علم
علم دارای ارزش ذاتی می‌باشد و در دین مبین اسلام به علم ارزش و بهای بالایی داده شده است.
مراتب علم آموزی چیست؟
امام صادق علیه‌السلام : جاءَ رَجُلٌ إلی رَسولِ اللّه صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم فقالَ : یا رسولَ اللّه ، ما العِلمُ ؟ قالَ : الإنصاتُ ، قالَ : ثُمَّ مَه ؟ قالَ : الاستِماعُ ، قالَ : ثُمَّ مَه ؟ قالَ : الحِفظُ ، قالَ : ثُمَّ مَه ؟ قالَ : العَمَلُ بهِ ، قالَ : ثُمَّ مَه یارَسولَ اللّه ؟ قالَ : نَشرُهُ ؛ مردی‌خدمت رسول‌خدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم آمد و عرض کرد : ای رسول خدا ! علم چیست ؟ فرمودند: خاموشی . عرض کرد : سپس چه ؟ فرمودند: گوش سپردن . عرض کرد : دیگر چه ؟ فرمودند: حفظ و مراقبت . عرض کرد : آن گاه چه ؟ فرمودند: به کار بستن آن . عرض کرد : سپس چه ای رسول خدا ؟ فرمودند: انتشار دادن آن . الکافی : 1 / 48 / 4 منتخب میزان الحکمة : 404
امام صادق علیه‌السلام : جاءَ رَجُلٌ إلی رَسولِ اللّه صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم فقالَ : یا رسولَ اللّه ، ما العِلمُ ؟ قالَ : الإنصاتُ ، قالَ : ثُمَّ مَه ؟ قالَ : الاستِماعُ ، قالَ : ثُمَّ مَه ؟ قالَ : الحِفظُ ، قالَ : ثُمَّ مَه ؟ قالَ : العَمَلُ بهِ ، قالَ : ثُمَّ مَه یارَسولَ اللّه ؟ قالَ : نَشرُهُ ؛ مردی‌خدمت رسول‌خدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم آمد و عرض کرد : ای رسول خدا ! علم چیست ؟ فرمودند: خاموشی . عرض کرد : سپس چه ؟ فرمودند: گوش سپردن . عرض کرد : دیگر چه ؟ فرمودند: حفظ و مراقبت . عرض کرد : آن گاه چه ؟ فرمودند: به کار بستن آن . عرض کرد : سپس چه ای رسول خدا ؟ فرمودند: انتشار دادن آن . الکافی : 1 / 48 / 4 منتخب میزان الحکمة : 404
پاسخ:
امام صادق علیه‌السلام :
جاءَ رَجُلٌ إلی رَسولِ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم فقالَ : یا رسولَ اللّه ، ما العِلمُ ؟ قالَ : الإنصاتُ ، قالَ : ثُمَّ مَه ؟ قالَ : الاستِماعُ ، قالَ : ثُمَّ مَه ؟ قالَ : الحِفظُ ، قالَ : ثُمَّ مَه ؟ قالَ : العَمَلُ بهِ ، قالَ : ثُمَّ مَه یارَسولَ اللّه ؟ قالَ : نَشرُهُ ؛
مردی‌خدمت رسول‌خدا صلی الله علیه و آله و سلّم آمد و عرض کرد : ای رسول خدا ! علم چیست ؟ فرمودند: خاموشی . عرض کرد : سپس چه ؟ فرمودند: گوش سپردن . عرض کرد : دیگر چه ؟ فرمودند: حفظ و مراقبت . عرض کرد : آن گاه چه ؟ فرمودند: به کار بستن آن . عرض کرد : سپس چه ای رسول خدا ؟ فرمودند: انتشار دادن آن .
