استطاعت مالی
در اختيار داشتن توشه و احتياجات سفر و همچنين وسيله نقليه.
به طور کلی وقتی کسی استطاعت مالی حج را پیدا می کند ولی خوف ضرر جانی یا بیماری یا ... دارد، وجوب حج به صورت موقت یا دائم از او ساقط می شود؟
باید اگر احتمال بهبودی می دهد، صبر کند و اِلا نایب بگیرد.
باید اگر احتمال بهبودی می دهد، صبر کند و اِلا نایب بگیرد.
عنوان سوال:
به طور کلی وقتی کسی استطاعت مالی حج را پیدا می کند ولی خوف ضرر جانی یا بیماری یا ... دارد، وجوب حج به صورت موقت یا دائم از او ساقط می شود؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی استطاعت مالی حج را داشته و دارد ولی اکنون به علت پیری استطاعت جسمی حج را ندارد، در این صورت می تواند در حیات خود نایب به حج بفرستد؟
- اگرکسی در زمانی که مستطیع نبوده است، یک فیش حج واجب هدیه گرفته باشد و بعد از انجام این حج واجب، از لحاظ مالی مستطیع شود، باید مجدداً با مال خودش حج بجا بیاورد؟
- استطاعت مالی باید خود بخود حاصل شود یا هر کسی واجب است تلاش کند که خود را مستطیع نماید؟
- حضرتعالی استطاعت مالی حج تمتّع را در زمان حال به چه میزان دارایی می دانید؟ به عبارت دیگر یک نفر باید چه مقدار پول داشته باشد تا حج تمتّع بر او واجب شود؟
- آیا احتمال ضرر برای روزهدار و خوف از ضرر احتمالی موجب ساقط شدن روزه از انسان می‌شود یا اینکه حتماً باید یقین کند؟
- کسی که استطاعت انجام حج را ندارد ولی استطاعت انجام عمره مفرده را دارد، آیا عمره مفرده بر او واجب است؟
- اگر کسی استطاعت مالی حج را داشته و دارد ولی اکنون به علت پیری استطاعت جسمی حج را ندارد و اهمیت به حج نمی دهد، در این صورت دیگران می توانند بدون اجازه و اطلاع او برای حج او نایب شوند یا نایب بگیرند؟
- زنی واجب الحج شده ولی باردار است و انجام اعمال حج برای او خوف ضرر و احیاناً سقط جنین به همراه دارد. در این صورت آیا می تواند صبر کند و در سال های بعد به حج برود؟
- اگر کسی مستطیع شد جایزاست با بذل و بخشش، انفاق و سایر مواردی که ممکن است اعمال خیری هم باشد، استطاعت خود را ساقط کند؟
- شخصی اکنون استطاعت عمره مفرده را دارد ولی دارائی او به اندازه استطاعت حج نیست، اما اگر چند سال صبر کند ممکن است برای حج مستطیع شود و در صورتی که به عمره برود احتمال دارد استطاعت بعدی او منتفی شود، در این صورت آیا جایز است به عمره مفرده برود یا خیر
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] زنی که واجب الحج است وصیت کرده که از اصل ترکه اش برای او حج بلدی توسط وصیش انجام شود حال استطاعت جانی و مالی و غیره برای وصی او فراهم است فقط از حیث عدم شرکت در نام نویسی برای حج انهم با عذری استطاعت راهی ندارد ایا می تواند حج نیابی را انجام دهد
- [آیت الله نوری همدانی] زنی که واجب الحجّ است وصیّت کرده که از اص ترکهاش برای او حجّ بلدی توسط وصیش انجام شود، حال استطاعت جانی و مالی و غیره برای وصی او فراهم است، فقط از حیث عدم شرکت در نام نویسی برای حجّ، آنهم با عذری، استطاعت راهی ندارد، آیا میتواند حجّ نیابی را انجام دهد؟
- [آیت الله نوری همدانی] بر انسانی که امکانات مالی برای (عمره مفرده) دارد ولی استطاعت برای (حجّ تمتع) ندارد آیا (عمره مفرده) واجب میگردد؟
- [امام خمینی] شخصی در موقع استطاعت به حج نرفته، بعد ثروتش از بین رفته و به وسیله شخص دیگری به عنوان مستخدم و کارگر به حج میرود، آیا قبلا که در موقع استطاعت، ترک حج نمود حجّش ساقط میگردد یا خیر؟
- [آیت الله نوری همدانی] بر انسانی که امکانات مالی برای (عمره مفرده) دارد ولی استطاعت برای (حجّ تمتع) ندارد آیا (عمره مفرده) واجب میگردد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که استطاعت مالی برای حج دارد و پسرش به سن ازدواج رسیده باشد گرفتن زن برای پسرش واجب است یا رفتن به حج؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که استطاعت مالی برای حج دارد و پسرش به سن ازدواج رسیده باشد گرفتن زن برای پسرش واجب است یا رفتن به حج؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] خدمهای که در کاروان به حج میروند با توجّه به عدم استطاعت مالی خود، حج را چگونه انجام دهند آیا باید نیّت واجب کنند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] خدمه ای که در کاروان به حج می روند با توجّه به عدم استطاعت مالی خود، حج را چگونه انجام دهند آیا باید نیّت واجب کنند؟
- [امام خمینی] آیا اول سال استطاعت برای حج، اول ماه شوال است و پیش از ماه شوال اگر قدرت مالی پیدا شد جایز است مکلف به مصرف دیگر برساند و دیگر حج بر او واجب نیست یا آن که از بعد از ایام حج تا سال دیگر سال استطاعت حساب می‌شود و جایز نیست خود را از استطاعت خارج کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر کسی نمیدانست که یکی از واجبات، حجّ است یا نمیدانست که مستطیع شده و حجّ بر او واجب است و حجّ نرفت تا از استطاعت افتاد حجّ بر او واجب نیست.
- انسان میتواند قبل از رسیدن وقت حجّ خود را از استطاعت بیندازد نظیر اینکه مال خود را به دیگری ببخشد، همچنین لازم نیست خود را مستطیع کند گرچه برای او آسان باشد، ولی اگر مستطیع بود و حجّ او متوقف بر مقدماتی باشد نظیر اسمنویسی در کاروانها یا گرفتن ویزا و مانند اینها، باید آن مقدمات را تهیه کند و اگر تهیه نکرد و نتوانست مکه برود علاوه بر اینکه گناه کرده است حجّ بر او مستقر می‌شود و باید بعداً حجّ را به جا آورد گرچه از استطاعت افتاده باشد.
- اگر کسی مریض یا پیر است و قدرت برای رفتن مکه ندارد اگر همان سال مستطیع شده است حجّ بر او واجب نیست و اگر قبلاً مستطیع بوده است و میتوانسته به حجّ برود و نرفته است حجّ بر او واجب است و باید در حال حیات نایب بگیرد.
- هرگاه با اینکه حجّ خوف خطر داشت یا مستلزم ترک واجب مهمتر یا به جا آوردن فعل حرام بود به حجّ رود و آن خطر به او برسد و یا واجب را ترک و حرام را به جا آورد، گرچه گناه کرده است ولی حجّ او صحیح و کفایت از حجّ واجب او میکند.
- اگر کسی نذر کند که همه ساله روز عرفه مثلاً حضرت رضاعلیه السلام را زیارت کند و بعد از این نذر مستطیع شود، نذر منحل و حجّ بر او واجب می‌شود و همچنین است اگر نذر کرده باشد که همه ساله مکه رود و بعد از این نذر مستطیع شود نذرش منحل و باید حجّ واجب به جا آورد.
- زنی که باردار است و یا زنی که بچّه شیر میدهد، اگر روزه برای او یا بچهاش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست و چنانچه تا ماه مبارک رمضانِ بعدی قدرت بر گرفتن روزهها نداشته باشد، قضا هم ندارد. ولی در صورت استطاعتِ مالی باید برای هر روز معادل 750 گرم گندم یا جو و مانند اینها یا قیمت آنها را به فقیر بدهد. کارهایی که برای روزه دار مکروه است>>
- اگر چیزی به زور در گلوی روزهدار بریزند روزه او باطل نمیشود، ولی اگر مجبورش کنند که روزه خود را باطل کند مثلاً به او بگویند اگر غذا نخوری ضرر مالی یا جانی به تو میزنیم و خودش برای جلوگیری از ضرر چیزی بخورد روزه او باطل می‌شود.
- شکستن نماز واجب از روی اختیار حرام است ولی برای جلوگیری از ضرر مالی یا بدنی یا عرضی مانعی ندارد بلکه واجب است، ولی شکستن نماز برای مالی که اهمیّت ندارد واجب نیست بلکه مکروه است.
- حجّ در تمام عمر یک مرتبه بر کسی که علاوه بر دارا بودن شرایط عامّه تکلیف )بلوغ، عقل، قدرت، علم( مستطیع هم باشد واجب می‌شود، و استطاعت به چند چیز حاصل میگردد: 1 - داشتن مخارج رفتن و برگشتن به حسب نیاز و شأن خود. 2 - داشتن مخارج کسانی که شرعاً یا عرفاً مخارج آنها بر او واجب است. 3 - داشتن مال یا کسبی که بعد از بازگشت بتواند به حسب حال و شأن خود زندگی کند.
- اگر مستطیع پس از احرام بمیرد هر چند مردنش قبل از دخول حرم باشد، احرام او کفایت از حجّ میکند و لازم نیست ورثه برای او حجّ واجب به جا بیاورند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر برای تجارت - مثلاً - تا جدّه رود و مالی به دست آورد که بتواند با آن مکّه رود و اعمال حجّ را به جا آورد، استطاعت مالی پیدا میکند و با داشتن سایر شرایط مستطیع است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر برای تجارت، مثلاً تا جدّه برود و مالی به دست آورد که بتواند از آن جا با آن به مکّه رود و بقیه شرایط استطاعت را نیز دارا باشد، باید حجّ به جا آورد و در صورتی که حجّ نماید اگرچه بعدا مالی پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکّه رود دیگر حجّ بر او واجب نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر برای تجارت مثلا تا جده برود و مالی به دست اورد که اگر بخواهد از ان جا به مکه رود انچه در استطاعت معتبر است داشته باشد باید حج کند و در صورتی که حج نماید اگر چه بعد مالی پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود دیگر حج بر او واجب نیست
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی مستطیع شود و به مکّه نرود تا از استطاعت بیفتد، باید اگر چه به زحمت باشد، بعداً حجّ کند. بلی چنانچه بدون اختیار انجام حجّ بر او با مشقّت شدید همراه گردد، تأخیر حجّ تا رفع مشقّت شدید جایز است، ولی حجّ از عهده او ساقط نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر برای تجارت یا کار دیگری به جدّه برود و آنجا مالی بدست آورد که اگر بخواهد از آنجا به مکّه رود مستطیع باشد و سایر شرایط را دارا باشد باید حج کند و در صورتی که حج نماید، اگر چه بعداً مالی پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود، دیگر حج بر او واجب نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر برای تجارت مثلاً تا جده برود و مالی به دست آورد که اگر بخواهد از آنجا به مکه رود مستطیع باشد، باید حج کند و در صورتی که حج نماید، اگر چه بعداً مالی پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود، دیگر حج بر او واجب نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر برای تجارت مثلاً تا جدّه برود و مالی به دست آورد که اگر بخواهد از آن جا به مکه رود مستطیع باشد، باید حج کند و در صورتی که حج نماید، اگر چه بعداً مالی پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود، دیگر حج بر او واجب نیست.
- [آیت الله خوئی] اگر برای تجارت مثلًا تا جده برود و مالی بهدست آورد که اگر بخواهد ازآنجا به مکه رود مستطیع باشد، باید حج کند و در صورتی که حج نماید اگرچه بعداً مالی پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود دیگر حج بر او واجب نیست.
- [آیت الله بهجت] اگر برای تجارت، مثلاً تا جدّه برود و مالی بهدست آورد که اگر بخواهد از آنجا به مکه رود مستطیع باشد، باید حج بهجا آورد و در صورتی که حج نماید، اگرچه بعداً مالی پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود، دیگر حج بر او واجب نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر برای تجارت مثلا تا جده برود و مالی به دست آورد که اگر بخواهد از آنجا به مکه رود مستطیع باشد؛ باید حج کند و در صورتی که حج نماید اگرچه بعدا مالی پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود؛ دیگر حج بر او واجب نیست.