فراموشی
نسیان به معنای فراموشی است و در قرآن چندین بار به کار رفته است.
اگر معتکف از روی فراموشی از مسجد خارج شود چه حکمی دارد؟
اعتکاف او باطل می شود.
اعتکاف او باطل می شود.
پاسخ:
اعتکاف او باطل می شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر معتکف از روی جهل از مسجد خارج شود مثلا برود تو حیاط مسجد و فکر میکرده که مسجد است ولی بعدا مشخص شد که حیاط جزو مسجد نیست حکمش چیست؟
- خرید شارژ موبایل برای معتکف چه حکمی دارد؟
- آیا جایز است که معتکف کسی را برای خرید وکیل نماید؟
- اگر انسان بر اثر فراموشی در روزه مستحبی چیزی بخورد یا بیاشامد حکم آن چیست ؟
- اگر عمره گزار پیش از سعی، عالماً و عامداً و یا بر اثر جهل یا فراموشی تقصیر کرد، حکمش چیست؟
- روز سوم که اعتکاف و روزه آن روز بر معتکف واجب می شود آیا باید نیت روزه اعتکاف کرد یا نیت های دیگر نیز صحیح است؟
- اگر مسجد ? طبقه باشد ولی زمان خواندن صیغه مسجد یک طبقه بود و طبقه ? بعدا اضافه شده آیا طبقه ? هم حکم مسجد را دارد (برای خانمها)؟
- اگر شخصی بر اثر جهل یا فراموشی دو بار تقصیر کند : یک بار پس از نماز طواف و دیگری پس از سعی، چه حکمی دارد؟
- اگر مکلَّف بر اثر جهل به حکم یا فراموشی، به جای عمره تمتع برای عمره مفرده مُحرم شد، چه حکمی دارد؟
- اگر شخصی بر اثر جهل یا فراموشی در عمره مفرده طواف النساء را قبل از تقصیر به جای آورد، تکلیفش چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] در چه مواردی معتکف میتواند از مسجد خارج شود؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] در چه مواردی معتکف میتواند از مسجد خارج شود؟
- [آیت الله مظاهری] اگر معتکف در مسجد محتلم شود، تکلیف او چیست ؟
- [آیت الله بهجت] در چه مواردی جایز است معتکف از مسجد خارج شود؟
- [آیت الله بهجت] اگر معتکف در مسجد جنب شود، چه باید بکند؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا معتکف میتواند با امر پدر و مادر برای انجام کاری در بیرونِ مسجد، از مسجد خارج شود؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا معتکف میتواند با امر پدر و مادر برای انجام کاری در بیرون مسجد، از مسجد خارج شود؟
- [آیت الله سبحانی] اگر معتکف در مسجد یا جای دیگر امام جماعت باشد آیا برای اقامه نماز می تواند از مسجد خارج شود و در صورتی که کسی دیگر (غیر معتکف) حاضر باشد به جای او نماز را اقامه کند؟
- [آیت الله مظاهری] آیا معتکف میتواند در مسجد غسل کند؟ مثلاً به خاطر گرمی هوا از حوض مسجد برای غسل استفاده کند.
- [آیت الله مظاهری] آیا اعتکاف در دو مسجد به هم چسبیده، به صورتی که معتکف ساعاتی را در این مسجد و ساعاتی را در مسجد دیگر باشد، اشکال دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- - اگر معتکف به خاطر کار ضروری از مسجد خارج شود ولی مدّت خروجش طولانی گردد، به گونهای که صورت اعتکاف از بین برود، اعتکافش باطل است، هرچند خروجش از روی اکراه یا اجبار یا اضطرار و یا فراموشی باشد.
- - اگر معتکف یکی از محرّمات اعتکاف را سهواً و از روی فراموشی انجام دهد، مطلقاً مبطل اعتکاف نیست.
- - معتکف میتواند در بیرون مسجد زیر سایه راه برود هرچند احتیاط مستحب ترک آن است.
- - چنانچه شرایط برای وضو گرفتن در خود مسجد فراهم باشد فرد معتکف نمیتواند به خارج از مسجد برای وضو گرفتن برود.
- - در مدّت زمانی که معتکف روزه است یعنی از اذان صبح تا مغربِ هر روز، هر کاری که روزه را باطل میکند، موجب بطلان اعتکاف نیز میگردد، بنابراین معتکف باید در هنگام روزه از ارتکاب عمدی مبطلات روزه خودداری نماید. ششم: اعتکاف در مساجد چهارگانه یا در مسجد جامع باشد.
- - خروج معتکف از مسجد برای آوردن وسایل مورد احتیاجش در فرضی که میتواند فرد غیر معتکفی را برای آوردن آن وسایل مأمور نماید، جایز نیست.
- - خروج فرد معتکف برای شرکت در نماز جماعتی که خارج از محلّ اعتکاف برگزار می‌شود، بنا بر احتیاط واجب، جایز نیست مگر فردی که در مکه مکرّمه معتکف شده باشد که وی میتواند برای نماز جماعت یا فرادی از مسجد خارج شود و در هر جای مکه که میخواهد نماز بخواند.
- - در اعتکاف اموری معتبر است: اوّل: معتکف مسلمان باشد. دوّم: معتکف عاقل باشد. سوّم: اعتکاف با قصد قربت انجام شود.
- - آغاز زمان اعتکاف، اذان صبح روز اوّل است و انتهای آن بنا بر احتیاط واجب، تا اذان مغرب روز سوّم است و در محقّق شدن اعتکاف، سه روز تلفیقی کافی نیست یعنی فرد نمیتواند بعد از اذان صبح روزِ اوّل معتکف شود هرچند نقصان روز اوّل را از روز چهارم جبران نماید، مثل اینکه معتکف از اذان ظهر روز اوّل تا اذان ظهر روز چهارم در مسجد بماند. اموری که در اعتکاف معتبر است
- - معتکف نباید بیش از مقدار حاجت و ضرورت و نیاز بیرون مسجد بماند و در خارج از مسجد، در صورت امکان، نباید زیر سایه بنشیند ولی نشستن زیر سایه در خارج از محلّ اعتکاف، اگر قضاء حاجت و رفع نیاز متوقّف بر نشستن زیر سایه باشد، اشکال ندارد و بنا بر احتیاط واجب، بعد از قضاء حاجت و رفع نیاز مطلقاً ننشیند مگر ضرورت پیش آید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] هرگاه در مسجد مشخصی معتکف شد و بخواهد به مسجد دیگر منتقل شود، اعتکاف او باطل می شود، مگر این که این دو مسجد به هم پیوسته باشند به گونه ای که مسجد واحدی به شمار آیند.
- [آیت الله سبحانی] معتکف باید مدّت سه روز یا بیشتر در مسجد به سر برد، و هرگاه بدون عذر شرعی که بعداً گفته خواهد شد ، مسجد را ترک کند، اعتکاف او باطل می شود، خواه حکم شرعی مسأله را بداند یا نداند، ولی اگر فراموش کند که معتکف است و مسجد را ترک کند و یا به زور او را از مسجد بیرون کنند، اعتکاف او باطل نمی شود، و به محض یادآوری یا برطرف شدن مانع، باید به مسجد برگردد، و اعتکاف را ادامه دهد.
- [آیت الله سبحانی] پشت بام مسجد و محراب آن، و شبستان ها، جزء مسجد محسوب می شود مگر این که در شهری که در آن معتکف می شود، برخی از آنها را اهالی محل جزء مسجد ندانند.
- [آیت الله سبحانی] فرد معتکف می تواند کارهای مباح را در مسجد انجام دهد، مثلاً به حساب زندگی خود برسد، و دفاتر خود را تنظیم کند.
- [آیت الله سبحانی] در موارد خاصی معتکف می تواند مسجد را به طور موقت ترک کند مانند: 1. ادای شهادت در دادگاه. 2. تشییع جنازه مؤمن. 3. ضروریات عرفی و شرعی، مانند تهیه غذا یا غسل و وضو در بیرون مسجد. براین اساس تا ضرورتی ایجاب نکند، مسجد را به خاطر امر مستحب، ترک ننماید.
- [آیت الله سبحانی] اگر برای خود، در مسجد معتکف شود، در نیمه عمل نمی تواند عدول کند، و آن را به نیّت فرد دیگر ادامه دهد، و همچنین اگر از طرف فردی معتکف شده، در نیمه عمل نمی تواند عدول کند و به نیت خودش ادامه دهد.
- [آیت الله سبحانی] هرگاه در مسجدی معتکف شود ولی ادامه اعتکاف، ممکن نباشد، مشهور این است که اعتکاف او باطل می شود. و نمی تواند بقیه را در مسجد دیگر به پایان برساند، ولی احوط این است که در صورت واجب بودن به مسجد دیگر منتقل شود و اعتکاف را به آخر برساند.
- [آیت الله سبحانی] هرگاه فرد معتکف فرد دیگری را که در نقطه ای از مسجد اعتکاف کرده، به زور از جایش بلند کند و خود به جای أو بنشیند اعتکاف او باطل می شود، و همچنین اگر با جانماز غصبی اعتکاف کند، ولی اگر لباس او غصبی باشد، کار او حرام ولی اعتکافش صحیح می باشد.
- [آیت الله سبحانی] اجازه شوهر برای همسرش، آن گاه که زن بخواهد معتکف شود لازم است.
- [آیت الله سبحانی] اگر نذر کند که در روزهای معینی معتکف شود، در این صورت قطع آن جایز نیست.