آیا مردگان نیز در حق زندگان خود دعا می‌کنند و دعای آنها مستجاب می‌شود؟

از روایات استفاده می‌شود که مردگان با زندگان ارتباط دارند و از رفتن افراد بر سر مزار آنان آگاهی می‌یابند و با آنان انس می‌گیرند، و در مواردی به زندگان سفارش کرده‌اند که از آنان عبرت گرفته و تا توانایی­­هایشان از بین نرفته، گذشته خود را جبران نمایند، اما نیاز مردگان به زندگان بیشتر است؛ زیرا دست آنان از انجام کارهای خیر کوتاه است و این زندگان هستند که می‌توانند با انجام برخی کارهای خیر سبب آمرزش آنان و یا بالا رفتن درجه آنان شود.
در ذیل، روایاتی در این زمینه بیان می‌شود:
1. رسول خدا(ص) فرمود: (سوگند به خدایی که جانم در قبضه قدرت او است؛ اگر آنان(بستگان میّت)، حال و روز شخصی را که از دنیا رفته است می‌دانستند و سخنان او را می‌شنیدند، او را رها کرده و به حال خود گریه می‌کردند. تا این‌که جنازه مرده را حمل می‌کنند، روحش بر بالای آن قرار گرفته و فریاد می‌زند! ای فرزندان و کسان من! دنیا شما را چون من به بازیچه نگیرد، و من مالی را از حلال و حرام جمع کردم و برای شما نهادم و بدون زحمت به شما رسید و سختی و وزر و وبالش برای من مانده و شما از همین بلایی که گریبان مرا گرفته دوری کنید که شما نیز چون من گرفتار خواهید گشت).[1]
2. امام صادق(ع) فرمود: (هر کس از مسلمانان برای مرده­ای عمل صالح و نیکویی انجام دهد پاداش او دو چندان شود و خداوند متعال آن مرده را از آن عمل خیر و ثوابش بهره‌مند گرداند).[2] و (نماز، روزه، حجّ، صدقه، اعمال خیر و دعا که برای مرده انجام می‌دهند در قبرش بر او وارد می‌شود و به او می‌رسد و ثوابش را برای کسی که آن‌را انجام داده و نیز برای مرده می‌نویسند).[3]
3. اسحاق بن عمّار ‌می‌گوید به امام کاظم(ع) گفتم: آیا مؤمن آگاه است از کسی که قبر او را زیارت می‌کند؟ آن‌حضرت فرمود: (بلی، پیوسته تا مادامی که زائر بر سر قبرش هست با او مأنوس می‌باشد و وقتی زائر بلند شده تا از سر قبر او بر‌گردد از برگشتن وی وحشتی در مؤمن مرده پیدا می‌شود).[4]
البته با جست‌وجویی که در منابع روایی صورت پذیرفت؛ روایتی که دلالت بر سرعت اجابت دعای مردگان درباره زندگان کند یافت نشد. اما از برخی روایات استفاده می‌شود که دعای فرزند بر سر مزار پدر و مادر مستجاب است و سفارش شده است که افراد بر سر مزار آنان رفته و از خداوند حاجت خود را بخواهد؛ امام صادق(ع) به نقل از امام علی(ع) فرمود: (مردگانتان را زیارت نمایید، پس همانا ایشان به دیدار شما خوشحال شوند و هرگاه شخصی از شما درخواستی دارد، پس نزد قبر پدر و مادر رود و برای آنان دعا کند و حاجت خود را از خدا بخواهد).[5]
همچنین در دسته‌ای دیگر از روایات اشاره شده است که خیرات در حق پدر و مادر بعد از مردن آنان، برای فرزندانی که اسباب ناراحتی آنان را فراهم کرده و عاق آنان شده‌اند، سبب رهایی آنان از عاق شدن می‌شود.
امام صادق(ع) می‌فرماید: (گاهی والدین کسی از دنیا می‌رود و حال این‌که فرزند خود را عاق کرده‌اند، ولی او بر ایشان دعا می‌کند و خیرات بر ایشان می‌دهد، لذا از نیکوکاران نوشته می‌شود).[6]
یادآور می‌شویم حساب اولیای الهی جدا است و خداوند اختیاراتی به آنان داده است که می‌توانند در حق زندگان شفاعت نموده و از خداوند اجابت دعای آنان را بخواهند.

پی نوشت:
[1]. شعیری، محمد بن محمد، جامع الأخبار، ص 170، مطبعة حیدریة، نجف، بی‌تا.
[2]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 185، دفتر انتشارات اسلامی، قم‌، 1413ق.‌
[3]. همان.
[4]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 3، ص 228، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1407ق.‌
[5]. همان، ص 230.
[6]. دیلمی، حسن بن محمد، إرشاد القلوب إلی الصواب، ج 1، ص 195، الشریف الرضی، قم، 1412ق‌.
منبع:http://islamquest.net