جواز شرعی
منظور از اباحه شرعی، حکم شارع به یکسان بودن مصلحتِ فعل و ترک چیزی است.
در مورد استفاده از (آی یو دی) که اثر آن جلوگیری از لانه گزینی نطفه بسته شده است آیا جواز شرعی وجود دارد یا خیر؟
هرگاه موجب لمس و نظر حرام نشود مانعی ندارد، مگر این که ضرورت فردی یا اجتماعی ایجاب کند.
هرگاه موجب لمس و نظر حرام نشود مانعی ندارد، مگر این که ضرورت فردی یا اجتماعی ایجاب کند.
عنوان سوال:
در مورد استفاده از (آی یو دی) که اثر آن جلوگیری از لانه گزینی نطفه بسته شده است آیا جواز شرعی وجود دارد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- دیه از بین بردن نطفه بسته شده یا سقط جنین چه مقدار است؟
- در جایی که عمل تلقیح به طور شبهه صورت گرفته (مثل جایی که زن گمان می کرده نطفه از شوهرش بوده، و مرد نیز گمان می کرده زنی که نطفه وارد رحم او شده، همسر واقعی او می باشد، در حالی که این طور نبوده است). آیا احکام اولاد بر فرزندی که به دنیا خواهد آمد، جاری می شود؟
- عملیّات شهادت طلبانه مسلمانان فلسطینی، که به خود موادّ انفجاری بسته و به مواضع دشمن حمله می کنند، از لحاظ شرعی چه حکمی دارد؟ آیا ایرانیان نیز می توانند به آنجا بروند، و این کار را انجام دهند؟
- عملیّات شهادت طلبانه مسلمانان فلسطینی، که به خود موادّ انفجاری بسته و به مواضع دشمن حمله می کنند، از لحاظ شرعی چه حکمی دارد؟ آیا ایرانیان نیز می توانند به آنجا بروند، و این کار را انجام دهند؟
- لطفاً پیرامون ازدواج موقّت به پرسش‌های زیر پاسخ دهید: 1 آیا جواز متعه مربوط به دوره و شرایط خاصّی از تاریخ اسلام بوده است؟ 2 آیا حکومت اسلامی در قبال قانونمندی، یا جلوگیری از گسترش آن در جامعه، وظیفه ای دارد؟ 3 در شرایط کنونی وظیفه روحانیّت در ارتباط با ازدواج موقّت چیست؟ آیا همچون سایر احکام مکلّف به ترویج آن هستند؟ 4 در فتوای مشهور آمده است: (زن یائسه عدّه ندارد.) آیا کسانی که لوله های رحم خود را بسته اند، در حکم زنان یائسه هستند؟
- آیا مالکیت فکری که در عصر ما معمول شده در مورد تألیف کتاب ها، اختراعات و صنایع اکتشاف داروها، تولید فیلم های مفید و سی دی ها جنبه شرعی دارد یا نه؟ به این معنی که اگر کسی به حریم آن تجاوز کند مانند تجاوز به حریم ملک های مادّی مانند خانه و زمین و اتومبیل است و غاصب محسوب می شود یا نه؟
- چندی پیش در جریان مسأله ای از احکام معظّم له مبنی بر عدم جواز شرعی غیبت شخص ریش تراش (در خصوص تراشیدن ریش قرار گرفتیم) مضمون مسأله چنین بود که (نظر به این که بعضی از علما و مجتهدین تراشیدن ریش را حرام نمی دانند جایز نیست از شخص ریش تراش در خصوص این عمل غیبت شود) بفرمایید کدام یک از علما این کار را مجاز می دانند؟
- چندی پیش در جریان مسأله ای از احکام معظّم له مبنی بر عدم جواز شرعی غیبت شخص ریش تراش (در خصوص تراشیدن ریش قرار گرفتیم) مضمون مسأله چنین بود که (نظر به این که بعضی از علما و مجتهدین تراشیدن ریش را حرام نمی دانند جایز نیست از شخص ریش تراش در خصوص این عمل غیبت شود) بفرمایید کدام یک از علما این کار را مجاز می دانند؟
- اخیراً در بعضی مجامع و هیئات مذهبی تهران اشعاری سروده و خوانده می شود که در ضمن آن، لفظ جلاله (الله) را به ذوّات مقدّسه عصمت علیهم صلوات اللّه و غیره نسبت می دهند، مثلا گفته می شود من علی اللّهی ام، یا من حسین اللّهی ام و یا زینب اللّهی ام، آیا بیان این گونه اشعار جواز شرعی دارد؟
- با توجّه به اینکه صدور جواز دفن اجساد منوط به معاینه توسّط پزشک قانونی است، و از آنجا که در مرکز پزشکی قانونی بعضی از استان ها به دلیل کمبود امکانات، معاینه متوفّیات توسّط پزشک مرد صورت می گیرد، آیا از نظر شرعی پزشک مرد مجاز به معاینه جسد زن می باشد؟ توضیح آنکه معاینه جسد منوط به عریان بودن کامل آن می باشد.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی برای جلوگیری از حاملگی از دستگاه آ یو دی استفاده میکند اگر خونریزی داشته باشد چه حکمی دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا زن می تواند بدون رضایت شوهر از قرصهای ضد بارداری استفاده کند یا مثلا برای گذاشتن آی . یو . دی اقدام نماید ؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی برای جلوگیری از حاملگی از دستگاه آی یو دی (IUD) استفاده می کند، اگر در این حالت خونریزی رخ دهد تکلیف چیست؟
- [آیت الله بهجت] دیه ی به هم زدن نطفه ی بسته شده، یا سقط جنین، چه مقدار است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا استفاده از سلولهای بنیادین استخراج شده از جنین انسان قبل از لانه گزینی در رحم برای مقاصد درمانی، جایزاست؟ (لازم به یادآوری است که مراکز تحقیقاتی معمولاً نمونه های خود را از جنینهای دور ریخته شده در موسسه های باروری (IVF) به دست می آورند).
