پیامبر خدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم : مَن أکَلَ رُمّانَةً حَتّی یَستَتِمَّها ، نَوَّرَ اللّه‌ُ قَلبَهُ أربَعینَ لَیلَةً؛ هر کس اناری را کامل بخورد ، خداوندْ قلب او را چهل شب ، نورانی می‌دارد . مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 371 ، حدیث 1224 ******* عن زید الشحّام : کُنتُ عِندَ أبی عَبدِاللّه‌ علیه‌السلام فَدَعا بِالحَجّامِ فَقالَ لَهُ : اِغسِل مَحاجِمَکَ وعَلِّقها ودَعا بِرُمّانَةٍ فَأَکَلَها . فَلَمّا فَرَغَ مِنَ الحِجامَةِ دَعا بِرُمّانَةٍ اُخری فَأَکَلَها ، وقالَ : هذا یُطفِئُ المِرارَ؛ به نقل از زید شحّام: نزد امام صادق علیه‌السلام بودم که حجامتگری را طلبید . پس به او فرمود : (ابزارهای حجامت خود را بشوی و بیاویز) . آن‌گاه ، اناری طلبید و خورد . چون حجامت را به پایان برد ، انار دیگری طلبید و خورد و فرمود : (این ، تلخه را فرو می‌نشانَد) . مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 170 ، حدیث 494 ******* امام صادق علیه‌السلام : مَن أکَلَ رُمّانَةً عَلَی الرِّیقِ ، أنارَت قَلبَهُ أربَعینَ یوَما؛ هر کس ناشتا انار بخورد، [آن انار] ، قلبش را چهل روز روشن می‌کند. الکافی ، جلد 6 ، صفحه 354 ، حدیث 11 ******* پیامبر خدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم : کُلُوا الرُّمّانَ ؛ فَلَیسَت مِنهُ حَبَّةٌ تَقَعُ فِی المَعِدَةِ إلاّ أنارَتِ القَلبَ ، وأخرَجَتِ الشَّیطانَ أربَعینَ یَوما؛ انار بخورید؛ زیرا هیچ دانه‌ای از آن در معده جای نمی‌گیرد ، مگر این که چهل روز ، قلب را نورانی می‌سازد و شیطان را برون می‌راند . عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، جلد 2 ، صفحه 35 ، حدیث 80 ******* امام صادق علیه‌السلام : أربَعَةٌ یَعدِلنَ الطَّبائِعَ : الرُّمّانُ السّورانِیُّ ، والبُسرُ المَطبوخُ ، وَالبَنَفسَجُ ، وَالهِندَباءُ ؛ چهار چیز ، طبع را اعتدال می‌بخشد : انار سورانی ، خرمای نارس پخته‌شده ، بنفشه ، و کاسنی . الخصال ، صفحه 249 ، حدیث 113 ******* امام صادق علیه‌السلام : مَن أکَلَ رُمّانا عِندَ مَنامِهِ فَهُوَ آمِنٌ فی نَفسِهِ إلی أن یُصبِحَ ؛ هر کس در هنگام خفتن، یک انار بخورد ، تا صبح ، جانش در امان است . طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 134 و بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 164 ******* امام صادق علیه‌السلام : عَلَیکُم بِالرُّمّانِ ؛ فَإِنَّهُ لَم یَأکُلهُ جائِعٌ إلاّ أجزَأَهُ ، ولا شَبعانُ إلاّ أمرَأَهُ ؛ بر شما باد انار؛ چرا که هیچ گرسنه‌ای آن را نمی‌خورد ، مگر این که وی را بسنده است و هیچ سیری آن را نمی‌خورد ، مگر این که غذا را بر وی گوارا می‌سازد . الکافی ، جلد 6 ، صفحه 352 ، حدیث 1
انار چه فوایدی دارد؟
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ رُمّانَةً حَتّی یَستَتِمَّها ، نَوَّرَ اللّهُ قَلبَهُ أربَعینَ لَیلَةً؛
هر کس اناری را کامل بخورد ، خداوندْ قلب او را چهل شب ، نورانی میدارد .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 371 ، حدیث 1224
*******
عن زید الشحّام :
کُنتُ عِندَ أبی عَبدِاللّه علیهالسلام فَدَعا بِالحَجّامِ فَقالَ لَهُ : اِغسِل مَحاجِمَکَ وعَلِّقها ودَعا بِرُمّانَةٍ فَأَکَلَها . فَلَمّا فَرَغَ مِنَ الحِجامَةِ دَعا بِرُمّانَةٍ اُخری فَأَکَلَها ، وقالَ : هذا یُطفِئُ المِرارَ؛
به نقل از زید شحّام: نزد امام صادق علیهالسلام بودم که حجامتگری را طلبید . پس به او فرمود : (ابزارهای حجامت خود را بشوی و بیاویز) .
آنگاه ، اناری طلبید و خورد . چون حجامت را به پایان برد ، انار دیگری طلبید و خورد و فرمود : (این ، تلخه را فرو مینشانَد) .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 170 ، حدیث 494
*******
امام صادق علیهالسلام :
مَن أکَلَ رُمّانَةً عَلَی الرِّیقِ ، أنارَت قَلبَهُ أربَعینَ یوَما؛
هر کس ناشتا انار بخورد، [آن انار] ، قلبش را چهل روز روشن میکند.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 354 ، حدیث 11
*******
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا الرُّمّانَ ؛ فَلَیسَت مِنهُ حَبَّةٌ تَقَعُ فِی المَعِدَةِ إلاّ أنارَتِ القَلبَ ، وأخرَجَتِ الشَّیطانَ أربَعینَ یَوما؛
انار بخورید؛ زیرا هیچ دانهای از آن در معده جای نمیگیرد ، مگر این که چهل روز ، قلب را نورانی میسازد و شیطان را برون میراند .
عیون أخبار الرضا علیهالسلام ، جلد 2 ، صفحه 35 ، حدیث 80
*******
امام صادق علیهالسلام :
أربَعَةٌ یَعدِلنَ الطَّبائِعَ : الرُّمّانُ السّورانِیُّ ، والبُسرُ المَطبوخُ ، وَالبَنَفسَجُ ، وَالهِندَباءُ ؛
چهار چیز ، طبع را اعتدال میبخشد : انار سورانی ، خرمای نارس پختهشده ، بنفشه ، و کاسنی .
الخصال ، صفحه 249 ، حدیث 113
*******
امام صادق علیهالسلام :
مَن أکَلَ رُمّانا عِندَ مَنامِهِ فَهُوَ آمِنٌ فی نَفسِهِ إلی أن یُصبِحَ ؛
هر کس در هنگام خفتن، یک انار بخورد ، تا صبح ، جانش در امان است .
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 134 و بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 164
*******
امام صادق علیهالسلام :
عَلَیکُم بِالرُّمّانِ ؛ فَإِنَّهُ لَم یَأکُلهُ جائِعٌ إلاّ أجزَأَهُ ، ولا شَبعانُ إلاّ أمرَأَهُ ؛
بر شما باد انار؛ چرا که هیچ گرسنهای آن را نمیخورد ، مگر این که وی را بسنده است و هیچ سیری آن را نمیخورد ، مگر این که غذا را بر وی گوارا میسازد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 352 ، حدیث 1
- [سایر] انار سورانی چه خاصیتی دارد؟
- [سایر] انار شیرین چه خواصی دارد؟
- [سایر] انار ملس چه خواصی دارد؟
- [سایر] خوردن انار با پیه آن چه فایده ای دارد؟
- [سایر] خوردن انار شیرین پس از حجامت چه فایده ای دارد؟
- [سایر] خلال کردن با چوب ریحان و انار چه ضرری دارد؟
- [سایر] خوردن انار پیش و پس از حجامت چه خاصیتی دارد؟
- [سایر] پرهیز چه فوایدی دارد؟
- [سایر] حجامت چه فوایدی دارد؟
- [سایر] تنقیه چه فوایدی دارد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] چند چیز در غذا خوردن مذموم است: اوّل: در حال سیری غذا خوردن. دوم: پر خوردن و در حدیثی وارد شده که خداوند عالم بیشتر از هر چیز از شکم پر بدش میآید. سوم: نگاهکردن به صورت دیگران در موقع غذا خوردن. چهارم: خوردن غذای داغ. پنجم: فوت کردن چیزی که میخورد یا میآشامد. ششم: بعد از گذاشتن نان در سفره، منتظر چیز دیگر شدن. هفتم: خوردن با دست چپ مگر در مورد انگور و انار که با دست چپ خوردن آنها مذموم نیست. هشتم: غذا خوردن با دو انگشت. نهم: پاره کردن نان با کارد. دهم: گذاشتن نان زیر ظرف غذا. یازدهم: پاک کردن گوشتی که به استخوان چسبیده به طوری که چیزی در آن نماند. دوازدهم: بیپوست خوردن میوههایی که با پوست خورده میشود. سیزدهم: دور انداختن میوه پیش از آن که کاملاً آن را بخورد، البتّه اگر مقدار قابل توجّهی از میوه باقی مانده باشد اسراف است و حرام. آداب آشامیدن
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . چند چیز در غذاخوردن مستحب است: اول هر دو دست را پیش از غذا بشوید. دوم بعد از غذا نیز هر دو دست را بشوید، و با دستمال خشک کند. سوم میزبان، پیش از همه شروع به غذاخوردن کند، و بعد از همه دست بکشد، و پیش از غذا، اول میزبان دست خود را بشوید، بعد کسی که طرف راست او نشسته، و همینطور تا برسد به کسی که طرف چپ او نشسته، و بعد از غذا، اول کسی که طرف چپ میزبان نشسته دست خود را بشوید، و همینطور تا به طرف راست میزبان برسد، و به میزبان ختم شود. چهارم در اول غذا (بِسْمِ الله) بگوید، و اگر سر یک سفره چند نوع غذا باشد، در وقت خوردن هرکدام آنها، گفتن (بِسْمِ اللهِ) مستحب است. پنجم با دست راست غذا بخورد. ششم با سه انگشت یا بیشتر غذا بخورد، و با دو انگشت نخورد. هفتم اگر چند نفر سر یک سفره نشستهاند، هر کسی از غذا جلوی خودش بخورد. هشتم لقمه را کوچک بردارد. نهم سر سفره زیاد بنشیند، و غذاخوردن را طول بدهد. دهم غذا را خوب بِجَود. یازدهم بعد از غذا، خداوند عالم را حمد کند. دوازدهم انگشتان را بلیسد. سیزدهم بعد از غذا خلال نماید، ولی با چوب انار و چوب ریحان و نی و برگ درخت خرما خلال نکند. چهاردهم آنچه بیرون سفره میریزد جمع کند و بخورد، ولی اگر در بیابان غذا میخورد، مستحب است آنچه میریزد، برای پرندگان و حیوانات بگذارد. پانزدهم در اول روز و اول شب غذا بخورد، و در بین روز و در بین شب غذا نخورد. شانزدهم بعد از خوردن غذا به پشت بخوابد، و پای راست را روی پای چپ بیندازد. هفدهم در اول غذا و آخر آن، نمک بخورد. هیجدهم میوه را پیش از خوردن با آب بشوید.
