تعزیر
در اسلام به منظور جلوگیری از جرایمی غیر از زنا و لواحق آن، سرقت، شرابخواری و... مجازاتهایی مقرر گردیده است که در فقه از آن به «تعزیرات» یاد میشود.
آیا در سال قحطی تعزیر سارق نیز منتفی است؟
تعزیر هم ندارد.
تعزیر هم ندارد.
پاسخ:
تعزیر هم ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر سارق در سال قحطی، غنیّ و بی نیاز باشد، و در عین حال سرقت نماید، آیا حد بر وی جاری می شود؟
- اگر سارق در سال قحطی، غنیّ و بی نیاز باشد، و در عین حال سرقت نماید، آیا حد بر وی جاری می شود؟
- اگر سارق پیش از بیرون آوردن مال از حرز دستگیر شود، آیا قابل تعزیر است؟
- اگر سارق پیش از بیرون آوردن مال از حرز دستگیر شود، آیا قابل تعزیر است؟
- آیا مراد از (عام المجاعه) سال قحطی است، یا دوران قحطی؟ به بیان واضح تر، اگر در طول سال وضع اقتصادی کشور و توان معیشتی مردم خوب باشد، ولی در مدّت کوتاهی (مثلا یک ماه) اوضاع اقتصادی کشور خراب شود، و مردم در وضع معیشتی پائین باشند، و ارزاق عمومی کمیاب یا نایاب شود، آیا سال قحطی بر آن اطلاق می گردد؟
- آیا مراد از (عام المجاعه) سال قحطی است، یا دوران قحطی؟ به بیان واضح تر، اگر در طول سال وضع اقتصادی کشور و توان معیشتی مردم خوب باشد، ولی در مدّت کوتاهی (مثلا یک ماه) اوضاع اقتصادی کشور خراب شود، و مردم در وضع معیشتی پائین باشند، و ارزاق عمومی کمیاب یا نایاب شود، آیا سال قحطی بر آن اطلاق می گردد؟
- اگر سارق، پدر صاحب مال، یا جدّ پدری وی باشد، آیا سرقت مذکور تنها حدّ ندارد، یا هیچ مجازاتی، و لو تعزیر، بر وی جاری نمی شود؟
- اگر سارق، پدر صاحب مال، یا جدّ پدری وی باشد، آیا سرقت مذکور تنها حدّ ندارد، یا هیچ مجازاتی، و لو تعزیر، بر وی جاری نمی شود؟
- در صورت انحصار حکم حدّ سرقت به سرقت مأکول (موادّ خوراکی) در سال قحطی، آیا مسروق باید مأکول بالفعل باشد، یا شامل مأکول بالقوّه (هر چه صلاحیّت خوردن دارد) نیز می شود؟
- در موارد عدم جواز برخورد با جانی یا سارق، حکم قتل جانی یا سارق توسّط مدّعی دفاع چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] در صورتی که مال مسروقه را سارق دیگری برباید، آیا سارق دوّم مستحقّ حدّ سرقت یا تعزیر می باشد؟ حکم استرداد عین مسروقه در این فرض چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر نظر شما نسبت به فروع فوق بر عدم اجرای حدّ است آیا اثبات سرقت در این موارد موجب برای تعزیر سارق میباشد؟
- [آیت الله بهجت] آیا می توان زکات را برای کمک به زلزله زدگان اندونزی یا قحطی زدگان اتیوپی فرستاد؟
- [آیت الله نوری همدانی] در صورتی که سرقت جامع شرایط حدّ، با اقرار سارق نزد حاکم ثابت شود، آنگاه سارق توبه نماید، آیا عفو وی توسط ولی امر جایز است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مردی با زنی مرتکب جرمی شده اند که مجازات آن تعزیر است، آیا می شود بعنوان تعزیر یا علاوه بر تعزیر سر او را تراشید.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مال سرقت شده از بین رفته، وظیفه سارق چیست؟
- [سایر] آیا پس از رسیدن به یقین عمل به شریعت منتفی می شود؟
- [سایر] باسلام سن من بیست و پنج سال است.پنج سال پیش با دختری آشنا شدم که نه سال از من بزرگتر بود... ...در حال حاضر موضوع را با خانواده در میان گذاشتم.بخاطر تفاوت سنی که داریم شدیدا با این موضوع مخالفت کردند. و با قاطعیت منتفی بودن این موضوع را اعلام کردند.در حال حاضر بهترین راه حل را از شما می خواهم.
