مجاز
مجاز، استعمال لفظ در غیر معنای موضوعٌ له میباشد. و در اصول فقه کاربرد دارد.
به طور کلی در چه شرایطی رشوه دادن در ادارات مجاز است؟
اگر وظیفه اولیای امور این است که کار او را راه اندازی کنند ولی این کار را بدون گرفتن مبلغی نمی کنند، دادن مال برای استحصال حق جایز است هرچند گرفتن آن برای اون شخص حرام می باشد.
اگر وظیفه اولیای امور این است که کار او را راه اندازی کنند ولی این کار را بدون گرفتن مبلغی نمی کنند، دادن مال برای استحصال حق جایز است هرچند گرفتن آن برای اون شخص حرام می باشد.
پاسخ:
اگر وظیفه اولیای امور این است که کار او را راه اندازی کنند ولی این کار را بدون گرفتن مبلغی نمی کنند، دادن مال برای استحصال حق جایز است هرچند گرفتن آن برای اون شخص حرام می باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- رشوه دادن چه حکمی دارد؟
- دادن و گرفتن رشوه در جائی که رسیدن به حق ، متوقف بر دادن آن باشد چه حکمی دارد ؟
- نظر اسلام در رابطه با روابط زناشویی زن و شوهر چیست؟ حدود روابط چیست؟ چه کارهایی مجاز و چه کارهایی غیر مجاز است؟
- در صورتیکه رسیدن بحق منوط به دادن رشوه نباشد بلکه تسریع در کار می شود چه حکمی دارد و آیا اگر بعنوان صدقه یا هدیه بدهد چطور ؟
- آیا رانندگی برای خانم ها جایز است ؟ با چه شرایطی؟
- با توجه به اینکه حکم استمناء در اسلام مجاز نیست، آیا موارد استثناء هم دارد ؟
- آیا خرید از مغازه ای که متعلق به یک اسرائیلی است مجاز می باشد؟
- یک ملاک برای ریش بگویید. آیا ریش مدل دار مجاز است؟
- زمان مجاز برای فاصله انداختن میان نماز طواف و سعی، چه مقدار است؟
- آیا شبیه سازی انسان از خودش مجاز می باشد یا خیر ؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] در بعضی ادارات و مؤسسات تا انسان رشوه پرداخت نکند، به حق خود نخواهد رسید و یا حقش حتما ضایع خواهد شد و یا احتمال از بین رفتن حقش وجود دارد، در این صورت حکم شرع را بیان فرمایید؟
- [آیت الله جوادی آملی] آیا مؤسسات دولتی و غیره از قبیل شهرداریها، ادارات آب و گاز شرعاً مجاز به تصرف عدوانی ملک مردم مسلمان این مملکت بدون رضایت و موافقت آنها میباشند و بهرهبرداری از آن حلال است؟
- [آیت الله جوادی آملی] آیا مؤسسات دولتی و غیره از قبیل شهرداریها، ادارات آب و گاز شرعاً مجاز به تصرف عدوانی ملک مردم مسلمان این مملکت بدون رضایت و موافقت آنها میباشند و بهره برداری از آن حلال است؟
- [آیت الله جوادی آملی] نظر حضرتعالی دربارهی نماز استداره [ در مسجد الحرام] کدام است؟ آیا در چنین شرایطی ما مجاز به خواندن نماز بر جماعت هستیم؟
- [آیت الله جوادی آملی] نظر حضرتعالی دربارهی نماز استداره [ در مسجد الحرام] کدام است؟ آیا در چنین شرایطی ما مجاز به خواندن نماز بر جماعت هستیم؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر گرفتن حقّ مستلزم دادن رشوه باشد آیا دادن رشوه جایز است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر گرفتن حق، مستلزم دادن رشوه باشد، آیا دادن رشوه جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] مشاهده می کنیم که بعضی از مطبوعات اخباری از قبیل دستگیری سارقین، کلاهبرداران، گروههای رشوه گیرنده در ادارات و افرادی که اقدام به انجام اعمال منافی عفت میکنند و همچنین گروههای فساد و ابتذال و کلوپهای شبانه را چاپ میکنند، آیا چاپ و نشر این قبیل اخبار، به نوعی اشاعه فحشا محسوب نمیشود؟
- [آیت الله مظاهری] آیا امکان دارد جسمی کاملا سالم باشد ولی روح آن مرده باشد؟ به طور کلی روح در چه شرایطی می میرد؟
- [سایر] رشوه گیر چه کیفری دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- - اگر معتکف از محلّ اعتکاف عمداً و اختیاراً و با وجود اطّلاع از حکم شرعی در غیر موارد ضروری و مجاز برای خروج، خارج گردد، اعتکافش باطل میشود.
- - اگر معتکف از محلّ اعتکاف به خاطر ندانستن مسأله و جهل به حکم شرعی در غیر موارد ضروری و مجاز برای خروج، خارج گردد، اعتکافش باطل میشود.
- خود داری کردن از بول و غائط مکروه است . و اگر برای بدن ضرر کلی داشته باشد حرام است .
- مستحاضه کثیره وقتی که به کلّی از خون پاک شد اگر بداند از وقتی که برای نماز پیش مشغول غسل شده دیگر خون نیامده ، لازم نیست دوباره غسل نماید ، و در غیر این صورت باید غسل نماید هر چند کلّیّت این حکم بنابر احتیاط است و امّا در مستحاضه متوسطه لازم نیست برای آنکه از خون به کلّی پاک شده غسل نماید .
- اگر برای محرم شدن مثلاً پدر یا جدّ پدری ، دختر یا پسر نابالغ خود را برای مدت کوتاهی به عقد کسی در آورد ، در صورتی که بر آن مفسدهای بار نشود ، عقد صحیح است ، ولی اگر در مدت ازدواج پسر ، بطور کلی قابلیت تلذذ نداشته باشد ، یا دختر بطور کلی قابل تلذذ از او نباشد ، صحت عقد محل اشکال است .
- اگر زنی بچهای را با شرائطی که در مسأله (2445) گفته میشود شیر دهد ، شوهر آن زن که شیر مربوط به اوست به خواهرهای آن بچه محرم نمیشود ، و نیز خویشان شوهر به خواهر و برادر آن بچه محرم نمیشوند .
- اگر کسی چند زن داشته باشد و هر کدام از آنان با شرایطی که گفتیم بچهای را شیر دهد ، همه آن بچهها به یکدیگر و به آن مرد و به همه آن زنها ، محرم میشوند .
- اگر مستحاضه بداند که پیش از گذشتن وقت نماز به کلّی پاک میشود یا به اندازه خواندن نماز خون بند میآید ، باید بنابر احتیاط لازم صبر کند و نماز را در وقتی که پاک است بخواند .
- اگر ناچار شود که در جائی نماز بخواند که بطور کلّی از ایستادن تمکّن ندارد ، لازم است نشسته نماز بخواند ، و اگر از رکوع و سجود نیز تمکّن ندارد ، برای آنها با سر اشاره نماید .
- اگر در نگهداری چیزی که عاریه گرفته است کوتاهی نکند ، و در آن تصرف غیر مجاز هم ننماید و اتفاقاً آن چیز تلف شود ، ضامن نیست ، ولی چنانچه شرط کنند که اگر تلف شود گیرنده ضامن باشد ، یا چیزی را که عاریه کرده طلا و نقره باشد ، باید عوض آن را بدهد .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] رشوه دادن و رشوه گرفتن حرام است و در آن فرقی نیست که از مسلمان بگیرد یا از غیر مسلمانی که مالش محترم باشد، و اگر رشوه بگیرند مالک آن نمیشوند و سود حاصله از آن نیز، مال مالک است.
- [آیت الله مظاهری] رشوه دادن و رشوهگرفتن از گناهان کبیره است و آن این است که در مقابل گرفتن چیزی، حقّی را باطل یا باطلی را حقّ کند ولی اگر برای گرفتن حقّ خود رشوه بدهد، دادن آن حرام نیست، امّا رشوه گرفتن اگر در کاری باشد که وظیفه اوست نظیر رشوه گرفتن کارمندان اداره در کار ارباب رجوع، حرام است.
- [آیت الله مظاهری] از گناهانی که در حدّ کفر است، رشوهخواری است. پیامبر(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) در این زمینه فرمودند: (ایَّاکُمْ وَ الرِّشْوَة فَانَّها مَحْضُ الْکُفْرِ وَ لا یَشُمُّ صاحِبُ الرِّشْوَةِ ریحَ الْجَنَّة)[1] (پرهیز کنید از رشوه، چرا که کفر محض است و رشوه دهنده رایحه بهشت را نخواهد شنید.) معنای آن این است که چیزی بگیرد و حقّی را از بین ببرد یا ناحقّی را حقّ کند. و این رشوه مختصّ به قضاوت نیست، بلکه هر کس به ازای اثبات باطل یا نابودی حقّ چیزی بگیرد، رشوه و حرام است.
- [آیت الله مظاهری] اگر برای گرفتن حقّ خودش یا ترس از کارشکنی مجبور شود رشوه بدهد، جایز است، ولی برای گیرنده، حرام است.
- [آیت الله مظاهری] اگر برای تشویق و ترغیب در اثبات حقّی یا از بین بردن باطلی به کسی چیزی دهند، رشوه نیست و مانعی ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخص مسافر (با شرایطی که در مسأله نماز مسافر گفته شد) نباید روزه بگیرد، و بطور کلی در هر موردی نماز شکسته است روزه را باید ترک کرد و در جایی که نماز را باید تمام بخواند (مانند کسی که شغلش مسافرت است و یا در محلی قصد ماندن ده روز کرده) باید روزه را بگیرد.
- [آیت الله مظاهری] توبه کسی که رشوه داده است فقط پشیمانی از گذشته و تصمیم بر ترک و عذر از خدای متعال است؛ ولی توبه کسی که رشوه خورده است، چون حقّالنّاس است، علاوه بر آنچه گفته شد، رد کردن آنچه تا بهحال گرفته است میباشد، ولی اگر قدرت بر آن نداشته باشد، باید تحصیل رضایت از رشوه دهنده بنماید، و اگر این هم ممکن نباشد، باید تصمیم بگیرد هر وقت قدرت پیدا کرد رد نماید یا رضایت او را تحصیل نماید. [1]. بحار الانوار، ج 104، ص 274، باب 7، ح 12. [2]. بحار الانوار، ج 104، ص 274، باب 7، ح 9.
- [آیت الله اردبیلی] بر مسلمانان لازم است روابط اجتماعی خود را از اموری همچون غیبت، تهمت، حسد، تکبّر، تجسّس، دروغ، تملّق، خدعه و مکر، رشوه، سوء ظن، فتنهانگیزی، خیانت، نفاق، استهزا، تضییع حقوق یکدیگر و ظلم و از هرگونه معصیت پاک گردانند.
- [آیت الله بروجردی] در سفر باید نمازهای چهار رکعتی را با شرائطی که گفته میشود، دو رکعت خواند.
- [آیت الله اردبیلی] در سفر باید نمازهای چهار رکعتی را با شرایطی که گفته میشود دو رکعت خواند.