همان، قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص تَزَوَّجُوا الْأَبْکَارَ فَإِنَّهُنَّ أَعْذَبُ أَفْوَاهاً وَ أَفْتَق.
[4]این شرایط اگر چه از نظر اسلام اهمیتی ندارد اما از توجه و اهمیت دادن به آنها منع هم نکرده است از این رو این معیارها اگر برای طرفین ازدواج مهم است حتما باید آنها را در نظر داشته باشند و رعایت کنند تا ازدواج آنها از این رهگذر دچار مشکل نشود.
منبع: پایگاه حوزه
- [سایر] زیبایی ظاهری چقدر در ازدواج مهم است؟ (هم دختر و هم پسر)
- [آیت الله خامنه ای] همسر اینجانب فوت شده و ازدواج مجدد کرده ام دختر همسر اولم در شرف ازدواج است. آیا دامادم نسبت به همسر دومم محرم می شود؟
- [سایر] آیا درامر ازدواج سطح تحصیلات دختر وپسر مهم است درجه اهمیتش چقدراست وچه سطوحی را پیشنهاد می کنید؟
- [آیت الله سیستانی] دختر از چه سنی می تواند بدون رضایت پدر ازدواج کند و چگونه و تحت چه شرایطی ؟
- [سایر] به نظر بنده فرهنگ در امر ازدواج بسیار مهم است و دوست دارم همسر آینده ام از لحاظ فرهنگی با من هم کفو باشد نظر شما چیست ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی با همسر شهیدی که دارای یک دختر است، ازدواج کرده، آیا این دختر بر پدر این آقا (پدر بزرگ) محرم است، اگر نیست راه محرم شدن چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] مردی که با زنی ازدواج نموده همسر دیگری دارد که دارای چندین فرزند دختر و پسر میباشد آیا اولاد از همسر دوم از اموال ایشان نیز سهم دارند (البته همسر دوم زندگی و اموالش جداگانه است) این مرد میگوید اینها (همسر دوّمِ مرد همراهِ دو دخترش) از اموالم که قبل از ازدواج با همسر دوّم داشتم حقّی ندارند، شرعاً حکم چیست؟
- [سایر] بنا به شرایطی به این نتیجه رسیدم که باید ازدواج کنم ولی فعلا نمیتونم این قضیه رو با خانواده مطرح کنم. حالا چند تا سوال برام پیش اومده : 1- برای انتخاب همسر مهم ترین ویژگی که باید به اون توجه کرد چیه؟ 2- راه بهتر انتخاب همسر اینه که خودم یه نفر رو برای آشنایی بیشتر انتخاب کنم یا این کارو به خانواده بسپارم؟ 3- از طریق یه آگهی که جلوی دانشگاهمون پخش میکردن با یه سایت همسر یابی آشنا شدم. می خواستم بدونم آیا میشه همسر آینده رو از این طریق پیدا کرد؟ اگه بله چرا؟ اگه نه چرا؟
- [سایر] من برای انتخاب همسر بعد از ایمان و اخلاق خیلی قیافه همسر برایم مهم است. همه هم به من توصیه میکنند که قیافه مهم نیست اما من پافشاری میکنم. نظر شما را میخواستم؟
- [سایر] با سلام وخسته نباشی ملاکهای اساسی و عوامل مهم در انتخاب همسر چه پارامترهای است .؟ آیا سن دختر در تفاهم نیز مورد اثر می باشد ؟و بهتر است همسن خودم باشد یا حتما کوچکتر ؟
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر کسی بخواهد زن برادرش به او محرم شود؛ باید دختر شیر خواری را مثلا مدتی برای خود صیغه کند و در آن مدت با شرایطی که در مسأله (2483) گفته شد زن برادرش آن دختر را شیر دهد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی بخواهد زن برادرش به او محرم شود ؛ باید دختر شیر خواری را مثلاً دو روزه برای خود صیغه کند و در آن دو روز با شرائطی که در مسأله 2470 گفته شد زن برادرشآن دختر را شیر دهد .
- [آیت الله خوئی] اگر کسی بخواهد زن برادرش به او محرم شود باید دختر شیرخواری را مثلًا دو روزه برای خود صیغه کند و در آن دو روز با شرایطی که در مسأل (2483) گفته شد زن برادرش آن دختر را شیر دهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مرد نمی تواند بدون اذن همسر خود با خواهرزاده یا برادرزاده رضاعی زن خود ازدواج کند و نیز احتیاط واجب آن است که اگر با پسری (العیاذ بالله) لواط کرده با دختر و خواهر مادر رضاعی آن پسر ازدواج نکند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زنی بچّه ای را با شرایطی که در مسأله 2470 گفته می شود شیر دهد ، پدر آن بچّه نمی تواند با دختر هائی که از آن زن به دنیا آمده اند ازدواج کند و نیز نمی تواند دختر های شوهری را که شیر مال او است برای خود عقد نماید بلکه احتیاط واجب آن است که دختر های رضاعی او را هم برای خود عقد ننماید ولی جایز است با دختر های رضاعی آن زن ازدواج کند ، اگر چه احتیاط مستحّب آن است که با آنان هم ازدواج نکند ، و نگاه محرمانه یعنی نگاهی که انسان می تواند به محرمهای خود کند به آنان ننماید .
- [آیت الله شبیری زنجانی] پدر یا جد پدری میتوانند در صورتی که برای دختر نابالغ مفسده نداشته باشد، او را به عقد ازدواج درآورند و پس از ازدواج، نزدیکی با همسر نابالغ جایز نیست ولی دیگر بهرهگیریهای جنسی اشکال ندارد. اگر مرد با همسر نابالغ خود نزدیکی کند، این کار حرام عقد آنها را باطل نمیسازد و نزدیکی آنها پس از بالغ شدن همسر نیز حرام نمیگردد، ولی اگر با این کار دختر افضا شود؛ یعنی راه بول و حیض یا راه حیض و غایط او یکی شود، باید ارش بپردازد، یعنی خسارتی را که به همسر وارد کرده جبران کند و اگر پس از افضا او را طلاق دهد، به جای ارش باید دیه کامل بپردازد و در هر حال، علاوه بر مهریه همسر باید تا پایان عمر نفقه او را نیز بدهد، هر چند او را طلاق دهد و او نیز با شوهر دیگری ازدواج کند.
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی بخواهد زن برادرش به او محرم شود، باید دختر شیرخواری را برای مدتی که قابلیت بهره گیری جنسی داشته باشد برای خود صیغه کند و با شرائطی که در مسأله 2116 گفته شد، زن برادرش آن دختر را شیر دهد. و پس از مدتی می تواند مدت را ببخشد.
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی بخواهد زن برادرش به او محرم شود، باید دختر شیرخواری را برای مدتی که قابلیت بهره گیری جنسی داشته باشد برای خود صیغه کند و با شرائطی که در مسأله 2116 گفته شد، زن برادرش آن دختر را شیر دهد. و پس از مدتی می تواند مدت را ببخشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] جمعی از فقهاء اعلی الله مقامهم فتوا داده اند که اگر کسی بخواهد زن برادرش به او محرم شود باید دختر شیرخواری را مثلا دو روزه برای خود متعه کند و در ان دو روز با شرایطی که در مساله گذشت زن برادرش ان دختر را شیر دهد زیرا مادر رضاعی زن او می شود ولی این فتوی خالی از اشکال نیست
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی بخواهد زن برادرش به او محرم شود، باید دختر شیر خواری را مثلاً دو روزه برای خود صیغه کند و در آن دو روز با شرایطی که در مسأله (2483) گفته شد زن برادرش آن دختر را شیر دهد.