شبیه سازی انسان
در این مقاله چهار ديدگاه شيعه در مورد شبيه سازى انسانى را بررسی می‌کنیم.
آیا شبیه سازی انسان از خودش مجاز می باشد یا خیر ؟
اصل این عمل فی حد ذاته حرام نیست ولی با توجه به مفاسد و خطراتی که ممکن است بر آن مترتب شود، ولیّ امر می تواند از آن منع کند و در این صورت حرام خواهد شد .
اصل این عمل فی حد ذاته حرام نیست ولی با توجه به مفاسد و خطراتی که ممکن است بر آن مترتب شود، ولیّ امر می تواند از آن منع کند و در این صورت حرام خواهد شد .
پاسخ:
اصل این عمل فی حد ذاته حرام نیست ولی با توجه به مفاسد و خطراتی که ممکن است بر آن مترتب شود، ولیّ امر می تواند از آن منع کند و در این صورت حرام خواهد شد .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- حکم شبیه سازی و موارد شرعی آن چیست ؟
- نظر اسلام در رابطه با روابط زناشویی زن و شوهر چیست؟ حدود روابط چیست؟ چه کارهایی مجاز و چه کارهایی غیر مجاز است؟
- با توجه به اینکه حکم استمناء در اسلام مجاز نیست، آیا موارد استثناء هم دارد ؟
- آیا خرید از مغازه ای که متعلق به یک اسرائیلی است مجاز می باشد؟
- یک ملاک برای ریش بگویید. آیا ریش مدل دار مجاز است؟
- زمان مجاز برای فاصله انداختن میان نماز طواف و سعی، چه مقدار است؟
- به طور کلی در چه شرایطی رشوه دادن در ادارات مجاز است؟
- آیا قرار دادن نطفه مرد اجنبی در رحم زن اجنبیه فی نفسه جایز است ؟ آیا این عمل شبیه به زنا نیست ؟
- آیا قرار دادن نطفه مرد اجنبی در رحم زن اجنبیه فی نفسه جایز است ؟ آیا این عمل شبیه به زنا نیست ؟
- محل دقیق سر بریدن پرندگان (مرغ) در کجای گردن می باشد ، آیا صرف بریدن رگهای اصلی در هر منطقه کردن مجاز می باشد ؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] آیا شبیه سازی در مورد انسان را جایز می دانید؟
- [سایر] تکلیف روح در جریان شبیه سازی چیه؟ به صورت دقیق تر جسم موجود شبیه سازی شده که توسط انسان و به ارده انسان ساخته شده اما روحش چی؟ اینجا جایگاه ارده خدا و انسان کجاست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورتی که بشر موفق به شبیه سازی برخی از اعضای انسان شود پیوند زدن آن به انسان چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] مشاهده شده که در برنامه های تصویری، عروسکی شبیه انسان درست می کنند، که در برنامه ها یا فیلمهایی که انسان واقعی در آن نقش دارد و تکلّم می کند، به عللی آن عروسک دارای تکلّم وارد می شود، و همراه انسانهای واقعی نقش ایفا می کند، و شبیه آنها تصمیم می گیرد، و تکلّم می نماید. ساختن چنین برنامه هایی چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] مشاهده شده که در برنامه های تصویری، عروسکی شبیه انسان درست می کنند، که در برنامه ها یا فیلمهایی که انسان واقعی در آن نقش دارد و تکلّم می کند، به عللی آن عروسک دارای تکلّم وارد می شود، و همراه انسانهای واقعی نقش ایفا می کند، و شبیه آنها تصمیم می گیرد، و تکلّم می نماید. ساختن چنین برنامه هایی چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر رطوبت غلیظی که شبیه منی است و انسان آن را بعد از بول مشاهده می کند، بدون شهوت و اراده از انسان خارج شود، آیا حکم منی را دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] در برخی از فروشگاه های لباس مجسمه هایی قرار دارند که خیلی شبیه انسان هستند و در حالت عریان حالت های یک انسان واقعی را تداعی می کنند آیا دیدن و لمس این مجسمه ها اشکال ندارد؟
- [سایر] با توجه به اینکه علم انسان هر روز در حال پیشرفت است و دانشمندان به وسیله سلول های بنیادی گوسفند شبیه سازی شده را به وجود آوردند و یا در مؤسسه رویان و یا دانشمندان کشورهای خارجی توانسته اند بعضی از عضوهای بدن انسان را شبیه سازی کنند اگر دانشمندان روزی بتوانند انسان شبیه سازی شده را به وجود آورند (انسانی که برترین مخلوقات خداوند است) آیا ممکن است روزی برسد که علم انسان آن قدر پیشرفت کند که به سطح علم خدا برسد و بر آن احاطه و برتری یابد یا خیر؟ آیا انسان روزی می تواند به علم و قدرت خدا احاطه پیدا کند یا اینکه علم خدا آن قدر بالاتر و برتر و در حد بی نهایت است که انسان نمی تواند به آن دست یابد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کوتاه کردن زن موی خود را به طوری که شبیه مرد شود و یا بلند گذاشتن مو برای مرد به طوری که شبیه زن شود حکمش چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا کلونینگ (شبیه سازی ) حیوانات، جایز است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- - اگر معتکف از محلّ اعتکاف به خاطر ندانستن مسأله و جهل به حکم شرعی در غیر موارد ضروری و مجاز برای خروج، خارج گردد، اعتکافش باطل می‌شود.
- اگر در نگهداری چیزی که عاریه گرفته است کوتاهی نکند ، و در آن تصرف غیر مجاز هم ننماید و اتفاقاً آن چیز تلف شود ، ضامن نیست ، ولی چنانچه شرط کنند که اگر تلف شود گیرنده ضامن باشد ، یا چیزی را که عاریه کرده طلا و نقره باشد ، باید عوض آن را بدهد .
- زنی که برادر انسان را شیر داده ، به انسان محرم نمیشود .
- اگر یک عادل ، یا شخص موثّقی ، خبر دهد که سفر انسان هشت فرسخ است ، و انسان به گفته او اطمینان پیدا کند ، باید نماز را شکسته بخواند .
- اگر بیاختیار منی از انسان بیرون آید، روزهاش باطل نیست.
- کسی که امانت را قبول میکند ، اگر در نگهداری آن کوتاهی نکند و تعدّی یعنی تصرف غیر مجاز هم ننماید و اتفاقاً آن مال تلف شود ، ضامن نیست ، ولی اگر در نگهداری آن کوتاهی کند ، مثلاً آن را در جائی بگذارد که مأمون از آن نباشد که ظالمی بفهمد و آن را ببرد ، یا تعدّی کند مثلاً لباس را بپوشد ، یا حیوان را سوار شود ، چنانچه تلف شود باید عوض آن را به صاحبش بدهد .
- اگر صاحب ملک به زبان ، اجازه نماز خواندن بدهد و انسان بداند که قلباً راضی نیست ، نماز خواندن در ملک او جایز نیست و اگر اجازه ندهد و انسان یقین کند که قلباً راضی است ، نماز خواندن جایز است .
- فقیری که نمیداند زکات بر انسان واجب نشده ، اگر چیزی بابت زکات بگیرد و پیش او تلف شود ، ضامن نیست ، و انسان نمیتواند عوض آن را بابت زکات حساب کند .
- کسی که انسان ضامن بدهی او می‌شود باید بدهکار باشد ، پس اگر کسی بخواهد از دیگری قرض کند ، تا وقتی قرض نکرده است ، انسان نمیتواند ضامن او شود . و این شرط در ضمان به نحو دوم نیست .
- عمه و خاله انسان ، و عمه و خاله پدر ، و عمه و خاله پدرِ پدر ، یا مادرِ پدر ، و عمه و خاله مادر ، و عمه و خاله مادرِ مادر ، یا پدرِ مادر هر چه بالا روند به انسان محرمند .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی یکی از خویشان خود را عمداً و به ناحقّ بکشد از او ارث نمیبرد ولی اگر از روی خطا باشد، خواه شبیه عمد باشد، مثل آن که او را کتک بزند، ولی او اتّفاقاً بمیرد و خواه شبیه عمد نباشد، مثل آن که سنگ را به هوا بیندازد و اتّفاقاً به یکی از خویشان او بخورد و او را بکشد از او ارث میبرد، ولی ارث بردن او از دیه قتل که بعداً گفته می‌شود محلّ اشکال است.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی بر اثر پیری یا بیماری به حالتی شبیه به رکوع در آمده، باید برای رکوع قدری کمر را خم کند و اگر ممکن نیست، باید به همان صورت قصد رکوع کند و ذکر رکوع را بگوید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر عامل در معامله نسیه مجاز بوده و مدّعی شود که مطالبات وصول نشده است و مالک منکر عدم وصول شود و بیّنه نداشته باشد، قول عامل با قسم مقدم است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] بسْم الله الرحْمن الرحیم: به نام خداوند بخشنده بخشایشگر قلْ هو الله احدٌ: بگو اوست خدای یکتا. الله الصمد: خداوندی است که همه نیازمندان قصد او می کنند; لمْ یلدْ و لمْ یولدْ: (هرگز) نزاد و زاده نشد; و لمْ یکنْ له کفواً احدٌ و برای او هیچ گاه شبیه و مانندی نبوده است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر دست بسته نماز بخواند آن گونه که بعضی از فرق اسلامی انجام می دهند، حتی اگر به قصد ادب دستها را روی هم بگذارد، یا دست به سینه نماز بخواند، هرچند شبیه آنها نباشد احتیاط آن است که نماز را اعاده کند، اما اگر از روی فراموشی و ناچاری یا برای کار دیگری مثل خاراندن دست و مانند آن باشد اشکال ندارد.
- [آیت الله بهجت] کسی که خمس میدهد، هنگام دادن خمس به مجتهد یا نماینده او یا در صورتی که مجاز است، هنگام رساندن خمس به موارد مصرف آن، باید قصد قربت نماید؛ یعنی خمس را به قصد انجام فرمان خداوند و برای نزدیک شدن به او بدهد، ولی اگر دیگری را برای رساندن خمس وکیل کرده باشد، همین که وکیل قصد قربت کند کافی است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] 9 برای جلوگیری از انعقاد نطفه هر وسیله مشروعی که بی ضرر باشد و باعث نقص مرد یا زن نشود یعنی مرد یا زن برای همیشه از قابلیت تولید مثل ساقط نگردند، ذاتاً مجاز است; ولی اگر مستلزم نظر و لمس نامشروع می باشد، تنها در صورت ضرورت فردی یا اجتماعی جایز است.
- [آیت الله بهجت] پدر و جد پدری صغیر میتوانند در صورت وجود مصلحت و نبودن مفسده با مال آن صغیر مضاربه نمایند، و همچنین وصی پدر و جد و بعد از آنان حاکم شرع، با رعایت عدم مفسده و وجود مصلحت مجاز به چنین تصرفی هستند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چنانچه عامل مدّعی شود که از طرف مالک در انجام بعضی از معاملات مجاز بوده و مالک منکر شود و بینه ای نداشته باشند قول مالک با قسم مقدم است و اگر مالک ادّعا کند که عامل را از انجام بعضی معاملات که بدون منع بر عامل جائز است منع کرده و عامل منکر باشد، قول عامل با قسم مقدم است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] صرف کردن قسمتی از سهم مبارک امام(علیه السلام) برای ساختن مساجد یا حسینیه ها یا بیمارستان و درمانگاه و مدارس، تنها در صورتی مجاز است که با اجازه مجتهد عادل و مطابق با فتوای او و رعایت اولویّت باشد، ولی سهم سادات را جز در مورد ساداتی که گفته شد نمی توان مصرف کرد.