- [آیت الله وحید خراسانی] چند چیز در غذا خوردن مستحب است اول هردو دست را پیش از غذا خوردن بشوید دوم بعد از غذا خوردن هر دو دست خودرا بشوید و با دستمال خشک کند سوم میزبان پیش از همه شروع به غذا خوردن کند و بعد از همه دست بکشد و پیش از غذا خوردن اول میزبان دست خودرا بشوید بعد کسی که طرف راست او نشسته و همین طور تا برسد به کسی که طرف چپ او نشسته و بعد از غذا خوردن اول کسی که طرف چپ میزبان نشسته دست خودرا بشوید و همینطور تا به میزبان برسد چهارم در اول غذا خوردن بسم الله بگوید ولی اگر سر یک سفره چند جور غذا باشد در وقت خوردن هرکدام انها گفتن بسم الله مستحب است پنجم با دست راست غذا بخورد ششم با سه انگشت یا بیشتر غذا بخورد و با دو انگشت نخورد هفتم اگر چند نفر سر یک سفره نشسته اند هرکسی از غذای جلوی خودش بخورد هشتم لقمه را کوچک بردارد نهم سر سفره زیاد بنشیند و غذا خوردن را طول بدهد دهم غذا را خوب بجود یازدهم بعد از غذا خوردن خداوند عالم را حمد کند دوازدهم انگشتهارا بلیسد سیزدهم بعد از غذا خوردن خلال نماید ولی با چوب انار و ریحان و نی و برگ درخت خرما خلال نکند چهاردهم انچه بیرون سفره می ریزد جمع کند و بخورد ولی اگر در بیابان غذا بخورد مستحب است انچه می ریزد برای پرندگان و حیوانات بگذارد پانزدهم در اول روز و در اول شب غذا بخورد و در بین روز و در بین شب غذا نخورد شانزدهم بعد از خوردن غذا به پشت بخوابد و پای راست را روی پای چپ بیندازد هفدهم در اول غذا و اخر ان نمک بخورد هیجدهم میوه را پیش از خوردن با اب بشوید
- [آیت الله اردبیلی] چند چیز در غذا خوردن مستحب است: اوّل: هر دو دست را پیش از غذا بشوید.دوم: بعد از غذا دست خود را بشوید و با دستمال خشک کند.سوم: میزبان پیش از همه شروع به غذا خوردن کند و بعد از همه دست بکشد و پیش از غذا اوّل میزبان دست خود را بشوید، بعد کسی که طرف راست او نشسته و همین طور تا برسد به کسی که طرف چپ او نشسته و بعد از غذا اوّل کسی که طرف چپ میزبان نشسته دست خود را بشوید و همین طور تا به طرف راست میزبان برسد.چهارم: در اوّل غذا (بسم اللّه) بگوید، ولی اگر سر یک سفره چند جور غذا باشد، در وقت خوردن هر کدام آنها، گفتن (بسم اللّه) مستحب است.پنجم: با دست راست غذا بخورد.ششم: اگر با دست غذا میخورد، با سه انگشت یا بیشتر غذا بخورد و با دو انگشت نخورد.هفتم:اگر چند نفر سر یک سفره نشسته باشند، هر کسی از غذای جلوی خودش بخورد. هشتم:لقمه را کوچک بردارد.نهم:سر سفره زیاد بنشیند و غذا خوردن را طول بدهد.دهم:غذا را خوب بجود.یازدهم:بعد از غذا، خداوند متعال را حمد کند. دوازدهم: انگشتان را بلیسد.سیزدهم: بعد از غذا خلال نماید، ولی با چوب انار و چوب 0ریحان و نِی و برگ درخت خرما خلال نکند.چهاردهم:آنچه بیرون سفره میریزد جمع کند و بخورد، ولی اگر در بیابان غذا میخورد، مستحب است آنچه میریزد، برای پرندگان و حیوانات بگذارد.پانزدهم: در اوّل روز و اوّل شب غذا بخورد و در بین روز و در بین شب غذا نخورد.شانزدهم:بعد از خوردن غذا مقداری به پشت بخوابد و پای راست را روی پای چپ بیندازد.هفدهم:در اوّل غذا و آخر آن نمک بخورد. هیجدهم: میوه را پیش از خوردن با آب بشوید.
- [آیت الله بروجردی] چند چیز در غذا خوردن مستحب است:اوّل:هر دو دست را پیش از غذا بشوید.دوم:بعد از غذا دست خود را بشوید و با دستمال خشک کند.سوم:میزبان پیش از همه شروع به غذا خوردن کند و بعد از همه دست بکشد و پیش از غذا اوّل میزبان دست خود را بشوید، بعد کسی که طرف راست او نشسته و همین طور تا برسد به کسی که طرف چپ او نشسته و بعد از غذا اوّل کسی که طرف چپ میزبان نشسته دست خود را بشوید و همین طور تا به طرف راست میزبان برسد.چهارم:در اوّل غذا (بسم الله) بگوید، ولی اگر سر یک سفره چند جور غذا باشد، در وقت خوردن هر کدام آنها گفتن (بسم الله) مستحب است.پنجم:با دست راست غذا بخورد.ششم:با سه انگشت یا بیشتر غذا بخورد و با دو انگشت نخورد.هفتم:اگر چند نفر سر یک سفره نشستهاند، هر کسی از غذای جلوی خودش بخورد.هشتم:لقمه را کوچک بردارد.نهم:سر سفره زیاد بنشیند و غذا خوردن را طول بدهد.دهم:غذا را خوب بجود.یازدهم:بعد از غذا خداوند عالم را حمد کند.دوازدهم:انگشتها را بلیسد.سیزدهم:بعد از غذا خلال نماید، ولی با چوب انار و چوب ریحان و نی و برگ درخت خرما خلال نکنند.چهاردهم:آنچه بیرون سفره میریزد جمع کند و بخورد، ولی اگر در بیابان غذا بخورد، مستحب است آنچه میریزد برای پرندگان و حیوانات بگذارد.پانزدهم:در اوّل روز و اوّل شب غذا بخورد و در بین روز و در بین شب غذا نخورد.شانزدهم:بعد از خوردن غذا به پشت بخوابد و پای راست را روی پای چپ بیندازد.هفدهم:در اوّل غذا و آخر آن نمک بخورد.هیجدهم:میوه را پیش از خوردن با آب بشوید.چیزهایی که در غذا خوردن مکروهست
- [آیت الله علوی گرگانی] چند چیز در غذا خوردن مستحبّ است: اوّل هر دو دست را پیش از غذا بشوید; دوم بعد از غذا دست خود را بشوید و با دستمال خشک کند; سوم میزبان پیش از همه شروع به غذا خوردن کند و بعد از همه دست بکشد و پیش از غذا اوّل میزبان دست خود را بشوید، بعد کسی که طرف راست او نشسته وهمینطور تا برسد به کسی که طرف چپ او نشسته و بعد از غذا اوّل کسی که طرف چپ میزبان نشسته دست خود را بشوید وهمینطور تا بطرف راست میزبان برسد; چهارم در اوّل غذا بسم ا& بگوید ولی اگر سر یک سفره چند جور غذا باشد، در وقت خوردن هرکدام آنها بسم ا& مستحبّ است; پنجم با دست راست غذا بخورد; ششم با سه انگشت یا بیشتر غذا بخورد و با دو انگشت نخورد; هفتم اگر چند نفر سر یک سفره نشستهاند هر کسی از غذای جلوی خودش بخورد; هشتم لقمه را کوچک بردارد; نهم سر سفره زیاد بنشیند، وغذا خوردن را طول بدهد; دهم غذا را خوب بجوَد; یازدهم بعد از غذا خداوند را حمد کند; دوازدهم انگشتها را بلیسد; سیزدهم بعد از غذا خلال نماید ولی با چوب انار وچوب ریحان ونی وبرگ درخت خرما خلال نکند; چهاردهم آنچه بیرون سفره میریزد جمع کند وبخورد ولی اگر در بیابان غذا بخورد، مستحبّ است آنچه میریزد، برای پرندگان وحیوانات بگذارد; پانزدهم در اوّل شب غذا بخورد و در بین روز و در بین شب، غذا نخورد; شانزدهم بعد از خوردن غذا به پشت بخوابد وپای راست را روی پایچپ بیندازد; هفدهم در اوّل غذا وآخر آن نمک بخورد; هیجدهم میوه را پیش از خوردن با آب بشوید.
- [آیت الله نوری همدانی] چند چیز در غذا خوردن مستحّب است : اوّل : هر دو دست را پیش از غذا بشوید . دوّم : بعد از غذا دست خود را بشوید و با دستمال خشک کند . سوّم : میزبان پیش از همه شروع به غذا خوردن کند و بعد از همه دست بکشد و پیش از غذا اوّل میزبان دست خود را بشوید ، بعد کسی که طرف راست او نشسته و همینطور تا برسد به کسی که طرف چپ او نشسته و بعد از غذا اوّل کسی که طرف چپ میزبان نشسته دست خود را بشوید و همینطور تا به طرف راست میزبان برسد . چهارم : در اوّلِ غذا بِسْمِ اَللهِ بگوید ولی اگر سر یک سفره چند جور غذا باشد ، در وقت خوردن هر کدام آنها گفتن بِسْمِ اَللهِ مستحّب است .پنجم : با دست راست غذا بخورد . ششم : با سه انگشت یا بیشتر غذا بخورد و با دو انگشت نخورد . هفتم : اگر چند نفر سر یک سفره نشسته اند هر کسی از غذای جلوی خودش بخورد . هشتم : لقمه را کوچک بردارد . نهم : سر سفره زیاد بنشیند و غذا خوردن را طول بدهد . دهم : غذا را خوب بجود . یازدهم : بعد از غذا خداوند عالم را حمد کند . دوازدهم : انگشتها را بلیسد . سیزدهم : بعد از غذا خلال نماید ، ولی با چوب انار یا چوب ریحان و نی برگ درخت خرما خلال نکند . چهاردهم : آنچه بیرون سفره می ریزد جمع کند و بخورد ، ولی اگر در بیابان غذا بخورد ، مستحّب است آنچه میریزد ، برای پرندگان و حیوانات بگذارد . پانزدهم : در اوّل روز و اوّل شب غذا بخورد و در بین روز و در بین شب غذا نخورد . شانزدهم : بعد از خوردن غذا به پشت بخوابد و پای راست را روی پای چپ بیندازد . هفدهم : در اوّل غذا و آخر آن نمک بخورد . هیجدهم : میوه را پیش از خوردن با آب بشوید . چیزهائی که در غذا خوردن مکروه است
- [امام خمینی] سوم: میزبان پیش از همه شروع به غذا خوردن کند و بعد از همه دست بکشد و پیش از غذا اول میزبان دست خود را بشوید، بعد کسی که طرف راست او نشسته و همین طور تا برسد به کسی که طرف چپ او نشسته و بعد از غذا اول کسی که طرف چپ میزبان نشسته دست خود را بشوید و همین طور تا به طرف راست میزبان برسد. چهارم: در اول غذا بسم الله بگوید ولی اگر سر یک سفره چند جور غذا باشد، در وقت خوردن هر کدام آنها گفتن بسم اللَّه مستحب است. پنجم: با دست راست غذا بخورد. ششم: با سه انگشت یا بیشتر غذا بخورد و با دو انگشت نخورد. هفتم: اگر چند نفر سر یک سفره نشستهاند هر کسی از غذای جلو خودش بخورد. هشتم: لقمه را کوچک بردارد. نهم: سر سفره زیاد بنشیند و غذا خوردن را طول بدهد. دهم: غذا را خوب بجود. یازدهم: بعد از غذا خداوند عالم را حمد کند. دوازدهم: انگشتها را بلیسد. سیزدهم: بعد از غذا خلال نماید ولی با چوب انار و چوب ریحان و نی و برگ درخت خرما خلال نکند. چهاردهم: آنچه بیرون سفره میریزد جمع کند و بخورد ولی اگر در بیابان غذا بخورد، مستحب است آنچه میریزد، برای پرندگان و حیوانات بگذارد. پانزدهم: در اول روز و اول شب غذا بخورد و در بین روز و در بین شب غذا نخورد. شانزدهم: بعد از خوردن غذا به پشت بخوابد و پای راست را روی پای چپ بیندازد. هفدهم: در اول غذا و آخر آن نمک بخورد. هیجدهم: میوه را پیش از خوردن با آب بشوید.