الکافی : 1 / 48 / 4 منتخب میزان الحکمة : 404
- [سایر] علم آموزی چه پاداشی دارد؟
- [سایر] پله اول علم آموزی چیست؟
- [سایر] علم آموزی چه اهمیتی دارد؟
- [سایر] جوینده علم چه موقع از علم آموزی سیر می شود؟
- [سایر] آیا علم آموزی به تنهایی کافی است؟
- [سایر] اصل مهم در علم آموزی چیست؟
- [سایر] علم آموزی برای جوانان چه اهمیتی دارد؟
- [سایر] خسته نشدن از علم آموزی چه ثمره ای دارد؟
- [سایر] هر کس بر مشکلات علم آموزی صبر نکند، به چه عوارضی گرفتار می شود؟
- [سایر] حدیث عبرت آموزی بیان فرمائید؟
- [آیت الله نوری همدانی] برای امر به معروف ونهی از منکر مراتبی است ، وجایز نیست با احتمال حاصل شدن مقصود از مرتبة پائین، به مراتب دیگر عمل شود .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای امر به معروف و نهی از منکر مراتبی است. و جائز نیست با حاصل شدن مقصود از مرتبه پائین، به مراتب دیگر عمل شود.
- [امام خمینی] برای امر به معروف و نهی از منکر مراتبی است، و جایز نیست با احتمال حاصل شدن مقصود از مرتبه پایین، به مراتب دیگر عمل شود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر دزدی به قصد بردن مال انسان یا بستگان او هجوم آورد، انسان حق دارد با رعایت مراتب دفاع کند، هرچند به کشته شدن مهاجم بینجامد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که مرد بیگانهای را با همسر، دختر یا یکی از زنان خویشاوند خود بیابد، چنانچه او قصد تجاوز به آنان را داشته باشد، باید به هر شیوه ممکن از حریم آنان دفاع نماید، هرچند به کشته شدن تجاوزگر بینجامد؛ بلکه در صورت تجاوز به ناموس مسلمانان دیگر هم باید از آنان دفاع کند و در هر حال رعایت مراتب دفاع لازم است و با رعایت مراتب، انسان ضامن خسارت وارده بر متجاوز نیست؛ ولی اگر با وجود مراتب پایینتر دست به کار شدیدتر بزند، بنابر احتیاط ضامن است.
- [آیت الله مظاهری] کسی که مشغول تحصیل علم است و اگر تحصیل نکند میتواند برای معاش خود کسب کند گرچه آن علم، علم دینی نباشد، می‌شود به او زکات داد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر حیوان درندهای که متعلّق به شخص دیگری است، به انسان حمله کند، انسان حق دارد از خود دفاع نماید و اگر با رعایت مراتب دفاع به حیوان خسارتی وارد شود، ضامن نیست، مگر در موردی که انسان متجاوز باشد.
- [آیت الله مظاهری] مقصود از عاقله که دیه قتل خطا را باید بدهد خویشان نسبی پدری می‌باشد، چه مرد باشند یا زن، غیر از بچهها و دیوانهها و کفّار، و تقسیم دیه بر آنان با رعایت مراتب ارث است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که مشغول تحصیل علم است و اگر تحصیل نکند می تواند برای معاش خود کسب کند، چنان چه تحصیل آن علم، واجب یا مستحب باشد، می شود به او زکات داد. ولی احتیاط برای اهل علم نگرفتن زکات است مگر در صورتی که از تحصیل مخارج عاجز باشند ولکن جایز است اشتغال به تحصیل علم هر چند باعث عجز از تحصیل نفقه بشود.
- [آیت الله اردبیلی] بر صاحبان وسایل ارتباط جمعی، هنرمندان و نویسندگان لازم است علم، هنر و ابزار خود را در جهت ترویج معروف و نهی از منکر و پیشگیری از اخلاق ناپسند اجتماعی بکار گیرند و هنر، علم و ابزار نوین ارتباط جمعی را در جهت القاء شبهه و گمراهی و یا اشاعه اخلاق ناپسند بکار نگیرند، در غیر این صورت بر همگان لازم است آنان را طرد و با رعایت مراتب امر به معروف و نهی از منکر به پیروی معروف هدایت و الزام نمایند و از ابزار وسایل ارتباط جمعی که به اشاعه فحشاء و اندیشههای ناپسند اقدام مینماید استفاده نکنند، بلکه خرید و فروش و نگهداری این گونه وسایل در این صورت اشکال دارد.