- [آیت الله علوی گرگانی] در صورت اجرای قصاص در حضور مردم آیا احضار شهود بر اجرای قصاص منتفی میگردد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] سارقی که جمیع شرایط حد سرقت را دارد اگر اموال مسروقه توسط مأمورین دولت از منزل سارق کشف و به صاحبش مسترد گردد، آیا این گونه اعاده اموال به مسروق منه جلوی صدور حکم قطع ید سارق را می گیرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر در یک سال منفعتی نبرد، بنا بر احتیاط نمی تواند مخارج آن سال را از منافع سال بعد کم کند.
- برای دادن خمس می توان معیار را سال شمسی یا قمری قرار داد.
- اگر قیمت جنسی که برای تجارت خریده بالا رود و روی ملاحظات تجارتی و کسب وکار آن را نفروشد و در بین سال قیمتش پایین آید، خمس مقداری که بالا رفته بر او واجب نیست، ولی اگر قیمت آن تا آخر سال همچنان بالا باشد باید سر سال خمس آن را بدهد، هر چند قیمت آن بعد از گذشتن سال پایین آید، این در صورتی است که آخر سال وقت فروش آن باشد و به میل خود آن را نگه دارد.
- کسی که نیاز به خانه ملکی دارد آنچه را صرف خرید خانه می کند خمس ندارد، ولی اگر درآمد سالش برای خرید خانه کفایت نکند و مجبور باشد چند سال پس انداز کند تا قادر به تهیه خانه شود پولهایی که سال بر آنها گذشته خمس دارد، اما اگر فی المثل زمین خانه را در اثناء سال اول بخرد و مصالح ساختمانی را در اثناء سال بعد و اجرت بنا را در سال سوم بدهد هیچ کدام خمس ندارد.
- کسی که نیاز به خانه ملکی دارد آنچه را صرف خرید خانه می کند خمس ندارد، ولی اگر درآمد سالش برای خرید خانه کفایت نکند و مجبور باشد چند سال پس انداز کند تا قادر به تهیه خانه شود پولهایی که سال بر آنها گذشته خمس دارد، اما اگر فی المثل زمین خانه را در اثناء سال اول بخرد و مصالح ساختمانی را در اثناء سال بعد و اجرت بنا را در سال سوم بدهد هیچ کدام خمس ندارد.
- کسی که سال خمس دارد اگر در وسط سال بمیرد باید مخارج او را تا موقع مرگش از منافع او کم کنند و خمس باقیمانده را بدهند.
- زنان سیّده و غیر سیّده هر دو بعد از تمام شدن پنجاه سال قمری یائسه می شوند، یعنی اگر در این سنّ و سال خونی ببینند خون حیض نیست، مگر این که آنچه می بینند تمام شرایط حیض را داشته باشد که در این صورت باید مطابق آن عمل کنند. 1. 50 سال قمری تقریبا 543 روز و 18 ساعت ، یعنی 18 ماه و سه روز کمتر از 50 سال شمسی است. بنابر این سن یائسگی به سال شمسی 48 سال و 6 ماه می شود.
- آغاز سال برای حساب خمس هر کسی اولین درآمد اوست، یعنی اگر کسی شروع به تجارت و کسب و صنعت و زراعت و غیر اینها کند، اولین زمانی که درآمد برای او حاصل می شود اول سال خمس اوست و نمی توان با قصد و نیت آن را جلو یا عقب انداخت و اگر بخواهد اول سال را جلو بیندازد راهش این است که حساب سال خود را زودتر از موعد معین برسد و خمس خود را بپردازد، همان وقت اول سال او خواهد شد.
