قبول
قبول این است که مشتری بگوید: «قبلت» یا «اشتریت» یا «ابتعت» و نظیر آنها، [۱] [۲]که مقابل ایجاب است.
اگر میّت برای کارهای خود، شخص دیگری غیر از ولیّ را معیّن کند آیا قبول آن فرد لازم می باشد?
هرگاه میّت برای کارهای خود، شخص دیگری غیر از ولیّ را معیّن کند، مثلًا وصیّت کند فلان شخص بر من نماز بخواند، واجب است به آن عمل شود امّا کسی که میّت، او را برای انجام این کارها معیّن کرده واجب نیست این وصیّت را قبول کند، اگرچه قبول بهتر است و اگر قبول کرد باید به آن عمل کند.
هرگاه میّت برای کارهای خود، شخص دیگری غیر از ولیّ را معیّن کند، مثلًا وصیّت کند فلان شخص بر من نماز بخواند، واجب است به آن عمل شود امّا کسی که میّت، او را برای انجام این کارها معیّن کرده واجب نیست این وصیّت را قبول کند، اگرچه قبول بهتر است و اگر قبول کرد باید به آن عمل کند.
عنوان سوال:
اگر میّت برای کارهای خود، شخص دیگری غیر از ولیّ را معیّن کند آیا قبول آن فرد لازم می باشد?
پاسخ:
هرگاه میّت برای کارهای خود، شخص دیگری غیر از ولیّ را معیّن کند، مثلًا وصیّت کند فلان شخص بر من نماز بخواند، واجب است به آن عمل شود امّا کسی که میّت، او را برای انجام این کارها معیّن کرده واجب نیست این وصیّت را قبول کند، اگرچه قبول بهتر است و اگر قبول کرد باید به آن عمل کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر میّت برای کارهای خود، شخص دیگری غیر از ولیّ را معیّن کند آیا نیاز به اجازه ولی می باشد
- آیا وصی میتواند دیگری را برای انجام کارهای میّت معیّن کند؟
- اگر فرد الف فرد ب را جهت ضمانت به شخص ج معرّفی نماید و شخص ج به اعتبار فرد " الف " بدهی شخص " ب " را ضمانت نماید و بعد بدهکار بدهی خود را پرداخت نکند آیا شخص معرف ضامن است؟
- یک نفر به عنوان عضو شرکتی در قبال اخذ حقوق، کارهای شرکت را انجام می داده، ولی چون خودش کارمند دولت بوده، فرد دیگری را به جای خود جهت پیگیری کارهای شرکت معیّن کرده است. همین فرد چند ماه کار کرده و شرکت همانند دیگر کارگران خود، حقوق او را پرداخته است; ولی فرد مزبور مبلغ هنگفتی را به خاطر جابه جایی از شرکت مطالبه نموده است. آیا این مطالبه را باید خودش از حقوق خودش بپردازد، یا باید از شرکت بگیرد؟
- اگر میّت تعیین وصی نموده، اما وصیّت به ثلث ننموده باشد، آیا لازم است ثلث او را در کارهای خیر مصرف کنند؟
- اگر میّت تعیین وصی نموده، اما وصیّت به ثلث ننموده باشد، آیا لازم است ثلث او را در کارهای خیر مصرف کنند؟
- اگر میّت وصیت کند که شخص خاصّی نماز بر او بخواند عمل به وصیّت او چه حکمی دارد؟ در این مورد اجازه ولیُّ او لازم است؟
- کسی در قید حیات به فرد ب وصیت کرد که بعد از مرگ من از ثلث اموالم از جانب من به حج برو و ایشان هم قبول کردند، در صورتی که آن زمان فرد ب انسانی خوب و با دیانت بوده ، ولی هم اکنون منحرف شده است و اهل اعتیاد و شرب خمر شده و صلاحیت انجام این وصیت را ندارد حال بفرمایید که هم اکنون باید وراث چه کنند؟ لازم به ذکراست که فرد ب میگویدکه شما چه کار به اعتیاد و شرب خمر من دارید ؟ من حاضرم به نیابت از میت به حج بروم و وصیتش را انجام دهم؟
- خواندن نماز میّت شیعیان توسط شخص سنّی چه حکمی دارد؟
- کسی که حجّ نیابی انجام می دهد اگر در قربانی، شخص دیگری را وکیل کند، قربانی کننده، که نایبِ نایب است، چگونه نیّت نماید؟ آیا باید نیّت کند که به وکالت از سوی میّت قربانی می کنم، یا به وکالت از سوی نایب میّت؟ و در هر صورت، آیا ذکر نام میّت هم لازم است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] آیا شخص سفیه می تواند پسر خود را در دخل و تصرّف کارهای خود تصرف قراردهد؟ موارد وصیّت و هبه... از وی قبول است؟
- [آیت الله بهجت] آیا در فروش ذمّه به شخص ثالث مثل چک مدّت دار که نقدا به دیگری می فروشد ، لازم است مشتری صاحب ذمّه و فرد بدهکار را بشناسد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا فرد لال میتواند نماز میّت بخواند و بر فرض جواز آیا نمازش اکتفاء از نماز میّت فرد صحیح میکند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر شخص جنب از دنیا برود. آیا علاوه بر سه غسل میت، غسل جنابت هم برای او لازم است؟
- [آیت الله بهجت] شخصی مشغول کارهای میّت است آیا بر دیگران کارهای میّت واجب است یا نه، و اگر شخصی مشغول کارهای میّت شود و عمل را نیمه کاره رها کند، دیگران چه وظیفه ای دارند؟
- [آیت الله بهجت] اگر میّت تعیین وصیّ نموده، امّا وصیّت به ثلث ننموده باشد، آیا لازم است ثلث او را در کارهای خیر مصرف کنند؟
- [آیت الله اردبیلی] میّتی که امکان دفن کردن او وجود ندارد، آیا لازم است که کارهای دیگر او، مثل غسل و کفن را انجام داد؟ اگر امکان غسل و کفن کردن نباشد، آیا نماز خواندن بر میّت لازم است یا نه؟
- [آیت الله بهجت] اگر میّت وصیت کرده باشد که فرد خاصی بر وی نماز بخواند، آیا او باید از ولیّ میت اجازه بگیرد؟
- [سایر] مادرم مرا در انجام کارهای خانه قبول ندارد، چگونه اطمینان او را جلب کنم؟
- [سایر] اگر فرد بالغی با فرد بالغ دیگر گناه لواط را انجام دهد آن فرد میتواند با خواهر شخص لواط دهنده ازدواج کند؟ اگر جواب خیراست آیا شرع مقدس، راه حلی برای ازدواج بازگو شده دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- وصی نمی تواند دیگری را برای انجام کارهای میت معین کند و خود کنار برود ولی اگر بداند مقصود میت فقط انجام کار بوده خواه به وسیله او، یا دیگری، می تواند دیگری را از طرف خود وکیل کند.
- اگر کسی بگوید من وصی یا ولی میت هستم، یا ولی میت به من اجازه داده که اعمال او را انجام دهم و بدن میت در اختیار اوست، انجام کارهای میت باید با اجازه او باشد.
- هرگاه میت وصیت کرده شخص معینی بر او نماز بخواند، عمل به وصیت او واجب است و لازم نیست از ولی اجازه بگیرد، هرچند احتیاط مستحب آن است که اجازه بگیرد.
- برای خواندن صیغه عقد موقت کافی است بعد از آن که مدت و مهر معین شد، زن بگوید: (زوجْتک نفْسی فی الْمدة الْمعْلومة علی الْمهْر الْمعْلوم) (من خودم را به همسری تو در مدت معین با مهر معین درآوردم) مرد نیز بگوید: (قبلْت) (قبول کردم) یا این که وکیل زن بگوید: (متعْت موکلتی موکلک فی الْمدة الْمعْلومة علی الْمهْر الْمعْلوم) (موکله خودم را به ازدواج موکل تو در مدت معین با مهر معین درآوردم) وکیل مرد نیز بگوید: (قبلْت لموکلی هکذا) (قبول کردم برای موکل خودم همین طور).
- جعاله ممکن است با شخص غیر معین یا با شخص معین صورت گیرد مثلاً، بگوید: اگر طبیبی بیماری فرزندم را علاج کند، فلان مقدار خواهم داد; و یا به غواصی بگوید: اگر فلان جنس غرق شده مرا از دریا بیرون آوری، هزار تومان به تو می دهم در هر دو صورت صحیح است.
- هرگاه بدهکار، طلبکار خود را حواله بدهد که طلبش را از شخص دیگری بگیرد و طلبکار قبول کند، بدهی بر ذمه آن شخص می شود و بدهکار از بدهی خلاص می شود.
- جایز نیست برای غسل دادن میت مزد بگیرند، ولی مزد گرفتن برای کارهای مقدماتی و نظافت او و مانند آن اشکالی ندارد.
- هرگاه وصی نتواند به تنهایی کارهای میت را انجام دهد و نتواند کسی را کمک بگیرد حاکم شرع برای کمک او فردی را تعیین می کند.
- هرگاه سر کسی حواله بدهند که بدهکار است لازم است قبول کند، ولی اگر سر کسی حواله دهند که بدهکار نمی باشد لازم نیست قبول کند و در صورتی حواله صحیح است که او قبول کند، همچنین اگر انسان بخواهد به کسی که طلبکار است جنس دیگری را حواله دهد مثلاً یکصد کیلوگندم طلبکار است به او حواله دهد یکصد کیلو جو در عوض آن بگیرد، در صورتی صحیح است که طلبکار این حواله را قبول کند.
- هرگاه کسی وصیت کند که چیزی از اموالش را به کسی دهند آن مال بعد از مرگ او ملک آن شخص می شود قبول هم لازم نیست، ولی اگر در حال حیات او وصیت را رد کند احتیاط آن است که در آن مال تصرف مالکانه نکند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر میّت برای غسل، کفن، دفن و نماز خود غیر از ولیّ کس دیگری را معین کند، اجازه آن شخص کافی است و کسی که میّت او را برای انجام این اعمال معیّن کرده، واجب نیست این وصیّت را قبول کند، ولی اگر قبول کند باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله مظاهری] اگر میّت برای غسل و کفن و دفن و نماز خود غیر از ولیّ کس دیگری را معیّن کند، باید طبق وصیّت عمل شود و او اجازه دهد گرچه لازم نیست آن شخص این وصیّت را قبول کند، ولی اگر قبول کرد باید به آن عمل کند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر میت برای غسل و کفن و دفن و نماز جود غیر ازو ولی ، کس دیگری را معین کند ، ولایت این امور با اوست و مستحب است ازو ولی ، هم اجازه بگیرد و لازم نیست کسی أه میت ، او را برای انجام این کار ها معین کرده ، این وصیت را قبول کند ، ولی اگر قبول کرد ، بأید به آن عمل نحاید .
- [امام خمینی] اگر میت برای غسل و کفن و دفن و نماز خود غیر از ولی، کس دیگری را معین کند، احتیاط واجب آن است که ولی و آن کس هر دو اجازه بدهند، و لازم نیست کسی که میت، او را برای انجام این کارها معین کرده، این وصیت را قبول کند ولی اگر قبول کرد، باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر میت برای غسل و کفن و دفن و نماز خود غیر از ولی کس دیگری را معین کند، احتیاط واجب آن است که ولی و آن کس هر دو اجازه بدهند و لازم نیست کسی که میت او را برای انجام این کارها معین کرده، این وصیت را قبول کند، ولی اگر قبول کرد، باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله مظاهری] اگر میّت شخص بخصوصی را برای به جا آوردن حجّ تعیین کرده است، عمل به وصیّت لازم است، ولی اگر آن شخص قبول نکرد یا بیشتر از مقدار متعارف اجرت خواست ورثه میتوانند دیگری را اجیر کنند.
- [آیت الله سیستانی] اگر میّت برای غسل و کفن و دفن و نماز خود غیر از ولیّ ، کسی دیگری را معیّن کند ، ولایت این امور با اوست ، و لازم نیست کسی که میّت وصیّت کرده که او شخصاً انجام این کارها را متکفل شود این وصیّت را قبول کند ، ولی اگر قبول کرد باید به آن عمل نماید . کیفیّت غسل میّت
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر میّت برای غسل و کفن و دفن و نماز خود غیر از ولیّ، کسی دیگر را معیّن کند تعیین او نافذ است و لازم نیست کسی که میّت، او را برای انجام این کارها معیّن کرده، این وصیّت را قبول کند در صورتی که در حال حیات میّت این وصیّت را رد کرده باشد و خبر آن به موصی رسیده باشد. ولی اگر قبول کرد یا رد وصیّت بموصی نرسیده باشد باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی که وصیّت کرده بمیرد، وصی نمیتواند دیگری را برایانجام کارهای میّت معیّن کند وخود را از کار کناره وعزل نماید، ولی وصیّ میتواند کسی دیگر را وکیل برای انجام کارهای میّت بنماید اگر مصلحت میّت اقتضا کند وکالت دیگری را یا این که کارهای میّت را به کسی دیگر تفویض نماید که دیگری انجام دهد، اشکالی ندارد.
- [آیت الله بهجت] اگر وصی نتواند بهتنهایی کارهای میت را انجام دهد، حاکم شرع برای کمک او یک نفر دیگر را معین میکند.