حج واجب
حج واجب یکی از اقسام حج می باشدکه با شرایطی بر مکلف واجب می شود
آیا می توان حج واجب را رها نمود؟ در صورتیکه می توان رها کرد در چه مرحله ای می شود حج را رها کرد و اگر نمی توان رها کرد از کدام مرحله حج نمی توان رها نمود؟
در هیچ صورت حج واجب را نمی توان رها کرد مگر اینکه انسان بیماری شدیدی پیدا کند که قادر بر ادامه کار نباشد و یا شخصی جداً مانع او شود (مثلا به اتهامی دستگیرش کنند) در این صورت وظایف خاصّی برای بیرون آمدن از احرام دارد (در صورتیکه محرم باشد) که در کتاب مناسک نوشته ایم.
در هیچ صورت حج واجب را نمی توان رها کرد مگر اینکه انسان بیماری شدیدی پیدا کند که قادر بر ادامه کار نباشد و یا شخصی جداً مانع او شود (مثلا به اتهامی دستگیرش کنند) در این صورت وظایف خاصّی برای بیرون آمدن از احرام دارد (در صورتیکه محرم باشد) که در کتاب مناسک نوشته ایم.
عنوان سوال:
آیا می توان حج واجب را رها نمود؟ در صورتیکه می توان رها کرد در چه مرحله ای می شود حج را رها کرد و اگر نمی توان رها کرد از کدام مرحله حج نمی توان رها نمود؟
پاسخ:
در هیچ صورت حج واجب را نمی توان رها کرد مگر اینکه انسان بیماری شدیدی پیدا کند که قادر بر ادامه کار نباشد و یا شخصی جداً مانع او شود (مثلا به اتهامی دستگیرش کنند) در این صورت وظایف خاصّی برای بیرون آمدن از احرام دارد (در صورتیکه محرم باشد) که در کتاب مناسک نوشته ایم.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- با توجه به اینکه یکبار عمره بجا آوردن واجب است ، در صورتیکه شخصی ثبت نام برای حج کرده باشد و پول آنرا پرداخته باشد و توانایی بر عمره نداشته باشد چه حکمی دارد؟
- با سلام . آیا می توان گوشت عقیقه را به صورت خام تقسیم نمود . اگر می توان در چه صورت 2- آیا می توان گوشت عقیقه را به صورت کباب کوبیده درآورد و بین مردم تقسیم نمود .
- اگر نفی بلد به معنای تبعید باشد بفرمایید: لف) آیا می توان مدّت محکومیّت به تبعید را طیّ چند مرحله و به طور متناوب اجرا نمود؟ ب) مدّت نفی بلد در مورد محارب و زانی بکر چقدر است؟ ج) در دو فرض معسر یا مؤسر بودن محکوم علیه، هزینه های ضروری وی در تبعیدگاه بر عهده کیست؟
- آیا می توان با سنگ غصبی رمی جمره نمود؟
- آیا قاضی تحکیم را می توان از میان بانوان انتخاب نمود؟
- آیا حق شفعه در صلح نیز جاری است و می توان از آن استفاده نمود؟
- فسخ نذری که صیغۀ آن خوانده شده حتی در صورت اینکه به مرحلۀ وجوب نرسیده باشد جایز نیست. آیا این فتوا است یا احتیاط واجب است؟
- لطفاً درباره محکوم به قصاص که به درخواست اولیای دم حلق آویز شده و هنوز جان نسپرده، به این سؤالات پاسخ دهید: 1 اگر در این مرحله برخی از اولیای دم قاتل را عفو کنند، آیا باید اجرای حکم را متوقّف کرد، یا متوقّف کردن آن نیازمند به رضایت همه آنهاست؟ 2 در صورت توقّف اجرای حکم و بهبود قاتل، اگر اولیا خواهانِ قصاص، سهم الدیه عفو کنندگان را بپردازند، آیا می توان مجدّداً وی را اعدام نمود؟
- با توجّه به این که کشور ما، در حال حاضر، در مرحله حذف بیماری جذام است، آیا می توان جایگزینهای دیگری، مثل بیماری ایدز، یا سایر بیماریهای پوستی که مخلّ روابط زناشویی است، برای آن در نظر گرفت؟
- در چه صورتی می توان از مالی که گرو گذاشته شده و در رهن است، فک رهن نمود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] شوهر اینجانب پس از عقد دائم مرا رها کرده و حاضر به طلاق نیز نمی باشد آیا می توان زوج را مجبور به طلاق نمود؟
- [آیت الله مظاهری] اگر شوهر بر اثر لجاجت اذن انجام حج تمتّع را به زن ندهد، در صورتیکه زن واجب الحج باشد، وظیفه او چیست؟
- [آیت الله سبحانی] در صورتیکه موصی نیابت را ذکر نکرده باشد ورثه می توانند چند سال تأخیر بیاندازد؟ با اینکه یقین دارند که ذمّه متوفّی مشغول به حج واجب است؟
- [سایر] آیا هفت مرحله عرفان را بدون آنکه عارف بود، می توان تجربه کرد؟ منظور از هفت مرحله عرفان چیست؟ منظور از شریعت، طریقت و حقیقت چیست؟
- [آیت الله مظاهری] آیا با پول قرضی یا وام می توان به حج واجب رفت؟ آیا این حج کفایت از حج واجب می کند؟
- [امام خمینی] کفّاراتی که در حج تمتع واجب می‌شود میتوان بعد از مراجعت به وطن، پرداخت نمود؟
- [آیت الله سیستانی] آیا در مرحله اول می توان بر سنگ تیمم کرد یا حتماً باید خاک باشد ؟
- [آیت الله سیستانی] آیا می توان عقد مضاربه را منعقد کرد در صورتیکه سود معین و ضرر بر عامل باشد یا خیر ؟
- [سایر] آیا به جای غسل واجب می توان با غسل مستحب اعمال حج را انجام داد؟
- [آیت الله بهجت] آیا در نمازهای واجب، می توان بعد از حمد به جای سوره، بار دیگر سوره ی حمد را تکرار نمود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- صیغه عقد بیمه را می توان با هر زبانی اجرا کرد و یا قرارداد بیمه را روی کاغذ آورد و آن را امضاء نمود.
- هرگاه کسی را اجیر کنند که در سفر حج خدمت شخص یا کاروانی را کند و به این صورت حج خود را به جا آورد حج واجب او حساب می شود; ولی قبول چنین کاری واجب نیست.
- جایز است از مال زکات یا سهم امام بگیرند و حج به جا آورند، و این حج، حج واجب محسوب می شود.
- کسی که حج واجب را به جا آورده مستحب است دوباره حج به جا آورد، ولی اگر ازدحام بیش از حد حجاج برای کسانی که هنوز حج به جا نیاورده اند تولید مزاحمت شدید کند بهتر است موقتاً از انجام حج مستحبی خودداری نمایند، همچنین در مقام نوبت بندی بهتر است نوبت را به کسانی دهند که حج واجب را به جا می آورند و اگر خانه خدا فرضاً یک سال از زوار خالی بماند بر حاکم شرع واجب است عده ای را به حج بفرستد هرچند حج واجب خود را انجام داده باشند.
- کسی که نیاز به ازدواج دارد و بیش از مخارج آن، پولی برای حج ندارد، مستطیع نیست و حج بر او واجب نمی شود.
- هرگاه حج بر کسی واجب شود و انجام ندهد و استطاعتش از دست برود باید به هر طریق که می تواند حج را به جا آورد، ولو با قرض گرفتن یا اجیر شدن باشد.
- هرگاه زن مالی دارد که می تواند با آن حج برود ولی بعد از بازگشت نه شوهرش قادر بر تأمین زندگی اوست و نه خودش، حج بر او واجب نمی شود.
- هرگاه کسی مخارج رفتن به مکه را ندارد، ولی دیگری مالی به او می بخشد یا در اختیار او می گذارد که با آن حج برود و مخارج زن و فرزند او را در این مدت نیز می پردازد بر چنین کسی حج واجب است، هر چند بدهکار باشد و در موقع بازگشت نیز وسیله کافی برای امرار معاش نداشته باشد و قبول کردن چنین هدیه ای واجب است، مگر این که در آن منت یا ضرر یا مشقت غیر قابل تحملی باشد و این حج کفایت از حج واجب او می کند.
- غسل را خواه واجب باشد یا مستحب، به دو صورت می توان انجام داد: ترتیبی و ارتماسی.
- سوم، واجب النفقه نبودن، یعنی زکات را نمی توان به فرزند و همسر و پدر و مادر داد، ولی اگر آنها بدهکار باشند و نتوانند بدهی خود را بپردازند زکات را به مقدار اداء دین می توان به آنها داد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی نمیدانست که یکی از واجبات، حجّ است یا نمیدانست که مستطیع شده و حجّ بر او واجب است و حجّ نرفت تا از استطاعت افتاد حجّ بر او واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] اعتکاف عمل واحدی است ، و باید از طرف یک نفر انجام بگیرد، بنابراین نمی توان یک اعتکاف را از طرف چند نفر انجام داد، فقط می توان ثواب عمل اعتکاف را برای گروهی اهدا نمود، خواه زنده باشند، یا نه.
- [آیت الله مظاهری] حجّ بر دیوانه واجب نیست ولی اگر دیوانه ادواری باشد و در ایّام حجّ عاقل باشد و بتواند اعمال را به جا آورد حجّ بر او واجب است، ولی اگر دیوانگی او در موسم حجّ باشد حجّ بر او واجب نیست و لازم نیست سرپرست او قبل یا بعد از مردن او برای او نایب بگیرد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مقداری مال به کسی بدهند و حج بر او واجب شود، چنانچه حج نماید، هر چند بعداً مالی از خود پیدا کند، دیگر حج بر او واجب نیست.
- [آیت الله مظاهری] کسی که فوت کرده و حجّ واجب بر ذِمّه اوست و مال او به مقدار هزینه حجّ نیست بر ورثه واجب نیست که حجّ او را ادا کنند، گرچه سزاوار است میّت را بری الذمّه کنند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مقداری مال به کسی بدهند و حج بر او واجب شود، چنان چه حج نماید، هر چند بعداً مالی از خود پیدا کند، و مستطیع شود، دیگر حج بر او واجب نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر مقداری مال به کسی بدهند و حج بر او واجب شود، چنانچه حج نماید هر چند بعداً مالی از خود پیدا کند، دیگر حج بر او واجب نیست.
- [آیت الله بهجت] اگر بهعلت رسیدن مال به حدّ نصاب، مستطیع شود و رسیدن سالِ زکات بعد از زمان حج باشد، حج واجب می‌شود، و اگر از روی معصیت حج بهجا نیاورد تا سال زکات فرا برسد، زکات واجب می‌شود، اگرچه بهسبب تقصیر در انجام حج و پرداخت زکات استطاعت او برای حج، در سالهای آینده از بین برود، و اگر فرارسیدن سال زکات قبل از اولین ماه از ماههای سه گانه حج (شوال، ذیقعده و ذیحجه) باشد در این صورت زکات واجب است و حج واجب نمیشود، مگر آنکه با بقیه مال مستطیع برای حج باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در نماز غیر سوره قل هو الله احد و قل یا ایها الکافرون سوره دیگری بخواند تا از نصف تجاوز نکرده می تواند رها کند و سوره دیگر بخواند و بنابر احتیاط واجب بعد از تجاوز از نصف تا دو ثلث رها نکند و پس از اینکه به دو ثلث رسید رها کردن ان و عدول به سوره دیگر جایز نیست
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مقداری مال به کسی بدهند وحجّ بر او واجب شود، چنانچه حجّ نماید، هرچند بعداً مالی از خود پیدا کند، دیگر حجّ بر او واجب نیست.