- اگر بعد از جمع کردن حاصل و تمام شدن مدت مزارعه، ریشه زراعت در زمین بماند و سال بعد دو مرتبه حاصل دهد چنانچه صاحب زمین و زارع از آن صرف نظر نکرده باشند حاصل سال دوم مطابق سال اول باید تقسیم شود.
- همان گونه که اشاره شد هزینه سفر حج یا زیارتهای مستحبی اگر از درآمد همان سال باشد خمس ندارد و اگر ناچار باشد از چند سال قبل اسم نویسی کند و هزینه را بدهد، جزء مخارج همان سالش محسوب می شود و خمس ندارد، نه در آن سال و نه در سالهای بعد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر مدّعی در حق اللَّه نتواند بیّنه اقامه کند علاوه بر آنکه لازم نیست منکر قسم بخورد، مدّعی نیز تعزیر میشود همانگونه که اگر بیّنه تامّ نباشد مثلاً یک شاهد شهادت بدهد آن شاهد نیز تعزیر میگردد.
- [آیت الله مظاهری] اگر دزد از جیب کسی یا کیف دستی یا ساک و مانند آن، چیزی را ببرد دستش را نمیبرند ولی تعزیر میشود.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی با حیوانی نزدیکی کند عمل حرامی انجام داده و باید تعزیر شود، و حکم خود حیوان در احکام خوردنیها گذشت.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی مثلاً قفل را شکست و داخل شد ولی پیش از اینکه چیزی را ببرد بازداشت شد حدّ جاری نمیشود ولی او را تعزیر میکنند.
- [آیت الله مظاهری] اگر فرزندی پدر یا مادر خود را عمداً بکشد قصاص میشود ولی اگر پدری فرزند خود را عمداً بکشد قصاص نمیشود ولی باید دیه بدهد و علاوه بر دیه تعزیر هم میشود.
- [آیت الله مظاهری] اگر انسان بر دزد یا شخص مهاجم پیروز شد به نحوی که دیگر نمیتواند کاری انجام دهد حقّ ندارد بیجهت او را بزند یا مجروح کند یا بکشد، و تعزیر او با حاکم شرع است.
- [آیت الله مظاهری] حرام است انسان استمناء کند یعنی با خود یا چیزی یا کسی غیر از همسر خود کاری کند که از او منی خارج شود، و اگر چنین کرد به دستور حاکم شرع تعزیر میشود.
- [آیت الله مظاهری] در صورت تشخیص مصلحت، حاکم اسلامی چنانکه میتواند مجرم را عفو یا تخفیف در جرم دهد، میتواند در اجرای حدّ تخفیف دهد یعنی آن را تبدیل به تعزیر کند یا حدّ را اصلاً اجرا نکند.
- [آیت الله اردبیلی] حکومت صالح میتواند محتکر را به عرضه نمودن کالای مورد احتکار و فروش آن بدون اجحاف ملزم نماید و چنانچه محتکر از عرضه نمودن کالا امتناع نماید، حکومت صالح میتواند علاوه بر تعزیر عادلانه و متناسب با محتکر، کالای احتکار شده را به فروش برساند و پول آن را به صاحب آن بپردازد.
- [آیت الله مظاهری] دستدادن زن نامحرم با مرد نامحرم و بالعکس و معانقه و در بغل گرفتن یکدیگر و یا خوابیدن در یک رختخواب، بلکه در یک اتاق خلوت که کسی نباشد، حرام است و تعزیر شرعی هم دارد، گرچه شهوتانگیز و موجب مفسده نباشد و گرچه بدن آنها با هم ملامست پیدا نکند و در زیر لباس و دستکش و مانند اینها باشد.