- [آیت الله سیستانی] آیا استفاده از سی دی نور الانوار برای زیارت عتبات عالیت و ترجمه قرآن آن اشکال شرعی دارد در حالیکه روی سی دی نوشته تکثیر ممنوع است؟
- [آیت الله اردبیلی] لقاح در کلینیکهای ناباروری: در لقاح مصنوعی (بصورت IUI_IVF و میکرو اینجکشن) اسپرم را بعضی بصورت استمناء در میآورند حکم این مسئله که با فعل حرام نطفه بسته میشود چیست؟ در این چند ساله به علت نوبت طولانی در ماه مبارک رمضان این حرکت انجام میشود حکم روزه قضاء و کفاره آن چیست؟ حکم نطفه بسته شده در این ماه چه میشود؟
- [سایر] برای لحظه ای که قرار است نطفه بچه بسته شود، چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟ لطفا توضیح دهید خیلی برایم مهم است.
- [آیت الله نوری همدانی] کودکانی که در دستگاه مصنوعی یا دستگاه آزمایشگاهی به وجود آیند، از نظر شرعی چه ارتباطی با صاحبان نطفه و تخمک دارند؟ (صاحب نطفه و صاحب تخمک زن و شوهر باشند یا نباشند)
- [آیت الله اردبیلی] گاهی اوقات زن رحم ندارد اما تخمدان دارد آیا میشود لقاح مصنوعی در بیرون انجام شده به رحم خانمهای محرم (مادر، مادر زن، خواهر شوهر، خواهرزن) این نطفه بسته شده را تزریق نمود؟
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] کسی که پدر یا مادرش در موقع بسته شدن نطفه او مسلمان بوده اند،چنانچه بعد از بالغ شدن اظهار اسلام کند، اگر مرتد شود زنش بر او حرام می شود و باید به مقداری که در احکام طلاق گفته می شود عده وفات نگهدارد.
- [آیت الله بهجت] کسی که پدر یا مادرش در موقع بسته شدن نطفه او مسلمان بودهاند، چنانچه بعد از بالغ شدن اظهار اسلام کند، و بعداً مرتد شود، زنش بر او حرام میشود و باید به مقداری که در احکام طلاق گفته میشود عدّه وفات نگه دارد.
- [آیت الله مظاهری] اگر نطفه مرد و نطفه زن او را در رحم مصنوعی پرورش دادند و بچّهای تولید شد این بچّه حلالزاده و ملحق به پدر و مادر است و نیز اگر نطفه مردی را با نطفه زن اجنبیه پرورش دادند و بچّه تولید شد این بچّه ولد شبهه است و ملحق به پدر و مادر است و صورت اوّل و دوّم در احکام با هم فرقی ندارند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر انسان کاری میکند که زن حامله سقط کند و آن سقط به حکم مسلمان باشد، چنانچه چیز سقط شده نطفه باشد دیهاش 20 دینار شرعی و اگر علقه؛ یعنی خون بسته، باشد 40 دینار و اگر مضغه؛ یعنی پاره گوشت، باشد 60 دینار و اگر استخوان باشد 80 دینار و اگر گوشت آورده ولی هنوز روح در او دمیده نشده 100 دینار و اگر روح در او دمیده شده، دیه وی همچون دیه انسان متولّد شده است.
