طبیعی
طبیعی، آنچه بر حسب آفرینش ، اکثریت بر آن است.
حق انتخاب مسکن یک حقّ طبیعی برای همه ی انسان هاست؛ چرا کفّار از این حقّ محروم اند؟
اقلیّت های مذهبی متعهّد می توانند در قلمرو حکومت اسلامی هر نقطه ای را به عنوان مسکن دایم و موقّت انتخاب نمایند و این حق شامل آزادی در ترک کشور اسلامی نیز هست. داشتن اقامتگاه دایمی برای آنان الزامی نیست و انتخاب اقامتگاه تابع اراده ی آنهاست و می توانند اقامتگاه های متعدّد داشته باشند و هر وقت بخواهند می توانند محل اقامت خود را تغییر دهند و از حدود سرزمین های اسلامی خارج گردند.[1] چنانچه اقلیّت های مذهبی بخش جداگانه ای را برای سکونت خود برگزینند، می توانند برای ساخت منازل خود از هر نوع نقشه و طرحی استفاده کنند، ولی اگر در بخش های مسلمان نشین ساکن گردند، باید از ساخت آپارتمان های بلند که مشرف بر خانه های مسلمین است خودداری کنند؛ زیرا آزادی آنان بدان معنا نیست که اسلام، امتیازجویی و تظاهر به برتری آنان را قبول کند. فقها در این مورد به اصل (الاسلام یعلوا ولا یعلی علیه)[2] استدلال نموده اند. ولی اگر آپارتمان بلندی را که توسط مسلمانان ساخته شده خریداری کنند می توانند برای اقامت خویش از آن استفاده نمایند؛ زیرا استفاده از ثروتِ مشروع مجاز است. در صورتی که منزل آنها ویران شده و قصد تجدید ساخت آن را داشته باشند، باید مانند فرض اوّل از بالا بردن ساختمان به طوری که بر خانه های مسلمانان همسایه اشراف داشته باشد خودداری کنند.[3] در صورتی که ساختمان مسکونی آنان با همسایگان برابر باشد، بلندی آن نسبت به خانه های محله های دیگر اشکالی نخواهد داشت.[4] در سه مورد، اصل آزادی انتخاب مسکن درباره ی اقلیّت های مذهبی محدود می گردد: 1. در مناطقی که قرارداد ذمّه به طور صریح، عبور و اقامت آنان را ممنوع شمرده است. روشن است که قرارداد ذمّه با رضایت و امضای طرفین ارزش حقوقی پیدا می کند و باید به دیده ی احترام به آن بنگرند. 2. مساجد مسلمین. اقلیّت های مذهبی حقّ عبور و توقّف در آن را ندارند. 3. حجاز. سرزمین حجاز از جهت آثار فقهی و حقوقی به دو قسمت تقسیم می شود: الف) منطقه ی حرم؛ ب) سایر مناطق حجاز. پی نوشتها: [1]. عباسعلی عمید زنجانی، اسلام و حقوق ملل، ص 198. [2]. شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ج 17، ص 376؛ شیخ محمد حسن نجفی،جواهرالکلام، ج 21، ص 284. [3]. علامه حلی، مبسوط، ج 2، ص 46. [4]. همان. منبع: اسلام و اقلیّت های مذهبی، محمد باقر طاهری، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم (1384).
اقلیّت های مذهبی متعهّد می توانند در قلمرو حکومت اسلامی هر نقطه ای را به عنوان مسکن دایم و موقّت انتخاب نمایند و این حق شامل آزادی در ترک کشور اسلامی نیز هست. داشتن اقامتگاه دایمی برای آنان الزامی نیست و انتخاب اقامتگاه تابع اراده ی آنهاست و می توانند اقامتگاه های متعدّد داشته باشند و هر وقت بخواهند می توانند محل اقامت خود را تغییر دهند و از حدود سرزمین های اسلامی خارج گردند.[1] چنانچه اقلیّت های مذهبی بخش جداگانه ای را برای سکونت خود برگزینند، می توانند برای ساخت منازل خود از هر نوع نقشه و طرحی استفاده کنند، ولی اگر در بخش های مسلمان نشین ساکن گردند، باید از ساخت آپارتمان های بلند که مشرف بر خانه های مسلمین است خودداری کنند؛ زیرا آزادی آنان بدان معنا نیست که اسلام، امتیازجویی و تظاهر به برتری آنان را قبول کند. فقها در این مورد به اصل (الاسلام یعلوا ولا یعلی علیه)[2] استدلال نموده اند. ولی اگر آپارتمان بلندی را که توسط مسلمانان ساخته شده خریداری کنند می توانند برای اقامت خویش از آن استفاده نمایند؛ زیرا استفاده از ثروتِ مشروع مجاز است. در صورتی که منزل آنها ویران شده و قصد تجدید ساخت آن را داشته باشند، باید مانند فرض اوّل از بالا بردن ساختمان به طوری که بر خانه های مسلمانان همسایه اشراف داشته باشد خودداری کنند.[3] در صورتی که ساختمان مسکونی آنان با همسایگان برابر باشد، بلندی آن نسبت به خانه های محله های دیگر اشکالی نخواهد داشت.[4] در سه مورد، اصل آزادی انتخاب مسکن درباره ی اقلیّت های مذهبی محدود می گردد: 1. در مناطقی که قرارداد ذمّه به طور صریح، عبور و اقامت آنان را ممنوع شمرده است. روشن است که قرارداد ذمّه با رضایت و امضای طرفین ارزش حقوقی پیدا می کند و باید به دیده ی احترام به آن بنگرند. 2. مساجد مسلمین. اقلیّت های مذهبی حقّ عبور و توقّف در آن را ندارند. 3. حجاز. سرزمین حجاز از جهت آثار فقهی و حقوقی به دو قسمت تقسیم می شود: الف) منطقه ی حرم؛ ب) سایر مناطق حجاز. پی نوشتها: [1]. عباسعلی عمید زنجانی، اسلام و حقوق ملل، ص 198. [2]. شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ج 17، ص 376؛ شیخ محمد حسن نجفی،جواهرالکلام، ج 21، ص 284. [3]. علامه حلی، مبسوط، ج 2، ص 46. [4]. همان. منبع: اسلام و اقلیّت های مذهبی، محمد باقر طاهری، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم (1384).
پاسخ:
اقلیّت های مذهبی متعهّد می توانند در قلمرو حکومت اسلامی هر نقطه ای را به عنوان مسکن دایم و موقّت انتخاب نمایند و این حق شامل آزادی در ترک کشور اسلامی نیز هست.
داشتن اقامتگاه دایمی برای آنان الزامی نیست و انتخاب اقامتگاه تابع اراده ی آنهاست و می توانند اقامتگاه های متعدّد داشته باشند و هر وقت بخواهند می توانند محل اقامت خود را تغییر دهند و از حدود سرزمین های اسلامی خارج گردند.[1]
چنانچه اقلیّت های مذهبی بخش جداگانه ای را برای سکونت خود برگزینند، می توانند برای ساخت منازل خود از هر نوع نقشه و طرحی استفاده کنند، ولی اگر در بخش های مسلمان نشین ساکن گردند، باید از ساخت آپارتمان های بلند که مشرف بر خانه های مسلمین است خودداری کنند؛ زیرا آزادی آنان بدان معنا نیست که اسلام، امتیازجویی و تظاهر به برتری آنان را قبول کند. فقها در این مورد به اصل (الاسلام یعلوا ولا یعلی علیه)[2] استدلال نموده اند.
ولی اگر آپارتمان بلندی را که توسط مسلمانان ساخته شده خریداری کنند می توانند برای اقامت خویش از آن استفاده نمایند؛ زیرا استفاده از ثروتِ مشروع مجاز است. در صورتی که منزل آنها ویران شده و قصد تجدید ساخت آن را داشته باشند، باید مانند فرض اوّل از بالا بردن ساختمان به طوری که بر خانه های مسلمانان همسایه اشراف داشته باشد خودداری کنند.[3]
در صورتی که ساختمان مسکونی آنان با همسایگان برابر باشد، بلندی آن نسبت به خانه های محله های دیگر اشکالی نخواهد داشت.[4]
در سه مورد، اصل آزادی انتخاب مسکن درباره ی اقلیّت های مذهبی محدود می گردد:
1. در مناطقی که قرارداد ذمّه به طور صریح، عبور و اقامت آنان را ممنوع شمرده است. روشن است که قرارداد ذمّه با رضایت و امضای طرفین ارزش حقوقی پیدا می کند و باید به دیده ی احترام به آن بنگرند.
2. مساجد مسلمین. اقلیّت های مذهبی حقّ عبور و توقّف در آن را ندارند.
3. حجاز. سرزمین حجاز از جهت آثار فقهی و حقوقی به دو قسمت تقسیم می شود: الف) منطقه ی حرم؛ ب) سایر مناطق حجاز.
پی نوشتها:
[1]. عباسعلی عمید زنجانی، اسلام و حقوق ملل، ص 198.
[2]. شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ج 17، ص 376؛ شیخ محمد حسن نجفی،جواهرالکلام، ج 21، ص 284.
[3]. علامه حلی، مبسوط، ج 2، ص 46.
[4]. همان.
منبع: اسلام و اقلیّت های مذهبی، محمد باقر طاهری، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم (1384).
- [سایر] به نظر شما (مقام معظم رهبری) محروم شدن شهروندان از حق طبیعی انتخاب شدن بهوسیلهی نظارت استصوابی، باعث بیاعتماد شدن مردم به پایههای نظام نمیشود؟
- [آیت الله سبحانی] اگر ضمن عقد نکاح شرط شود که حق انتخاب مسکن با زوجه است آیا این شرط ناظر به نوع و مکان مسکن نیز می باشد؟
- [سایر] آیا نماز ویژه انسان هاست یا در موجودات دیگر نیز وجود دارد؟
- [سایر] آیا نماز ویژه انسان هاست یا در موجودات دیگر نیز وجود دارد؟
- [سایر] آیا در آستانه ی مرگ نیز شیطان در پی گمراه ساختن و فریب انسان هاست؟
- [سایر] چه کارهایی انسان را از نماز شب محروم می کند؟
- [سایر] در بحث ترکیب انسان از روح و بدن، گفته می‌شود که بدن ابزار روح است، امّا ابزار طبیعی، نه ابزار صناعی. فرق بین ابزار طبیعی و صناعی چیست؟
- [آیت الله بهجت] آیا زوجه بدون این که در مورد انتخاب مسکن شرطی بکند حقّ دارد به منزلی که زوج اجاره کرده یا تهیه نموده نرود؟ و آیا در این صورت حقّ مطالبه ی نفقه را دارد؟
- [سایر] چرا خداوند شخصی به نام حضرت محمد صلّی الله علیه و آله را پیامبر انتخاب کرده و دیگر انسان ها را انتخاب ننموده است؟
- [سایر] آیا آزادی تکوینی و انتخاب گر بودن انسان با توحید افعالی سازگار است؟
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر انسان بدون قصد لذت به صورت و دستهای زنهای کفار و جاهائی از بدن که عادت آنها به پوشانیدنش نیست؛ نگاه کند؛ اشکال ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر انسان بدون قصد لذت به صورت و دست زنان کفار و جاهایی از بدنشان در صورتی که نترسد که به حرام بیفتد، اشکال ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسافرت به بلاد کفار و نقاطی که انسان در آن نقاط نمی تواند وظایف اسلامی خود را انجام دهد جز در موارد ضرورت و ارشاد آنها، جایز نیست.
- [آیت الله خوئی] اگر انسان بدون قصد لذت به صورت و دستهای زنهای کفار و جاهائی از بدن که عادت آنها به پوشانیدنش نیست نگاه کند، در صورتی که نترسد که به حرام بیفتد اشکال ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] چند چیز است که سفر را قطع می کند و باید نماز را تمام خواند: اول رسیدن به (وطن) منظور از وطن چیست منظور از وطن محلی است که انسان آن را برای اقامت و زندگی خود انتخاب کرده، خواه در آنجا متولد شده باشد یا نه و خواه وطن پدر و مادرش باشد یا خودش آنجا را انتخاب کرده است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان بدون قصد لذّت بصورت و دستهای زنهای اهل کتاب مثل زنهای یهود ونصاری نگاه کند در صورتی که نترسد که بحرام بیفتد، اشکال ندارد بلکه همچنین زنهای دیگر از کفّار، و نیز نگاه به غیر صورت و دستهای آنان که معمولاً آنها آن قسمتها را نمیپوشانند بدون قصد لذّت بیاشکال است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] وطن بر دو قسم است: 1 وطن اصلی، یعنی جایی که وطن پدر و مادر یا یکی از آنها باشد و انسان همراه آنها در آنجا مدتی زندگی کرده باشد و چه در آنجا متولد شده باشد یا در جای دیگر. 2 وطن غیر اصلی، یعنی جایی که انسان با اختیار خود به عنوان وطن انتخاب کند که در دو صورت محقق می شود: الف: جایی را برای زندگی خود انتخاب کند و قصد داشته باشد تا آخر عمر در آنجا بماند. ب: جایی را برای زندگی خود انتخاب کند و قصد رفتن از آنجا را نداشته باشد و آن قدر آنجا بماند که عرفاً او را اهل آنجا بدانند. بنابراین کسی که قصد داشته باشد مدتی هر چند طولانی در محلی بماند و بعد به جای دیگر برود آنجا وطن او نمی شود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر انسان کسی را برای انجام تمام کارهای خود وکیل کند، صحیح است و همچنین اگر وکیل کند که یکی از چند کار را انجام دهد و او یکی را انتخاب کند صحیح است، ولی اگر کسی را برای یکی از کارهای خود وکیل کند و آن کار را معیّن نکند، وکالت صحیح نیست.
- [آیت الله سیستانی] اگر انسان کسی را برای انجام تمام کارهای خودش وکیل کند ، صحیح است ، ولی اگر برای یکی از کارهای خود وکیل نماید و آن کار را معیّن نکند ، وکالت صحیح نیست ، بلی اگر او را برای انجام یکی از چند کار به انتخاب خودش وکیل کند مثلاً او را وکیل کند که یا خانهاش را بفروشد ، و یا اجاره دهد ، وکالت صحیح است .
- [آیت الله مکارم شیرازی] گوشت هایی که در بازار مسلمانان فروخته می شود، یا مسلمانی برای انسان هدیه می آورد پاک و حلال است، و تحقیق و تفحّص درباره آن لازم نیست؛ ولی اگر بدانند آن مسلمان گوشتها را از کافر گرفته و رسیدگی لازم را نکرده، لازم است از آن اجتناب شود. اما چرم¬هایی که از بلاد کفّار می آورند پاک است، هر چند نمی توان با آن نماز خواند.