با توجه به شواهد موجود باید اذعان نمود که چنین قانونی وجود ندارد و صرفاً بحث اجازه ازخود فرد مطرح است. در بند 2 از ماده 59 قانون مجازات اسلامی اینگونه بیان میگردد که: (هر نوع عمل جراحی یا طبی مشروع که با رضایت شخص یا اولیاء یا سرپرستان یا نمایندگان قانونی آنها و رعایت موازین فنی و علمی و نظامات دولتی انجام شود، در موارد فوری اخذ رضایت ضروری نخواهد بود). به این ترتیب این ماده قانونی تصریح دارد به اینکه درعمل جراحی، رضایت شخص یا اولیا یا سرپرست بیمار گرفته میشود. باید گفته شود که اشخاص اعم از زن و مرد از دیدگاه قانون، پس از رسیدن به سن بلوغ رشید محسوب شده مگر آنکه عدم رشد یا جنون آنان اثبات گردد و زنان نیز از این قاعده مستثنی نبوده و فقط افراد محجور (غیر رشید، مجنون) تحت سرپرستی و قیمومیت می باشند. لذا فرمی که در اکثر بیمارستانها جهت امضاء وجود دارد، فرم همراه میباشد و هر کسی به عنوان همراه میتواند این فرم را امضاء نماید. ضمن آنکه زن میتواند مطابق قانون، صرفاً خودش به عنوان صاحب نفس، برگه را امضا نماید. البته همان گونه که در قانون مشاهده میشود، این امر شامل موارد فوری که حال بیمار وخیم میباشد، نبوده و در چنین مواردی حتی بدون اجازه از خود بیمار یا همراه وی، بیمارستان موظف است اقدامات ضروری را به انجام رساند و مطابق بند 2 ماده واحده قانون مجازات خودداری از کمک به مصدومین و رفع مخاطرات جانی مصوب 1354، جرم محسوب گشته و دارای محکومیت میباشد. در خصوص بیان دلیل اینکه چرا بیمارستانها از بیمار و یا همراه وی امضا میگیرند، میتوان به ماده 60 قانون مجازات اسلامی استناد نمود که: (چنانچه طبیب قبل از شروع درمان یا اعمال جراحی از مریض یا ولی او برائت حاصل نموده باشد، ضامن خسارت جانی یا مالی یا نقص عضو نیست و در موارد فوری که اجازه گرفتن ممکن نباشد، ضامن نمیباشد). به این ترتیب پزشکان برای اینکه اگر در حین عمل جراحی، سهواً خسارت جانی یا مالی یا نقص عضو برای بیمار پیش آمده ضامن نباشند، سعی می کنند از خود بیمار یا همراه او امضایی مبنی بر برائت خود از خسارات احتمالی، بگیرند و به این وسیله با آرامش خاطر به درمان بپردازند. در حقیقت هدف اصلی این ماده، ایجاد امنیت شغلی برای پزشک است. منبع: کتاب حقوق زنان برابری یا نابرابری، ناشر: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها
با توجه به شواهد موجود باید اذعان نمود که چنین قانونی وجود ندارد و صرفاً بحث اجازه ازخود فرد مطرح است.
در بند 2 از ماده 59 قانون مجازات اسلامی اینگونه بیان میگردد که:
(هر نوع عمل جراحی یا طبی مشروع که با رضایت شخص یا اولیاء یا سرپرستان یا نمایندگان قانونی آنها و رعایت موازین فنی و علمی و نظامات دولتی انجام شود، در موارد فوری اخذ رضایت ضروری نخواهد بود).
به این ترتیب این ماده قانونی تصریح دارد به اینکه درعمل جراحی، رضایت شخص یا اولیا یا سرپرست بیمار گرفته میشود. باید گفته شود که اشخاص اعم از زن و مرد از دیدگاه قانون، پس از رسیدن به سن بلوغ رشید محسوب شده مگر آنکه عدم رشد یا جنون آنان اثبات گردد و زنان نیز از این قاعده مستثنی نبوده و فقط افراد محجور (غیر رشید، مجنون) تحت سرپرستی و قیمومیت می باشند.
لذا فرمی که در اکثر بیمارستانها جهت امضاء وجود دارد، فرم همراه میباشد و هر کسی به عنوان همراه میتواند این فرم را امضاء نماید. ضمن آنکه زن میتواند مطابق قانون، صرفاً خودش به عنوان صاحب نفس، برگه را امضا نماید.
البته همان گونه که در قانون مشاهده میشود، این امر شامل موارد فوری که حال بیمار وخیم میباشد، نبوده و در چنین مواردی حتی بدون اجازه از خود بیمار یا همراه وی، بیمارستان موظف است اقدامات ضروری را به انجام رساند و مطابق بند 2 ماده واحده قانون مجازات خودداری از کمک به مصدومین و رفع مخاطرات جانی مصوب 1354، جرم محسوب گشته و دارای محکومیت میباشد.
در خصوص بیان دلیل اینکه چرا بیمارستانها از بیمار و یا همراه وی امضا میگیرند،
میتوان به ماده 60 قانون مجازات اسلامی استناد نمود که:
(چنانچه طبیب قبل از شروع درمان یا اعمال جراحی از مریض یا ولی او برائت حاصل نموده باشد، ضامن خسارت جانی یا مالی یا نقص عضو نیست و در موارد فوری که اجازه گرفتن ممکن نباشد، ضامن نمیباشد).
به این ترتیب پزشکان برای اینکه اگر در حین عمل جراحی، سهواً خسارت جانی یا مالی یا نقص عضو برای بیمار پیش آمده ضامن نباشند، سعی می کنند از خود بیمار یا همراه او امضایی مبنی بر برائت خود از خسارات احتمالی، بگیرند و به این وسیله با آرامش خاطر به درمان بپردازند.
در حقیقت هدف اصلی این ماده، ایجاد امنیت شغلی برای پزشک است.
منبع: کتاب حقوق زنان برابری یا نابرابری، ناشر: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها
- [آیت الله نوری همدانی] چنانچه خانمی طی مفاد مرقومهای که به خط و امضای مشار الیهاست و اصالت امضای او توسط دفترخانه ثابت است اقرا نماید که همسرش او را ساهاست، 3 طلاقه نموده آیا شرعاً میتواند پس از فوت همسرش بدون توجه به مفاد اقرارنامه مدعی مجدد استمرار زوجیت شود و آیا این اقرار صریح دلیل شرعی بر وقوع طلاق ما بین مشار الیها و همسرش محسوب نمیگردد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] برای جلوگیری از بارداری اعمال جرّاحی انجام میشود چه در مرد و چه در زن آیا اگر اعمال جرّاحی موجب عقیم شدن زن یا مرد شود جایز است؟
- [آیت الله بهجت] 3) در فرض فوق آیا باید با تک تک بیماران شرط نمود و با امضای پرسش نامه ی مربوطه و یا گذاشتن اطلاعیه در مراکز درمانی مبنی بر این که مراجعه ی بیماران، نشان گر قبول این شرایط است، یا به اطلاع رساندن حتی از طریق رسانه های گروهی که مراجعه ی شما نزد پزشک به این شرایط، مترتّب است، از پزشک رفع مسؤولیت شرعی می نماید، به طور مثال اگر قبل از عمل جراحی، بیمار مجبور به امضای شرایطی باشد که در صورت هرگونه ناموفق بودن جراحی، وی هیچ گونه حق و حقوقی بر جراح و بیمارستان ندارد، آیا در صورت هرگونه اختلال در جراحی، می توان مدعی شد با توجه به امضای قبلی بیمار، کادر درمانی هیچ مسؤولیت شرعی بر عهده ندارند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در دو فرض سابق، آیا باید با تک تک بیماران شرط کرد و با امضای پرسشنامه مربوطه، یا گذاشتن اطلاعیه در مراکز درمانی (مبنی بر اینکه مراجعه بیماران نشانگر قبول این شرایط است) یا به اطلاع رساندن، حتی از طریق رسانه های گروهی که (مراجعه شما نزد پزشک به معنی قبول این شرایط است)، از پزشک رفع مسؤولیت شرعی می شود؟ به طور مثال اگر قبل از عمل جراحی، بیمار مجبور به امضای شرایطی باشد که در صورت ناموفق بودن جراحی، وی هیچگونه حق و حقوقی بر جراح و بیمارستان ندارد، آیا کافی است؟
- [آیت الله نوری همدانی] تغییر جنسیت مرد به زن و زن به مرد با عمل جراحی چه حکمی دارد ؟
- [سایر] چرا یک زن یا دخترمسلمان نیازمند الگوست؟ با دلیل توضیح دهید؟
- [آیت الله خامنه ای] انجام عمل جراحی برای الحاق فرد خنثی به زن یا مرد چه حکمی دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] مراجعه زن به پزشک مرد و بالعکس و انجام عمل جرّاحی نزد آنان، چه حکمی دارد؟
- [سایر] چرا در اسلام مادامی که زن از همسرش اطاعت کند زن قابل تمجید و ستایش است؟
- [سایر] آیا زن در انتخاب پوشش، باید مطیع همسرش باشد؟
- [آیت الله سیستانی] اگر با زنی که همسرش نیست به گمان اینکه همسر خود اوست نزدیکی کند ، چه زن بداند که او شوهرش نیست ، یا گمان کند شوهرش میباشد ، باید عدّه نگهدارد .
- [آیت الله سبحانی] اجازه شوهر برای همسرش، آن گاه که زن بخواهد معتکف شود لازم است.
- [آیت الله جوادی آملی] .فعل در خرید و فروش که به جای لفظ است گاهی به صورت امضای کتبی یا انگشتمُهر انجام میگیرد.
- [آیت الله اردبیلی] هدایایی که برای زن آوردهاند، جزء دارایی زن میباشد و هدایایی که به نحو مشترک برای زن و شوهر آوردهاند، نصف آن جزء دارایی زن به شمار میآید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن در بین نماز حائض شود نمازش باطل است و ادامه دادن آن حرام میباشد.
- [آیت الله سیستانی] اهدای خون به بیماران نیازمند به آن، و همچنین گرفتن پولی به ازای آن جایز است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] تزریق خون انسانی به انسان دیگر برای درمان بیماری یا جراحی یا نجات جان او جایز است، خواه خون مسلمان باشد یا کافر، مرد باشد یا زن و خرید و فروش خون برای این منظور مانعی ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر با زن نامحرمی به گمان اینکه عیال خود اوست، نزدیکی کند؛ چه زن بداند که او شوهرش نیست، یا گمان کند شوهرش میباشد، باید عدّه نگهدارد.
- [آیت الله مظاهری] اگر با زن نامحرمی به گمان اینکه عیال خود اوست نزدیکی کند چه زن بداند که شوهرش نیست، یا گمان کند شوهرش میباشد باید عدّه نگهدارد.
- [آیت الله بهجت] اگر با زن نامحرمی به گمان اینکه همسر خود اوست نزدیکی کند، چه زن بداند که او شوهرش نیست، یا گمان کند شوهرش میباشد، باید عدّه نگاه دارد.