- [آیت الله وحید خراسانی] جایز نیست نطفه مرد اجنبی را به زنی تلقیح نمایند چه عمل تلقیح به وسیله اجنبی انجام شود و یا به وسیله شوهر زن و عمل تلقیح در فرض مذکور هر چند حرام است ولی زنا نیست و اگر زن تلقیح شده بچه دار گردد ان بچه فرزند صاحب نطفه است و تمام احکام اولاد بر او جاری است و زنی هم که به وسیله تلقیح بچه دار شده مادر ان بچه است و احکام اولاد بر او جاری است
- [آیت الله خوئی] جایز است گرفتن نطفة مردی درصورتی که مقدمات حرام نداشته باشد و گذاشتن آن در رحم مصنوعی و تربیت کردن آن به منظور تولید بچه و چنانچه بچهای از این راه تولید گردد، آن بچه مال صاحب نطفه است و احکام پدر و فرزندی بین آنها برقرار میشود ولکن این بچه مادر ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر انسان کاری کند که زن حامله سقط کند، گناه کرده است و اگر آن جنین محکوم به اسلام باشد، دیه آن به شرح زیر میباشد: اوّل: اگر جنین به صورت (نُطْفه) باشد، دیه آن بیست مثقال شرعی طلای سکّهدار است. دوم:اگر به صورت (عَلَقه) (خون بسته شده) باشد، دیه آن چهل مثقال شرعی طلای سکّهدار است. سوم:اگر به صورت (مُضْغه) (یک پاره گوشت) باشد، دیه آن شصت مثقال شرعی طلای سکّهدار است. چهارم:اگر به صورت استخوان شده باشد، دیه آن هشتاد مثقال شرعی طلای سکّهدار است. پنجم:اگر روی استخوان گوشت روییده و صورت بندی شده باشد، ولی هنوز روح نداشته باشد، دیه آن یکصد مثقال شرعی طلای سکّهدار است. ششم:اگر روح در آن دمیده شده باشد، چنانچه جنین پسر باشد، دیه او یک هزار مثقال شرعی طلای سکّهدار است و اگر دختر باشد، دیه او پانصد مثقال شرعی طلای سکّهدار است و در این صورت بنابر احتیاط، کفّاره قتل نیز بر عهده ساقط کننده میآید.
- [آیت الله بروجردی] اگر انسان کاری کند که زن حامله سقط کند، چنانچه چیزی که سقط شده نطفه باشد، دیهاش بیست مثقال شرعی طلاست که هر مثقال آن 18 نخود میباشد و اگر علقه یعنی خون بسته باشد، چهل مثقال و اگر مضغه یعنی پاره گوشت باشد شصت مثقال و اگر استخوان شده باشد، هشتاد مثقال و اگر گوشت آورده ولی هنوز روح در او دمیده نشده صد مثقال و اگر روح در او دمیده شده، چنانچه پسر باشد دیهی او هزار مثقال و اگر دختر باشد دیهی او پانصد مثقال شرعی طلا است.
- [آیت الله بهجت] اگر انسان کاری کند که زن حامله سقط کند، چنانچه چیزی که سقط شده نطفه باشد، دیهاش بیست مثقال شرعی طلاست، که هر مثقال آن هجده نخود میباشد، و اگر عَلقَه، یعنی خون بسته باشد، چهل مثقال، و اگر مُضغه، یعنی پاره گوشت باشد، شصت مثقال، و اگر دارای استخوان شده باشد، هشتاد مثقال، و اگر گوشت آورده ولی هنوز روح در او دمیده نشده، صد مثقال است، اگرچه افضل و احوط در این صورت دیه کامل است، و اگر روح در او دمیده شده، چنانچه پسر باشد، دیه او هزار مثقال و اگر دختر باشد، دیه او پانصد مثقال شرعی است.
- [آیت الله مظاهری] سقط جنین از گناهان بزرگ است، و اگر روح در او دمیده شده باشد در حکم آدم کشی است، و کسی که این کار را میکند، چه خود زن باشد یا شوهر یا دکتر، گرچه با اجازه آنها باشد، باید دیه بپردازد، و دیه آن اگر نطفه باشد بیست مثقال شرعی طلا، و اگر علقه یعنی خون بسته باشد چهل مثقال، و اگر مضغه یعنی مانند یک پاره گوشت باشد شصت مثقال، و اگر استخوان شده باشد هشتاد مثقال، و اگر بر آن گوشت روییده ولی هنوز روح در آن ندمیده صد مثقال، و اگر روح در آن دمیده، برای پسر هزار مثقال و برای دختر پانصد مثقال شرعی طلا است.