آیا ارزشهای اخلاقی که در اقتصاد و مدیریت مطرح می‌شود، صرفاً جنبه ذهنی و ایده آلی ندارد؟

اگر ما نتوانستیم ارزشهای اخلاقی را در عمل پیاده کنیم حاکی از ضعف ماست، نه ناشی از ذهنی بودن ارزشهای اخلاقی. آدمی فقط در صورتی می‌تواند به اهمیت این ارزشها پی ببرد که بتواند جامعه و مکتبی را خالی از ارزشها تصور کند، در آن صورت می‌تواند بفهمد که ارزشها تا چه اندازه مؤثرند. امروزه در فاسدترین جوامع هم ارزشهای اخلاقی، هر چند در مرتبه‌ای بسیار ضعیف، وجود دارند. بعد از انقلاب اسلامی، در جامعه ما یک سلسله ارزشهای اسلامی ایجاد و تقویت شده بود که آثار بسیار عجیبی داشت. ایثارها و فداکاری هایی که در دوران انقلاب و جنگ محقق می‌شد، پدیده هایی استثنایی به شمار می‌آمدند، اما متأسفانه این ارزشها حفظ و تقویت نشد و این نقص ناشی از عوامل متفاوتی، از جمله ضعف مدیران، مرشدان و رهبران جامعه بود که نتوانستند به درستی از آن موقعیتها استفاده کنند و آن ارزشها را زنده نگه دارند و آن فداکاری ها نتایج عینی و خیره کننده همین ارزشها بودند! آثار شگفت آن ارزشها به حدی بود که بعضی از نمونه های آن برای خود این ملت هم تعجب آور بود. قبل از انقلاب و جنگ، بهترین نمونه فداکاری و ایثار برای ما حنظله غسیل الملائکه، جوان تازه دامادی بود که در رکاب رسول الله(صلی الله علیه وآله وسلم) به شهادت رسید، اما مردم ما با چشم خود صدها نفر بهتر از حنظله را مشاهده کردند که در شرایطی به مراتب سخت‌تر از حنظله جنگیدند و جان فدا کردند. رفتار آنها بر همگان روشن کرد که ارزشهای اسلامی، قابل استفاده است و کاربرد عملی دارد اما باید راه آن را پیدا کرد، باید دید که از چه راهی می‌توان ارزشها را زنده کرد و چگونه آنها را در عمل به کار گرفت. جریان ارزشها در (مدیریت) و (اقتصاد) از همین قرار است. بعد از پذیرش این موضوع که در مدیریت، یک سلسله ارزشهای اخلاقی موجود است که نتیجه اقتصادی و انسانی بهتری دارد، نوبت به این می‌رسد که چگونه افراد سازگار با ارزشها تربیت کنیم. برای انجام این کار، باید با صفات و ویژگیهای روح انسان آشنا شویم که چگونه می‌شود آدمی ارزشی را می‌پذیرد و ارزشهایی را طرد می‌کند.
بنابراین، نتایج عینی و قابل مشاهده ارزشها در همین جامعه اسلامی جایی را برای این تفکر که ارزشها صرفاً آرمانی و پنداری‌اند باقی نمی‌گذارد.
منبع:پیش نیازهای مدیریت اسلامی ، آیت الله محمدتقی مصباح ، قم : موسسه آموزشی امام خمینی 1367