آیا در صورت داشتن این مطلب که در شرایط عادی امکان دست‌یابی به خواسته غیر ممکن است آیا توسل و نذر و دعا کاری از پیش می‌برد؟

استفاده از آیات و روایات مطالبی را به عرض شما می‌رسانیم امید که مفید واقع شود با توجه به این که خالق آسمانها و زمین و آن چه در آنها هست، خداست و هیچ اراده‌ای جز ارادة او در عالم نافذ نیست، می‌بینیم که خداوند متعال تأثیراتی را برای بعضی از اشیاء قرار داده مثلاً اثر آب را برای تشنگی و اثر آتش را برای سوزاندن و ... قرار داده است، و این امکان وجود دارد که خداوند اسبابی را غیر از اسباب ظاهری برای تحقق آثار مادی و معنوی قرار داده باشد. و وقتی به سراغ قرآن مجید می‌رویم می‌بینیم که خداوند متعال نذر و توسل و دعا را از اسباب برآورده شدن حاجات قرار داده است. در قرآن کریم می‌خوانیم (یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله و ابتغوا الیه الوسیلة)[1] به طور کلی توسل به اسباب و وسایل جهت رسیدن به اهداف هیج مانعی ندارد با توجه به این که خدا است که اسباب را آفریده است و خدا است که سبب را سبب قرار داده است و خدا است که از ما خواسته است که از این وسایل و اسباب استفاده کنیم. و هیچ فرقی هم بین اسباب مادی و اسباب روحی، بین اسباب ظاهری و اسباب معنوی، میان اسباب دنیوی و اسباب اخروی نیست، منتهای امر اسباب مادی را از روی تجربه و آزمایش علمی می‌توان شناخت و فهمید که چه چیز سبب است ولی اسباب معنوی را از طریق دین (کتاب و سنت) می‌توان کشف کرد.[2]و خداوند متعال توسل به پیامبر ائمه اطهار و ارواح مؤمنین و برآورده شدن حاجات دنیوی و اخروی را تجویز نموده، و برای آن اثر قرار داده است. فعل خدا دارای نظام است و اگر کسی بخواهد اعتنا به نظام آفرییش نداشته باشد گمراه است. یکی از نظامها این است که وقتی فرد با ارتکاب گناه به خود ستم نمود به در خانه رسول خدا برود و علاوه بر این که خود طلب مغفرت می‌کند رسول خدا هم برای او طلب مغفرت می‌کند تا خداوند به برکت دعای رسول خدا او را بیامرزد[3]پس دعا وتوسل و نذر اسباب و عللی فوق اسباب مادی هستند و اگر با شرایط انجام شود حتماً مؤثر و کارساز خواهند بود. در ذیل آیة شریفة (یوفون بالنذر)[4] از امام صادق (ع) روایتی نقل شده و جریان مریض شدن امام حسن و امام حسین علیهما السلام را بیان کرده‌اند که حضرت علی (ع) برای شفای آنها نذر می‌کند که اگر شفا یافتند سه روز روزه بگیرند و خداوند آنها را شفا می‌‌دهد و آن حضرت با امام حسن و امام حسین و حضرت زهرا و فضه سلام الله علیهم اجمعین روزه می‌گیرند و... پس نذر هم بسیار مؤثر بوده و از آداب اسلامی است.
و اما دعا؛ در قرآن کریم می‌خوانیم (قل ما یعبوأ بکم ربی لولا دعاؤکم)[5] ای رسول ما به امت بگو که اگر دعای شما نبود خداوند به شما توجه و اعتنا نمی‌کرد. و در جای دیگر خداوند وعده فرموده است که (بخوانید مرا تا اجابت کنم شما را)[6]. دعا اسلحه مؤمن است و قضای قطعی را بر می‌گرداند و شفای هر دردی است و خداوند به حضرت موسی فرمود: هرچه که به آن احتیاج داری از من بخواه حتی علف گوسفندت و نمک طعامت را[7]. دعا کلید خزاین الهی است.[8]
معرفی کتاب:
عدل الهی : مرتضی مطهری. بخش شفاعت.
المیزان: ج 2، ص 31 تا 44، (22جلدی بیروتی).
توسل: آیه الله سبحانی، ناشر، انتشارات قدر، تابستان 1363.
--------------------------------------------------------------------------------
[1]- سورة مائده، آیة 35.
[2]- با استفاده از کتاب عدل الهی، مرتضی مطهری، ص 256، ناشر، انتشارات اسلامی، پاییز، 1361.
[3]- سورة نساء، آیة 64.
[4]- سوه دهر، آیة 7.
[5]- سورة فرقان، آیة 77.
[6]- سورة، غافر، آیة 60.
[7]- بحار الانوار، ج 93، ص 303.
[8]- بحار، ج 77، ص 204.