اعتیاد
عادت کردن و خو گرفتن را اعتیاد گویند. این عنوان به مناسبت در بابهای زکات، خمس، صوم، حج و نکاح مطرح شده است.
آیا توزیع سرنگ بین معتادین، برای پیشگیری از بروز بیماری های واگیردار مجاز است؟ (لازم به ذکر است که این روش تغییری در اعتیاد آنها ایجاد نمی کند.)
درصورتی که به معتادان تفهیم شود که هدف کمک به اعتیاد آنها نیست، بلکه منظور جلوگیری از آلودگی به بیماری های خطرناک است، مانعی ندارد.
درصورتی که به معتادان تفهیم شود که هدف کمک به اعتیاد آنها نیست، بلکه منظور جلوگیری از آلودگی به بیماری های خطرناک است، مانعی ندارد.
عنوان سوال:
آیا توزیع سرنگ بین معتادین، برای پیشگیری از بروز بیماری های واگیردار مجاز است؟ (لازم به ذکر است که این روش تغییری در اعتیاد آنها ایجاد نمی کند.)
پاسخ:
درصورتی که به معتادان تفهیم شود که هدف کمک به اعتیاد آنها نیست، بلکه منظور جلوگیری از آلودگی به بیماری های خطرناک است، مانعی ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا تجویز داروی اعتیاد آور خوراکی به جای داروی اعتیادآور تزریقی، جهت پیشگیری از بروز بیماری های واگیردار جایز است؟
- با توجّه به معضلات کنونی اجتماع، که بعضاً نتیجه عدم آگاهی صحیح جوانان از مسائل جنسی است، آیا آموزش مسائل جنسی را در جامعه، برای پیشگیری از بیماری های واگیردار، با رعایت حریم خانواده، و با توجّه به سنّ نوجوانان و جوانان، و با استفاده از متون آموزشی مناسب، مجاز می دانید؟
- آیا توصیه به استفاده از کاندوم، برای پیشگیری از بیماری های واگیردار آمیزشی، در رده های مختلف سنّی، بدون اطّلاع از مجرّد یا متأهل بودن آموزش گیرنده جایز است؟
- منی مرد تا 72 ساعت بعد از مرگ از نظر علمی دارای حیات کامل است. اگر زوجه درخواست تلقیح مصنوعی از شوهر متوفای خود بکند آیا اطبا مجاز به این کار هستند و حکم ولد چیست؟ لازم به ذکر است که این عمل بعضاً در خارج اعمال می گردد و عمدتاً در مواردی است که زوجه از زوج فرزندی نداشته باشد و در همان اوایل ازدواج به هر دلیلی زوج متوفی گردد.
- اگر دارو یا داروهایی، نه برای نجات جان بیمار بلکه جهت تسکین و مداوای ناراحتیهایی که باعث آزار بیمار می شوند همانند: تب، خارش، درد، زخم و... مصرف شوند و بدانیم یا احتمال دهیم که این داروها مؤثرند و با توجّه به این که اکثر داروهای مؤثر، در کوتاه مدّت یا دراز مدّت دارای عوارض زیادی می باشند، در صورت تجویز پزشک و ایجاد عارضه که گاهی بدتر از بیماری اوّلیّه می باشد، آیا پزشک مسؤولیّتی به عهده خواهد داشت؟ (لازم به ذکر است شایع ترین و بیشترین تجویز دارو در چنین مواردی صورت می گیرد و لذا اهمیّت فراوانی دارد و از طرفی اگر بخواهیم درمان هیچ ضرری نداشته باشد گاهی اصلا هیچ درمانی نباید انجام دهیم).
- با توجه به اینکه اداره بهداشت قربانی کردن در خیابان و کوچه ها را غیر بهداشتی اعلام کرده است و اینکه قربانی کردن در کوچه برای دیگران ایجاد مزاحمت می کند، آیا این نذر که گوسفندی جلو هیئت سینه زنی قربانی کنند درست است؟ اگر اداره بهداشت جلوگیری کرد، برای انجام آن نذر چه کار باید کرد؟ (لازم به ذکر است که هیئت بعد از رد شدن از روی خون قربانی معمولا به مسجد می روند و اکنون نیز با توجه به زمستانی بودن همه زمین ها خیس است)
- معلّمین مدارس ابتدایی و راهنمایی گاهی از اوقات مجبور می شوند، جهت نظم کلاس و یادگیری بیشتر بچّه ها، آنها را تنبیه کنند، البتّه لازم به ذکر است که با حفظ مراتب تنبیه، یعنی تذکّر، نگاه تند، تهدید به دادن نمره کم و امثال ذلک می باشد و در نهایت مجبور به زدن آنها می شوند که این زدن ممکن است در دست یا بدن آنها سرخی و کبودی ایجاد کند، سؤال این است که آیا حرمت یا ضمانتی در کار است؟ برای مزید اطّلاع عرض می کنم که اگر زدن نباشد، نه معلّم می تواند مطلب درسی را خوب بیان کند و نه محصّل می تواند از درس بهره ای ببرد، چون با مشاهده عدم تنبیه از ناحیه معلّم، کلاس را بر سر معلّم ویران می کنند، مضافاً به این که مزاحمت آنها ممکن است به محیط مدرسه و کلاسهای دیگر نیز سرایت بکند؟
- لطفاً به سؤالات زیر پیرامون آزمایش و پژوهش روی افراد پاسخ دهید: الف) آیا می توان از انسانها برای آزمایش داروها استفاده کرد؟ برای مثال معمول است که در آزمایش داروها از گروه شاهد (گروه سالم) استفاده می کنند، و برخی می گویند: اگر اثر داروی مورد مطالعه مشخّص نباشد می توان گروه شاهد را انتخاب کرد، ولی در مواردی که اثر درمانی داروی مورد مطالعه حتمی است، یا عدم تجویز آن سبب خطراتی می شود تعیین گروه شاهد صحیح نیست. نظر شما چیست؟ ب) آیا از نظر اخلاقی تجویز دارونما اشکالی ندارد؟ برخی می گویند استفاده از داروی کاملاً بی اثر (Placebo) اشکال دارد، و در مقایسه یک دارو باید آن را با داروی قدیمی مقایسه کرد; ولی اگر داروی قدیمی موجود نباشد، می توان از دارونما استفاده کرد. البتّه دارونمایِ کاملاً بی اثر (مثل تزریق مایع نمکی داخل رگ به جای دارو) باید به اطّلاع و موافقت بیمار باشد. آیا بیماران چنین مسأله ای را می پذیرند؟ بیماری که به بیمارستان مراجعه می کند برای درمان است نه برای آزمایش، و پیدا شدن افراد داوطلب که بیمار هم باشند مشکل است. پس راه حل چیست؟ آیا می توان بدون اطّلاع بیمار به او دارونما داد؟ ج) آیا استفاده از کفّار، اسرا و محکومین به مرگ، برای آزمایش و پژوهش مجاز است؟ این روش را هیتلر روی یهودیها، و آمریکائیها روی سیاه پوستان انجام می دادند.
- چندین صندوق قرض الحسنه با خارج شدن از شکل سنّتی خود، با انجام تبلیغات گسترده، مردم را به این موضوع امیدوار کردهاند که با پرداخت مبلغی، سه برابر مبلغ مزبور را بعنوان وام طولانی مدّت دریافت خواهند کرد. برای عملی شدن وعدههای صندوق، لازم بوده که همواره حجم افراد سپردهگذار سه برابر حجم افراد وامگیرنده باشد، ولی اکنون با رکود کار صندوق و بیاعتمادی مردم، و عدم واریز وجوه نقدی، کلیه صندوقهای مزبور ورشکسته شده، و در حال حاضر بیش از 65000 نفر در سطح استان ما وجوهی را پرداخته و با رکود کار صندوق، وجهی به آنان پرداخت نشده است. دستگاه قضایی کوشش فراوانی برای یافتن راه حلّی نموده، اما از آنجا که وجوه مردم بصورت وام در اختیار افراد دیگر قرار گرفته، و وامهای پرداختی هم طولانی مدّت است، چنانچه فقط به جمعآوری اقساط و پرداخت به طلبکاران اکتفا شود، صرف نظر از این که مستلزم ایجاد یک سیستم عریض و طویل و صرف هزینه و امکانات اجرایی فراوان خواهد بود، اصولاً باعث خواهد شد حقوق طلبکاران استیفا نشود. زیرا بررسیهای کارشناسی نشان میدهد حتی اگر بتوانیم ظرف مدت ده سال اقساط را جمعآوری وبین طلبکاران توزیع کنیم، و حتی اگر خسارتی معادل 8 درصد به طلبکاران در طول مدت ده ساله پرداخت شود حدود 64درصد از ارزش وجوه مردم کاهش خواهد یافت. با توجه به این مطلب، مرقوم فرمایید : الف) آیا تصرّف وام گیرندگان در وجوه دریافتی با علم به این که وجوه متعلّق به افراد دیگری است که بسیاری از آنان هم اکنون مستأصل و درمانده شدهاند جایز است؟ ب) با فرض این که وامگیرندگان هنگام تودیع سپرده شرط کردهاند که پس از مدّتی سه برابر وجوه تودیعی به آنان وام پرداخت شود آیا دریافت وجوه مازاد بر سپرده جایز بوده یا در حکم ربا محسوب میشود؟
- دست دادن زنان غیرمسلمان با مردان و بلعکس در اروپا هنگام ملاقات ویا مراسم های رسمی ویا غیر رسمی و روزمره اعم از دکتر رفتن با همسایه و.... بعنوان احترام به یگدیگر محسوب شده و امری متداول و مبادی آداب و نشانه نزاکت بشمار می آید، که رعایت این مهم در نوع نگاه و تداوم مراودات اجتماعی بسیار حایز اهمیت بوده و تاثیری بسزا دارد واز دیگر سو نیز عدم رعایت آن علاوه بر ایجاد ضرر و زیان مادی با توجه به این امر که ما شیعیان خلاف این امر عمل می نماییم موجبات وهن و توهین به فرد مقابل را فراهم و خود را بعنوان یک شیعه مسلمان فردی بی ادب و بی توجه به موازین عرفی و اخلاقی معرفی مینماییم وهمچنین موجب وهن به شیعه، اسلام و دین را فراهم مینماییم . تاثیر منفی این رویه تا به ان اندازه است که حتی علاوه بر ناراحتی شدید فرد مقابل دربرخی مواقع موجب به گریه افتادن فرد خصوصا دربانوان گردیده چرا که این نوع برخورد را شدیدا تبعیض آمیز میدانند و درمواقع زیادی نیز فرض بر همجنس بازبودن چنین فردی میدانند .لازم به توضیح است که برای حقیر این موضوع به کرات رخ داده و علاوه بر توضیح با زبان لکن متاسفانه این مشکل کماکان بقوت خود باقی است . لذا از آن مرجع محترم کمال تشکر را دارم چنانچه راه حلی در این خصوص ارایه فرمایند واگر همچنان برحرمت آن تاکید دارند موجب امتنان است دقیقا علل شرعیه و فقهی و قرآنی و سنت و معصومین (علیهم السلام) را ذکر نمایند. باتشکر
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر دارویی، نه برای نجات جان بیمار بلکه جهت تسکین و مداوای بیماری هایی که باعث آزار بیمار می شود (همانند تب، خارش، درد، زخم و...) مصرف شوند و بدانیم یا احتمال دهیم که این داروها مؤثرند و با توجه به این که اکثر داروهای مؤثر، در کوتاه یا درازمدت دارای عوارض زیادی می باشد، در صورت تجویز پزشک و ایجاد عارضه (که گاهی بدتر از بیماری اولیه می باشد)، آیا پزشک مسؤولیتی به عهده خواهد داشت؟(لازم به ذکر است شایع ترین و بیشترین تجویز دارو در چنین موارد صورت می گیرد و اهمیّت فراوانی دارد).
- [سایر] شوهر من بخاطر ارتباطش با یک خانم دیگر، بیماری (sexual transmitted disease) (از جمله بیماریهای انتقالی از راه جنسی) دارد. لازم به ذکر است که این بیماری مسری است. حال اگر همسرم از من تقاضایی مبنی بر داشتن همخوابی با من را بکند، آیا این درخواست وی برای من الزام آور است و می بایست در این شرایطی که وی دارد موافقت نمایم؟ چه رخ خواهد داد اگر وی بیماری لاعلاجی همچون ایدز داشته باشد؟ در آن صورت تکلیف چیست؟
- [آیت الله بهجت] 2) طبق نظرات علوم پزشکی، یکی از معایناتی که امروزه در هر بیماری (به خصوص در بیماری های ادراری تناسلی) جزو معاینات اصلی اولیه به شمار می آید (گرچه در انجام آن، متأسفانه یا خوشبختانه مسامحه می شود) عملی به نام "توشه رکتال" (یک نوع معاینه ی نظری و لمسی از طریق مقعد) می باشد این معاینات گاهی به علت احتیاط در جهت تشخیص یا ردّ برخی بیماری ها انجام می شود و گاهی در تشخیص برخی بیماری ها بسیار مؤثر و روش کم خرج و ساده ای به نظر می آید. آیا پزشک مرد مجاز است چنین معاینه ای را چه جهت آموزش (به وسیله ی دانشجویان) و چه جهت تشخیص احتمالی یا قطعی در مورد بیمار مرد انجام دهد؟ اگر با عدم انجام آن، متوجه بیماری و راه درمان وی نشود، آیا مسؤول است؟
- [سایر] با سلام من متاهلم و مشکل زود انزالی دارم . تا حدودی توانسته ام با اسپری تاخیری و قرص کلومیپرامین باین مشکل غلبه کنم ولی به دنبال یک روش دارویی طبیعی یا سنتی هستم آیا وجود دارد؟ لازم به ذکر است در دوران مجردی حدود 3بار در هفته جنب می شدم. لطفا اگر دارویی وجود دارد راهنمایی کنید. باتشکر
- [آیت الله علوی گرگانی] لطفانظرتان را درباره استعمال موادّ مخدّر و کلّیه مقدمات آن از قبیل: کشت، تولید، وارد کردن، صادر کردن، نگهداری، حمل، اختفاء توزیع، خرید و فروش، دایر کردن محلّ برای استعمال، تشویق افراد به استعمال، تولید آلات و ادوات استعمال، مخفی کردن افرادی که مرتکب اعمال فوق شدهاند و از بین بردن آثار ارتکاب بطور مشروح به نحوی که متن فتوا علاوه بر موارد فوق الذکر شامل هر موضوعی که ذکر آن را برای ارشاد مسلمین لازم میدانید اعلام فرمائید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر دارویی نه برای نجات جان بیمار، بلکه جهت تسکین و مداوای بیماریهایی که باعث آزار بیمار می شوند (همانند تب، خارش، درد، زخم و...) مصرف شوند و بدانیم یا احتمال دهیم که این داروها مؤثّرند; و با توجه به اینکه اکثر داروهای مؤثّر، در کوتاه یا دراز مدت دارای عوارض زیادی می باشند، در صورت تجویز پزشک و ایجاد عارضه (که گاهی بدتر از بیماری اولیه می باشد)، آیا پزشک مسؤولیتی به عهده خواهد داشت؟ (لازم به ذکر است شایعترین و بیشترین تجویز دارو در چنین مواردی صورت می گیرد و لذا اهمیّت فراوانی دارد).
- [سایر] با عرض سلام و آرزوی سلامتی برای شما: جوانی هستم 27 ساله که به علت ریزش مو مجبور به استفاده از روش های ترمیمی مو شده ام و چون در این روش ها مو به شکل کلاه گیسی باچسب به سر نصب می شود، لذا حکم وضو و غسل اینجانب چگونه است؟ لازم به ذکر است اگر خواسته باشیم برای هر بار وضو آن را از روی سر برداریم موجب عسر و حرج می شود؛ آیا وضو و غسل بر روی این مو که ممکن است آب با بعضی قسمت های سر تماس پیدا نکند اشکال دارد؟ اینجانب مقلد حضرت آیت الله العضمی هادوی تهرانی می باشم.
- [آیت الله خامنه ای] آیا می توان با تشخیص قطعی بیماری در جنین هایی که دچار عیوب ژنتیک بوده و یا مادر آنها در طی بارداری بر اثر ابتلاء به بعضی بیماری های عفونی بیمار شده اند، قبل از دمیده شدن روح (چهار ماه و ده روز) جنین را سقط نمود؟ لازم به ذکر است این کودکان از بدو تولد تا پایان عمر دائماً در وضع مشقّت باری به سر خواهند برد و خانواده و جامعه نیز بهای گزافی را از نظر روانی و مادی باید به دوش بکشند.
- [آیت الله خامنه ای] من حدود سه سال به علت بیماری و مصرف قرص از روزه گرفتن معاف بوده ام و به همین علت نمی توانستم قضای روزه را بجا بیاورم. فدیه را نیز نپرداختم. اما امسال بحمدالله سلامتی حاصل شد و توانایی پرداخت فدیه را نیز دارم می خواستم ببینم در مورد سه سال گذشته وظیفه من چیست؟ (لازم به ذکر است که قبلاً تحت تکفل پدر بوده ام اما از اول سال 84 استخدام شرکتی شده ام).
- [آیت الله اردبیلی] با توجه به وجود دو الی چهار میلیون نفر بیمار بزرگسال مبتلا به دیابت نوع دو (مرض قند بزرگسالان) در کشور که تقریباً یک دهم جمعیت بزرگسالان را تشکیل میدهند و تعداد زیادی از این افراد برای حفظ سلامتی به دلیل نیاز بدن به آب و توصیه پزشک، قادر به گرفتن روزه نمیباشند زیرا عدم مصرف آب کافی در بیماران دیابتی باعث تشدید بیماری و ایجاد عوارض جبران ناپذیر در دراز مدت میگردد واز سوی دیگر اغلب این بیماران از این که نمیتوانند روزه بگیرند، ناراحت هستند و مایلند که روزه بگیرند، لذا با توجه به تعداد زیاد این گونه افراد آیا به عنوان مسائل مستحدثه میتوان نوع خاصی از روزه برای این گونه افراد تعریف کرد تا آنها بتوانند روزه بگیرند و فقط به عنوان ضرورت مجاز به نوشیدن آب باشند واز بقیه امور امساک کنند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد