دارایی
مال همان سرمایه و ثروت انسان است که در آموزه‌های دینی از احکام ویژه‌ای برخوردار است.
وصیت به چه مقدار از دارایی، شایسته است؟
امام صادق علیه‌السلام: مَن أوصی بالثُّلُثِ فَقَد أضَرَّ بالوَرَثَةِ ، والوَصیَّةُ بالخُمسِ والرُّبعِ أفضَلُ مِن الوَصیَّةِ بالثُّلُثِ ؛ هرکه به یک‌سوم (دارایی‌اش) وصیّت کند به وارثان ضرر زده است و وصیّت کردن به یک پنجم و یک چهارم از وصیّت به یک سوم افضل است . الکافی : 7 / 11 / 5 منتخب میزان الحکمة : 594
امام صادق علیه‌السلام: مَن أوصی بالثُّلُثِ فَقَد أضَرَّ بالوَرَثَةِ ، والوَصیَّةُ بالخُمسِ والرُّبعِ أفضَلُ مِن الوَصیَّةِ بالثُّلُثِ ؛ هرکه به یک‌سوم (دارایی‌اش) وصیّت کند به وارثان ضرر زده است و وصیّت کردن به یک پنجم و یک چهارم از وصیّت به یک سوم افضل است . الکافی : 7 / 11 / 5 منتخب میزان الحکمة : 594
عنوان سوال:
وصیت به چه مقدار از دارایی، شایسته است؟
پاسخ:
امام صادق علیه‌السلام:
مَن أوصی بالثُّلُثِ فَقَد أضَرَّ بالوَرَثَةِ ، والوَصیَّةُ بالخُمسِ والرُّبعِ أفضَلُ مِن الوَصیَّةِ بالثُّلُثِ ؛
هرکه به یک‌سوم (دارایی‌اش) وصیّت کند به وارثان ضرر زده است و وصیّت کردن به یک پنجم و یک چهارم از وصیّت به یک سوم افضل است .
الکافی : 7 / 11 / 5 منتخب میزان الحکمة : 594
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی بدون وصیّت بمیرد اموال و دارایی او چگونه تقسیم می‌شود؟
- [آیت الله بهجت] اگر میتی 31 دارایی اش، از جمله منزل مسکونی خود را وصیت کرده باشد، اجرای مراسم ترحیم و تصرّف در آن منزل، قبل از اجرای وصیت چه حکمی دارد؟
- [سایر] شخصی در جزئی از مالش وصیت کرده، ولی مقدار آن را معین نکرده است. چگونه می توان جزء وصیت شده را تعیین کرد؟
- [سایر] راه انتخاب دوست شایسته چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] وصیّت بیماران با چه شرایطی و در چه مقدار از اموالشان نافذ است؟
- [آیت الله بروجردی] زیدی وصیت به خمس نموده و تعیین مقدار آن را نکرده، تکلیف وصی و ورثه چیست؟
- [سایر] داشتن همسر شایسته نشانه چیست؟
- [سایر] همسر شایسته چه جایگاهی دارد؟
- [سایر] دارایی حقیقی چیست؟
- [سایر] چه کارهایی برای حافظان قرآن شایسته نیست؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که حجّ بر او واجب شده، چنانچه آثار مرگ در او ظاهر شود، باید وصیّت کند که به جای او حجّ بجا آورند و اگر از دنیا برود، مخارج حجّ به مقدار حجِّ از میقات، از اصل مال او برداشته می‌شود و اگر نایب گرفتن از میقات ممکن نباشد، همه مخارج از اصل مال او برداشته می‌شود؛ ولی اگر وصیّت کرده باشد که از یک سوم دارایی او بردارند، از یک سوم آن برداشته می‌شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی وصیت کرده باشد که در کفن کردن رعایت مقدار مستحب را نیز بنمایند یا وصیت کرده باشد که مقدار مستحب کفن را که در دو مسأله قبل گفته شد، از ثلث مال او بردارند، یا وصیت کرده باشد ثلث مال را به مصرف خود او برسانند ولی مصرف آن را معیّن نکرده باشد، یا فقط مصرف مقداری از آن را معیّن کرده باشد، میتوانند مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند.
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی وصیت کرده باشد که مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند ، یا وصیّت کرده باشد ثلث مال را به مصرف خود او برسانند ، ولی مصرف آن را معیّن نکرده باشد ، یا فقط مصرف مقداری از آن را معیّن کرده باشد ، میتوانند مقدار مستحب کفن را هر چند بیش از مقدار متعارف باشد از ثلث مال او بردارند .
- [آیت الله اردبیلی] هدایایی که برای زن آوردهاند، جزء دارایی زن می‌باشد و هدایایی که به نحو مشترک برای زن و شوهر آوردهاند، نصف آن جزء دارایی زن به شمار میآید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر انسان وصیّت کند که چیزی از اموالش مال کسی باشد در صورتی که آن شخص وصیّت را قبول کند، اگر چه قبولش در زمان زنده بودن وصیّتکننده باشد، بعد از مردن وصیّت کننده، مالک آن چیز میگردد، بلکه ظاهراً اصلاً در وصیّت، قبول لازم نیست، بلکه همین مقدار که کسی که برای او وصیّت شده وصیّت را ردّ نکند برای درست شدن وصیّت کفایت میکند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی وصیّت کرده باشد که مقدار مستحبّ کفن را که در دو مسأله قبل گفته شد، از ثلث مال او بردارند، یا وصیّت کرده باشد ثلث مال را به مصرف خود او برسانند ولی مصرف آن رامعیّن نکرده باشد، یا فقط مصرف مقداریاز آن را معیّن کرده باشد، میتوانند مقدار مستحبّ کفن را از ثلث مال او بردارند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر کسی وصیت کرده باشد که مقدار مستحب کفن را که در دو مسأله قبل گفته شد؛ از ثلث مال او بردارند؛ یا وصیت کرده باشد ثلث مال را به مصرف خود او برسانند ولی مصرف آن را معین نکرده باشد یا فقط مصرف مقداری از آن را معین کرده باشد؛ می توانند مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر کسی وصیت کرده باشد که مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند، یا وصیت کرده باشد ثلث مال را به مصرف خود او برسانند ولی مصرف آن را معین نکرده باشد، یا فقط مصرف مقداری از آن را معین کرده باشد، می توانند مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند.
- [آیت الله خوئی] اگر کسی وصیت کرده باشد که مقدار مستحب کفن را که در دو مسألة قبل گفته شد، از ثلث مال او بردارند، یا وصیت کرده باشد ثلث مال را به مصرف خود او برسانند، ولی مصرف آن را معین نکرده باشد، یا فقط مصرف مقداری از آن را معین کرده باشد، میتوانند مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی وصیّت کرده باشد که مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند یا وصیّت کرده باشد که ثلث مال را به مصرف خود او برسانند، ولی مصرف آن را معین نکرده باشد یا فقط مصرف مقداری از آن را معین کرده باشد، میتوانند مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند.