مراجعه
مراجعه، نقل پرسش و پاسخ صورت گرفته بین گوینده و شخص دیگر، به صورت موجز و جذاب را می‌گویند.
مراجعه زن به پزشک مرد و بالعکس و انجام عمل جرّاحی نزد آنان، چه حکمی دارد؟
در غیر ضرورت شرعی جایز نیست خصوصااگر مستلزم لمس بدن باشد.
در غیر ضرورت شرعی جایز نیست خصوصااگر مستلزم لمس بدن باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- تزریقات مرد به زن و بالعکس چگونه است؟
- دیدن رقص زن برای مرد و بالعکس چه حکمی دارد؟
- برای جلوگیری از بارداری اعمال جرّاحی انجام میشود چه در مرد و چه در زن آیا اگر اعمال جرّاحی موجب عقیم شدن زن یا مرد شود جایز است؟
- امر به معروف و نهی از منکر مرد نامحرم از زن یا بالعکس چگونه باید باشد؟
- نگاه کردن و صحبت کردن زن با مرد نامحرم یا بالعکس چه حکمی دارد؟
- آیا خانمها میتوانند بدون تحقیق از وجود پزشک زن به نزد پزشک مرد بروند؟
- بعضااتّفاق میافتد که با مصدومی مواجه میشویم که دچار ایست تنفّسی یا قلبی گردیده است و نیاز به تنفّس مصنوعی و ماساژ قلبی دارد : (اگر مصدوم مرد و امدادگر زن و یا بالعکس بود) تکلیف شرعی چیست؟
- در مواقع ضروری که جان مصدوم در خطر است و نیاز به مداوا دارد و جهت مداوا ملزم به حمل میباشد (اگر امدادگر مرد و مصدوم زن و یا بالعکس باشد) مصدوم باید چه شرایطی داشته باشد؟
- با فرض این که درمان داروئی یا جرّاحی در بهبود بیمار مؤثر است، اگر پزشک شکّ کند یا تشخیص دهد که گفتن مسئله به بیمار باعث میشود که او درمان داروئی یا جرّاحی را نپذیرد چه فرقی در موضوع پیدا میکند؟
- در بعضی از موارد برای معالجه بیمار باید رضایت بگیرند تا ضمان متوجّه دکتر نشود، حالا اگر وضعیت بیمار یا مصدوم طوری بود که پزشک باید فوراآن را عمل جرّاحی کند و این کار را کرد امّا مصدوم از بین رفت، آیا پزشک که بدون اذن چنین کاری، کرده ضامن است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر پزشکِ حاذقِ زن نباشد، مراجعه زن به پزشک مرد، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مراجعه زن به پزشک مرد، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه در شهری هم پزشک زن و هم پزشک مرد باشد، مراجعه بیمار زن به پزشک مرد در دو صورت زیر چه حکمی دارد؟ الف) در صورت تساوی علمی و مهارت تخصّصی دو پزشک (زن و مرد)، ب) در صورتی که احتمال برود متخصّص مرد عالم تر است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورت وجود پزشک زن و مرد به تعداد کافی، آیا ملاک مراجعه بیماران، همجنس بودن پزشک است یا حاذق بودن؟
- [آیت الله اردبیلی] درصورت وجود پزشک زن و مرد به تعداد کافی، آیا ملاک مراجعه بیماران، هم جنس بودن پزشک است یا حاذق بودن او؟
- [آیت الله خامنه ای] ج: اگر معاینه و درمان منوط به نظر و لمسِ حرام باشد، جایز نیست به پزشک مرد مراجعه کنند، مگر در صورتی که مراجعه به پزشک زن حاذق و متخصّص غیرممکن و یا خیلی سخت باشد.
- [آیت الله نوری همدانی] امروزه در یک شهر معمولا هم پزشک زن و هم پزشک مرد در تخصصهای مختلف پزشکی وجود دارد . مراجعه به پزشک غیر همجهس چه حکمی دارد ؟ در صورتی که متخصّص غیر همجنس عالمتر باشد ، حکم چیست ؟
- [آیت الله خامنه ای] ج: درصورتی که درمان منوط به برهنه کردن بدن زن در برابر پزشک مرد و لمس و نگاه کردن به آن باشد و معالجه با مراجعه به پزشک زن امکان نداشته باشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله بهجت] آیا مراجعه زن به پزشک مرد، در صورتی که پزشک زن در آن رشته موجود باشد جایز است؟ با توجّه به این که غالبا به او نگاه می شود و گاهی هم از او معاینه به عمل می آید.
- [آیت الله بهجت] آیا مراجعه زن به پزشک مرد، در صورت وجود پزشک زن در همان رشته پزشکی جایز است؟ با توجه به این که غالبا به او نگاه شده و گاهی هم از او معاینه به عمل می آید.
مسائل مرتبط از این مرجع
- مرد برای زن و زن برای مرد میتواند اجیر شود و در بلند خواندن وآهسته خواندن نماز باید به تکلیف خود عمل نماید.
- مرد نباید با قصد لذّت به بدن مرد دیگر نگاه کند ونگاه کردن زن هم به بدن زن دیگر با قصد لذّت حرام است.
- اگر مرد زن را، و زن مرد را غسل بدهد غسل باطل است ولی زن میتواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم میتواند زن خود را غسل دهد.
- اگر زن در عقد با مرد شرط کند که او را از شهری بیرون نبرد و مرد هم قبول کند نباید زن را از آن شهر بیرون ببرد.
- بنابر احتیاط مستحبّ باید زن عقبتر از مرد بایستد وجای سجده او از جای ایستادن مرد کمی عقبتر باشد.
- اگر به واسطه آن که مرد نمیتواند وطی ونزدیکی کند، زن عقد را به هم بزند شوهر باید نصف مهر را بدهد ولی اگر به واسطه یکی از عیبهای دیگریکه گفته شد، مرد یا زن عقد را به هم بزند چنانچه مرد با زن نزدیکی نکرده باشد، چیزی بر او نیست و اگر نزدیکی کرده، باید تمام مهر را بدهد.
- اگر بین مرد و زن، دیوار یا پرده یا چیز دیگری باشد که یکدیگر را نبینند، یا بین آنان اقلاًّ ده ذراع که تقریباً پنج ذرع میشود، فاصله باشد چنانچه زن برابر مرد یا جلوتر از او باشد کراهت مرتفع میشود و همچنین است اگر مکان یکیاز آنان به قدری بلند باشد که نگویند زن جلوتر از مرد یا برابر او ایستاده است.
- اگر زن ناچار شود زن دیگر یا مردی غیر از شوهر خود را تنقیه کند یا عورت او را آب بکشد، باید چیزی در دست کند که دست او به عورت آن مرد نرسد و همچنین است اگر مرد ناچار شود مرد دیگر یا زنی غیر از زن خود را تنقیه کند یا عورت او را آب بکشد.
- اگر زنی را که در عدّه دیگری است برای خود عقد کند، چنانچه مرد و زن یا یکی از آنان بدانند که عدّه زن تمام نشده وبدانند عقد کردن زن در عدّه حرام است، آن زن بر او حرام میشود اگرچه مرد بعد از عقد با آن زن نزدیکی نکرده باشد.
- اگر صیغه عقد دائم را خود زن و مرد بخوانند، اوّل زن بگوید: )زَوَّجْتُکَ نَفْسی عَلَی الصِّداقِ المَعْلوم( )یعنی خود را زن تو نمودم به مهری که معیّن شده( پس از آن بدون فاصله مرد بگوید: )قَبِلْتُ التَّزْویج( )یعنی قبول کردم ازدواج را( عقد صحیح است و اگر دیگری را وکیل کنند که از طرف آنها صیغه عقد را بخواند، چنانچه مثلاً اسم مرد احمد واسم زن فاطمه باشد و وکیل زن بگوید: )زَوَّجْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمََْ مُوَکِّلَکَ أحْمَدَ عَلی الصِّداقِ المَعْلوُم(، پس بدون فاصله وکیل مرد بگوید: )قَبِلْتُ لمِوُکِّلی أحْمَدَ عَلَی الصِّداق(، صحیح میباشد و بنابر احتیاط مستحبّ باید لفظی که مرد میگوید با لفظی که زن میگوید مطابق باشد، مثلاً اگر زن )زَوَّجتُ( میگوید، مرد هم )قَبِلْتُ الْتَّزویج( بگوید. دستور خواندن عقد غیر دائم دستور خواندن عقد غیر دائم
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] دست زدن مرد به بدن زن نامحرم یا دست زدن زن به بدن مرد نامحرم، مثل نگاه کردن، حرام است. و دست زدن مرد به صورت و دستهای زن نامحرم و بالعکس نیز بنابر اظهر جایز نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زنی برای معالجه ناچار باشد به مرد نامحرم مراجعه کند و مرد برای معالجه زن نامحرم ناچار باشد که او را نگاه کند و دست به بدن او بزند اشکال ندارد، ولی اگر با نگاه کردن بتواند معالجه کند نباید دست به بدن او بزند و اگر با دست زدن بتواند معالجه کند نباید او را نگاه کند، همچنین اگر معالجه منحصر به پزشک نامحرم نباشد ولی زن در اثر بیاطلاعی از پزشک معالج زن یا محرم، ناچار باشد که به مرد نامحرم مراجعه کند، در صورتی که معالجه مرد بدون دست زدن یا نگاه کردن به قسمتهای محرّم از اعضای زن امکانپذیر نباشد و مرد بداند که معالجه به مثل او منحصر نیست، جایز نیست معالجه کند.
- [آیت الله اردبیلی] جلوگیریهای موقّت به وسیله قرص یا آمپول با تجویز پزشک متخصّص اشکال ندارد؛ همچنین بستن لولههای مرد یا زن و عقیم کردن آنان، اگر عمل جرّاحی به وسیله جنس مخالف صورت نگیرد و مستلزم نگاه کردن به عورت یا لمس آن توسّط کسی که نگاه و لمس او حرام است نباشد، بدون اشکال است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] تزریق خون انسانی به انسان دیگر برای درمان بیماری یا جراحی یا نجات جان او جایز است، خواه خون مسلمان باشد یا کافر، مرد باشد یا زن و خرید و فروش خون برای این منظور مانعی ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر بیمار یا ولیّ او شرط عدم ضمان را از پزشک قبول نکنند، چنانچه جان بیمار در خطر نباشد یا این که مراجعه به پزشک دیگری ممکن باشد، پزشک میتواند بیمار را رها کرده و معالجه ننماید و اگر جان بیمار در خطر باشد و =============================================================================== 1 سنن ابن ماجه،ح3466 کنز العمّال،ج10،ص32،ح28221. مراجعه به پزشک دیگری ممکن نباشد، اقدام به معالجه او لازم است و در این صورت اگر پزشک حاذق بوده و احتیاط و دقّت لازم را بنماید، ضامن نمیباشد.
- [آیت الله اردبیلی] در مورد عیب عنّین بودن مرد، اگر احتمال درمان او را بدهند، زن باید به حاکم شرع مراجعه کند و حاکم شرع یک سال برای آزمایش و درمان به مرد مهلت دهد؛ پس اگر در این مدّت مرد هیچ نتوانست با زنی آمیزش نماید، زن حقّ فسخ دارد.
- [آیت الله مظاهری] اگر یکی از عیبهایی که گفته شد در مرد یا زن بعد از عقد پیدا شود میتواند با طلاق یا مراجعه به حاکم شرع از هم جدا شوند و بدون طلاق نمیتوانند از هم جدا شوند.
- [آیت الله مظاهری] دستدادن زن نامحرم با مرد نامحرم و بالعکس و معانقه و در بغل گرفتن یکدیگر و یا خوابیدن در یک رختخواب، بلکه در یک اتاق خلوت که کسی نباشد، حرام است و تعزیر شرعی هم دارد، گرچه شهوتانگیز و موجب مفسده نباشد و گرچه بدن آنها با هم ملامست پیدا نکند و در زیر لباس و دستکش و مانند اینها باشد.
- [آیت الله مظاهری] رقصیدن و کفزدن که شهوتانگیز و طربانگیز باشد حرام، و فرقی نیست که زن برای زن و یا مرد برای مرد و یا زن و مرد برای یکدیگر باشد، و اگر زن و مرد نامحرم باشند حرمت مضاعف میشود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] وکالت مرد از طرف زن، یا زن از طرف مرد، برای خواندن صیغه مانعی ندارد.