- [آیت الله سیستانی] چند چیز در غذا خوردن ، مستحب شمرده شده است : اول : هر دو دست را پیش از غذا بشوید . دوم : بعد از غذا دست خود را بشوید و با دستمال خشک کند . سوم : میزبان پیش از همه شروع به غذا خوردن کند ، و بعد از همه دست بکشد ، و پیش از غذا اول میزبان دست خود را بشوید ، بعد کسی که طرف راست او نشسته و همینطور تا برسد به کسی که طرف چپ او نشسته ، و بعد از غذا اول کسی که طرف چپ میزبان نشسته دست خود را بشوید و همینطور تا به میزبان برسد . چهارم : در اول غذا (بسم اللّه) بگوید ، و اگر سر یک سفره چند جور غذا باشد ، در وقت خوردن هر کدام از آنها (بسم اللّه) بگوید . پنجم : با دست راست غذا بخورد . ششم : با سه انگشت یا بیشتر غذا بخورد و با دو انگشت نخورد . هفتم : اگر چند نفر سر یک سفره نشستهاند ، هر کسی از غذای جلوی خودش بخورد . هشتم : لقمه را کوچک بردارد . نهم : سر سفره زیاد بنشیند و غذا خوردن را طول بدهد . دهم : غذا را خوب بجود . یازدهم : بعد از غذا خداوند عالم را حمد کند . دوازدهم : انگشتها را بلیسد . سیزدهم : بعد از غذا خلال نماید ، ولی با چوب ریحان و شاخه انار و نی و برگ درخت خرما خلال نکند . چهاردهم : آنچه بیرون سفره میریزد جمع کند و بخورد ، ولی اگر در بیابان غذا بخورد ، مستحب است آنچه میریزد ، برای پرندگان و حیوانات بگذارد . پانزدهم : در اول روز و اول شب غذا بخورد و در بین روز و در بین شب غذا نخورد . شانزدهم : بعد از خوردن غذا به پشت بخوابد ، و پای راست را روی چپ بیندازد . هفدهم : در اول غذا و آخر آن نمک بخورد . هیجدهم : میوه را پیش از خوردن با آب بشوید . چیزهائی که در غذا خوردن مذموم است
- [آیت الله شبیری زنجانی] آداب غذا خوردن چند چیز است: اوّل: هر دو دست را پیش از غذا بشوید. دوم: بعد از غذا دست خود را بشوید و با دستمال خشک کند. سوم: میزبان پیش از همه شروع به غذا خوردن کند و بعد از همه دست بکشد و پیش از غذا اوّل میزبان دست خود را بشوید، بعد کسی که طرف راست او نشسته و همینطور تا برسد به کسی که طرف چپ او نشسته و بعد از غذا اوّل کسی که طرف چپ میزبان نشسته دست خود را بشوید و همین طور تا به میزبان برسد. چهارم: در اوّل غذا بسم اللَّه بگوید و اگر سر یک سفره چند جور غذا باشد، در وقت خوردن هر کدام آنها گفتن بسم اللَّه مستحبّ است. پنجم: اگر چندنفر سر یک سفره نشستهاند هر کس از غذای جلوی خودش بخورد. ششم: لقمه را کوچک بردارد. هفتم: سر سفره زیاد بنشیند و غذا خوردن را طول بدهد. هشتم: غذا را خوب بجود. نهم: بعد از غذا خداوند عالم را حمد کند. دهم: انگشتها را بلیسد. یازدهم: بعد از غذا خلال نماید ولی با چوب انار و چوب ریحان و نی و برگ درخت خرما خلال نکند. دوازدهم: آنچه بیرون سفره میریزد جمع کند و بخورد، ولی اگر در بیابان غذا میخورد، مستحبّ است آنچه میریزد، برای پرندگان و حیوانات بگذارد. سیزدهم: در اوّل روز و اوّل شب غذا بخورد و در بین روز و در بین شب غذا نخورد. چهاردهم: بعد از خوردن غذا به پشت بخوابد و پای راست را روی پای چپ بیندازد. پانزدهم: در اوّل غذا و آخر آن نمک بخورد. شانزدهم: میوه را پیش از خوردن با آب بشوید.