استفتائات آیت الله سیستانی
آدرس: http://www.sistani.org

آیا به اجناس مصرفی یا سرمایه ای که قسطی هستند خمس تعلق می گیرد ؟
مادامیکه اقساط آنرا نداده خمس ندارد اما بعد از دادن هر قسطی خمس آنرا بدهد .

عنوان سوال:

آیا به اجناس مصرفی یا سرمایه ای که قسطی هستند خمس تعلق می گیرد ؟

پاسخ:

مادامیکه اقساط آنرا نداده خمس ندارد اما بعد از دادن هر قسطی خمس آنرا بدهد .

پرسش‌های مرتبط از این مرجع

آیا به اجناس که برای زندگی روزمره خریداری میشوند و سالیان سال قابل استفاده اند خمس تعلق می گیرد ؟
عده ای برای محاسبه قیمت فروش اجناس بصورت قسطی به مشتری از فرمولهای خاصی استفاده می کنند.آیا این نوع فروش صحیح است؟
اگر پدر شخصی به اوسرمایه ای به عنوان هدیه یا غیر آن بدهد سر سال براصل سرمایه خمس تعلق می گیرد؟ بر سود آن؟
آیا به سوغات خمس تعلق میگیرد ؟
به جهاز دختر خمس تعلق می گیرد ؟
چگونه می شود به رهن خانه خمس تعلق نگیرد؟
چگونه می شود به رهن خانه خمس تعلق نگیرد؟
آیا به دیه خمس و یا زکات تعلق می گیرد؟
آیا بدون اجازه مرجع تقلید ، می توان مقداری از سهم امام را برای مصرفی که امام (ع) بدان خشنود است ، هزینه کرد ؟
ایا کسی را که سودی از پول خود در کاسبی داشته است و نیازمندیهایی مثل خانه و ماشین دارد خمس تعلق میگیرد و در چه صورت به پول کاسبی خمس تعلق میگیرد؟

پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع

[آیت الله علوی گرگانی] سودی که برخی از مغازه‌داران به روی اجناس قسطی می‌کشند چه صورتی دارد؟
[آیت الله فاضل لنکرانی] آیا به سرمایه کسب و تجارت خمس تعلّق می گیرد؟
[آیت الله مکارم شیرازی] آیا به سرمایه ثابت طلا فروشان خمس تعلّق می گیرد؟
[آیت الله فاضل لنکرانی] سال خمسی اینجانب اول فروردین است. در اسفندماه اجناسی خریداری کردم تا در ایّام عید به بستگانم هدیه بدهم، آیا به این اجناس خمس تعلّق می گیرد؟
[آیت الله سبحانی] شخصی مقداری برنج و مایحتاج را با چک مدت دار خریده و مبلغ آن را بدهکار است. آیا سر سال خمسی به این اجناس خمس تعلق می گیرد؟
[آیت الله اردبیلی] آیا به سرمایه خمس تعلّق میگیرد یا به سود حاصل از آن یا حکم مسأله به صورت دیگری است؟
[سایر] خمس سرمایه (مانند زمین، مغازه، ماشین و ...) را داده‌ام؛ ولی پس از چند سال قیمت آن افزایش پیدا کرده است. آیا به قیمت افزوده خمس تعلق می‌گیرد؟
[آیت الله سبحانی] وسائل مصرفی مانند لوازم التحریر که مقداری از آنها در پایان سال خمسی باقی مانده است آیا خمس به آن تعلق می گیرد؟
[آیت الله سبحانی] وسائل مصرفی مانند لوازم التحریر که مقداری از آنها در پایان سال خمسی باقی مانده است آیا خمس به آن تعلق می گیرد؟
[آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی لوازم زندگی خود را با وجود احتیاجی که به آنها داشته فروخته تا سرمایه کسب قرار دهد، آیا تا زمانی که مثل آنها را خریداری نکرده، به این سرمایه خمس تعلّق می گیرد؟

مسائل مرتبط از این مرجع

خمس را باید دو قسمت کنند : یک قسمت آن سهم سادات است و باید به سیّد فقیر ، یا سیّد یتیم ، یا به سیّدی که در سفر درمانده شده ، بدهند ، و نصف دیگر آن سهم امام علیه‌السلام است ، که در این زمان باید به مجتهد جامع الشرایط بدهند ، یا به مصرفی که او اجازه می‌دهد برسانند . و احتیاط لازم آن است که او مرجع أعلم ، مطلع بر جهات عامه باشد .
اگر غیر از سرمایه چیز دیگری از اموال او از بین برود ، اگر در همان سال به آن چیز احتیاج داشته باشد ، می‌تواند در بین سال از منافعش آن را تهیه نماید و خمس ندارد .
اگر برای بچه صغیر منافعی بدست آید هر چند از هدایا باشد اگر در اثناء سال در مؤونه او مصرف نشود ، خمس به آن تعلق می‌گیرد ، و بر ولیّ صغیر واجب است که خمس آن را بدهد ، و چنانچه نداد ، بر صغیر پس از بلوغ واجب است که خود خمس آن را بدهد .
اگر باغی احداث کند با پولی که خمس آن را داده است ، یا خمس به آن تعلق نگرفته است ، برای آنکه بعد از بالا رفتن قیمتش بفروشد ، باید خمس میوه و نمو درختها ونهالهایی که می‌روید ، یا آن را کاشته‌اند و شاخه‌های خشکی که قابل بریدن و استفاده است و زیادی قیمت باغ را بدهد ، ولی اگر قصدش این باشد که میوه آن درختها را فروخته و از قیمتش استفاده کند ، خمس زیادی قیمت واجب نیست ، و ما بقی خمس دارد .
اگر مال میت از بدهی و حج واجب و حقوقی که مثل خمس و زکات و مظالم، بر او واجب است زیاد بیاید، چنانچه وصیّت کرده باشد که ثلث یا مقداری از ثلث را به مصرفی برسانند، باید به وصیّت او عمل کنند، و اگر وصیّت نکرده باشد، آنچه میماند مال ورثه است.
اگر مقداری از سرمایه در تجارت و مانند آن از بین برود ، می‌تواند مقداری را که از سرمایه کم شده ، از منافع همان سال کسر نماید .
اگر با عین پولِ خمس نداده جنسی را بخرد ، یعنی به فروشنده بگوید این جنس را به این پول می‌خرم ، چنانچه فروشنده مسلمان اثنا عشری باشد معامله نسبت به جمیع مال صحیح است ، و به جنسی که به این پول خریده است خمس تعلق می‌گیرد ، واحتیاجی به اجازه و امضاء حاکم شرع نیست .
در قرارداد بیمه، عامل خطر و زیان، مانند آتش‌سوزی، سرقت، غرق، بیماری، مرگ و مانند آن و همچنین اقساط ماهانه یا سالانه بیمه در صورتی که پرداخت آن قسطی باشد باید مشخص شود.
اگر شرط نکنند که یکی از شریکها بیشتر منفعت ببرد ، چنانچه سرمایه آنان یک اندازه باشد ، منفعت و ضرر را هم به یک اندازه می‌برند ، و اگر سرمایه آنان یک اندازه نباشد ، باید منفعت و ضرر را به نسبت سرمایه قسمت نمایند ، مثلاً اگر دو نفر شرکت کنند و سرمایه یکی از آنان دو برابر سرمایه دیگری باشد ، سهم او از منفعت و ضرر دو برابر سهم دیگری است ، چه هر دو به یک اندازه کار کنند یا یکی کمتر کار کند یا هیچ کار نکند .
اگر وصیّت کند که ثلث مال او را بفروشند و عایدی آن را به مصرفی برسانند، باید مطابق گفته او عمل نمایند.

مسائل مرتبط از دیگر مراجع

[آیت الله وحید خراسانی] اگر بچه صغیر سرمایه ای داشته باشد و از ان منافعی به دست اید خمس به انها تعلق می گیرد و بر ولی است که خمس ان را بدهد و اگر نداد ان صغیر بعد از بلوغ باید بپردازد
[آیت الله مکارم شیرازی] سرمایه خمس دارد، مگر سرمایه¬ای که اگر خمس آن را هر چند به صورت تدریجی بدهد با بقیّه آن، زندگی او در حدّ آبرو و شؤونش اداره نمی¬شود. بنابر این، اگر با پرداخت خمس آن، لطمه¬ای به کار او نمی¬خورد، باید خمس آن را بدهد، خواه این سرمایه سرمایه¬ی تجارت باشد یا زمین و آب و ملک برای زراعت، یا ابزار کار.
[آیت الله بهجت] سرمایه و آلاتی را که در وقت کسب به آنها و یا تکمیل آنها نیاز دارد، اگر از پولی تهیه کند که باید خمس آن را بدهد، حکم همان پول را دارد، و اگر از پولی مثل ارث تهیه شده باشد خمس ندارد، و اگر از دستمزد کاری که کرده سرمایه یا آن وسایل را تهیه کند، در صورتی که در همان سالِ کسب با آن سرمایه و وسایل، مقصودی عقلایی و متناسب با شأن خود دارد، اصل سرمایه و وسایل خمس ندارد، ولی واجب است خمس سودی که از آنها می‌برد بدهد؛ و اینکه گفته شد سرمایه خمس ندارد منظور، آن مقدار از سرمایه است که زندگی مطابق شأن او بدون آن تأمین نمی‌شود، پس اگر سرمایه زیادتر از این بود آن مقدار زیادتر خمس دارد.
[آیت الله فاضل لنکرانی] سرمایه (یعنی هر چه انسان برای کسب درآمد از آن استفاده می کند مثل زمین کشاورزی، گاو و گوسفند، ماشین سواری یا مغازه و خانه برای اجاره دادن) تا مقداری که انسان برای امرار معاش خود به آن نیاز دارد خمس ندارد و لو از درآمد سال خود یا از پولی تهیه شده که اگر باقی بماند، خمس به آن تعلق می گیرد.
[آیت الله بهجت] در تعلق خمس به سودی که به مال طفل تعلق می‌گیرد، اشکال است و ظاهر عدم تعلق خمس است به مال طفل، ولی احوط ادای خمس بعد از بلوغ است و وقت تعلق آن گذشتن سال بر اولین سودی است که علم به وقت آن دارد.
[آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که بیش از مقدار مورد نیاز سرمایه دارد باید خمس مقدار مازاد را بدهد.
[آیت الله جوادی آملی] .تعلّق خمس مانن د زکات نیست که پس از حلول سال، واجب گردد, بلکه با پدید آمدن سود، خمس به آن تعلّق می گیرد, بنابراین اگر کسی تجارت و یا کاری انجام داد و درآمدی به دست آورد، خمس به آن تعلّق میگیرد و می تواند همان زمان خمس آن را بپردازد , نیز می تواند تا پایان سال صبر کرده و هزینههای سال را کسر کند و خمس مانده درآمد را بپردازد. خمس انواع درآمدها
[آیت الله اردبیلی] سرمایه‌ای که با آن تنها مؤونه زندگی را به دست می‌آورد، نه بیش از آن را، خمس ندارد و اگر بیش از مؤونه خود را از سرمایه به دست آورد، باید به نسبت مقدار زیادی، خمس سرمایه را پرداخت کند. این حکم در تمام مسایل دیگری که در مورد سرمایه گفته می‌شود، جاری است.
[آیت الله مظاهری] کسی که با دیگری شریک است، اگر خمس منافع خود را بدهد و شریک او ندهد و در سال بعد از مالی که خمسش را نداده برای سرمایه شرکت بگذارد هیچ کدام نمی‌توانند در آن تصرّف کنند امّا اگر خمس منفعت سال را از سرمایه بیرون آورند در صورتی که شک دارد که شریکش خمس را داده یا نه، می‌تواند در آن سرمایه تصرّف کند.
[آیت الله مظاهری] مغازه و سرقفلی و وسایل کسب و سرمایه خمس دارد. اما لوازم زندگی نظیر خانه و اثاثیه خانه و ماشین سواری به اندازه متعارف خمس ندارد.

1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین