حج نیابتی
حج نیابتی حج گزاردن به نیابت از دیگری است و از آن در باب حج سخن گفته‌اند.
اگر کسی خودش را برای حج نیابتی اجیر کرد و چون مُحرم شد دریافت که بنابر فتوا یا احتیاط، عملش مُجزی نیست، حال چه کند؟
اگر بنابر فتوا، عملش مُجزی نباشد، احرامش باطل است و اگر بنابر احوط مُجزی نباشد، احتیاط کند و حجش را به نیابت از منوب عنه رجاءً به پایان برساند.
اگر بنابر فتوا، عملش مُجزی نباشد، احرامش باطل است و اگر بنابر احوط مُجزی نباشد، احتیاط کند و حجش را به نیابت از منوب عنه رجاءً به پایان برساند.
عنوان سوال:
اگر کسی خودش را برای حج نیابتی اجیر کرد و چون مُحرم شد دریافت که بنابر فتوا یا احتیاط، عملش مُجزی نیست، حال چه کند؟
پاسخ:
اگر بنابر فتوا، عملش مُجزی نباشد، احرامش باطل است و اگر بنابر احوط مُجزی نباشد، احتیاط کند و حجش را به نیابت از منوب عنه رجاءً به پایان برساند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر شخصی برای ادای حج بلدی اجیر شد و چون به مدینه منوره رسید، از مسجد شجره جهت عمره مفرده برای خودش مُحرم شد و پس از انجام آن به مدینه بازگشت و دوباره برای حج نیابتی مُحرم شد. حال آیا با این کار وظیفه اش را درباره حج بلدی انجام داده است؟
- اگر شخصی برای حج نیابتی اجیر شد، آیا می تواند دیگری را برای ادای آن اجیر کند؟
- اگر شخصی برای حج بلدی اجیر شد و مثلاً یک ماه پیش از موسم حج به شهر میت رفت. و به عنوان نیابت حج حرکت نمود و به شهر خود رفت و از آن جا راهی مکه مکرمه شد، آیا عملش مُجزی است و حجش، بلدی خواهد بود؟
- کسی برای ادای عمره تمتع خودش وارد مکه شد و حجش مستحبی بود، آیا می تواند از ادای حج تمتع اعراض کند و در آن جا برای ادای حج نیابتی اجیر شود و به یکی از میقات ها برود تا به نیابت از منوب عنه، برای عمره تمتع محرم شود؟
- هرگاه مکلَّف عمره تمتع را به نیابت از دیگری انجام دهد، وپیش از انجام حج متوجه شود که هنگام بیرون آمدن از شهرش مستطیع بوده است، آیا بر او واجب است که حج نیابتی را به پایان برساند و یا آن که برای خود حج به جا آورد؟ و اگر واجب است که برای خود حج به جا آورد، برای عمره تمتع از کجا مُحرم شود؟ و اگر پس از انجام دادن عمره نیابتی و پیش از حج مستطیع شود، چه حکمی دارد؟
- اگر شخصی در سال جاری خود را برای حج نیابتی از دیگری اجیر کند. سپس بر اثر ارث یا بخشش و یا مانند آن خودش مستطیع گردد، در این صورت آیا باید حج را برای خودش انجام دهد، یا آن که طبق اجاره قبل از حصول استطاعت عمل کند؟
- فرودگاه زایران حج ، شهر جدٌه می باشد آیا حاجی می تواند از جدٌه محرم شود؟
- فرودگاه زایران حج ، شهر جدٌه می باشد آیا حاجی می تواند از جدٌه محرم شود؟
- فرودگاه زایران حج ، شهر جدٌه می باشد آیا حاجی می تواند از جدٌه محرم شود؟
- اگر شخصی برای نیابت از دیگری خود را اجیر کرد یا قصد نیابت تبرعی از او را داشت، در حالی که برای عمره یا حج مُحرم شده بود، اینک شک دارد که آیا به هنگام احرامش قصد نیابت داشته است یا آن که برای خود مُحرم شده است. در این صورت تکلیفش چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] اگر برای حج نیابتی اجیر شد و بعد در همان سال استطاعت مالی پیدا کرد باید چه کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخص اجیر شده که حج نیابتی میقاتی انجام دهد. و چون مطمئن بوده که می تواند بعداً به میقات برود. لذا هنگام ورود عمره مفرده انجام داده و به طرف قرن المنازل رفته که از آنجا برای منوب عنه محرم شود. حکومت مانع شده لذا از همانجا به قصد منوب عنه محرم شده و وارد مکه شده است. تکلیف این شخص چیست؟
- [آیت الله سبحانی] کسی که بر حج نیابتی اجیر شده است آیا واجب است که نوع را از حج واجب یا مستحب معین کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی در مدینه منوّره دیگری را اجیر میکند که برای پدر وی حجّ میقاتی بجا آورد ولی مشخص نکرده است که از مسجد شجره محرم شود یا میقاتهای دیگر، آیا اجیر میتواند از مسجد شجره به نیّت عمره مفرده محرم شود پس از اعمال عمره مفرده به (جحفه) یا (قرن المنازل) برود و برای عمره تمتّع استیجاری محرم می‌شود؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی در مدینه منوّره دیگری را اجیر میکند که برای پدر وی حجّ میقاتی بجا آورد ولی مشخص نکرده است که از مسجد شجره محرم شود یا میقاتهای دیگر، آیا اجیر میتواند از مسجد شجره به نیّت عمره مفرده محرم شود پس از اعمال عمره مفرده به (جحفه) یا (قرن المنازل) برود و برای عمره تمتّع استیجاری محرم می‌شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی در مدینه منوره، دیگری را اجیر می کند که برای پدر وی حج میقاتی بجا آورد ولی مشخص نکرده است که از مسجد شجره محرم شود یا میقاتهای دیگر، آیا اجیر می تواند از مسجد شجره به نیّت عمره مفرده محرم شود و پس از آن به جحفه یا قرن المنازل برود و برای عمره تمتّع استیجاری محرم شود؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که با دریافت مبلغی پول، انجام حجّ نیابتی را پذیرفته است، ولی از رفتن به حج منع شده و نتوانسته شخص دیگری را هم به جای خود، برای انجام دادن حجّ نیابتی بفرستد، آیا جایز است که در سال بعد، این حج را انجام دهد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا کسی که برای عمره تمتع محرم شده و وارد مکه می شود می تواند در فاصله عمره تمتع تا حج تمتع به نیابت نزدیکان خود که فوت نموده اند به مسجد تنعیم برود و از آنجا محرم شده و عمره مفرده نیابتی بجا آورد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا کسی که برای عمره تمتع محرم شده و وارد مکه می شود می تواند در فاصله عمره تمتع تا حج تمتع به نیابت نزدیکان خود که فوت نموده اند به مسجد تنعیم برود و از آنجا محرم شده و عمره مفرده نیابتی بجا آورد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی با احرام عمره مفرده وارد مکه شده و پس از به جا آوردن عمره مفرده خودش، به جهت انجام دادن حجّ تمتّع از طرف شخص دیگری نایب شده است؛ ولی به دلیل ممانعت مأمورین نمیتواند برای احرام عمره تمتّع نیابتی به میقات برود. آیا میتواند از ادنی الحل برای عمره تمتّع نیابتی مُحرم شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- محارم میتوانند یکدیگر را غسل دهند ، چه محارم نسبی مانند مادر و خواهر ، و چه آنها که به واسطه شیر خوردن یا ازدواج محرم شدهاند ، و لازم نیست غسل دادن در غیر عورت از زیر لباس باشد ، گر چه بهتر است . ولی بنابر احتیاط واجب در صورتی مرد زنی را که محرم او است غسل دهد ، که زنی که بتواند غسل دهد پیدا نشود ، و همچنین بعکس .
- بودن مرد و زن نا محرم در خلوت اگر احتمال وقوع در معصیت را بدهند ، حرام است ، و احتیاط مستحب آن است که در آنجا نماز نخوانند .
- اگر زن پدر دختری بچه شوهر آن دختر را به شیر مربوط به پدرش شیر دهد ، بنابر احتیاط در مسأله (2435) آن دختر به شوهر خود حرام می‌شود ، چه بچه از همان دختر چه از زن دیگر باشد . شرایط شیر دادنی که علت محرم شدن است
- مالی را که شوهر برای طلاق مبارات میگیرد ، باید بیشتر از مهر نباشد بلکه بنابر احتیاط واجب باید کمتر از مهر باشد ، ولی در طلاق خلع اگر بیشتر باشد ، اشکال ندارد .
- اگر سهواً پیش از امام سر از رکوع بردارد چنانچه امام در رکوع باشد ، باید بنابر احتیاط به رکوع برگردد و با امام سر بردارد ، و در این صورت زیاد شدن رکوع که رکن است نماز را باطل نمیکند ، واگر عمداً بر نگردد جماعتش بنابر احتیاط باطل می‌شود ، ولی نمازش صحیح است به تفصیلی که در مسأله (1404) گذشت ، ولی اگر به رکوع برگردد و پیش از آنکه به رکوع امام برسد ، امام سر بردارد ، نمازش بنابر احتیاط باطل است .
- انسان میتواند برای رفتن به حج و زیارت و مانند اینها از سهم سبیل اللّه زکات بگیرد ، اگر چه فقیر نباشد ، یا اینکه به مقدار خرج سالش زکات گرفته باشد ، ولی این در صورتی است که رفتن او به حج یا زیارت و مانند اینها دارای منفعت عامه باشد ، و بنابر احتیاط از حاکم شرع برای صرف زکات در آن اذن بگیرد .
- نمازهای نافله را می‌شود نشسته خواند ، هر چند در حال اختیار ، و لازم نیست هر دو رکعت را یک رکعت حساب کند ، ولی بهتر است ایستاده بخواند بجز نافله عشا که بنابر احتیاط واجب باید نشسته خوانده شود .
- کسی که زیاد شک میکند ، اگر شک کند ، رکنی را بجا آورده یا نه ، واعتنا نکند بعد یادش بیاید که آن را بجا نیاورده ، چنانچه مشغول رکن بعد نشده باید آن رکن را و آن چه بعد از آن است بجا آورد ، و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش بنابر احتیاط باطل است ، مثلاً اگر شک کند رکوع کرده یا نه و اعتنا نکند ، چنانچه پیش از سجده دوم یادش بیاید که رکوع نکرده است باید برگردد و رکوع کند ، و اگر در سجده دوم یادش بیاید ، نمازش بنابر احتیاط باطل است .
- اگر در نماز جمعه یا نمازهای روز جمعه عمداً سوره (قل هو اللّه احد) یا سوره (قل یا ایّها الکافرون)) بخواند ، اگر چه به نصف نرسیده باشد بنابر احتیاط واجب نمیتواند رها کند و سوره جمعه و منافقون را بخواند .
- اگر رکنی از نماز را فراموش کند و رکن بعد از آن را بجا آورد ، مثلاً پیش از آنکه رکوع کند دو سجده نماید ، نمازش بنابر احتیاط واجب باطل است .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی فتوای مجتهدی را به دیگری بگوید و بعد از گفتن فتوا بفهمد اشتباه کرده، باید اشتباه را برطرف کند و چنانچه فتوای آن مجتهد تغییر کند نیز بنابر احتیاط باید به او خبر دهد که فتوا تغییر کرده، خصوصا اگر کسی که فتوا برای او نقل شده در اعمال خود به گفته ناقل فتوا اعتماد مینماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مادامی که اجیر نمازها را نخوانده باشد ذمه میت مشغول است. بنابراین اگر اجیر فوت کند در صورتی که احتمال دهند که نمازها را نخوانده است بنابر احتیاط واجب باید برای آن نمازها اجیر بگیرند.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که از طرف دیگری برای حجّ اجیر شده، میتواند طواف نساء را از طرف او بجا آورد، ولی احتیاط آن است که به نیّت ما فیالذّمة بجا آورد و اگر بجا نیاورد، زن بر آن اجیر حرام می‌شود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر شک کنند بچّه به مقداری که موجب محرم شدن است شیر خورده یا نه یا گمان داشته باشند که به آن مقدار شیر خورده، بچّه به کسی محرم نمیشود، ولی بهتر آن است که احتیاط کنند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شک کنند بچه به مقداری که علّت محرم شدن است شیر خورده یا نه، یا گمان داشته باشند که به آن مقدار شیر خورده، بچه به کسی محرم نمیشود، ولی بهتر آن است که احتیاط کنند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر شک کنند بچّه به مقداری که علّت محرم شدن است ، شیر خورده یا نه ، یا گمان داشته باشند که به آن مقدار شیر خورده بچّه به کسی محرم نمی شود ولی بهتر آن است که احتیاط کنند .
- [آیت الله سبحانی] اگر شک کنند بچه به مقداری که علت محرم شدن است، شیر خورده یا نه؟ یا گمان داشته باشند که به آن مقدار شیر خورده، بچه به کسی محرم نمی شود. ولی بهتر آن است که احتیاط کنند.
- [آیت الله بروجردی] اگر شک کنند بچّه به مقداری که علت محرم شدن است شیر خورده یا نه، یا گمان داشته باشند که به آن مقدار شیر خورده بچه به کسی محرم نمیشود، ولی بهتر آن است که احتیاط کنند.
- [امام خمینی] اگر شک کنند بچه به مقداری که علت محرم شدن است شیر خورده یا نه یا گمان داشته باشند که به آن مقدار شیر خورده، بچه به کسی محرم نمی شود ولی بهتر آن است که احتیاط کنند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر شک کنند بچه به مقداری که علت محرم شدن است شیر خورده یا نه، یا گمان داشته باشند که به آن مقدار شیر خورده بچه به کسی محرم نمی شود ولی بهتر آن است که احتیاط کنند.