خون دماغ
خون دماغ خون ریزی بینی است. از آن به مناسبت در باب طهارت و صلات سخن گفته اند.
ضربه ای به بینی شخصی خورده، و خون دماغ شده است. این جنایت دیه دارد، یا ارش؟
ارش دارد.
ارش دارد.
پاسخ:
ارش دارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در گواهی پزشکی قانونی این جمله آمده است: (جنایت باعث کوفتگی و ضربدیدگی لگن شده است.) آیا صدمه مذکور دیه دارد، یا ارش، یا هیچ کدام؟
- آیا إذن وارد ساختن جنایت از سوی مجنیّ علیه، موجب سقوط ارش یا دیه می گردد؟ به عبارت دیگر، اگر شخصی به دیگری اجازه دهد که جنایتی بر او وارد کند. آیا پس از ایراد جنایت، مجنیّ علیه می تواند مطالبه خسارت نماید؟
- شخصی ضربه ای در ماه مبارک رمضان بر دیگری وارد کرده، و مضروب در ماه ذی القعدة الحرام فوت نموده است. آیا تغلیظ دیه لازم است، یا چون ضربه در ماه غیر حرام وارد شده، دیه تغلیظ نمی شود؟
- اگر شخصی عمداً با چاقو یا مانند آن، جراحت جائفه ای به شخصی وارد کند، و در اثر آن ضربه، صدمه ای به طحال، یا قلب، یا سایر امحاء و احشاء وی وارد شود، که طبق نظریّه پزشکی قانونی، نقص عضوی در داخل بدن ایجاد گردد، آیا علاوه بر ثلث دیه کامله، که دیه مقدّر جائفه است، برای صدمات دیگر هم ارش در [ 463 ] نظر گرفته می شود؟ اگر نقایص فوق به صورت شبه عمد، مثل تصادف باشد، چه حکمی دارد؟
- اگر شخصی عمداً با چاقو یا مانند آن، جراحت جائفه ای به شخصی وارد کند، و در اثر آن ضربه، صدمه ای به طحال، یا قلب، یا سایر امحاء و احشاء وی وارد شود، که طبق نظریّه پزشکی قانونی، نقص عضوی در داخل بدن ایجاد گردد، آیا علاوه بر ثلث دیه کامله، که دیه مقدّر جائفه است، برای صدمات دیگر هم ارش درنظر گرفته می شود؟ اگر نقایص فوق به صورت شبه عمد، مثل تصادف باشد، چه حکمی دارد؟
- در مورد تعیین ارش صدمات وارده بر اعضا بفرمایید: الف) آیا محاسبه ارش باید نسبت به کلّ دیه همان عضو باشد، یا دیه کامل انسان؟ ب) در صورت محاسبه ارش نسبت به دیه کامل، آیا مقدار ارش صدمه وارده به عضو می تواند بیش از دیه آن عضو تعیین گردد؟
- شخصی با ریختن بنزین بر یک نفر و شعلهور کردن آن، وی را سوزانیده و به قسمتهایی از بدن وی صدماتی وارد نموده است، به نحوی که پوست آن قسمت از بدن از بین رفته، ولی به هر حال صدمات سوختگی ترمیم پیدا کرده است، مستدعی است مرقوم فرمایید: الف) جنایت مزبور دیه دارد یا ارش؟ ب) برفرض داشتن دیه چه مقدار تعیین می گردد؟ ج) برفرض داشتن دیه (یا ارش) هزینه درمان و عملیات جرّاحی برای رفع نقص وارده و بهبودی صدمات وارده به عهده چه کسی می باشد؟
- جراحت گردن دیه دارد، یا ارش؟ چنانچه جراحت در زیر چانه باشد، دیه سر و صورت تعلّق می گیرد، یا ارش؟
- آیا در جنایت عمدی میتواند برای قسمتی از جنایت طلب قصاص کرده و برای بخش دیگر دیه بگیرد؟
- فردی را پس از قتل می سوزانند، به گونه ای که تمامی بدنش به جز چند قطعه استخوان، تبدیل به خاکستر می شود! با توجّه به این که تمامی بدنش از بین رفته، آیا باید برای تک تک اعضا و جوارح ظاهر و داخل ارش تعیین گردد؟ در صورتی که جواب مثبت باشد، ارش معیّنه چه میزان بیشتر از ارش دیه کامل جنایت بر مرده است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] چنانچه جنایت وارده فاقد دیه مقدّره باشد ارش آن چگونه محاسبه میگردد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی به سر دیگری ضربه زده است که آن ضربه موجب جراحت پوست سر نشده، ولی منجر به خونریزی مغزی مضروب شده است. آیا ضارب باید به حکم مأمومه ثلث دیه را بپردازد یا ارش بدهد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] دیه چنانچه از ثلث دیه کامل بیشتر باشد نصف خواهد شد حال این حکم در چه مواردی جاری میگردد آیا میبایست بیش از یک ثلث در یک فقره دیه یا ارش باشد یا اینکه هرگاه جمع ارش و دیه متعلّق به جراحات و شکستگیهای متعدّد نیز در زن از ثلث بیشتر باشد دیه آن نصف خواهد شد و آیا در این مورد اخیر چنانچه جراحات متعدّد با یک ضربه مثل تصادف یا با چند ضربه ایجاد شده باشد تفاوتی دارد یا خیر؟
- [آیت الله نوری همدانی] ج- در فرضی که ضربه واحد یا حادثه واقعه موصوف، باعث عدم کنترل ادرار و مدفوع بصورت دائمی شده است آیا هر کدام دیه و ارش جدایی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر استخوان درشت نی پای شخصی، در اثر ضربه صدمه ببیند و در چند قسمت شکستگی پیدا کند و با همان عیب جوش بخورد، آیا دیه یک شکستگی به عهده جانی می باشد یا به تعداد شکستگی ها باید دیه بپردازد؟ در صورت اوّل، علاوه بر دیه آیا ارش نیز تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله بهجت] اگر روزه دار خون دماغ شود، اگر سر را بالا بگیرد و خون دماغ داخل حلق شود، آیا روزه اش باطل است؟
- [آیت الله سبحانی] جانی قصد قتل نداشت و ضربه ای هم که وارد نمود، نوعاً کشنده نیست، ولی اتفاقاً منجر به قتل شد. آیا جانی علاوه بر دیه ی قتل نفس، به قصاص جنایت بر عضو نیز محکوم می گردد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی بر اثر ضربه شخص دیگری، مبتلا به ضربه مغزی شده و مدتی را بصورت بیهوشی بسر برده است، و در دیات برای ضربه مغزی دیه خاصی درنظر گرفته نشده است تکلیف در این مورد چیست؟
- [آیت الله بهجت] شخصی در اثر نزاع از ناحیه ی بیضه ی چپ صدمه دیده است. پزشکی قانونی اعلام کرده است به علّت ضربه ی وارده مصدوم از ناحیه ی بیضه ی چپ دچار تورّم و خون ریزی داخل بیضه شده و متقابلاً طی عمل جراحی دو سوّم از بیضه ی چپ برداشته شده است. 1) آیا موضوع کلاًّ از موارد تعیین ارش است؟ 2) آیا خصوص تورّم و نیز خصوص برداشته شدن دو ثلث بیضه ی چپ به نسبت کلّ دیه، از موارد پرداخت دیه و خصوص خون ریزی داخل بیضه مورد از موارد پرداخت ارش می باشد؟ 3) آیا مورد فوق از موارد تداخل محسوب می شود (یعنی فقط دیه ی قطع دو سوّم بیضه ی چپ که طی عمل جرّاحی برداشته شده است به نسبت کلّ دیه ی آن موضع محاسبه و تعیین می شود)؟ 4) آیا دیه تورّم بیضه ی چپ مانند قطع بیضه ی چپ دو ثلث است یا تورّم دو بیضه مساوی است؟
- [آیت الله نوری همدانی] الف: چنانچه در اثر ضربه وارده یک مورد شکستگی حادث گردد، ولی به خاطر خون ریزی شدید جمجمه مورد عمل جراحی قرار گیرد، آیا شکستگی ایجاد شده در استخوان جمجمه توسط طبیب، علاوه بر شکستگی ناشی از ضربه وارده، دیه جداگانه دارد؟ ب: در صورت مثبت بودن پاسخ، پرداخت آن به عهده چه کسی است؟ (جانی یا پزشک معالج)ج- در این مورد آیا بین جنایت عمدی و غیر عمدی نظیر تصادفات رانندگی، تفاوتی وجود دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اخلاطی که از بینی یا گلو می آید هرگاه غلیظ باشد و نقطه ای از آن خون داشته باشد همان نقطه نجس است اگر روان باشد،همه نجس می شود.
- هرگاه زخم داخل بینی یا دهان باشد و خونی از آن به بدن یا لباس رسد احتیاط واجب آن است که با آن نماز نخواند، خون بواسیر نیز اگر از داخل بدن باشد همین حکم را دارد.
- باطن بدن انسان (مانند داخل دهان و بینی) اگر نجس شود همین که نجاست از بین برود پاک می شود، مثلاً اگر از لثه ها خون بیرون آید و در آب دهان از بین برود یا خون را بیرون بریزد آب کشیدن داخل دهان لازم نیست، ولی اگر دندان مصنوعی در دهان باشد، احتیاط واجب آن است که آن را آب بکشد.
- هرگاه کسی به زور بدهکاری را از دست طلبکار رها کند، چنانچه طلبکار توانایی دسترسی به او را نداشته باشد واجب است او را به دست طلبکار برساند یا دین او را ادا نماید و اگر شخص یا اشخاصی قاتلی را از دست صاحبان خون بگیرند و فراری دهند حاکم شرع می تواند آن شخص یا اشخاص را زندانی کند تا قاتل را به وسیله کسان خود تحویل دهند و اگر تحویل قاتل ممکن نشود باید دیه شخص مقتول را بپردازند.
- زنان حائض بر شش گونه اند: 1 صاحب عادت وقتیه و عددیه: یعنی زنی که دو ماه پشت سر هم در وقت معین خون حیض ببیند و شماره روزهای او در هر دو ماه یک اندازه باشد، مثل این که دو ماه پشت سر هم از اول ماه تا هفتم، خون ببیند. 2 صاحب عادت وقتیه: و آن زنی است که دو ماه پشت سر هم در وقت معین خون حیض ببیند، ولی شماره روزهای او به یک اندازه نباشد، مثلاً یک ماه، پنج روز و یک ماه، هفت روز ببیند. 3 صاحب عادت عددیه: و آن زنی است که شماره روزهای عادت او در دو ماه پشت سر هم یک اندازه است (مثلاً هفت روز)، ولی وقت دیدن آن مختلف است، مثلاً یک بار از اول ماه و بار دیگر از دهم ماه شروع می شود. 4 مضطربه: و آن زنی است که چندماه حائض شده ولی عادت معین پیدا نکرده و یا اگر سابقاً عادت داشته، به هم خورده و عادت تازه ای جانشین آن نشده است. 5 مبتدئه: و آن زنی است که برای اولین بار حائض می شود. 6 ناسیه: و آن زنی است که عادت خود را فراموش کرده است. هر کدام از اینها احکامی دارند که در مسائل آینده گفته می شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر از زخمی که در درون دهن، بینی، گوش و مانند اینهاست, خون زایدی که متعارف نیست , بیرون آید و بیش از اندازه درهم باشد و به بد ن یا لباس برسد, بنا بر احتیاط واجب نباید با آن نماز را اقامه کرد؛ ولی نماز خواندن با خون بواسیر , هرچند دانه های زخم در درون باشد , اشکال ندارد . لازم است توجه شود که خون دماغ بر اثر حرارت و مانند آن , خون زخم محسوب نمیشود.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی به عمد جنایتی کرده، پرداختن دیه یا ارش و غرامت مانند جنایت خطای ی جزء هزینه او شمرده می شود; اما اگر کسی بی مبالات است و مال یا جان مردم را از بین می برد و مجبور می شود کفاره، دیه و غرامت بپردازد، بعید است این هزینه ها جزء هزی نه او محسوب شود و در این گونه موارد نیز باید خمس آن را بپردازد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر آب دهان و بینی در داخل دهان یا بینی به خون برسد و بعد از خارج شدن به خون آلوده نباشد پاک است.
- [آیت الله مظاهری] اگر انسان کسی را مجروح کرد یا به او ضربه یا سیلی زد، دیه را باید به خود او بدهد، ولی اگر بچه یا دیوانهای را بزند، باید دیه را به ولیّ شرعی او بدهد تا به مصرف او برساند.
- [آیت الله مظاهری] اگر کاری کند که زن حیض نبیند یا همیشه خون ببیند دیه آن یک سوّم دیه کشتن است.
- [آیت الله مظاهری] اخلاطی که از بینی یا گلو میآید اگر خون داشته باشد، جایی که خون دارد نجس و بقیه آن پاک است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اخلاط غلیظی که از بینی یا گلو میآید اگر خون داشته باشد، جایی که خون دارد نجس و بقیه آن پاک است؛ پس اگر به بیرون دهان یا بینی برسد، مقداری را که انسان یقین دارد جای نجس اخلاط به آن رسیده نجس است و محلی را که شک دارد جای نجس به آن رسیده یا نه، پاک است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اخلاطی که از بینی یا گلو می آید، اگر خون داشته باشد; جایی که خون دارد نجس و بقیه پاک است پس اگر به بیرون دهان یا بینی برسد، مقداری را که انسان یقین دارد جای نجس اخلاط به آن رسیده، نجس است و محلی را که شک دارد جای نجس به آن رسیده یا نه، پاک می باشد.
- [آیت الله بروجردی] اخلاطی که از بینی یا گلو میآید، اگر خون داشته باشد، جایی که خون دارد نجس و بقیة آن پاک است؛ پس اگر به بیرون دهان یا بینی برسد، مقداری را که انسان یقین دارد جای نجسِ اخلاط به آن رسیده نجس است و محلی را که شک دارد جای نجس به آن رسیده یا نه، پاک میباشد.
- [امام خمینی] اخلاطی که از بینی یا گلو می آید اگر خون داشته باشد جایی که خون دارد نجس و بقیه آن پاک است، پس اگر به بیرون دهان یا بینی برسد مقداری را که انسان یقین دارد جای نجس اخلاط به آن رسیده نجس است، و محلی را که شک دارد جای نجس به آن رسیده یا نه پاک می باشد.