در روایات ائمه علیهم السلام، چه اسراری برای نماز بیان شده است؟
نماز در پیشگاه خدا1 وسیله تقرب به او2 و رحمت الهی3 است و قلب4 و خانه5 را نورانی می کند. وقتی انسان نماز می خواند، هر آنچه در اطراف او هستند، به ذکر خدا مشغول می شوند.6 سجده، نزدیک ترین راه تقرب به خداست.7 ازاین رو، در حدیث آمده است که سجده طولانی، انسان را از عذاب نجات می دهد.8 همان گونه که رکوع کامل، انسان را از وحشتِ قبر رها می کند.9 به این ترتیب هستند، می توان فهمید که چرا امتحان شیعه در مراقبت نماز محقق می شود.10 خشوع از آداب انس، حضور قلب و زینت نماز است.11 انس با نماز، سبب بخشش گناه12 و پذیرفته شدن نماز می شود.13 امامان علیهم السلام نیز نمازی با انس و حضور قلب به جا می‌آوردند.14 پی‌نوشت‌ها: 1. قال الصادق علیه السلام : (وَاَعْلَم اِنّک بَینَ یدَی مَنْ یراک ولا تَراهُ؛ بدان تو در پیشگاه خداوندی هستی که تو را می بیند، ولی تو او را نمی بینی.) بحارالانوار، ج 83 ، ص 11؛ شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص 57؛ وسائل الشیعه، ج 4، ص 685، کتاب الصلاة، باب 2. 2. قال علی علیه السلام : (الصلاةُ قربانُ کلِ تقی؛ نماز خواندن وسیله نزدیکی به خداست برای هر شخص پرهیزکار) محمد محمدی ری‌شهری، میزان الحکمة، ج 5، ص 367؛ بحارالانوار، ج 10، ص 99. 3. عبدالواحد تمیمی آمدی، غررالحکم و دررالکلم، ص 261. 4. قال رسول اللّه صلی الله علیه و آله : (صَلاةُ الرَّجل نورٌ فی قَلْبه فَمَنْ شاء مِنکم فَلْینَوِّر قلبَه؛ نماز هر کس نوری در دل اوست، پس هر کس نماز را اراده کرد، قلبش را نورانی کند.) متقی هندی، کنزالعمال، ج 7، ص18973. 5. قال رسول اللّه صلی الله علیه و آله : (نَوِّروا مَنازِلَکُم بِالصَّلاةِ؛ با نماز خانه هایتان را نورانی کنید.) کنز العمال، ج 15، ص 392، ح 41518. 6. میزان الحکمة، ج 5، ص 377؛ بحارالانوار، ج 82 ، ص 213. 7. قال الصادق علیه السلام : (اَقْرَبُ مَا یکونُ الْعَبْدُ اِلَی اللّهِ وَ هُوَ ساجِدٌ؛ نزدیک ترین حالات بنده به خدا سجده است.) ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص 60. 8. غررالحکم و دررالکلم، ص 175، ح 3353. 9. علی مشکینی، مواعظ العددیه، ص 243. 10. عبدالله بن جعفر حمیری، قرب الاسناد، ص 52؛ بحارالانوار، ج 80 ، ص 23. 11. قال رسول اللّه صلی الله علیه و آله : (اَلْخشُوعُ زِینةُ الصَّلاةِ؛ خشوع زیور نماز است.) بحارالانوار، ج 77، ص131. 12. همان، ج 84 ، ص 249. 13. همان، ص 242. 14. همان، صص 247، 248، 253 و 258؛ میزان الحکمة، ج 5، صص 381 و 382. منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، نشر: قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما (1389)
عنوان سوال:

در روایات ائمه علیهم السلام، چه اسراری برای نماز بیان شده است؟


پاسخ:

نماز در پیشگاه خدا1 وسیله تقرب به او2 و رحمت الهی3 است و قلب4 و خانه5 را نورانی می کند. وقتی انسان نماز می خواند، هر آنچه در اطراف او هستند، به ذکر خدا مشغول می شوند.6 سجده، نزدیک ترین راه تقرب به خداست.7 ازاین رو، در حدیث آمده است که سجده طولانی، انسان را از عذاب نجات می دهد.8 همان گونه که رکوع کامل، انسان را از وحشتِ قبر رها می کند.9 به این ترتیب هستند، می توان فهمید که چرا امتحان شیعه در مراقبت نماز محقق می شود.10
خشوع از آداب انس، حضور قلب و زینت نماز است.11 انس با نماز، سبب بخشش گناه12 و پذیرفته شدن نماز می شود.13 امامان علیهم السلام نیز نمازی با انس و حضور قلب به جا می‌آوردند.14

پی‌نوشت‌ها:
1. قال الصادق علیه السلام : (وَاَعْلَم اِنّک بَینَ یدَی مَنْ یراک ولا تَراهُ؛ بدان تو در پیشگاه خداوندی هستی که تو را می بیند، ولی تو او را نمی بینی.) بحارالانوار، ج 83 ، ص 11؛ شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص 57؛ وسائل الشیعه، ج 4، ص 685، کتاب الصلاة، باب 2.
2. قال علی علیه السلام : (الصلاةُ قربانُ کلِ تقی؛ نماز خواندن وسیله نزدیکی به خداست برای هر شخص پرهیزکار) محمد محمدی ری‌شهری، میزان الحکمة، ج 5، ص 367؛ بحارالانوار، ج 10، ص 99.
3. عبدالواحد تمیمی آمدی، غررالحکم و دررالکلم، ص 261.
4. قال رسول اللّه صلی الله علیه و آله : (صَلاةُ الرَّجل نورٌ فی قَلْبه فَمَنْ شاء مِنکم فَلْینَوِّر قلبَه؛ نماز هر کس نوری در دل اوست، پس هر کس نماز را اراده کرد، قلبش را نورانی کند.) متقی هندی، کنزالعمال، ج 7، ص18973.
5. قال رسول اللّه صلی الله علیه و آله : (نَوِّروا مَنازِلَکُم بِالصَّلاةِ؛ با نماز خانه هایتان را نورانی کنید.) کنز العمال، ج 15، ص 392، ح 41518.
6. میزان الحکمة، ج 5، ص 377؛ بحارالانوار، ج 82 ، ص 213.
7. قال الصادق علیه السلام : (اَقْرَبُ مَا یکونُ الْعَبْدُ اِلَی اللّهِ وَ هُوَ ساجِدٌ؛ نزدیک ترین حالات بنده به خدا سجده است.) ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص 60.
8. غررالحکم و دررالکلم، ص 175، ح 3353.
9. علی مشکینی، مواعظ العددیه، ص 243.
10. عبدالله بن جعفر حمیری، قرب الاسناد، ص 52؛ بحارالانوار، ج 80 ، ص 23.
11. قال رسول اللّه صلی الله علیه و آله : (اَلْخشُوعُ زِینةُ الصَّلاةِ؛ خشوع زیور نماز است.) بحارالانوار، ج 77، ص131.
12. همان، ج 84 ، ص 249.
13. همان، ص 242.
14. همان، صص 247، 248، 253 و 258؛ میزان الحکمة، ج 5، صص 381 و 382.

منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، نشر: قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما (1389)





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین